Türkiye İle Kazakistan Arasindaki İlişkilerin Ticarete Yansımaması Sorunsalı

Yıl 2019, , 3379 - 3398, 15.10.2019

Erdoğan Kaygın , Ethem Topçuoğlu , Serdal Özkes

https://doi.org/10.33206/mjss.479586

Öz

Aynı dili konuşan, ortak değer, inanç, dine mensup,
ortak tarihi geçmişe sahip iki ülke Kazakistan ve Türkiye’dir. Bu iki ülke
arasındaki kültürel bağlar ve kardeşlik ilişkileri stratejik ortaklık,
müttefiklik boyutunda olmasına rağmen iki ülke arasındaki ticaret ifade edilen
ilişkilerin düzeyinden oldukça uzaktır. Türkiye tarafından Hindistan'dan bir
yılda ithal edilen motorinin ticaret hacmi Kazakistan ile gerçekleştirilen
yıllık toplam ticaret hacmine neredeyse eşit olması bu duruma bir örnek teşkil
etmektedir. Kazakistan'ın bir kara ülkesi olması ve açık denizlere uzaklığı
ikili ticari ilişkileri kısıtlamaktadır. Buna karşın özellikle karşılıklı
seferlere yeni başlayan Bakü-Tiflis-Kars (BTK) demiryolu ticari ilişkileri
geliştirmesi beklenmektedir. Kazakistan'ın iç bölgelerinden Aktav Limanına ve
oradan BTK demiryolu aracılığıyla Mersin'e ulaşan yükler ve karşılıklı seferler
ticari açıdan önemli bir gelişmedir. Aynı zamanda bu gelişme Kazakistan'a
Akdeniz kıyısı ülkeler aracılığıyla Güney Avrupa, Kuzey Afrika ve Ortadoğu'ya
erişimini sağlayarak yeni pazarlara ulaşım imkânı sağlayacaktır. Yapılan bu
çalışmada Bakü-Tiflis-Kars demiryolu Kazakistan-Türkiye arasında karşılıklı
çıkarlarının korunması temelinde ticaret ilişkilerinin arttırılması ile mevcut
potansiyellerinin değerlendirilmesi ve oluşacak ticaretin kültürel etkileşimine
olan etkisi araştırılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kazakistan ile Ticari İlişkiler, Türk-Kazak İlişkileri, Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu.

Relationship Between Turkey and Kazakhstan, Commercial Relationship Problem Of Reflection

Öz

Kazakhstan and Turkey are the two countries speaking the same language, sharing common values, belief and religion and having a common historical past. Although the cultural ties and brotherhood relations between these two countries are in the size of strategic partnership and alliance, the trade between the two countries is far from the level of the expressed ties. The fact that the trade volume of diesel imported by Turkey from India for a year is almost equal to the total annual volume of trade carried out by Kazakhstan is an example of this situation. The fact that Kazakhstan is an inland country and away from open seas restricts the bilateral trade relations. However, it is expected that the Baku-Tbilisi-Kars (BTK) railway, which has recently begun with mutual voyages, will develop commercial relations. The cargo, arriving at the port of Aktav from Kazakhstan's inner regions and then to Mersin via the BTK railway from there, and the mutual services are significant developments from commercial point of view. At the same time, this development will provide the access to new markets by enabling Kazakhstan to reach Southern Europe, North Africa and the Middle East through Mediterranean coastal countries. In the study, increasing the commercial ties with the Baku-Tbilisi-Kars railway on the basis of the protection of mutual interests between Kazakhstan and Turkey, the assessment of existing potentials and the effect of the formed trade on the cultural interaction have been investigated.

Anahtar Kelimeler

Commercial relations with Kazakhstan, Turkish – Kazakh relations, Baku-Tbilisi-Kars railway

Kaynakça

• Akbulut Ö.G. (2018). Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu ve Türkiye Açısından Jeopolitik Önemi. Marmara Coğrafya Dergisi, 37, 103-111. DOI: 10.14781/mcd.386163
• Batmaz, N. (2004). Türkiye-Kazakistan Arasındaki Ticari-Ekonomik İlişkiler, Türk Müteşebbislerinin Bu Ülkede Yaptıkları Yatırımların Boyutu ve Karşılaştıkları Sorunlar. bilig, Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 29, 83-104. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/234566
• BP Statistical Review of World Energy 67 th Edition, Coal:1-6 Erişim Adresi:https://www.bp.com/content/dam/bp/en/corporate/pdf/energy-economics/statistical-review/bp-stats-review-2018-coal.pdf ,Erişim Tarihi : 20.08.2018.
• China Pakistan Economic Corridor (2017). Long Term Plan for China-Pakistan Economic Corridor (2017-2030) http://cpec.gov.pk/brain/public/uploads/documents/CPEC-LTP.pdf ,Erişim Tarihi : 20.08.2018.
• Chua, A.C. (2017). One Belt One Road and Opportunities. Sunum: 1-61 sayfa. Erişim adresi www.centerforfinancialstability.org ,Erişim Tarihi : 20.08.2018.
• Çekerol, G.S. ve Gunyashev, E. (2017). Kazakistan Lojistik Sektörü ve Sektör Paydaşlarının Lojistik Köy ile İlgili Görüşlerinin Swot Analizi ile Değerlendirilmesi. Akademik Bakış Dergisi, 60, 127-168, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/383654
• Du , M.M. (2016). China’s One Belt, One Road Initiative: Context, Focus, Institutions, and Implications. The Chinese Journal of Global Governance, 2, 30-43, DOI: 10.1163/23525207-12340014
• Duran, H. ve Purevsuren, N. (2016). Güvenlik, Enerji ve Pazar Ekseninde Çin’in Orta Asya Politikası. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Afro-Avrasya Özel Sayısı, 281-294, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/347597
• Güner, B. (2018). Obor Girişiminin Coğrafyası. Marmara Coğrafya Dergisi, 37 ,112-123. . DOI: 10.14781/mcd.386165
• Habertürk Gazetesi (2017). Mevlüt Çavuşoğlu'ndan Rusya'ya Pasaportsuz Seyahat Açıklamasıhttps://www.haberturk.com/gundem/haber/1451679-mevlut-cavusoglundan-rusyaya-pasaportsuz-seyahat-aciklamasi# ,Erişim Tarihi : 20.08.2018.
• Hanayi, O. (2017). Çin-Avrupa Demiryolu Hattındaki Son Gelişmelerin Değerlendirilmesi. Avrasya Araştırma Enstitüsü Haftalık Bülteni, 121, http://www.ayu.edu.tr/
• Hajizade, E.M. (2015). Great Silk Road and The Baku-Tbilisi-Kars Project. Black Sea, 24,1-17. https://www.researchgate.net/publication/318589145_BAKU-TBILISI-KARS_PROJECT
• Honkong Trade Development Council (2018). The Belt and Road Initiative http://china-trade-research.hktdc.com/business-news/article/The-Belt-and-Road-Initiative/The-Belt-and-Road-Initiative/obor/en/1/1X000000/1X0A36B7.htm , Erişim Tarihi : 20.08.2018.
• İsken A.Ş., http://www.isken.com.tr/kimlik-karti.aspx, Erişim Tarihi : 20.08.2018.
• Kamu İhale Kurumu Elektronik Alım Platformu. www.ekap.kik.gov.tr ,Erişim Tarihi : 20.08.2018.
• Keser Yıldırır, H. (2015). Bölgesel Kalkınmada Ulaştırma Koridorlarının Önemi: TRACECA Örneği. Sosyoekonomi, 23, 163- 182. DOI: 10.17233/se.96735
• Lussac, S.(2008). The Baku-Tbilisi-Kars Railroad and its Geopolitical Implications for The South Caucasus. Caucasian Review of International Affairs, 2 (4), 212-224.
• Markus Müller, C. (2016). One Belt, One Road:The Chinese Dream and Its Impact on Europe Almanca’dan İnglizce’ye çeviri Hardy, Tom. Barcelona Centre For İnternational Affairs (CİDOB), 148, 1-6. https://www.cidob.org/en/publications/publication_series/notes_internacionals/n1_148_one_belt_one_road_el_sueno_chino_y_su_impacto_sobre_europa/one_belt_one_road_the_chinese_dream_and_its_impact_on_europe
• National Secretariat of IGC TRACECA in the Republic of Kazakhstan (2012). Silk Wind http://www.traceca-org.org/uploads/media/14_Presentation_Silk_Wind_07-11-12_eng.pdf ,Erişim Tarihi : 20.08.2018.
• Ovalı, S. (2008). TRACECA Projesi ve Türkiye. International Journal of Economic and Administrative Studies, 1, 151-170, http://dergipark.gov.tr/ulikidince/issue/21626/232290
• Özyanık, S. (2015). TRACECA: Restoration of Silk Road. Journal of Caspian Affairs, 1(2), 1-12. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/105443
• Sabah Gazetesi (2017). Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu'nda ilk tren Kars'a ulaştı https://www.sabah.com.tr/yasam/2017/11/03/baku-tiflis-kars-demiryolunda-ilk-tren-karsa-ulasti ,Erişim Tarihi : 20.08.2018.
• Samruk Kazyna (2017). One Belt & One Road Leveraging İnfrastructure Value Potential Erişim adresi: https://sk.kz/upload/iblock/71e/71e9051a57a5b2e474c883a4f4de5a15.pdf ,Erişim Tarihi : 20.08.2018.
• Sarker, N.I., Hossin, A., Yin X. ve Sarker, K. (2018). One Belt One Road Initiative of China:Implication for Future of Global Development. Scientific Research Publishing Modern Economy , 9, 623-638. DOI: 10.4236/me.2018.94040
• TCDD Taşımacılık (2017).Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu'nda İlk Tren Yola Çıktı http://www.tcddtasimacilik.gov.tr/haber/BAK%C3%9C-T%C4%B0FL%C4%B0S-KARS%20DEM%C4%B0RYOLU'NDA%20%C4%B0LK%20TREN%20YOLA%20%C3%87IKTI/116 ,Erişim Tarihi : 20.08.2018.
• The People’s Republic of China (2015). Chronology of China’s Belt and Road Initiative http://english.gov.cn/news/top_news/2015/04/20/content_281475092566326.htm ,Erişim Tarihi : 20.08.2018.
• TRACECA Technical Assistance. http://www.traceca-org.org/en/technical-assistance/,Erişim Tarihi : 20.08.2018.
• TRACECA Investment. http://www.traceca-org.org/en/investments/ ,Erişim Tarihi : 20.08.2018.
• Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı (2017). Kazakistan Ülke Profili https://www.economy.gov.tr/portal/content/conn/UCM/uuid/dDocName:EK-243151,Erişim Tarihi : 20.08.2018.
• Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. Kazakistan’ın Ekonomisi http://www.mfa.gov.tr/kazakistan-cumhuriyeti-ekonomisi.tr.mfa ,Erişim Tarihi : 20.08.2018.
• Türkiye İhracatçılar Meclisi (2018). İlk 1000 İhracatçı Araştırması. http://www.tim.org.tr/tr/ihracat-arastirma-raporlari-ilk-1000-ihracatci-arastirmasi.html ,Erişim Tarihi : 20.08.2018.
• Üzümcü, A. ve Akdeniz S. (2014). Yeni İpek Yolu: TRACECA ve Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Projesi. Avrasya Etüdleri Dergisi, 45, 171-199, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/422111
• Yılmaz, S.(2017). Kazakistan-Türkiye Ekonomik ve Kültürel İlişkileri: Vaatler ve Gerçekler. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6 (2), 813-834. http://www.itobiad.com/download/article-file/301443