Sosyal Medya Kullanımı ile Serbest Zaman Tatmini Arasındaki İlişki
Yıl 2018,
Cilt: 14 Sayı: 2, 826 - 839, 31.08.2018
Aslıhan Kocaman-karoğlu
,
Bilal Atasoy
Öz
Bu
çalışmanın amacı öğrencilerin serbest zaman tatmin durumları ve sosyal medya
kullanımları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Serbest zaman tatmini bireylerin
yaşam kalitesini belirleyen önemli bir etmendir. Teknolojinin ucuzlaması ve
yaygınlaşması ile gündelik yaşamın vazgeçilmez bir parçası olan sosyal medya
ise toplumların yaşam biçimini değiştirmeye ve şekillendirmeye devam
etmektedir. Bu nedenle serbest zaman tatminine sosyal medyanın etkilerinin
incelenmesi önemlidir. Alanyazında bu iki kavramı birlikte inceleyen bir
çalışmaya rastlanmamış olup, bu çalışmanın alandaki bu eksikliği gidereceği
düşünülmektedir. Çalışmada nicel desenlerden nedensel karşılaştırmalı ve
ilişkisel yöntemler kullanılmış, betimsel kestirimsel ve ilişkisel analizlerden
faydalanılmıştır. Kolay ulaşılabilir örneklem grubu ile gerçekleştirilen
çalışma Türkiye’de beş devlet üniversitesinin Bilgisayar ve Öğretim
Teknolojileri Eğitimi Bölümü’nde öğrenim gören 241 kişinin katılımı ile
gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak betimsel verileri elde etmek
için araştırmacıların oluşturdukları form ve serbest zaman tatmin seviyesini
belirlemek için Beard ve Raghed (1980) tarafından geliştirilen ve Karlı ve diğerleri
(2008) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Serbest Zaman Tatmin Ölçeği”
kullanılmıştır. Çalışmada öğrencilerin sosyal medya kullanım durumları ve
serbest zaman tatmin durumlarına ilişkin betimsel veriler sunulmaktadır. Analiz
sonuçları serbest zaman tatmin durumunun cinsiyete ve sınıf seviyesine göre
farklılaşmadığını göstermektedir. Ayrıca, serbest zaman tatmin durumu ile aylık
gelir arasında bir ilişki bulunmadığı ancak akademik başarı, sosyal medya
kullanım süresi ve şekli ile serbest zaman tatmin durumu arasında ilişki olduğu
araştırmanın bulguları arasında yer almaktadır.
Kaynakça
- Al-Rahmi, W., Othman, M. S., & Yusuf, L. M. (2015). The role of social media for collaborative learning to improve academic performance of students and researchers in Malaysian higher education. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 16(4), 177-204.
- Ardahan, F., & Lapa, T. Y. (2010). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman tatmin düzeylerinin cinsiyete ve gelire göre incelenmesi. Spor Bilimleri Dergisi, 21(4), 129-136.
- Aslan, L. N. (1994). Üniversite öğrencilerinin boş zaman değerlendirme eğilimi: Öğretmen yetiştiren kurumlarda karşılaştırmalı bir araştırma. Doktora tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- Beard, JG. & Ragheb, MG. (1980). Measuring leisure satisfaction. Journal of Leisure Research, 12 (1), 20-33.
- Blaschke, L. M. (2014). Using social media to engage and develop the online learner in self determined learning. Research in Learning Technology, 22(2014),1-23.
- Çelik, G. (2011). Kamu kuruluşlarında çalışan engelli bireylerin serbest zaman engellerinin ve tatmin düzeylerinin incelenmesi (Antalya merkez örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Çemrek, F., Baykuş, H., & Özaydın, Ö. (2015). Sosyal medya kullanım ve davranışlarının kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı bağlamında incelenmesi: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi örneği. Alphanumeric Journal, 2(2)., 61-75.
- Dumazedier, J. (1977) Towards a Society of Leisure, New York: Free Press.
- Fraenkel, J. R. & Wallen, N. E. (2009). How to desing and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill.
- Ghali, N., Panda, M., Hassanien, A. E., Abraham, A., & Snasel, V. (2012). Social networks analysis: Tools, measures and visualization. In A. Abraham (Ed.), Computational social networks (pp. 3–23). London, UK: Springer
- Karaküçük, S. (1999). Rekreasyon, boş zamanları değerlendirme. Ankara, Bağırgan Yayınları.
- Karlı, Ü., Polat, E., Yılmaz, B., & Koçak, S. (2008). Serbest zaman tatmin ölçeğinin (SZTÖ-uzun versiyon) geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Spor Bilimleri Dergisi, 19(2), 80-91.
- Kaye, B. K., & Johnson, T. J. (2002). Online and in the know: uses and gratifications of the web for political information. Journal of Broadcasting & Electronic Media, 46(1), 54-71.
- Kemp, S. (2016). Digital in 2016 report: We are social’s. http://wearesocial. com/uk/special-reports/digital-in-2016 (15. 06. 2017).
- Kır, İ. (2007). Yüksek öğretim gençliğinin boş zaman etkinlikleri: KSÜ örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 307-328.
- Lewis, J.B., Barcelona, R.B., & Jones, T. (2001). Leisure satisfaction and quality of life: Issues for the justification of campus recreation. NIRSA Journal, 25(2), 57-63.
- Lu, L., & Hu, CH. (2005). Personality, leisure experiences and happiness. Journal of Happiness Studies, 6, 325-342.
- Ragheb, MG., & Tate, RL. (1993). A behavioral model of leisure participation based on leisure attitude, motivation and satisfaction. Leisure Studies, 12, 61-70.
- Sabbağ, Ç. & Aksoy, E. (2001). Üniversite öğrencileri ve çalışanlarının boş zaman etkinlikleri: Adıyaman örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi SBE Dergisi, 3(4), 10-23.
- Sánchez, R. A., Cortijo, V., & Javed, U. (2014). Students' perceptions of Facebook for academic purposes. Computers & Education, 70, 138-149.
- Sarı, İ., & Kaya, E. (2016). Serbest zaman tatmini okul başarısını arttırır mı? Üniversite öğrencilerinin serbest zaman tatmini ve genel not ortalaması arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 11-17.
- Spiers, A., & Walker, G. J. (2008). The effects of ethnicity and leisure satisfaction on happiness, peacefulness, and quality of life. Leisure Sciences,31(1), 84-99.
- Süzer, M. (2000). Üniversite öğrencilerinin boş zamanlarini değerlendirme alişkanliklari. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(8), 123-133.
- Torkildsen, G. (2005). Leisure and recreation management. Psychology Press.
- Vong Tze N. (2005). Leisure satisfaction and quality of life in Macao, China. Leisure Studies, 24 (2), 95-207.
- Wang, J. L., Jackson, L. A., Gaskin, J., & Wang, H. Z. (2014). The effects of social networking site (SNS) use on college students’ friendship and well-being. Computers in Human Behavior, 37(2014), 229-236.