Türkiye’de okul yönetimini tehdit eden ve zorlaştıran gelişmeler: Yetersiz eğitim ve gelişim fırsatları

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 2, 119 - 122, 31.12.2024

Şakir Çınkır

Öz

Türkiye’de okul yöneticileri, meslekî gelişim fırsatlarının sınırlılığı nedeniyle zorluklarla karşılaşmaktadır. Okul yöneticilerinin meslekî gelişimi, eğitim kalitesini artırmada kritik bir rol oynarken, Türkiye’de yöneticilerin yüksek lisans ve doktora gibi ileri eğitim düzeylerine erişimi oldukça düşüktür. OECD raporlarına göre, Türk okul yöneticilerinin eğitim düzeyi uluslararası ortalamaların gerisinde kalmaktadır. Eğitim politikalarındaki tutarsızlıklar ve lisansüstü eğitime verilen düşük öncelik, bu durumun temel nedenleri arasında yer almaktadır. Ayrıca, mülteci öğrencilerin eğitimi, teknolojik yeniliklere adaptasyon ve öğretmen-veli iletişim sorunları gibi zorluklar, mesleki gelişim ihtiyaçlarını artırmaktadır. Uluslararası düzeyde, ABD, İngiltere ve Hong Kong gibi ülkelerde okul yöneticilerinin mesleki gelişimini destekleyen sistematik politikalar ve programlar dikkat çekerken, Türkiye’de bu alandaki uygulamalar sınırlı kalmıştır. Teknolojik liderlik ve dijital araçların kullanımı konusundaki eksiklikler de önemli bir ihtiyaç alanıdır. Türkiye’de okul yönetiminin iyileştirilmesi için, mesleki gelişim programlarının artırılması ve bu programların güncel ihtiyaçlara uygun şekilde tasarlanması gereklidir. Okul yöneticilerine yönelik eğitim fırsatlarının artırılması, eğitim sisteminin genel performansını olumlu yönde etkileyecektir.

Anahtar Kelimeler

Mesleki gelişim, eğitim polikaları, okul yöneticileri

Kaynakça

• Arar, K., Orucu, D., & Kucukcayir, G. A. (2018). These students need love and affection: Experience of a female school leader with the challenges of Syrian refugee education. Leading and Managing, 24(2), 28-43.
• Aydin, H., & Kaya, Y. (2019). Education for Syrian refugees: the new global issue facing teachers and principals in Turkey. Educational Studies, 55(1), 46-71.
• Banoglu, K., Vanderlinde, R., & Çetin, M. (2016). Investigation of principals' technology leadership profiles in the context of schools' learning organization culture and ICT infrastructure: F@tih Project schools vs. the others. Education and Science, 41(188), 83-98.
• Desimone, L. M., Smith, T. M., & Ueno, K. (2006). Are teachers who need sustained, content-focused professional development getting it? An administrator’s dilemma. Educational Administration Quarterly, 42(2), 179-215. https://doi.org/10.1177/0013161X04273848
• DiPaola, M. F., & Walther-Thomas, C. (2003). Principals and special education: The critical role of school leaders. Center on Personnel Studies in Special Education, University of Florida.
• Earley, P., & Weindling, D. (2004). Understanding school leadership. Paul Chapman.
• Liang, J. “Grace”, & Peters-Hawkins, A. L. (2017). “I am more than what ı look alike”: Asian American women in public school administration. Educational Administration Quarterly, 53(1), 40-69. https://doi.org/10.1177/0013161X16652219
• Mukan, N. V., Noskova, M. V., & Baibakova, I. M. (2017). The formation of school principals' readiness to use internet technologies in their work in the system of continuous pedagogical education.
• Science and Education, 4, 123-132. https://doi.org/10.24195/2414-4665-2017-4-21 NCES (National Center for Education Statistics). (2024). Principals’ highest degree earned: Percentage distribution of K–12 school principals, by highest degree earned, school type, and selected school characteristics: 2020–21. https://nces.ed.gov/surveys/ntps/estable/table/ntps/ntps2021_fl03_a12n
• Çınkır, Türkiye’de okul yönetimini tehdit eden ve zorlaştıran gelişmeler: Yetersiz eğitim ve gelişim fırsatları 122 Ng, F. S. D. (2015). Leadership learning for complex organisation. Cogent Education, 2(1), 1-20. https://doi.org/10.1080/2331186X.2015.1017312
• Ng, S. W., & Szeto, S. Y. E. (2016). Preparing school leaders: The professional development needs of newly appointed principals. Educational Management Administration & Leadership, 44(4), 540-557. https://doi.org/10.1177/1741143214564
• OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü). (2019). TALIS 2018 Results (Volume I): Teachers and school leaders as lifelong learners, TALIS. OECD. https://doi.org/10.1787/1d0bc92a-en Peterson, K. (2002). The professional development of principals: Innovations and opportunities. Educational Administration Quarterly, 38(2), 213-232. https://doi.org/10.1177/0013161X02382006
• Resmî Gazete. (2018). Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı 1 Sayılı Kararnamesi. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/19.5.1.pdf
• Resmî Gazete. (2021). Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Yönetici Seçme ve Görevlendirme Yönetmeliği.https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat? MevzuatNo=38297&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
• Resmî Gazete. (2024). Öğretmenlik Mesleği Kanunu. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/10/20241018-1.htm
• Tai, M. K., & Kareem, O. A. (2020). Headteacher change leadership competency: A study in Malaysian primary schools. Professional Development in Education, 46(2), 292–305. https://doi.org/10.1080/19415257.2018.1561494
• Whitaker, K. (1995). Principal burnout: Implications of professional development. Journal of Personnel Evaluation in Education, 9(3), 287–296.