Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Kullanımına Yönelik Öz-yeterlik İnançları

Yıl 2013, Cilt: 9 Sayı: 1, 165 - 174, 23.04.2013

Betül Timur Şirin Yılmaz Serdar Timur

Öz

Pre-service Teachers’ Self-efficacy Beliefs towards Computer Use. The purpose of this study is to compare pre-service teachers’ self-efficacy beliefs according to the department and gender variables. Descriptive survey model was used in this study. The study was conducted with a group of senior pre-service students that is composed of 33 students from elementary education mathematics teaching, 58 from science teaching, 21 from primary school teaching, and 38 from preschool teaching in the fall semester of 2011-2012 academic year. “Self-efficacy Beliefs towards Computer Usage survey” that was adapted into Turkish by Timur (2011) was used. According to the results of the analysis there is no significant difference between gender and self-efficacy beliefs towards computer usage; there is significant difference in outcome expectancy which is the sub-dimension of computer self-efficacy beliefs survey, among departments. According to the findings obtained from the study, suggestions were given to the pre-service teachers, the teacher training institutions and program developers.

Anahtar Kelimeler

Self-efficacy, self-efficacy beliefs towards computer usage, pre-service teacher

Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Kullanımına Yönelik Öz-yeterlik İnançları

Öz

Bu çalışmanın amacı farklı bölümlerde öğrenim gören öğretmen adaylarının bilgisayar kullanımına yönelik öz-yeterlik inançlarını bölüm ve cinsiyet değişkenine göre karşılaştırmaktır. Çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma, 2011-2012 akademik yılı güz döneminde öğrenim görmekte olan 33 ilköğretim matematik, 58 fen bilgisi, 21 sınıf, 38 okul öncesi öğretmenliği son sınıf öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada Timur (2011) tarafında Türkçe ’ye uyarlanan ‘Bilgisayar Kullanımına Yönelik Öz Yeterlik İnancı Ölçeği’ kullanılmıştır. Yapılan analiz sonuçlarına göre, öğretmen adaylarının bilgisayar kullanımına yönelik öz-yeterlik inançları cinsiyete göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamış; Bilgisayar Kullanımına Yönelik Öz-yeterlik İnancı ölçeğinin sonuç beklentisi alt boyutunda, öğrenim görülen bölüme göre anlamlı farklılık bulunmuştur. Çalışma sonunda elde edilen bulgular doğrultusunda öğretmen adaylarına, öğretmen yetiştirme kurumlarına ve program geliştirmecilere önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öz-yeterlik, bilgisayar kullanımına yönelik öz-yeterlik, öğretmen Adayı.

Kaynakça

• Akkoyunlu, B. ve Kurbanoğlu, S. (2003). Öğretmen Adaylarının Bilgi Okuryazarlığı ve Bilgisayar ÖzYeterlik Algıları Üzerine Bir Çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 1-10.
• Akkoyunlu, B. "ve Orhan, F.(2003). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü Öğrencilerinin Bilgisayar Kullanma Öz-Yeterlik İnancı ile Demografik Özellikleri Arasındaki İlişki." The Turkish Online Journal of Educational Technology, (9) 1.
• Alenezi, A. R., Abdulkarim, A. M. ve Veloo, A. (2010). An Empirical Investigation into the Role of Enjoyment, Computer Anxiety, Computer Self-Efficacy and Internet Experience in Influencing the Students' Intention to Use E-Learning: A Case Study from Saudi Arabian Governmental Universities. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 9 (4), October.
• Aşkar, P. ve Usluel, Y. K. (2003). Teknolojinin yayılım sürecinde öğretmenlerin bilgisayarın özelliklerine ilişkin algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 14-20.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a Unifying Theory of Behavioral Change. Psychological Review, 84, 191-215.
• Birol, C., Bekiroğulları, Z., Etçi, C. ve Dağlı, G. (2009). Gender and Computer Anxiety, Motivation, SelfConfidence and Computer Use. Eurasian Journal of Educational Research, 34, 185-198.
• Buhendwa, F. M. (1996). Preservice Teachers’ Computer Literacy: Validation of an Instrument to Measure Self-Efficacy for Computer-Based Technologies. ED 404355. Retrieved January 4, 2012, from ERIC data bases.
• Büyüköztürk, Ş. , Kılıç, E. K. , Akgün, Ö. E. , Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (4. Basım) Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Compeau, D. R. ve Higgins, C. A. (1995). Computer Self-Efficacy: Development of a Measure and Initial Test. MIS Quarterly, 19(2), 189-211.
• Chou, C. M., Hsiao, C. H., Shen, H. C. ve Chen, S. G. (2010). Analysis of Factors in Technological and Vocational School Teachers’ Perceived Organizational Innovative Climate and Continuous Use of E-Teaching: Using Computer Self-Efficacy as an Intervening Variable. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 9 (4), October.
• Çağıltay, K., Çakıoğlu, J., Çağıltay, N. ve Çakıroğlu, E. (2001). Öğretimde Bilgisayar Kullanımına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 19-28.
• Çağırgan Gülten, T., Yaman, Y., Deringöl, Y. ve Özsarı, İ. (2011). Investigating the Relationship between Curiosity Level and Computer Self Efficacy Beliefs of Elementary Teachers Candidates. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 10 (4), October.
• Çelik, H. C. ve Bindak, R. (2005). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Bilgisayara Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (10).
• Demiralay, Y. ve Karadeniz, Ş. (2010). The Effect of Use of Information and Communication Technologies on Elementary Student Teachers’ Perceived Information Literacy Self-Efficacy. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri/Educational Sciences: Theory & Practice, 10 (2), Spring, 841-8
• Ekici, G., Uzun, N. ve Sağlam. N. (2010). İlköğretim Öğrencilerinin Bilgisayar Kullanma Sıklığına Bağlı Olarak Bilgisayara Yönelik Tutumlarındaki Değişimin Değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 9(2), 658-6
• Enochs, L. G., Riggs, M. I. ve Ellis, J. D. (1993). The development and partial validation of microcomputer utilization in teaching efficacy beliefs instrument in a science setting. School Science and Mathematics, 93(5), 257-263.
• Gerçek, C., Köseoğlu, P., Yılmaz, M. ve Soran, H. (2006). Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Kullanımına Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 130-139.
• Göktaş, Z. (2011). Beden Eğitimi Ve Spor Öğrencilerinin Bilgi ve İletişim Teknolojilerine Yönelik Özgüven Algılamaları. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5 (1).
• Gürcan, G. (2005). Bilgisayar Özyeterliği Algısı ile Bilişsel Öğrenme Stratejileri Arasındaki İlişki. Eurasian Journal of Educational Research, 19, 179-193.
• Holden, H. ve Rada, R. (2011). Understanding the Influence of Perceived Usability and Technology SelfEfficacy on Teachers’ Technology Acceptance. Journal of Research on Technology in Education, 43 (4).
• Karasar, N. Bilimsel Araştırma Yöntemi. (21. Basım) Ankara: Nobel Yayın Dağıtım Koçak Usluel, Y. ve Aşkar, P. (2003). Öğretmenlerin Bilgisayar Kullanımıyla İlgili Karar Süreci Aşamaları: İki Yıldaki Değişim. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 119-128.
• Koçak Usluel, Y. ve Haşlaman, T. (2003). Öğretmenlerin Bilgisayar Kullanımına Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım: Var Olan ve Tercih Ettikleri Bilgisayar Kullanma Durumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 204-213.
• Kovalchick, A., Milman, N., Natalie, B. ve Elizabeth, M. (1998). Instructional Strategies for Integrating Technology: Electronic Journals and Technology Portfolios as Facilitators for Self-Efficacy and Reflections in Preservice Teachers. ED 421115. Retrieved January 4, 2012, from ERIC data bases. Kuşkaya Mumcu, F. ve Koçak Usluel, Y. (2004). Mesleki ve Teknik Okul Öğretmenlerinin N Bilgisayar Kullanımları ve Engeller. Hacettepe Üniversitesi E¤itim Fakültesi Dergisi, 26, 91-99
• Kutluca, T. ve Ekici, G. (2010). Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Destekli Eğitime İlişkin Tutum ve ÖzYeterlik Algılarının İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 177-188.
• Levin, B. B. (1999). Is the Class of 1998 Ready For the 21st Century School? Longitudinal Study of Computer-Using Teacher Candidates. ED 432556. Retrieved January 4, 2012, from ERIC data bases.
• Lin. C. Y. (2008). Beliefs about using technology in the mathematics classroom: interviews with preservice elementary teachers. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 4 (2), 135-142.
• Loucks-Horsley, S. ve Matsumoto, C. (1999). Research on Professional Development for Teachers of Mathematics and Science: The State Of The Scene. School Science and Mathematics, 99 (5).
• Mathew, M. N., Barufaldi, J. P. ve Bethel L. J. (1998). The Effect of Electronic Networking on Preservice Elementary Teachers’ Science Teaching Self-Efficacy. ED 424106. Retrieved January 4, 2012, from ERIC data bases.
• McFarland, D. J. (2001). The Role of Age and Efficacy on Technology Acceptance: Implications for ELearning. ED 466607. Retrieved January 4, 2012, from ERIC data bases.
• Orhan, F. (2005). Bilgisayar Öğretmen Adaylarının, Bilgisayar Kullanma Öz Yeterlik İnancı İle Bilgisayar Öğretmenliği Öz-yeterlik İnancı Üzerine Bir Çalışma. Eurasian Journal of Educational Research, 21, 173 - 186
• Orhan,F. ve Akkoyunlu, B. (2004). İlköğretim Öğrencilerinin Internet Kullanımları Üzerine Bir Çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 107-116.
• Özçelik, H. ve Kurt, A. A. (2007). İlköğretim Öğretmenlerinin Bilgisayar Öz-yeterlikleri: Balıkesir İli Örneği. İlköğretim Online, 6(3), 441-451.
• Pratt, D. (2002). Understanding the Role of Self-Efficacy in Teachers’ Purposes for Using the Internet with Students. ED 475946. Retrieved January 4, 2012, from ERIC data bases.
• Seferoğlu, S. S. ve Akbıyık, C. (2005). İlköğretim Öğretmenlerinin Bilgisayara Yönelik Öz-Yeterlik Algıları Üzerine Bir Çalışma. Eğitim Araştırmaları-Eurasian Journal of Educational Research, 19, 89-101.
• Seferoğlu, S. S., Akbıyık, C. ve Bulut, M. (2008). İlköğretim Öğretmenlerinin ve Öğretmen Adaylarının Bilgisayarların Öğrenme/Öğretme Sürecinde Kullanımı ile İlgili Görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 273-283.
• Sezer, A., Yıldırım, T. ve Pınar, A. (2010). Coğrafya Öğretmenliği Öğrencilerinin Bilgisayar Öz-Yeterlik Algılarının İncelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (2).
• Ş erefhanoğlu, H., Nakiboğlu, C. ve Gür, H. (2008). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Bilgisayara Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi: Balıkesir Örneği. İlköğretim Online, 7(3), 785-799.
• Taşçı, G., Yaman, M. ve Soran, H. (2010). Biyoloji Öğretmenlerinin Öğretimde Yeni Teknolojileri Kullanma Durumlarının İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 2672
• Teo, T. (2009). Examining the Relationship Between Student Teachers’ Self-Efficacy Beliefs and Their Intended Uses of Technology for Teaching: E Structural Equation Modeling Approach. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 8 (4).
• Timur, B. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının kuvvet ve hareket konusundaki teknolojik pedagojik alan bilgilerinin gelişimi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Umay, A. (2004). İlköğretim Matematik Öğretmenleri ve Öğretmen Adaylarının Öğretimde Bilişim Teknolojilerini Kullanımına İlişkin Görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 176-181.
• Uzun, N., Ekici, G. ve Sağlam, N. (2010). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Bilgisayar ÖzYeterlik Algıları Üzerine Bir Çalışma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18 (3), 775-788.
• Windschitl, M. (1998). Using Simulations in the Middle School: Does Assertiveness of Dyad Partners Influence Conceptual Change? ED 423283. Retrieved January 4, 2012, from ERIC data bases.
• Ziya, E., Doğan, N. ve Kelecioğlu, H. (2010). What Is The Predict Level of Which Computer Using Skills Measured in Pisa For Achievement in Mathematics. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 9 (4), October.