Yaratıcı Okuma Sürecini Değerlendirme Ölçeği: Geçerlik Güvenirlik Çalışması

Yıl 2017, Cilt: 13 Sayı: 1, 166 - 175, 16.04.2017

Demet Kasap , Fatma Susar Kırmızı

https://doi.org/10.17860/mersinefd.305787

Cited By: 3

Öz

Bilgi kaynaklarının hızla arttığı günümüzde bilgiye ulaşmak için okumak
bir gereklilik haline gelmiştir. Bu noktada ilkokul çağından başlayarak
bireylere iyi birer okuyucu olma alışkanlığının kazandırılmasının önemi ortaya
çıkmaktadır. Yaratıcı okuma bireylerin okuma sürecine etkin olarak
katılmalarını gerektiren ve okuma sürecinde yaratıcılık, hayal gücü, eleştirel
düşünme gibi becerilerini kullanmalarını sağlayan bir okuma yaklaşımıdır. Bu çalışmada, yaratıcı okuma sürecinin
değerlendirilmesine ilişkin bir ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır.
Araştırmanın örneklemini Denizli ili merkez ve ilçelerinde yer alan çeşitli
ilkokulların 4. sınıflarında öğrenim görmekte olan 250 öğrenci oluşturmuştur.
Ölçeğin yapı geçerliği için verilere faktör analizi uygulanmış ve üç boyut
olduğu belirlenmiştir. Faktör yük değeri 0,40’ın altında olan maddeler
elenmiştir. Birinci boyutta yer alan maddelerin faktör yük değerleri 0,95 ile
0,53; ikinci boyutta yer alan maddelerin faktör yük değerleri, 0,89 ile 0,70;
üçüncü boyutta yer alan maddelerin faktör yük değerleri ise 0,76 ile 0,43 arasında
değişmektedir. Yapılan analizler sonucunda 28 maddeden ve boyuttan oluşan “Yaratıcı Okuma Sürecini Değerlendirme Ölçeği
(YODÖ)” ortaya çıkmıştır. Verilere uygulanan faktör analizi sonrasında,
Cronbach's Alpha güvenirlik katsayısının 0,86 olduğu belirlenmiştir.
Splitt-half modeline göre yapılan güvenirlik analizinde ölçek iki gruba
ayrılmış, birinci grubun Alpha değeri 0.81, ikinci grubun Alpha değeri ise 0.86
olarak bulunmuştur. Elde edilen sonuçlara göre ölçeğin güvenilir bir ölçek
olduğunu söylemek mümkündür.

Anahtar Kelimeler

İlkokul, geçerlik, güvenirlik, yaratıcı okuma, ölçek geliştirme

Kaynakça

• Adams, P.J. (1968). Creative reading, international reading association, Boston.
• Ak, S. (2009). Gökte biri var. Toroslu Kitaplığı, İstanbul.
• Akyol, H. (2006). Yeni programa uygun türkçe öğretim yöntemleri. Ankara, Kök Yayıncılık.
• Ataman, M. (2009). Türkçe derslerinde kullanılabilecek yaratıcı etkinlikler ve yaratıcı yazma örnekleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. vd. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• Çotuksöken, Y. (2007). Okuma etkinliği ve yazınsal metinler bağlamında yaşatıcı – yaratıcı okuma yöntemi. Ankara Üniversitesi II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, Ankara.
• Güneş, F. (2013). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Ankara, Pegema.
• İncik, Y. (2012). Yaratıcı okur; okumanın sınır ötesi. 15 Ocak 2017 tarihinde http://www.edebiyatdefteri.com/yazioku.asp?id=96221 adresinden erişilmiştir.
• İpşiroğlu, N. (2006). Resimlerle konuşalım. Toroslu kitaplığı, İstanbul.
• İpşiroğlu, N. ve İpşiroğlu , Z. (2000). Yaratıcı okuma-I. İstanbul: Özyürek Yayınevi.
• İpşiroğlu, Z. (2010). Şimdiki çocuklar bir harika. Toroslu Kitaplığı, İstanbul.
• Martin C.E., & Cramond B. (1983). Creative reading: Is it being taught to the gifted in elementary schools? Journal for the Education of the Gifted, January 1983.
• MEB. (2009). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
• MEB (2015). Türkçe dersi öğretim programı (1-8. Sınıflar).17 Ocak 2017 tarihinde meb.gov.tr adresinden erişilmiştir.
• Miclaus, C. (2011). What is Creative Reading? 18 Aralık 2016 tarihinde http://www.buzzle.com/articles/creative-reading.html adresinden erişilmiştir.
• O’Neil, R., Welsh, M., Parke, R.D., Wang, S., & Strand, C. (1997). A longitudinal assessment of the academic correlates of early peer acceptance and rejection. Journal of Clinical Child Psychology, 26(3), 290-303.
• Özdamar, K. (2002). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. Kaan Yayınları, 4. Baskı, Eskişehir.
• Özdemir, E. (1995). Eleştirel okuma. Ankara: Ümit Yayıncılık.
• Pallant, J. (2001). SPSS Survival Manuel. A step-by-step guide to data analysis using SPSS for Windows. Philadelphia, PA: Open University Press.
• Rıza, E.T. (1999). İlköğretim Türkçe derslerinde yaratıcılığı geliştirme teknikleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6, 1-11.
• Sever, S. (2010). Çocuk ve Edebiyat, İzmir:Tudem.
• Susar Kırmızı, F. (2008). Türkçe dersinde yaratıcı drama yönteminin yaratıcı yazma başarısına etkisi ve yazılı anlatım ürünlerinin değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 251-275.
• Torrance, E.P. (1970). Creative learning and teachlng. New York: Dodd, Mead and Company.
• Uzun G.L. (2009). Yaratıcı bir süreç olarak okuma. Dil Dergisi, 143, 7-19.
• Yener, M. (2014). Eğlenceli şeyler kitabı. Bilgi Yayınevi, İstanbul.