Öğretmenlerin Algılarına Göre Örgütsel Adalet ve Örgütsel Sinizm Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 47, 17 - 40, 12.09.2019

Tuncay Şamdan , Gülsün Atanur Baskan

https://doi.org/10.9779/pauefd.479173

Cited By: 15

Öz

Bu araştırmanın amacı  resmi ve
özel ilkokul ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin algılarına göre
örgütsel adalet ile örgütsel sinizm arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bir karma
yöntem araştırması olarak tasarlanmış bu araştırmanın, nicel çalışma grubunu
789, nitel çalışma grubunu 20 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin
örgütsel adalete ilişkin algı düzeyleri ile örgütsel sinizm düzeyleri arasında
negatif yönde ve yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır.
Öğretmenlerin cinsiyeti, yaşı, medeni durumu, eğitim durumu, branşı, görev
yaptıkları okul türü örgütsel adalet algılarında anlamlı farklılaşmaya neden
olurken; mesleki kıdem değişkeninin anlamlı bir farka neden olmadığı görülmüştür. Öğretmenlerin
cinsiyeti, yaşı, eğitim durumu, okul türü ve mesleki kıdem değişkenleri
örgütsel sinizm düzeylerinde anlamlı farklılaşmaya neden olurken; medeni durum
ve branş değişkenlerinin örgütsel sinizm düzeylerinde anlamlı bir farka neden
olmadığı görülmüştür.                            

Anahtar Kelimeler

Örgütsel sinizm, örgütsel adalet

An Analysis of the Relationship between Organizational Justice and Organizational Cynicism According to the Perceptions of Teachers

Öz

The aim of this study is to examine the relationship between organizational justice and organizational cynicism according to the perceptions of teachers.789 teachers constitute the quantitative and 20 teachers constitute the qualitative sample group of this mixed method study.  As a result of the research, it was determined that there was a significant and strong relationship between teachers' organizational justice perception levels and organizational cynicism levels. Again, according to the qualitative findings, when the teachers’ perception of organizational justice is low, teachers showed cynic behaviors, but they did not reflect these cynical attitudes in the educational environment.   

Anahtar Kelimeler

Cynicism, organizational cynicism, justice, organizational justice

Kaynakça

• Andersson, L. M., & Bateman, T. S. (1996). Cynicism in the work place: Some causes and effects. Journal of Organizational Behaviour, 18, 449-469.
• Başaran, İ. E. (2004). Yönetimde insan ilişkileri: Yönetsel davranış. Nobel yayın dağıtım.
• Brandes, P., & Das, D. (2006). Locating behavioral cynicism at work: Construct issues and performance implications. In Employee health, coping and methodologies (pp. 233-266). Emerald Group Publishing
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (7. baskı). Ankara: Pegem.
• Colquitt, J. A., Greenberg, J., & Zapata-Phelan, C. P. (2005). What is organizational justice? A historical overview. In J. Greenberg & J. A. Colquitt (Eds.), Handbook of organizational justice (pp. 3-56). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Cropanzano, R., Ambrose, M. L., Greenberg, J., & Cropanzano, R. (2001). Procedural and distributive justice are more similar than you think: A monistic perspective and a research agenda. Advances in organizational justice, 119, 151.
• Çetin, B., Özgan, H., ve Bozbayındır, F. (2013). İlköğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet ile sinizm algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Bakış Dergisi, 37, 1-20.
• Çırak, S., ve Baskan, G.A. (2015). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel adalet algısı-Ankara-Yeni Mahalle. K.Ü. Kastamonu Eğitim Dergisi. 23 (3), 1091-1106
• Dean, J. W., Brandes, P., & Dharwadkar, R. (1998). Organizational cynicism. Academy of Management review, 23(2), 341-352.
• Eaton, J. A. (2000). A social motivation approach to organizational cynicism. Unpublished Doctoral Dissertation, Graduate Program in Psychology, York University, Toronto.
• Efeoğlu, İ. E., ve İplik, A. G. E. (2011). Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ilaç sektöründe bir uygulama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3), 343-360.
• Folger, R., & Cropanzano, R. (2001). Fairness theory: Justice as accountability. Advances in organizational justice, 1, 1-55.
• Girgin, S., & Gümüşeli, A. İ. (2018). A Study On The Correlation Between Organizational Justice And Organizational Cynicism Perceived By Vocational High School Teachers. European Journal of Education, 4(4), 446.
• Greenberg, J. E., & Colquitt, J. A. (2014). Handbook of organizational justice. London: Psy. Press Greenberg, J. (1990). Organizational justice: Yesterday, today, and tomorrow. Journal of management, 16(2), 399-432.
• Gümüşeli, A. İ. (1996). Okul müdürlerinin öğretim liderliğini sınırlayan etkenler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 6(6), 201.
• Gün, F., ve Baskan, G.A. (2015). Öğretim elemanlarının algılarına göre örgütsel sinizm ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H.U.Journal of Education). 32(2), 361-379.
• Helvacı, M. A., (2010). Ö.Sinizm ve YY Yaklaşımlar. Ankara: Pegem Akademi
• İçerli, L. (2010). Örgütsel Adalet: Kuramsal Bir Yaklaşım. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(1), 67-92.
• Jöreskog, K. G., & Sörbom, D. (1979). Advances in factor analysis and structural equation models. New York: University Press of America.
• Kalağan, G. (2009). Araştırma görevlilerinin örgütsel destek algıları ile örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişki. Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Kalağan, G. ve Güzeller, C. O. (2010). Ögretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 27, 83-97.
• Karagöz, Y. (2016). SPSS ve AMOS Uygulamalı İstatistiksel Analizler, Güncellenmiş 2. Basım, Nobel Yayınevi, Ankara.Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar-İlkeler-Teknikler (16. Basım) Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Köklü, N., ve Büyüköztürk, Ş. (2000). Sosyal bilimler için istatistiğe giriş. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Kasalak, G. (2017). Ortaöğretim Kurumlarında Örgütsel Sinizm ve Örgütsel Adaletin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(11), 853-879.
• Köybaşı, F., Uğurlu, C. T., & Öncel, A. (2017). Examining the relationship between teachers' organizational justice perceptions and organizational cynicism levels. İnönü University Journal of the Faculty of Education, 18, 1-14.
• Kutanis, R. Ö., ve Çetinel, E. (2010). Adaletsizlik algısı sinisizmi tetikler mi?: Bir örnek olay. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,26, 1-10.
• Kwak, Y. H., & Anbari, F. T. (2006). Benefits, obstacles, and future of six sigma approach. Technovation, 26(5-6), 708-715.
• Leech, N.L. (2005). SPSS for Intermediate Statistics: Use and Interpretation. London: Lawrance Erlbaum Associates Publishers.
• Mirvis, P. H., & Kanter, D. L. (1989). Combatting cynicism in the workplace. Global Business and Organizational Excellence, 8(4), 377-394.
• Mishra, A. K., & Spreitzer, G. M. (1998). Explaining how survivors respond to downsizing: The roles of trust, empowerment, justice, and work redesign. Academy of management Review, 23(3), 567-588.
• Moorman, R. H. (1991). Relationship between organizational justice and organizational citizenship behaviors: Do fairness perceptions influence employee citizenship?. Journal of applied psychology, 76(6), 845.
• Naus, A.J.A.M. (2007). Organizational cynicism on the nature, antecedents, and consequences of employee cynicism toward the employing organization. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Maastricht University, Maastricht
• Özgan, H., Külekçi, E., ve Özkan, M. (2012). Öğretim elemanlarının örgütsel sinizm ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 4(1), 196-205.
• Polat, S. (2007). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet Algıları, Örgütsel Güven Düzeyleri ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki. Yayınlanmış Doktora Tezi. Kocaeli Üniv.
• Ribbers, I. L. (2009). Trust, cynicism, and organizational change: The role of management. Yayınlanmmaış Yüksek Lisans Tezi, University of Tilburg Department Organisation and Strategy, Tilburg, Netherlands.
• Serinkan, C., ve Erdiş, Y.(2014). Dönüşümcü liderlik bağlamında örgütsel vatandaşlık ve örgütsel adalet. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Tutar, H. (2016). Örgütsel davranış. Ankara: Detay Yayıncılık.