Ebeveyn-Çocuk İlişkisi Konulu Makaleler: Tematik İçerik Analizi Çalışması

Yıl 2019, Cilt: 20 , 1183 - 1208, 05.04.2019

Emine Tayan S. Damla Gedik Zekiye Morkoyunlu Mustafa Sözbilir A. Cihan Konyalıoğlu

https://doi.org/10.17494/ogusbd.555437

Cited By: 3

Öz

Türkiye’de yapılan
ebeveyn-çocuk ilişkisini inceleyen çalışmalara ait bir tematik içerik analizi
yapılmıştır. 2003-2017 yılları arasında Türkiye’de gerçekleştirilen 31 dergiden
50 makale, betimsel istatistik temelli yöntem kullanılarak analiz edilmiştir.
Bu çalışmada, Türk araştırmacıların son yıllarda yaptıkları ebeveyn-çocuk
ilişkisine dayalı araştırma eğilimlerine ait bir analiz yapılmıştır. Bu amaçla
yapılan araştırmada, Türkiye’de bu alanda çalışılan konular ve başvurulan
araştırma yöntemlerinde ki eğilimler (yayın yılları ve dillerine göre
değişimleri, nitel araştırma konularında ne tür araştırma problemlerine
odaklanıldığı, akademik başarıyı etkileyen değişkenler, hangi araştırma yöntemleri
kullanıldığı, veri toplama araçları, örneklem veya çalışma grubu, veri analiz
yöntemleri) belirlenerek araştırmacılara yol gösterilmeye çalışılmıştır.
Türkiye’de ebeveyn-çocuk ilişkisini araştırmaya yönelik yapılan çalışmalarda,
genelde çocuklar yerine ebeveylerin ele alındığı çalışmalara ağırlık
verildiğini göstermektedir. 

Anahtar Kelimeler

Ebeveyn-Çocuk İlişkisi, Tematik İçerik Analizi

Kaynakça

• Akgün, E. ve Yeşilyaprak, B. (2011). Anne çocuk oyun etkileşiminde niteliksel boyut: an-nelerin sözel ifadelerin değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 11-20. Akbaba-Altun, S. (2009). İlköğretim Öğrencilerinin Akademik Başarısızlıklarına ilişkin Veli, Öğretmen ve Öğrenci Görüşlerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 8(2), 567-586. Akgün, E. ve Yeşilyaprak, B.( 2010). Çocuk ana baba ilişki ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,13 (24 ), 44-53. Akgün, E. ve Yeşilyaprak, B. (2011). Anne çocuk oyun etkileşiminde niteliksel boyut: Anne-lerin sözel ifadelerin değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergi-si, 40, 11-20. Aslanargun, E. (2007). Okul aile iş birliği ve öğrenci başarısı üzerine bir tarama çalışma. Sosyal bilimler dergisi, 8, 119-135. Aslanargun, E. ve Özakça, B. (2015). Akademik başarıları yüksek olan öğrencilerin başarı düzeylerine ailelerinin katkıda bulunma biçimleri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (3), 9-22. Bartan, M. ve Tezel-Şahin, F.(2012). Ebeveyn-Çocuk İlişkisi Envanterinin 60–72 Aylık Ço-cukların Anne ve Babalarına Uyarlanması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34, 185-200. Cüre, S. ve G. Danışman, I. (2015). Ebeveyn yetiştirme tarzları ölçeği-çocuk formu’nun türkiye örneklemine uyarlama çalışması. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 22 (2), 81-96. Çalık, C. (2007). Okul-çevre ilişkisinin okul geliştirmedeki rolü: Kavramsal bir çözümleme. GÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(3), 123-139. Çalık, M. ve Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 39 (174), 33-38. Çanakçı, O. ve Özdemir, A. Ş. (2015). Matematik başarısı ve anne–baba eğitim düzeyi. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 7 (25), 19-36. Çelenk, S. (2003). Okul başarısının ön koşulu: Okul aile dayanışması. İlköğretim-Online E Dergi, 2 (2), 28-34. Çelik, C. (2009). Değişim sürecinde Türk aile yapısı ve din, paradigmatik anlam ve işlev farklılaşması. Dergi Karadeniz, 25-35. Çiftçi, M. ve Bal, N. (2015). Ortaokul öğrencilerinin anne-baba katılım düzeyi ile akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 12(1), 363-384. Çiltaş, A., Güler, G., ve Sözbilir, M. (2012).Türkiye’de matematik eğitimi araştırmaları: Bir içerik analizi çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 565-580. Creswell, J. W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (2nd ed.). Thousand Oaks: Sage Publi-cations. Dam, H. (2008). Öğrencinin okul başarısında aile faktörü. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakülte-si Dergisi, 7(14), 75-99. Dereli, E. ve Dereli, B. M. (2017). Ebeveyn-Çocuk İlişkisinin Okul Öncesi Dönem Çocukların Psikososyal Gelişimlerini Yordaması. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (YYU Journal Of Education Faculty), 14 (1), 227-258. Engin, A. O., Özen, Ş. ve Bayoğlu, V. (2009). Öğrencilerin okul öğrenme başarılarını etki-leyen bazı temel değişkenler. Sosyal bilimler enstitüsü dergisi, 3, 125-156. Erkan, S. ve Toran, M. (2004). Alt sosyo-ekonomik düzey annelerin çocuklarını kabul ve reddetme davranışlarının incelenmesi (Diyarbakır örneği). Hacettepe Üniversitesi E¤itim Fakültesi Dergisi, 27, 91-97 Gültekin, M. ve Kılıç, Z. (2014). İlköğretimde çocuğu olan ailelerin çocuklarının eğitim ve öğretiminde karşılaştıkları sorunlar ve eğitim gereksinimleri. Türkiye Sosyal Araştır-malar Dergisi, 182, 85-111. Halat, E. (2008). Webquest-Temelli matematik öğretiminin sınıf öğretmeni adaylarının geometrik düşünme düzeylerine etkisi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 115 -130. İpek, C. (2011). Velilerin okul tutumu ve eğitime katılım düzeyleri ile aileye bağlı bazı fak-törlerin ilköğretim öğrencilerinin seviye belirleme sınavları (SBS) üzerindeki etkisi. Pe-gem Eğitim ve Öğretim Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 2, 69-79. Kandır A. ve Alpan, Y. (2008). Okul öncesi dönemde sosyal-duygusal gelişime anne-baba davranışlarının etkisi. Aile ve Toplum, 10(4), 33-38. Karaaslan, Ö. (2016). Comparison of Social Engagement of Children Having Disabilities with Their Mothers and Fathers. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 16(5), 1649– 1670. Kaya, A., Bozaslan, H., ve Genç, G. (2012). Üniversite öğrencilerinin anne baba tutumla-rının problem çözme becerilerine, sosyal kaygı düzeylerine ve akademik başarılarına etkisi. Dicle Universitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 208-225. Kaya, Ö. ve Bacanlı, H. (2016). Eğitim Yaşantısına Ebeveyn Katılım Algısını Açıklamaya Yönelik Bir Model Geliştirme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 410-423. Keçeli-Kaysılı, B. (2008). Akademik başarının arttırılmasında aile katılımı. Ankara Üniversi-tesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Özel Eğitim Dergisi, 9 (1), 69-83. Kılıç, E. (2014). Aile danışmanlığında yeni bir model: Okul temelli aile danışmanlığında sos-yal hizmetin rolü ve önemi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Kırman, A. ve, Doğan Ö. (2107). Anne-Baba Çocuk İlişkileri: Bir Meta-Sentez Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4 (1). Kutluca, T. ve Aydın, M. (2010). Velilerin matematik eğitimine yönelik ilgileri, tutumları ve destekleri. Aile ve toplum dergisi, 6(22), 65-78. Özabacı, N. (2005). Öğrenci başarısızlığının (akademik başarısızlığın) nedenleri ve bazı pratik çözüm önerileri. E Özet Eskişehir eğitim hizmetleri merkezi, 1(2). Sarıer, Y. (2016). Türkiye’de öğrencilerin akademik başarısını etkileyen faktörler: Bir meta-analiz çalışması. Hacettepe üniversitesi eğitim fakültesi dergisi, 31(3), 609-627. Saygı, D. ve Uyanık Balat, G. (2013). Anasınıfına Devam Eden Çocuğu Olan Annelerin Ço-cukları İle İlişkilerinin İncelenmesi. International Journal of Human Science, 10 Seçer, Z., Çeliköz, N., ve Yaşa, S. (2008). Okulöncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden Ço-cukların Annelerinin Ebeveynliğe Yönelik Tutumları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 413–428. Seçer Z, Çeliköz N., ve Yaşa S. (2007). Bazı kişisel özelliklerine göre okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların babalarının babalığa yönelik tutumları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 411-424. Sezgin, F., Koşar, D., Koşar, S., ve Er, E. (2016). Liselerde Akademik Başarısızlık: Nedenle-ri ve Önlenmesine İlişkin Öğretmen ve Okul Yöneticilerinin Görüşleri. İnönü Üniversi-tesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 95-111. Sheldon, S. B., & Epstein, J. L. (2005). Involvement counts: Family and community part-nerships and mathematics achievement. The Journal of Educational Research, 98(4), 196-207. Sözbilir, M., Kutu, H., ve Yaşar, M. D. (2012). Science education research in Turkey: A content analysis of selected features of papers published. In J. Dillon & D. Jorde (Eds.), The World of Science Edu-cation: Handbook of Research in Europe (pp. 1-35). Rotterdam: Sense Publishers. Şeker, M. (2009). İlköğretim 5. sinif öğrencilerinin performans görevlerindeki başarilari ile ailelerinin eğitim- öğretim çalişmalarina katilim düzeyleri arasindaki ilişkinin belirlen-mesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensti-tüsü, Adana. Şentürk, Ü. (2012). Parçalanmış aile çocuklarının eğitimdeki başarı/başarısızlık durumu (Malatya örneği 2006). Sosyal Politikalar Çalışmaları, 7 (29), 105-126. Şişman, M. (2002). Eğitimde Mükemmellik Arayışı, Pegem A Yayınları. Tavil, Y. Z. ve Karasu, N. (2013). Aile Eğitim Çalışmaları: Bir Gözden Geçirme ve Meta-Analiz Örneği. Eğitim ve Bilim dergisi, 38 (168), 85-95. Tayan, E., Gedik, S. D., Morkoyunlu, Z., Sözbilir, M., ve Konyalıoğlu, A. C. (27-30 Nisan 2018). Türkiye’de ebeveyn-çocuk ilişkisini araştıran makaleler üzerine içerik analizi. X.Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi’nde sunulmuş bildiri, Nevşehir, Türkiye. Turan, İ. (2013). Günümüz aile problemleri çerçevesinde Kur’an’da ebeveyn çocuk ilişkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 35, 71-104. Uzun, H. ve Baran, G. (2015). Çocuk ebeveyn ilişki ölçeği’ nin okul öncesi dönemde çocuğu olan babalar için geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (3), 30-40. Yenilmez, K., ve Özabacı, N. Ş. (2003). Yatılı öğretmen okulu öğrencilerinin matematik ile ilgili tutumları ve matematik kaygı düzeyleri arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(14), 132-146. Yenilmez, K., Özer, M. N. ve Yıldız, Z. (2006). Velilerin Çocuklarının Matematik Eğitimine Karşı Yaklaşım ve Katkılarının İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma. Eskişehir Osmanga-zi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (1), 151-170. Yenilmez, K. (2015). İlköğretimde velilerin matematik eğitimine katkı düzeyleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 13-28. Yıldırım, M. C. ve Dönmez, B. (2008). Okul-aile işbirliğine ilişkin bir araştırma: İstiklal İlköğ-retim Okulu örneği, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (23), 98-115.