Bir Ölçek Geliştirme Çalışması, Tıp Eğitimine Yönelik Tutum Ölçeği: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması

Yıl 2019, Cilt: 15 Sayı: 3, 803 - 814, 29.12.2019

Hüseyin Selvi İbrahim Başhan

https://doi.org/10.17860/mersinefd.550687

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada tıp fakültesi öğrencilerinin tıp
eğitimine ilişkin tutumlarının güvenilir ve geçerli bir şekilde ortaya
konabilmesi amacıyla bir ölçme aracı geliştirilmesi amaçlanmıştır. Temel
araştırma niteliğinde olan bu çalışma bir ölçek geliştirme çalışması olup, 41
maddelik ölçek deneme formu kullanılarak toplam 552 öğrenciden elde edilen
veriler üzerinden yürütülmüştür. Elde edilen verilerin analizinde; güvenirlik
için Cronbach alfa katsayısı, yapı geçerliği için Açımlayıcı Faktör Analizi ve
Doğrulayıcı Faktör Analizi, geçerliğe ek kanıt sağlamak için ise alt ve üst
gruplar arasında t testiuygulanmıştır. Verilerin faktör analizine uygunluğu
için ise Bartlett testi ve Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) testi yapılmıştır. 41 madde
için hesaplanan madde-toplam puan arası ilişkilerin 0,297 ile 0,719 arasında
değiştiği görülmüştür. Gerçekleştirilen AFA sonucunda birden fazla bileşene yük
veren, herhangi bir bileşen altında yer almayan ve ortak varyans (communality)
değerleri 0,32 altında yer alan toplam 13 madde ölçekten çıkarılmıştır. AFA
sonucunda ve promax döndürme işlemi yapıldıktan sonra özdeğeri 1,00’den büyük 6
bileşen bulunmuştur. Açıklanan toplam varyans oranı %62.237’dir. Doğrulayıcı
faktör analizinde hesaplanan uyum indeksleri ise; RMSEA= 0,067; CFI= 0.97; GFI=
0.84; AGFI= 0.80; RMR= 0.069 şeklinde elde edilmiştir. Elde edilen bulgular,
model uyumunun sağlandığını göstermektedir. Ölçeğin bütününe yönelik hesaplanan
alfa güvenirliği ise 0.933 olarak bulunmuştur. Buna ek olarak alt bileşenlere
ilişkin elde edilen alfa güvenirlik değerleri sırasıyla 0,85; 0,76; 0,81; 0,82;
0,80 ve 0,72 olarak hesaplanmıştır. Elde edilen bulgulardan ölçeğin hekim
adaylarının tıp eğitimine yönelik tutumlarını güvenilir ve geçerli bir şekilde
ortaya koyabileceği düşünülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

tutum ölçeği, tıp eğitimine yönelik tutum, güvenirlik, geçerlik

Kaynakça

• Adıgüzel, A. (2012). Okula ilişkin tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 11(40): 30-45.
• Allport. G. (1961). Pattern and growth in personality. New York.
• Althubaiti, A., Al Muqbil, B., & Al Buraikan, D. (2017). Assessment of medical students’ attitudes towards research and perceived barriers. International Journal of Medical Students, 5(3), 95-98.
• Alıcı, D. (2013). Okula yönelik tutum ölçeği’nin geliştirilmesi: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Eğitim ve Bilim. 38(268): 318-331.
• Arkonaç, S.A. (1998). Sosyal psikoloji. İstantul: Alfa Yayım-Dağıtım.
• Aiken, L. R. (2000). Psychological testing and assessment. Allyn and Bacon.
• Bati A.H., Bümen N. (2006). Hekimlik mesleğine yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Tıp Eğitimi Dünyası. 6: 41-50.
• Edwards, A.L. (1957). Techniques of attitude scale construction. New York: Appleton-Century-Crofts.
• Erkuş A. (2003). Psikometri üzerine yazılar. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Gül, G. (2004). Birey toplum eğitim ve öğretmen. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi. 1(1): 223-236.
• Haveri, S.P., Sebastian, N.M., Nath, A.S. (2015). Attitude of medical students towards learning communication skills. International Journal of Community Medicine and Public Health. 3(1):157-160.
• Hulka B.S., Zyzanski S.J., Cassel J.C., Thompson S.J. (1970) Scale for the measurement of attitudes toward physicians and primary medical care. Medical Care, 8: 429–436.
• Kline, R.B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (second edition). New York: The Guilford Press.
• Smits, P.B.A., Verbeek, J.H.A.M. (2015). A questionnaire to measure medical students’ attitudes towards occupational medicine. Occupational Medicine 2015; 65:402–404.
• Şenocak, M. (2014). Biyoistatistik ve araştırma yöntembilimi. İstanbul: Tıp Kitapevi.
• Şimşek, Ö.F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Elinoks Yayıncılık.
• Tabachnick, B.G., Fidel, S.L. (2001). Using multivariate statistics. New York: Harper Collin.
• Tatlıdil, H. (1992). Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel analiz. Ankara: Engin Yayınları.
• Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Torun, N., Dinçer, M., Öztaş, D., Demir, P., Sanisoğlu, S. (2018). Tıp fakültesi öğrencilerinin hasta güvenliği kültürüne ilişkin tutum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Journal of Contemporary Medicine, 8(2). DOI: 10.16899/gopctd.424428.
• Özcan, K., Bütün, İ., Gülcü, A. (2016). Mezuniyet öncesi tıbbi biyokimya eğitimine ilişkin tutum ölçeği geliştirme. Journal of Contemporary Medicine. 6(4): 291-299. DOI: 10.16899/gopctd.282768.
• Yılmaz, V., Çelik, H.E. (2009). LISREL ile yapısal eşitlik modellemesi ı: temel kavramlar, uygulamalar, programlama. Ankara: Pegem Akademi.