ARAŞTIRMA VE SORGULAMAYA DAYALI ÖĞRENME YAKLAŞIMININ İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BİLİMSEL SÜREÇ BECERİLERİNE ETKİSİ

Yıl 2017, Cilt: 14 Sayı: 38, 71 - 89, 28.07.2017

Mehtap Yıldırım SİBEL Türker Altan

Öz

Bu
araştırmada, ilkokul 4.sınıf Vücudumuzun Bilmecesini Çözelim ünitesinde ASDÖ
(Araştırma ve Sorgulamaya Dayalı Öğrenme) yaklaşımına uygun etkinlikler
yaptırılarak bu yaklaşımın dördüncü sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerinin
gelişimine etkisi incelenmiştir. Çalışmada, öntest-sontest kontrol gruplu yarı deneysel
desen kullanılmıştır. Çalışma grubu, 2013-14 eğitim öğretim yılında İstanbul
ilinde bir ilkokul da öğrenim gören toplam 76 dördüncü sınıf öğrencisinden
oluşmaktadır. Çalışmada araştırma ve sorgulamaya dayalı öğrenme uygulamalarının
yapıldığı deney grubu (n=38) ve fen programının uygulandığı kontrol grubu (n=38)
olmak üzere iki grup ile çalışılmıştır. Çalışmada bilimsel süreç beceri testi veri
toplama aracı olarak kullanılmıştır. Veriler, SPSS.20 istatistik programı
kullanılarak t-testleri ile incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda deney grubu
öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerinde kontrol grubu öğrencilerine göre
artış sağlandığını görülmüştür.  

Anahtar Kelimeler

Araştırma sorgulamaya dayalı öğrenme, fen eğitimi, bilimsel süreç becerileri

Kaynakça

• Akben, N. (2011). Öğretmen Adayları İçin Bilimsel Sorgulama Destekli Laboratuar Dersi Geliştirilmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aydoğdu, B. (2009). Fen ve Teknoloji Dersinde Kullanılan Farklı Deney Tekniklerinin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine, Bilimin Doğasına Yönelik Görüşlerine, Laboratuvara Yönelik Tutumlarına ve Öğrenme Yaklaşımlarına Etkileri. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Bahadır, H., (2007). Bilimsel yöntem sürecine dayalı ilkögretim fen egitiminin bilimsel süreç becerilerine, tutuma, basarıya ve kalıcılıga etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe üniversitesi, Ankara.
• Bowman, Donovan & Burns, (2001). Eager to learn: educating our preschoolers. National Academy of Science, Washington DC. ss 8-9.
• Bozan, M. ve Küçüközer, H. (2008). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin basınç ünitesi hakkında tutumları ve onların üst bilişsel problem çözme becerileri. e-Journal of New World Sciences Academy 2008, Volume: 3.
• Bozdoğan, A. E. (2007). Bilim ve teknoloji müzelerinin fen öğretimindeki yeri ve önemi. Doktora tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bozkurt, O. (2012). Fen eğitiminde araştırmaya dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin akademik başarılarına ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9(18), s. 187-200.
• Cohen, L., Manion, L. ve Marrison, K., (2000). Research methods in education (5th ed), RoutledgeFalmer is an imprint of the Taylor & Francis Group.
• Duban, N. (2008). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersinin Sorgulamaya Dayalı Öğrenme Yaklaşımına Göre İşlenmesi: Bir Eylem Araştırması. Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitü.
• Duschl, R.A., Schweingruber, H. A. & Shouse, A.W. (2007). Taking Science to School: Learning and Teaching Science in Grades K-8. Washington, DC: The National Academies Press.
• Enger, S. K. ve Yager, R. E. (1998). The Iowa Assessment Handbook, Iowa City, IA: The University of Iowa Science Education Center.
• Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education (5th ed.). New York: McGraw-Hill Publishing, s.267.
• Germann, J. P., Haskıns, S. ve Auls, S. (1996). Analysis of nine high school biology laboratory manuals: promoting scientifıc inquiry. Journal of Research in Science Teaching. 33(5). 475-499.
• Gül, Z. (2011). Sorgulamaya Dayalı Öğrenme Sürecinde Alternatif Bir Araç “T- Diyagramı”: Enzimler ve Enzimlerin Çalışmasına Etki Eden Faktörler Üzerinde Örnek Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Güngör, S. H. (2008). Developing Inquiry Based Student Experiments In The Chemistry Education And Discussing Results. Unpublished doctoral dissertation, Hacettepe University, Ankara.
• Karakuyu, Y., Bilgin, İ. ve Sürücü, A. (2013). Araştırmaya dayalı öğrenme yaklaşımlarının üniversite öğrencilerinin genel fizik laboratuarı I dersindeki başarı ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 10(21), s. 237-250.
• Keçeci, G. ve Kırbağ Zengin, F. (2016). Araştırma ve sorgulamaya dayalı fen öğretiminin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine ve tutumlarına etkisi. The Journal of Academic Social Science Studies. 47, s. 269-287.
• Koray, Ö., Özdemir, M., Prestley, A.ve Köksal, M.S. (2005). Yaratıcı ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Laboratuar Yönteminin Öğretmen Adaylarının Bilimsel Süreç Becerisi ve Akademik Başarı Düzeylerine Etkisi. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 28-30 Eylül 2005.
• Korkmaz, H. (2002). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenmenin yaratıcı düşünme, problem çözme ve akademik risk alma düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ensitüsü.
• Köksal, E. A. (2008). Öğretmen rehberliğindeki sorgulayıcı araştırma yöntemi ile bilimsel süreç becerilerinin kazandırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Krantz, P.ve Barrow,L.( 2006).Inquiry with seeds to meet the science education standarts, The American Biolology Teacher. 68(2), s. 92.
• Lederman,N.,G. (2002). Scientific inquiry and nature of science as a meaningful context for learning in science. In Science Literacy For The Twenty- First Century. Marshall, J.A., Scheppler, M. J., Palmisano, Amherst, N.Y.(editör), Prometheus.
• MEB. (2005). İlköğretim fen ve teknoloji dersi 4. ve 5. sınıflar öğretim programı. Devlet Kitapları Basım Evi, Ankara.
• MEB. (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) Fen Bilimleri dersi (3.4.5.6.7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara
• NRC (2000). Ulusal Araştırma Konseyi (National Research Council)
• NSES (2000). Amerikan Ulusal Fen Eğitimi Standartları (National Science Education Standarts)
• Parim, G. (2009). İlköğretim 8.sınıf öğrencilerinde fotosentez, solunum kavramlarının öğrenilmesine, başarıya ve bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesinde araştırmaya dayalı öğrenmenin etkileri. Doktora tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Tatar, N. (2006). İlköğretim fen eğitiminde araştırmaya dayalı öğrenme yaklaşımının bilimsel süreç becerilerine, akademik başarıya ve tutuma etkisi. Yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Wilke.R. ve Straits.,W.(2005). Practical advice for teaching inquiry-based science process skills in biology. The American Biology Teacher. 67(9).
• Worth, K. ve Grollman, S. (2003). Science in the early childhood classroom. Portsmouth, NH: Heinemann.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2008). Nitel Araştırma Yöntemleri. (7. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık. s.113).
• Yıldırım, A. (2012). Rehberli sorgulama deneylerinin bilimsel süreç becerilerinin kazandırılmasına, başarıya ve kavramsal değişime etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.