Bir Ölçek Geliştirme Çalışması: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü Mezunları için Pedagojik Yeterlik Algısı Ölçeği

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 45 - 59, 15.04.2020

Meltem Kurtoğlu Erden , Süleyman Sadi Seferoğlu

https://doi.org/10.33710/sduijes.613960

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı,
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Bölümü lisans mezunlarının
pedagojik yeterlik algılarının belirlenebilmesi için bir ölçek geliştirmektir.
Bu amaca uygun olarak ilk aşamada bölümde kazandırılan pedagojik yeterlikler
belirlenmiştir. Bu amaçla bölümün lisans programı ve bölümde kazandırılan
pedagojik yeterliklerle ilgili açık uçlu soruları içeren bir anket
oluşturulmuştur. Bu süreçte bölümün lisans programından pedagojik yeterlikleri
kazandırmayı hedefleyen “Eğitim Psikolojisi, Sınıf Yönetimi, Özel Öğretim
Yöntemleri, Eğitimde Materyal Tasarımı ve Kullanımı” gibi dersler incelenerek
mezunların bu derslerin kazandıracağı yeterlikleri kazanıp kazanmadıkları,
kazandılarsa hangilerini kazandırdıklarına dair açık uçlu sorular
hazırlanmıştır. Hazırlanan bu sorular BÖTE alanında uzman olan 3 akademisyenin
görüşüne sunulmuştur. Uzmanlardan gelen öneriler doğrultusunda, “BÖTE Mezunları
Pedagojik Yeterlikleri” anket formu oluşturulmuş ve pedagojik yeterlikleri
belirlemeye yönelik veri toplama sürecine geçilmiştir. Ölçek formunun ilk
taslağında 58 pedagojik yeterlik maddesi bulunmaktadır. Ölçek maddeleri
arasında ters kodlanan herhangi bir madde yoktur. Analiz aşamasında öncelikle
verilerin hatasız girilip girilmediği kontrol edilmiştir. Daha sonra ise
verilerin açımlayıcı faktör analizi için uygun olup olmadığı incelenmiştir.
Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda 5 boyut ve 30 maddeden oluşan bir
ölçek ortaya çıkmıştır. Oluşan 5 boyut altındaki 30 maddenin varyansın
%68.5’ini açıkladığı görülmüştür. Ölçeğin Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı,
.954 olarak bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü, pedagojik yeterlikler, ölçek geliştirme, faktör analizi

A Scale Development Study: Computer Education and Instructional Technology Graduate's Perceived Pedagogical Competency Scale

Öz

The aim of
this study is to develop a scale to determine the perceived pedagogical
competence of Department Computer Education and Instructional Technology (CEIT)
graduates. The development of the Computer Education and Instructional
Technology Graduate’s Perceived Pedagogical Competency Scale was carried out in
five stages. At the first stage, it is aimed to determine the targeted
pedagogical competencies gained in the department. For this purpose, a
questionnaire which included open-ended questions about the undergraduate
program and the pedagogical competencies gained in the department was
developed. Some courses which aim to give pedagogical qualifications from the
undergraduate program like "Educational Psychology, Classroom Management,
Special Teaching Methods, Design and use of Materials in Education" etc. were
examined. After that open-ended questions were prepared. These questions were
presented to 3 academicians who are experts in the field of Computer Education
and Instructional Technology. In line with the suggestions received from the
experts, a questionnaire form was developed for "Pedagogical Competencies
for the Graduates" and the data collection process was started to
determine the pedagogical competencies The first draft of the scale form
contained 58 pedagogical qualifications’ items. Among the scale items, there is
no item that is encoded inversely. During the analysis first, it was checked to
make sure that the data were entered without any errors. Then, it was examined
whether the data were suitable for explanatory factor analysis. As a result of
the exploratory factor analysis, a scale consisting of 5 factors and 30 items
emerged. The result of the explanatory factor analysis reveals 68.5% of the
total variance of the five factors emerging. The Cronbach Alpha reliability
coefficient of the scale was found to be .954. According to this result, it is
possible to say that the scale is a reliable scale and it can be used by
researchers.

Anahtar Kelimeler

Department of Computer Education and Instructional Technology, pedagogical competency, scale development, factor analysis

Kaynakça

• KAYNAKÇAAkkoyunlu B. ve Orhan. F. (2003). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin bilgisayar kullanma öz yeterlik inancı ile demografik özellikleri arasındaki ilişki. The Turkish Online Journal of Education Technology, 2(3).
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behaviour change Psychological Review, 84, 191–215.
• Bandura, A. (1995). Exercise of personal and collective efficacy in changing societies. In A. Bandura (Ed.). Self-efficacy in changing societies (pp. 1-45).New York: Cambridge University Press.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W. H. Freeman and Company.
• Kear, M. (2000). Concept analysis of self-efficacy. Graduate Research In Nursing. [Çevrim-içi: http://graduateresearch.com/Kear], Erişim tarihi: 10 Nisan 2014.
• MEB (2012). Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanacakların atamalarına esas olan alanlar ile Mezun oldukları yüksek öğretim programları ve aylık karşılığı okutacakları derslere ilişkin esaslar. [Çevrim-içi: http://personel.meb.gov.tr/upload/Kimler_ogretmen_olur.pdf], Erişim tarihi: 11 Mayıs 2014.
• MEB (2008a). Bilişim teknolojileri öğretmeni özel alan yeterlikleri. [Çevrim-içi: http://otmg.meb.gov.tr], Erişim tarihi: 11 Mayıs 2014.
• MEB. (2008b). Öğretmen yeterlikleri. Öğretmenlik mesleği genel ve özel alan yeterlikleri. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• Pajares, F. (2002). Overview of Social Cognitive Theory and of Self-Efficacy.[Çevrim-içi http://www.uky.edu/~eushe2/Pajares/eff.html] Erişim Tarihi 23 Temmuz 2014.
• Pajares, F. & Schunk, D.H. (2001). Self Beliefs and school success: Self efficacy, self concept, and school achievement. In R.Riding& S. Rayner (Ed.), Self-perception (239-266). London : Ablex Publishing
• Seferoğlu, S. S. (2007). İlköğretim bilgisayar dersi öğretim programı: Eleştirel bir bakış ve uygulamada yaşanan sorunlar. Eğitim Araştırmaları-Eurasian Journal of Educational Research, 29, 99-111
• Senemoğlu, N. (1997). Gelişim, öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya. Spot Matbaacılık, Ankara.
• Schunk, D. H. (2009). Öğrenme teorileri eğitimsel bir bakış (Çev. Ed. M. Şahin).Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
• Şahin, A. E. (2004). Öğretmen yeterliklerinin belirlenmesi. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 5, 58.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics. 4th edition (Boston: Allyn and Bacon)
• Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Tschannen-Moran, M., & Woolfolk-Hoy, A. (2001) Teacher efficacy: Capturing an elusive concept. Teaching and Teacher Education, 17, 783-805
• Zimmerman, B. J. (1995). Self-efficacy and educational development. A. Bandura (Ed.).Self-efficacy in changing societies (pp.202-231). New York: Cambridge University Press.