The Turkish Revolution in Music Education: Hasan Ferit Alnar's Place in the Turkish Five and the Eight Pieces of Piano

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 1, 57 - 78, 30.06.2022

Evren Erdoğan

Öz

The innovation process experienced in every field in the Republican Period in Turkey also affected the field of music education. In the 19th century, many children with special talents in the field of music were sent abroad for educational purposes. After completing their education, these children returned to Turkey and helped to form Contemporary Turkish Music. This modernization process has been in the form of reorganizing the traditional structure of Turkish Music in technical and aesthetic dimensions in a way that it can be understood internationally. The aim of this compilation study is to reveal the place of Hasan Ferit Alnar, one of the artists of the modernization period, in the Turkish Five. For this purpose, the artist's The Eight Pieces of Piano was analyzed mainly in terms of mode. Since Alnar is a member of a family interested in Turkish Music, he primarily took his music education on Turkish Music. Later, he made great strides in contemporary music by blending polyphonic music and Turkish music. Among the members of the Turkish Five, Alnar is the artist who uses Turkish music tonalities and limping styles the most, and this is the biggest building block of Alnar's works. In addition, the orchestration of Alnar's works is much simpler and easier in terms of analysis. Although The Eight Pieces of Piano, composed in a plain language, is one of the lesser-known works of Hasan Ferit Alnar, this piece is important in that it is composed by using different lines in each piece. However, the works of Alnar, who is a different and special composer, did not receive the attention and value they deserve in the country, and they were mostly respected by orchestras abroad. Even after his death, it should be ensured that the different works of the artist get the value they deserve by making harmonic studies.

Anahtar Kelimeler

Modernization in music education, Hasan Ferit Alnar, The Turkish Five, The Eight Pieces of Piano, The Turkish FiveThe Eight Pieces of Piano

Müzik Eğitiminde Türk Devrimi: Hasan Ferit Alnar’ın Türk Beşlerindeki Yeri ve Sekiz Piyano Parçası

Öz

Türkiye’de, Cumhuriyet Döneminde her alanda yaşanan yenileşme süreci, Müzik eğitimi alanını da etkisi altına almıştır. 19.yy’da Müzik alanında özel yetenekli birçok çocuk eğitim amaçlı olarak yurt dışına gönderilmiştir. Söz konusu çocuklar eğitimlerini tamamladıktan sonra Türkiye’ye dönerek Çağdaş Türk Müziğinin oluşmasına yardımcı olmuşlardır. Bu çağdaşlaşma süreci; Türk Müziğinin geleneksel yapısının bozulmadan, uluslararası boyutta anlaşılacak şekilde teknik ve estetik boyutlarda yeniden düzenlenmesi şeklinde olmuştur. Derleme niteliğindeki bu çalışmanın amacı, çağdaşlaşma dönemi sanatçılarından Hasan Ferit Alnar’ın Türk Beşlerindeki yerini ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda sanatçının Sekiz Piyano Parçası eseri de incelenmiştir. Alnar, Türk Müziğine ilgi duyan bir ailenin ferdi olması nedeniyle öncelikle müzik eğitimini Türk Müziği üzerine almıştır. Daha sonraları çok sesli müzik ile Türk Müziğini harmanlayarak çağdaş müzik konusunda büyük atılımlar gerçekleştirmiştir. Alnar, Türk Beşlerinin üyeleri arasında Türk müziği makamlarını ve aksak usullerini en yoğun kullanan sanatçıdır ve Alnar’ın eserlerinin en büyük yapı taşı budur. Ayrıca Alnar’ın eserlerinin orkestrasyonu çok daha yalındır ve çözümleme açısından daha kolaydır. Yalın bir dille bestelenen Sekiz Piyano Parçası, Hasan Ferit Alnar’ın eserleri arasında az tanınanlardan birisi olsa da bu eser, her parçada değişik dizeler kullanılarak oluşturulması yönüyle önemlidir. Ne var ki farklı ve özel bir besteci olan Alnar’ın eserleri, hak ettiği ilgi ve değeri yurt içinde görememiş, daha çok yurt dışındaki orkestralar tarafından itibar görmüştür. Ölümünden sonra olsa dahi, sanatçının farklı eserlerinin de armonik incelemelerinin yapılmasıyla hak ettiği değeri görmesi sağlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Müzik eğitiminde çağdaşlaşma, Hasan Ferit Alnar, Türk Beşleri, Sekiz Piyano Parçası

Kaynakça

• Alapınar Gençay, Ç. (2018). Çağdaş Türk müziğinde Hasan Ferid Alnar ve “sekiz piyano parçası” nın yeri. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 4(1), 62-68.
• Alpaslan, E. & Gökdemir, T. (2019). Cumhuriyetin ilk yıllarında müzik alanında yurt dışına gönderilen öğrenciler ve çağdaş Türk müziğine etkileri: idil biret ve suna kan örneği. Asia Minor Studies, 7(2), 282-298.
• Altınköprü, H. (2004). Cumhuriyet döneminde Türk müziğinde çağdaşlaşma çalışmaları ve Hasan Ferid Alnar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ege Üniversitesi.
• Aydın, Y. (2011). Türk beşleri. Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Balcı, A. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntemler, teknikler, ilkeler. Pegem Akademi.
• Baltacan, M. (2006). Ahmet Adnan Saygun’nun özsoy operasının incelenmesi, reji çalışması ve sahnelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi.
• Beşkurt, A.H. (2006). Cumhuriyet dönemi sanat dergilerinde Türk devrimi (1931-1950), Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Üniversitesi.
• Çalgan, G. (2007). Necil Kazım Akses’in yaşam öyküsü ile “viyola konçertosu’nun müzikal ve teknik analizi” diğer Türk bestecilerinin viyola için yazılmış eserlerine yönelik bir değerlendirme. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Uludağ Üniversitesi.
• Çavuş, Ü. (2019). Ulvi Cemal Erkin’in “Köçekçe” senfonik eserinin trompet sololarının incelenmesi ve çalış teknikleri. Balkan Müzik ve Sanat Dergisi, 1(1), 55-69.
• Çınar, O. (2015). Ulvi Cemal Erkin’in müzik dili, geleneksel türk müziği ile ilişkisi ve orkestra için “senfonik bölüm” eserinin analizi. Sanatta yeterlik tezi. İstanbul Üniversitesi.
• Güdek, B. (2014). Cumhuriyet dönemi müzik alanında yabancı uzman raporları. Tarih Okulu Dergisi, 7(17), 629-659.
• İlyasoğlu, E. (1998). Minyatürden destana bir yolculuk. Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.
• Kahramankaptan, Ş. (1998). İsmet İnönü ve hârika çocuklar İdil Biret-Suna Kan. Ümit Yayıncılık.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık.
• Karasu, E. (2008). Ahmet Adnan Saygun’un besteciliği ve keman için bestelediği eserlerin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Trakya Üniversitesi.
• Kavcar, C. (2003). Cumhuriyet döneminde sanat eğitimi. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 4(44). MEB Yayınları.
• Kaya, E.E. (2011). Cumhuriyet sonrası müzik politikamız ve batıya yönelim. SBArD, 17, 115-120.
• Okyay, E. (1999). Hasan Ferid Alnar’a armağan. Sevda Cenap And Vakfı Yayınları.
• Paçacı, G. (1999). Cumhuriyet’in sesli serüveni, cumhuriyet’in sesleri: Bir çağdaşlaşma projesi olarak T.C.’nin 75. yılı. Türk Vakfı Yayınları.
• Say, A. (1985). Müzik ansiklopedisi. Sanem Matbaası.
• Say, A. (2003). Müzik tarihi. Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Saygun, A. (1981). Atatürk ve musiki. Sevda Cenap And Müzik Vakfı Yayınları.
• Sayın, E. (2019). Türk beşlerinin müzik dili, geleneksel Türk müziği ve halk müziği ile etkileşimi. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Müzik Anasanat Dalı.
• Su, S. (2001). Türkiye’de batılılaşma sürecinin bir tezahürü olarak müzikte kimlik sorunu. Toplum Bilim Dergisi, 2001/12.
• Tunçdemir, İ. (2007). Cumhuriyet Dönemi müzik kültürünün oluşmasında rol oynayan sanatçılarımız ve Türk müziğine katkıları. 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
• Uçan, A. (1994). Müzik eğitimi. Müzik Ansiklopedisi Yayınları.