Öğretmen Performans Değerlendirmesine İlişkin Görüşlerin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 99 - 113, 15.04.2020

Songül Karabatak Dönüş Şengür

https://doi.org/10.33710/sduijes.639961

Öz

Bu çalışmanın amacı, Milli Eğitim Bakanlığı
tarafından 2018 yılında yayımlanan Öğretmen Performans Değerlendirme ve Aday
Öğretmenlik İş ve İşlemleri Yönetmeliği taslağına ilişkin öğretmen görüşlerinin
betimsel olarak incelenmesidir. Çalışma, nitel yaklaşımla yapılandırılmış ve
durum çalışması olarak yürütülmüştür. Bu nedenle çalışmada amaçlı örneklem
kullanılmış ve Elazığ il merkezindeki çeşitli okullarda görev yapan 55
öğretmenin görüşü alınmıştır. Çalışmada katılımcıların görüşlerinin alınması
amacıyla yapılandırılmış bir soru kullanılmıştır. Veriler, betimsel ve içerik analiz
yöntemleri ile çözümlenmiştir. Çalışma sonunda öğretmenler, bu uygulamanın
öğretmen ile öğrenci arasındaki ilişkiyi zedeleyeceğini, öğretmenlik mesleğinin
prestijini daha çok kaybetmesine neden olacağını ve uygulamada çok fazla
aksaklığın ve haksızlığın meydana geleceğini belirtmişlerdir. Öğretmenler,
ayrıca daha objektif değerlendirme standartlarının belirlenmesi ve
değerlendirme yapan taraflar arasında veli, öğrenci ve meslektaşların yer
almaması gerektiğini dile getirmişlerdir. Çalışma sonunda, elde edilen
sonuçlara göre politika üretenlere, uygulayıcılara ve araştırmacılara çeşitli
önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen, Performans, Performans değerlendirme

Investigation of Opinions on Teacher Performance Evaluation

Öz

The purpose of this
study is to examine descriptively the opinions of the teachers regarding to the draft of the Teacher Performance Evaluation and
Candidate Teacher Work and Procedures Regulation published in 2018 by the
Ministry of National Education. The study was structured with a qualitative
approach and conducted as a case study. For this reason, purposeful sampling
was used and the opinions of 55 teachers working in various schools in Elazığ
province center were taken in the study. A semi-structured question was used to
get the views of the participants. The data were analyzed with descriptive and
content analysis methods. At the end of the study, the teachers stated that
this practice would damage the relationship between the teachers and the
students, cause the teaching profession to lose more prestige, and cause many
difficulties and injustice in practice. Teachers also stated that more
objective assessment standards should be set and that parents, students and
colleagues should not be included among the evaluating parties. According to
the results obtained, various proposals were made to policy makers,
practitioners and researchers.

Anahtar Kelimeler

Teacher, Performance, Performance evaluation

Kaynakça

• Akar, H. (2016). Durum çalışması. Eğitimde nitel araştırma desenleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Akçakaya, M. (2017). Yerel yönetimlerde performans yönetimi ve karşılaşılan sorunlar. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 52(1), 56-83.
• Akşit, F. (2006). Performans değerlendirmeye ilişkin öğretmen görüşleri (Bigadiç ilköğretim öğretmenleri örneği). Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 76-101.Al, H. (2007). Denetimde piyasalaşma eğilimleri. Bilgi, 14(1), 109-130.
• Alay, G. (2006). İlköğretim ve ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin performans değerlendirme sistemine ilişkin görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Gazi Üniversitesi, Ankara
• Altay, P. ve Kış, A. (2018). Okul müdürleri ve öğretmenlerin öğretmen performans değerlendirme sistemine ilişkin görüşleri. 13. Uluslararası Eğitim Yönetimi Kongresi, 10-12 Mayıs 2018, Sivas.
• Altun, S.A. ve Memişoğlu, S.P. (2008). Performans değerlendirilmesine ilişkin öğretmen,yönetici ve müfettiş görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 14(1), 7-24.
• Armstrong, M. (2014). Armstrong’s handbook of human resource management practice. UK: Ashford Colour Press.
• Aslanargun, E.ve Göksoy, S. (2013). Öğretmen Denetimini Kim Yapmalıdır?. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı, 98-121.
• Aydın, İ. (2008). Öğretimde denetim: Durum saptama, değerlendirme ve geliştirme. Ankara: Pegem Akademi.
• Barzelay, M. (2001). New public management: Improving research and policy dialogue. Vol. 3. New Jersey: University of California Pres.
• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28.
• Buyruk, H. (2014). Öğretmen performansının göstergesi olarak merkezi sınavlar ve eğitimde performans değerlendirme. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2),28-42.
• Çavuş, A. (2010). Ortaöğretim kurumlarında görev yapan yönetici, öğretmen, öğrenci ve velilerin çoklu değişkenlere göre performans değerlendirmeye ilişkin görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Çelik, M. (2006). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmen ve yöneticilerin öğretmen performansının çoklu kaynaklarla değerlendirme sistemi konusundaki görüşleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van
• Çorbacı, S., ve Bostancı, A. B. (2013). Okullarda öğretmenlere yönelik performans yönetimi uygulamaları ile öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı, 231-247.
• Dilbaz Sayın, S. ve Arslan, H. (2017). Öğretmen ve okul yöneticilerinin öğretmen performans değerlendirme sürecindeki çoklu veri kaynakları ile ilgili görüşleri ve öz değerlendirmeleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(2), 1222-1241.
• Dooren, W. & Bouckaert, G. & Halligan, J. (2015). Performance management in the public sector. New York: Routludge.
• Falak, Ö. (2017). 2016 yılı öğretmen performans değerlendirme sisteminin öğretmen ve yöneticilerin görüşlerine göre değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi) Uşak Üniversitesi, Uşak
• Ferecov, R. (2015). İnsan kaynakları yönetiminde performans değerlendirme yöntemleri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8.
• Fine, T., & Snyder, L. (1999). What is the difference between performance measurement and benchmarking?. PM. Public Management, 81(1), 24-25.
• Finster, M., & Milanowski, A. (2018). Teacher perceptions of a new performance evaluation system and their influence on practice: A within- and between-school level analysis. Education Policy Analysis Archives, 26(41), 1-47. http://dx.doi.org/10.14507/epaa.26.3500
• Gökçe, O. (2006). İçerik analizi: Kuramsal ve pratik bilgiler. Ankara: Siyasal Kitabevi
• Hanushek, E. (2009). Teacher deselection. In D. Goldhaber & J. Hannaway (Eds.), Creating a new teaching profession (pp. 165–180). Washington, DC: Urban Institute Press.
• Helvacı, M. A. (2002). Performans yönetimi sürecinde performans değerlendirmenin önemi. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,35 (1-2), 155-169.
• Lunenburg, F. C., & Ornstein, A. C. (2013). Eğitim yönetimi. G. Arastaman (Ed. & Çev.), Educational administration: concepts and practices (6th ed.), Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Mavi, D. (2017). Performans yönetimi sorunsalı ve okullar. Erciyes Journal of Education [EJE], 1(1), 42-58.
• Mercanlıoğlu, Ç. (2012). Örgütlerde performans yönetimi ile işgörenlerin motivasyonu arasındaki ilişki. Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1), 41-52.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Özden, Y., ve Durdu, L. (2016). Eğitimde üretim tabanlı çalışmalar için nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık
• Paker, T. (2015). Durum çalışması. F. N. Seggie ve Y. Bayyurt (Edt.) Nitel araştırma yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları içinde (s. 119-135). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Papay, J. (2012). Refocusing the debate: Assessing the purposes and tools of teacher evaluation. Harvard Educational Review, 82(1), 123–141.
• Sarıaltın, H. (2017). Performans yönetiminde performans değerlendirme ve öneri sitemlerinin sürdürülebilir verimliliğe etkisinin incelenmesi: bir örnek olay çalışması. İşletme Bilimi Dergisi, 5(1), 117-141.
• Steinberg, M. P., & Donaldson, M. L. (2016). The new educational accountability: Understanding the landscape of teacher evaluation in the post NCLB era. Education Finance and Policy, 11(3), 340–359.https://doi.org/10.1162/EDFP_a_00186
• TEDMEM (2018). Öğretmen performans değerlendirme ve aday öğretmenlik iş ve işlemleri yönetmelik taslağı üzerine değerlendirmeler. https://tedmem.org/mem-notlari/gorus/ogretmen-performans-degerlendirme-aday-ogretmenlik-is-islemleri-yonetmelik-taslagi-uzerine-degerlendirmeler
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 6(4), 543-559.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.