KATILIMCI ÖĞRETİM, ÖZ-YETERLİK VE AKADEMİK BAŞARI ARASINDAKİ İLİŞKİLER

Yıl 2022, Sayı: 62, 67 - 85, 01.05.2022

İbrahim Dadandı

https://doi.org/10.21764/maeuefd.794626

Öz

Öğrencilerin akademik başarılarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi ve ayrıştırılması eğitim araştırmalarının üzerinde en fazla durulan konuları arasında yer almaktadır. Bu çalışmada öğrencilerin katılımcı öğretim uygulamalarına ilişkin görüşleri, öz-yeterlik inançları ve akademik başarıları arasındaki ilişkileri açıklamaya dönük olarak geliştirilen modelin TIMSS 2015 Türkiye uygulamasından elde edilen verilerle sınanması amaçlanmaktadır. Çalışma TIMSS 2015 Türkiye uygulamasına katılan, 2704’ü (%48.8), 2833’ü (%51.2) erkek olmak üzere toplam 5537 8. sınıf öğrencisinden elde edilen verilerle gerçekleştirilmiştir. Veriler, Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) kullanılarak analiz edilmiştir. YEM analizinden elde edilen bulgular öğrencilerin akademik başarılarını öz-yeterlik inançlarının direkt, katılımcı öğretim yöntemlerine ilişkin algılarının ise öz-yeterlik inançları üzerinden dolaylı olarak açıkladığını göstermektedir. Araştırmanın sonuçları doğrultusunda öğrencilerin sınıf içinde öğrencilerin derslere aktif katılımını sağlamaya dönük uygulamaların öz-yeterlik inançlarına ve akademik performanslarına olumlu etkileri olacağı değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Katılımcı öğretim, Öz-yeterlik, Akademik başarı, TIMSS

Kaynakça

• Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs: Prentice-Hall.
• Bandura, A. (1989). Human agency in social cognitive theory. American Psychologist, 44(9), 1175-1184.
• Bandura, A. (1995). Exercise of personal and collective efficacy in changing societies. In A. Bandura (Ed.), Self-efficacy in changing societies (pp. 1-45). New York: Cambridge University Press.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W. H. Freeman and Company.
• Barkley, E. F. (2010). Student engagement techniques: A handbook for college faculty. San Francisco: John Wiley & Sons.
• Bong M., Cho C., Ahn H. S., & Kim H. J. (2012). Comparison of self-beliefs for predicting student motivation and achievement. Journal of Educational Researchs, 105, 336–352.
• Byrne, B. (2010). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming. New York, Routledge.
• Chapman, E. (2003). Assessing student engagement rates. (ERIC Document Reproduction Service No. ED482269).
• Ekici, G. (2009). Biyoloji öz-yeterlik ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 111-124.
• Evans, C. (2004). Exploring the relationship between cognitive style and teaching style. Educational Psychology, 24(4), 509-530.
• Fast, L. A., Lewis, J. L., Bryant, M. J., Bocian, K. A., Cardullo, R. A., Rettig, M., & Hammond, K. A. (2010). Does math self-efficacy mediate the effect of the perceived classroom environment. on standardized math test performance?. Journal of Educational Psychology, 102(3), 729-740.
• Fauth, B., Decristan, J., Rieser, S., Klieme, E., & Büttner, G. (2014). Student ratings of teaching quality in primary school: Dimensions and prediction of student outcomes. Learning and Instruction, 29, 1-9.
• Filak, V. F., & Sheldon, K. M. (2008). Teacher support, student motivation, student need satisfaction, and college teacher course evaluations: Testing a sequential path model. Educational Psychology, 28(6), 711-724.
• Finn, J. D., & Zimmer, K. S. (2012). Student engagement: What is it? Why does it matter? In S. L. Christenson, A. L. Reschly, & C. Wylie (Eds.), Handbook of research on student engagement (p. 97–131). New York: Springer.
• Fraenkel, J. R. & Wallen, N. E. (2009). How to desing and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill.
• Gafoor, K. A., & Ashraf, P. M. (2012). Contextual influences on sources of academic self-efficacy: A validation with secondary school students of Kerala. Asia Pacific Education Review, 13(4), 607-616.
• Ghaith, G. M. (2002). The relationship between cooperative learning, perception of social support, and academic achievement. System, 30(3), 263-273.
• Grasha, A. F. (2002). The dynamics of one-on-one teaching. College Teaching, 50(4), 139-146.
• Gülten, D., & Soytürk, İ. (2013). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin geometri öz-yeterliklerinin akademik başarı not ortalamaları ile ilişkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(25), 55-70.
• Hox, J. J., & Bechger, T. M. (1998). An introduction to structural equation modeling. Family Science Review, 11, 354-373.
• Høigaard, R., Kovač, V. B., Øverby, N. C., & Haugen, T. (2015). Academic self-efficacy mediates the effects of school psychological climate on academic achievement. School Psychology Quarterly, 30(1), 64, 1-11.
• Kiefer, S. M., Alley, K. M., & Ellerbrock, C. R. (2015). Teacher and peer support for young adolescents’ motivation, engagement, and school belonging. RMLE Online, 38(8), 1-18.
• Klem , A. M., & Connell, J. P. (2004). Relationships matter: Linking teacher support to student engagement and achievement. Journal of School Health, 74(7), 262–273.
• Koca, F., & Dadandı, İ. (2019). Akademik öz-yeterlik ile akademik başarı arasındaki ilişkide sınav kaygısı ve akademik motivasyonun aracı rolü. Elementary Education Online, 18(1), 241-252.
• Košir, K., & Tement, S. (2014). Teacher–student relationship and academic achievement: A cross-lagged longitudinal study on three different age groups. European Journal of Psychology of Education, 29(3), 409-428.
• Lay, Y. F. (2017). The predictive effects if engagement in science lessons and attitudes toward science on southeast Asian grade 8 students’ science achievement in TIMSS 2015. The Eurasia Proceedings of Educational & Social Sciences, 6, 142-152.
• Lipowsky, F., Rakoczy, K., Pauli, C., Drollinger-Vetter, B., Klieme, E., & Reusser, K. (2009). Quality of geometry instruction and its short-term impact on students' understanding of the Pythagorean Theorem. Learning and Instruction, 19(6), 527-537.
• MacCallum, R. C., Widaman, K. F., Preacher, K. J., & Hong, S. (2001). Sample size in factor analysis: The role of model error. Multivariate Behavioral Research, 36(4), 611-637.
• Maddux, J. E. and Gosselin J. T. (2003). Self-efficacy. In M. R. Leary & J. P. Tangley(Eds.), Handbook of self and identy (pp. 218-239). New York: Guildford Press.
• McBurney, D. H. & White, T. L. (2010). Research methods. Belmont: Wadsworth.
• Multon, K. D., Brown, S. D., & Lent, R. W. (1991). Relation of self-efficacy beliefs to academic outcomes: A meta-analytic investigation. Journal of counseling psychology, 38(1), 30-38.
• Newman, F. M., Wehlage, G. G. and Lamborn, S. D. (1992). The significance and sources of student engagement. In F. M. Newman (Ed.), Student engagement and achievement in American secondary schools (pp. 11-40). New York: Teacher College Press.
• Özdemir, İ., Doğan, M. C., & Özden, B. (2018). İlkokul öğretmenlerinin epistemolojik inançları ile öğretim stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 13(19), 1383-1407.
• Pajares, F. (1993). Preservice teachers' beliefs: A focus for teacher education. Action in Teacher Education, 15(2), 45-54.
• Pajares, F., & Schunk, D. H. (2001). Self-beliefs and school succes: Self-efficacy, selfconcept, and school achievement. In R. Riding & S. Rayner (Eds.), International perspectives on individual differences (pp. 239-265). London: Ablex Publishing. Schumacker, R. E. , & Lomax R. G. (2010). A beginner’s guide to structural equation modeling (3rd Ed.). New York: Routledge.
• Pajares, F., & Schunk, D. H. (2002). Self and self-belief in psychology and education: An historical perspective. In J. Aronson (Ed.), Improving academic achievement (pp. 5-22). New York: Academic Press.
• Reschly, A. L., & Christenson, S. L. (2012). Jingle, jangle and conceptual haziness: Evoluation and future directions of the engagement construct. In S. L. Christenson, A. L. Reschly & C. Wylie (Eds.), Handbook of research on student engagement (pp. 3-21). New York: Springer.
• Schunk, D. H., & Mullen, C. A. (2012). Self-efficacy as an engaged learner. In S. L. Christenson, A. L. Reschly & C. Wylie (Eds.), Handbook of research on student engagement (pp. 219-235). New York: Springer.
• Seifert, K. and Sutton, R. (2009). Educational psychology (2nd Ed.). Zurich: Jacobs Foundation.
• Shams, F., Mooghali, A. R., Tabebordbar, F., & Soleimanpour, N. (2011). The mediating role of academic self-efficacy in the relationship between personality traits and mathematics performance. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 29, 1689-1692.
• Şahan, H., & Çavdar, D. (2019). Matematik dersinde akademik başarı, öz yeterlik ve matematik dersine yönelik tutum arasındaki ilişkinin incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 13(2), 979-999.
• Şentürk, C. (2009). Eğitimde yeniden yapılanma ve yapılandırmacılık. Eğitişim Dergisi, 23, 57-23.
• Uçar, F. M., & Sungur, S. (2017). The role of perceived classroom goal structures, self-efficacy, and engagement in student science achievement. Research in Science & Technological Education, 35(2), 149-168.
• Usher, E. L., & Pajares, F. (2008). Sources of self-efficacy in school: Critical review of the literature and future directions. Review of Educational Research, 78(4), 751-796.
• Üredi, L., & Üredi, I. (2007). Sınıf öğretmenlerinin tercih ettikleri öğretim stillerinin yordayıcısı olarak öğretmenlik mesleğine ilişkin algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 133-144.
• Yıldırım, A., Özgürlük, B., Parlak, B., Gönen, E., & Polat, M. (2016). TIMSS 2015 ulusal matematik ve fen bilimleri ön raporu 4. ve 8. sınıflar. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Zajacova, A., Lynch, S. M., & Espenshade, T. J. (2005). Self-efficacy, stress, and academic success in college. Research in Higher Education, 46(6), 677-706.
• Zuffianò, A., Alessandri, G., Gerbino, M., Kanacri, B. P. L., Di Giunta, L., Milioni, M., & Caprara, G. V. (2013). Academic achievement: The unique contribution of self-efficacy beliefs in self-regulated learning beyond intelligence, personality traits, and self-esteem. Learning and Individual Differences, 23, 158-162.
• Zimmerman, B. J., & Kitsantas, A. (1999). Acquiring writing revision skill: Shifting from process to outcome self-regulatory goals. Journal of Educational Psychology, 91, 1–10. Zimmerman, B. J., & Martinez-Pons, M. (1990). Student differences in self-regulated learning. Journal of Educational Psychology, 82, 51–59.