Türkçe ders kitaplarındaki etkinliklerde yaratıcı yazma

Yıl 2022, Sayı: 30, 135 - 157, 21.10.2022

Süleyman Aydeniz

Öz

Bu çalışmada, MEB tarafından 2021-2022 öğretim yılında okutulan ve seçkisiz örnekleme göre seçilen 6. ve 7. sınıf Türkçe ders kitaplarında bulunan yaratıcı yazma etkinliklerinin saptanıp toplam etkinlikler içindeki oranını tespit etmek amaçlanmıştır. Türkçe dersi kitapları bu yönüyle incelenmiştir. Çalışmada verilerin toplanmasında doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Elde edilen bulgular, alanında uzman kişilerce değerlendirilmiştir. Ayrıca ulaşılan bulgular betimsel analiz yoluyla analiz edilmiştir. Toplam etkinlik sayısı 6. Sınıf Türkçe ders kitabında 212’dir, bunlardan 22’si yaratıcı yazmaya uygundur. 7. Sınıf Türkçe ders kitabında ise toplamda 202’dir, bunlardan 24’ü yaratıcı yazmaya uygundur. Toplam etkinlik sayısına oranlandığında 6. Sınıf yaratıcı yazma etkinliklerinin %10.37, 7. sınıf yaratıcı yazma etkinliklerinin %11.88 olduğu görülmüştür. İki sınıfın (6. ve 7.) toplamına bakıldığında ise toplam etkinlik sayısının 414, yaratıcı yazma etkinliklerinin ise 46 olduğu; bunun da % 11.11’e karşılık geldiği saptanmıştır. 6. ve 7. sınıf Türkçe ders kitaplarında diğer sınıflarla kıyaslandığında yaratıcı yazma etkinliklerinin yeterli sayıda olmadığı tespit edilmiştir. Her temada en az 1 yaratıcı yazma etkinliği bulunduğu görülmüştür. Her temanın sonunda yaratıcı yazmaya örnek olacak birer etkinlik yerleştirilmiştir. Sonuç kısmında alan yazındaki diğer çalışmalar ile tespit edilen veriler karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar dikkate alınarak şu önerilerde bulunulmuştur: 6. ve 7. sınıf Türkçe ders kitaplarında yaratıcı yazma etkinliklerine daha fazla yer verilmelidir. Öğretmenler, hizmet içi eğitim çalışmalarında yaratıcı yazmanın önemi hakkında daha fazla bilgilendirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

yaratıcı yazma, Türkçe ders kitabı, etkinlik

Creative writing in activities in turkish textbooks

Öz

This study focused on sixth- and seventh-grade Turkish textbooks, which were selected randomly, published by the Ministry of National Education in the 2021-2022 academic year. The study investigated the ratio of creative writing activities to total activities in textbooks. Data were collected using the document analysis technique. The data were analyzed by experts. The data were also analyzed using descriptive analysis. The sixth-grade Turkish textbook has 212 activities, 22 of which are creative writing activities. The seven-grade Turkish textbook has 202, 24 of which are creative writing activities. In other words, the ratio of creative writing activities to total activities in the sixth- and seventh-grade Turkish textbooks is 10.37% and 11.88%, respectively. The sixth- and seventh-grade Turkish textbooks have 414 activities, 46 of which are creative writing activities, corresponding to 11.11%. The results show that the sixth- and seventh-grade Turkish textbooks have fewer creative writing activities than other classes. Each theme has at least one creative writing activity. At the end of each theme, there is an example of creative writing. In the conclusion section, the data were compared with the literature. Based on the results, the following recommendations were made: First, the sixth- and seventh-grade Turkish textbooks should include more creative writing activities. Second, in-service training programs should inform teachers more about the importance of creative writing.

Anahtar Kelimeler

creative writing, Turkish textbook, activity

Kaynakça

• Ak, E. (2011). Yaratıcı Yazma Etkinliklerinin İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Türkçe Dersindeki Yazılı Anlatım Becerileri Üzerindeki Etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Aşılıoğlu, B. ve Özkan, E. (2013). Ortaokul Öğrencilerinin Yazma Kaygılarının Bazı Değişkenler Açısından incelenmesi: Diyarbakır Örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(6), 83-111.
• Ataman, M. (2006). Yaratıcı drama sürecinde yaratıcı yazma. Yaratıcı Drama Dergisi. 1 (1), 75-88.
• Atasoy, A. (2015). Ortaokul öğrencilerinin akıcı yazma becerilerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi.
• Aydın, E. (2019). Yabancılara Türkçe öğretiminde dijital hikâye anlatımının yaratıcı yazma becerisine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. İnönü Üniversitesi.
• Beydemir, A. (2010). İlköğretim 5. sınıf Türkçe dersinde yaratıcı yazma yaklaşımının yazmaya yönelik tutumlara, yaratıcı yazma ve yazma erişisine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
• Bulut, K. ve Çiftçi, Ö. (2014). 2006 Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı’nda Yer Alan Yazma Kazanımlarının Yaratıcı Yazmaya Uygunluğu. International Journal of Language Academy, Volume 2/4. p. 375/384.
• Burns, P. C.,& Lowe, A. L. (1966). The Language Arts in Childhood Education. Chicago: Rand McNallyand Co.
• Cropley, A. J. (2001). Creativity in education and learning: A guide for teachers and educators, London: British Library Cataloguing in Publication Data.
• Çarkıç, C. (2019). 5 Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yazma Etkinliklerinin Yaratıcı Yazma Bağlamında Değerlendirilmesi. Presented at the III. Uluslararası Eğitim Bilimleri ve Sosyal Bilimler Sempozyumu, Nevşehir.
• Göçer, A. (2016). Yazma Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Kolikpınar N. (2021). Yaratıcı Yazma Teknikleri İle Öyküleyici Metin Oluşturmanın Yazma Becerisi, Derse Yönelik Tutum ve Başarı Üzerindeki Etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• MEB. (2021). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Türkçe (6) Ders Kitabı. Ankara.
• MEB. (2021). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Türkçe (7) Ders Kitabı. Ankara.
• MEB Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2006). İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB.
• MEB (2018). Türkçe Dersi Öğretim Programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: MEB.
• Özmen, H. ve Karamustafaoğlu, O. (2019). Eğitimde araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
• Öztürk, E. (2007). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma becerilerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Özsoy, Y. (2015). Özel yetenekli (üstün zekâlı ve yetenekli) ortaokul öğrencilerinde yazma kaygısı [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi.
• Sarıkaya, B. (2020). Yazma kazanımlarının yaratıcı yazmaya uygunluğu (2015 ve 2018 Türkçe dersi öğretim programları örnekleri). Türkiye Eğitim Dergisi, 5(1), 42–55.
• Sarıkaya, B. (2021). 8. sınıf Türkçe ders kitabındaki yazma etkinliklerinin yaratıcı yazmaya uygunluğu bakımından değerlendirilmesi. Muş Alparslan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 79-94.
• Susar Kırmızı, F. (2009), Türkçe dersinde yaratıcı drama yöntemine dayalı yaratıcı yazma çalışmalarının yazmaya yönelik tutuma etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi, 2 (5), 159-177.
• Susar Kırmızı, F. (2011). Yaratıcı yazma ürünlerinin bazı ölçütler açısından değerlendirilmesine ilişkin nitel bir çalışma. Dil Dergisi, 151, 22-35.
• Şimşek, T. (2022). Türkçe dersi yazma becerisinin öğretim programları çerçevesinde karşılaştırmalı değerlendirmesi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (29), 19-36. DOI: 10.29000/rumelide.1163998.
• Taşkın, Y. (2018). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının yazma becerisine ve yazma kaygısına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dumlupınar Üniversitesi.
• Temizkan, M. (2014). Yaratıcı yazma süreci. Pegem Akademi.
• Ungan, S. (2007). Yazma becerisinin geliştirilmesi ve önemi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(2), 461-472.
• Uyğun, A. (2019). 2018 Türkçe Dersi Öğretim Programındaki Yazma Kazanımlarının ve Ders Kitaplarındaki Etkinliklerin Yaratıcı Yazma Becerisine Uygunluğunun İncelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
• Walker, B.; Shippen, M.E; Alberto, P; Houchins, D.E.; Cihak, D.F. (2005) Using the Expressive Writing Program to İmprove the Writing Skils of High School Student with Learning Disabilities. Learning Disabilities Research & Pratice, 20 (3), 175- 183.
• Yaman, S. ve Yalçın, N. (2005). Fen Bilgisi Öğretiminde Probleme Dayalı Öğrenme Yaklaşımının Yaratıcı Düşünme Becerisine Etkisi. İlköğretim Online, IOO Dergisi. C. 4, S. 1, s. 42-52.
• Yaman, H. (2014). Ortaokul Öğrencilerinin Genel Kaygı Düzeyleri, Yazma Kaygıları ve Türkçe Dersine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(3), 1111-1122.
• Yazar, İ. (2022). Yaratıcılık ve yaratıcı yazma. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education (IJTASE), 11(3), 178-189.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.