YANSITICI DÜŞÜNMEYE DAYALI ÖĞRETİMİN SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE UYGULANMASI
Yıl 2021,
, 283 - 304, 23.08.2021
Mustafa Gül
,
Banu Yücel-toy
Öz
Bu araştırmanın amacı yansıtıcı düşünmeye dayalı öğretimin 7. sınıf Sosyal Bilgiler dersindeki uygulama sürecini, bu uygulamanın öğrencilerin bilişsel ve duyuşsal gelişimlerini nasıl etkilediğini incelemektir. Bu çalışma eylem araştırması deseni temele alınarak karma yöntemle gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın nicel boyutunda tutum ve yansıtıcı düşünmeye yönelik ölçek verileri yer alırken, çalışmanın nitel boyutunda öğrencilerin deneysel işleme yönelik görüşleri ve araştırmacının gözlem bulguları yer almıştır. Bu çalışmada amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir durum örneklemesi kullanılmıştır. Araştırma süresince yansıtıcı düşünme çerçevesinde hazırlanan etkinliklerle bu beceri ve derse karşı tutumu geliştirmeye yönelik planlanan döngüler içinde öğrenme yaşantıları hazırlanmış, uygulamalar gözlem ve etkinliklerin sonuçlarına göre değerlendirilmiş ve düzenlemeler yapılmıştır. Araştırmanın sonunda, yansıtıcı düşünme temelli öğrenme yaklaşımı çerçevesinde gerçekleştirilen öğretim sürecinin öğrencilerin yansıtıcı düşünme becerilerini geliştirdiği ve öğrencilerin Sosyal Bilgiler dersine yönelik tutumlarının olumlu yönde artmasını sağladığı sonucuna ulaşılmıştır.
Kaynakça
- Adatepe, S. (2018). Beden eğitimi ve spor yüksekokulunda okuyan öğretmen adaylarının girişimcilik özellikleri ile yansıtıcı düşünme düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
- Alkın Şahin, S. ve Tunca, N. (2013). Düşünme becerileri, düşünmeyi destekleyen sınıf ortamı ve öğretmen davranışları. G. Ekici & M. Güven (Edt.) Öğrenme-öğretme yaklaşımları ve uygulama örnekleri. Ankara: Pegem.
- Boyd, E. ve Fales, A. (1983). Reflective Learning: Key to Learning from Experience. Journal of Humanistic Psychology. 23 (2), 99-117.
- Bölükbaş G, F. (2004). Yansıtıcı öğretim ile yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. Dünyada Türkçe Öğretimi Sempozyumu, Ankara, 19-28.
- Büyüköztürk Ş. vd. (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi
- Çiçek, O (2018). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümünde öğrenim gören öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme eğilimleri ile öğretmen öz-yeterlikleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
- Demirel, Ö. (2015). Kuramdan uygulamaya program geliştirme. Ankara: PegemA Yay. 10. Baskı.
- Dewey, J. (1933). How we think: A Restatement of therelation of reflectivethinking to the educative process. Boston, MA: D.C. Heathand Company.
- Ersözlü, Z. N. (2008). Yansıtıcı Düşünmeyi Geliştirici Etkinliklerin İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersindeki Akademik Başarılarına veTutumlarına Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Fırat Üniversitesi SosyalBilimler Enstitüsü, Elazığ.
- Keskinkılıç, G. (2010). İlköğretim 7. sınıf fen ve teknoloji dersinde uygulanan yansıtıcı düşünmeye dayalı etkinliklerin bilimsel süreç becerilerinin gelişimine ve başarıya etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Kızılkaya, G. ve Aşkar, P. (2009). Problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerisi ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 34 (154) 82 - 92.
- Koca, G. (2017). Türkçe öğretmeni adaylarının yansıtıcı düşünme ve yaratıcılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Niğde Üniversitesi örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
- Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi. Senemoğlu, N. (2018). Gelişim Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya, (2018). Ankara: Anı Yayınevi
- Sönmez, V. (2015). Öğretim ilke ve Yöntemler. Ankara: Anı Yayınevi.
- Tekeli, İ. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
- Tok, Ş. (2008). Yansıtıcı düşünmeyi geliştirici etkinliklerin öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarına, performanslarına ve yansıtmalarına etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 33(149)
- Uygun, K. (2012). Sosyal bilgiler öğretiminde yansıtıcı düşünme uygulamalarının akademik başarı ve tutuma etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Ünver, G. (2003). Yansıtıcı düşünme. Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Ünver, G. (2015). Yansıtıcı düşünme. Eğitimde yeni yönelimler. (Editör: Özcan Demirel). Ankara: Pegem Akademi.
- Wakefıeld, J. (1996). Educational psychology: Learning to be a problem solver. Reflective learning, Australia: Eleanor Curtain Publishing.