Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Uygulaması Dersinden Beklentileri

Yıl 2012, Cilt: 8 Sayı: 3, 209 - 232, 08.01.2013

Mustafa Bektaş , Asena Ayvaz

Öz

Özet – Bu çalışmanın amacı, öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında öğretmen adaylarının uygulama öğretim elemanından, uygulama öğretmeninden, uygulama okulu koordinatöründen, uygulama okulundan, akranlarından, uygulama okulundaki diğer öğretmelerden, uygulama okulundaki öğrencilerden, öğretmen yetiştirme programından ve öğretmenlik uygulaması paydaşlarından beklentilerini ortaya koymaktır. Araştırma Sakarya Üniversitesi Hendek Eğitim Fakültesi’nde bulunan 88’i Sınıf Öğretmenliği ABD, 65’i Fen Bilgisi Öğretmenliği ABD, 73’ü İlköğretim Matematik Öğretmenliği ABD, 59’u Sosyal Bilgiler Öğretmenliği ABD, 73’ü Türkçe Öğretmenliği ABD ve 80’i Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi ABD’sinde öğrenim gören Öğretmenlik Uygulaması dersini almamış toplam 438 öğrenci ile yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak “Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Uygulamasından Beklentileri” anketi kullanılmıştır. 85 maddelik anketin Cronbach Alpha katsayısı .94 olarak bulunmuştur. Verilerin yüzde ve frekans dağılımlarına bakılmış ve frekans dağılımları ki-kare testi ile .05 anlamlılık düzeyinde test edilmiştir. Sonuç olarak, öğretmen adaylarının uygulama öğretmeninden, uygulama okulu koordinatöründen, uygulama okulundan, akranlarından, öğretmen yetiştirme programından ve öğretmenlik uygulaması paydaşlarından beklentileri öğrenim gördüğü ABD’ye göre anlamlı farklılık gösterdiği fakat uygulama öğretim elemanından, uygulama okulundaki diğer öğretmelerden ve uygulama okulundaki öğrencilerden beklentilerinin öğrenim gördüğü ABD’ye göre anlamlı farklılık göstermediği bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen yetiştirme, öğretmenlik uygulaması, öğretmen adayı, beklenti

Kaynakça

• Akıllı, M. (2007). Öz değerlendirme ve akran değerlendirmesi yöntemlerinin öğretmen eğitimine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Akkoç, V. (2003). Türkiye’de beden eğitimi ve spor yüksek okullarında öğrenim gören öğretmen adayı öğrencilerin okul deneyimi I, II ve öğretmenlik uygulaması derslerinde karşılaştıkları problemlerin belirlenmesi ve çözüm önerileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
• Alaz, A. ve Konur, K. B. (2009), Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersine yönelik deneyimleri. I. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Azar, A. (2003). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin görüşlerinin yansımaları. Milli Eğitim Dergisi,159.
• Bağcıoğlu, G. (1997). Genel, mesleki ve teknik eğitim fakültelerindeki öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin öğretim elemanı ve öğrenci görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Barnes, R. (2010). Cooperating teacher effectiveness as perceived by student teachers and cooperating teachers in Ohio agricultural education. Yayınlanmamış doktora tezi, Ohio State University.
• Baştürk, S. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersiyle ilgili deneyimleri. 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Tokat.
• Beck, C. & Kosnik, C. (2000). Associate teachers in preservice education: Clarifying and enhancing their role. Journal of Education for Teaching, 26(3), 207-224.
• Borko, H. & Mayfield, V. (1995). The roles of the cooperating teacher and university supervisor in learning to teach. Teaching & Teacher Education, 11, 501-518.
• Çelikkaya, T. (2011). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersinden beklentileri ve bu beklentilerin karşılanma düzeyleri. Uluslar arası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi. 1(2).
• Çepni, S. ve Azar, A., (1995). Two Approaches to the international initial science teacher education program. The Proceedings of Conference on Teacher Training For The Twenty First Century. Proceeding Papers, 65–77. İzmir.
• Çimen, A. ve Çimen, S. O., (2002). Öğretmen adaylarının okullardaki uygulama öğretmenlerinin özellikleri hakkındaki görüşleri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. ODTÜ. Ankara.
• Duffy, P. (1987). Student perceptions of tutor expectations for school-based teaching practice. European Journal of Teacher Education, 10, 261-268.
• Dursun, Ö.Ö.,& Kuzu, A. (2008). Öğretmenlik uygulaması dersinde yaşanan sorunlara yönelik öğretmen adayı ve öğretim elemanı görüşleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 159-178.
• Edwards, A.,& Collion, J. (1996). Mentoring and developing practice in primary schools: supporting student teacher learning in schools. Buckingham-Philadelphia: Open University Press.
• Eraslan, A. (2009). Finlandiya’nın PISA’ daki başarısının nedenleri: Türkiye için alınacak dersler. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(2), 238-248.
• Eraslan, A. (2009). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının ‘öğretmenlik uygulaması’ üzerine görüşleri.Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(1), 207-221.
• Gökçe, E.,& Demirhan, C. (2005). Öğretmen adaylarının ve ilköğretim okullarında görev yapan uygulama öğretmenlerinin öğretmenlik uygulaması etkinliklerine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(1), 43-71.
• Gültekin, M. (2003). Öğretim etkinliklerinin planlanması, Gültekin, M. (Ed.) Öğretimde planlama ve değerlendirme. 75-101, Anadolu Üniversitesi Yayınları: Eskişehir.
• Güven, İ. (2004). Sosyal bilgiler alan öğretmen adaylarının okul uygulamalarına yönelik görüşleri üzerine nitel bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4 (2), 271-300.
• Güzel, H., Berber, N. C., & Oral, İ. (2010). Eğitim fakültesi uygulama okulları işbirliği programında görevli öğretmenlerin ve öğretim elemanlarının öğretmenlik uygulamasına yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(1), 19-36.
• Haggarty, L. (1995). The use of content analysis to explore conversations between school teacher mentors and student teachers. British Educational Research Journal, 21, 183-197.
• Hope College, (t.y.). www.hope.edu/academic/education/studteach/ForCooperatingTeacher.pdf adresinden 12.08.2011 tarihinde edinilmiştir.
• Kiraz, E. (2002). Öğretmen adaylarının hizmet öncesi mesleki gelişiminde uygulama öğretmenlerinin işlevi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, (1), 2, 183-196.
• Kiraz, E.,& Uyangör, N. (1999). Öğretmenlik uygulamalarında okul deneyimi: sorunlar ve çözüm önerileri. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Sempozyumu, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Leask, M. (1995). School-based teacher education in England and Wales: the unanswered questions. Paper presented at the Annual Conference of the A.T.E.A. Inc., Sydney, Australia.
• Liliane, P.,& Colette, G. (2009). Analysis of the dynamics of the sharing knowledge between cooperating teacher and teacher-in-training: The partners’ respective roles. US-China Education Review, 6(6), 71-80.
• Maynard, T. (2000). Learning to teach or teaching to manage mentors? Experience of school-based teacher training. Mentoring and Tutoring, 8(1), 17-30.
• MEB, (1983). Millî eğitim temel kanunu. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/88.html adresinden 28.06.2012 tarihinde erişilmiştir.
• Paker, T. (2000). Teaching practice from student teachers’ perspective. ÇukurovaÜniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 6(6), 111-118.
• Şahin, İ., Erdoğan, A. ve Aktürk, A.O. (2007). Öğretmen adaylarının okul uygulamalarından doyumlarını yordayıcı faktörler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 461-471.
• Paker, T. (2008). Öğretmenlik uygulamasında öğretmen adaylarının uygulama öğretmeni ve uygulama öğretim elemanının yönlendirmesiyle ilgili karşılaştıkları sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 132-139.
• Sağ, R. (2008). The expectations of student teachers about cooperating teachers, supervisors and practice schools. Eurasian Journal of Educational Research, 32, 117-132.
• Sılay, İ.,& Gök, T. (2004). Öğretmen adaylarının uygulama okullarında karşılaştıkları sorunlar. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi. Malatya.
• Şirin, E. F.; Çağlayan, H. S.; Çetin, M. Ç. & Ekenler, R. (2007). Öğretmen adaylarının, uygulama öğretmenlerinin ve uygulama öğretim elemanlarının öğretmenlik uygulaması etkinliklerine ilişkin görüşleri. The International Symposium On Physical Education And Sports Teaching In Eu- Bologna Process, 236-254.
• Traister, C. A. (2005). The perceptions of student teachers, cooperating teachers, and university supervisors re garding the assessment of student teacher performance.Unpublished PhD Thesis. The Pennsylvania State University.
• Ünlü, S. (2004). Sosyal Psikoloji (1. Baskı). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Villani, S. (2002). Mentoring programs for new teachers: models of induction and support. California: Corwin Press Inc. A Sage Publications Company.
• Yeşil, R.,& Çalışkan, N. (2006). Okul deneyimi dersinden öğrencilerin beklentileri ve bu beklentilerin karşılanma düzeyi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(1), 55-72.
• Yök/Dünya Bankası. (1998). Fakülte-Okul İşbirliği Milli Eğitimi Geliştirme Projesi. Öğretmen Eğitimi Dizisi. Ankara.
• Zachary, L. J. (2000). The mentor's guide: facilitating effective learning relationships. San Francisco: Jossey-Bass.
• Zanting, A., Verloop, N., & Vermunt, J. D. (2001). Student teachers' beliefs about mentoring and learning to teach during teaching practice. British Journal of Educational Psychology, 71, 57-80.