Sovyet Sonrası Gürcistan ve Gürcü Edebiyatında Postmodernizm

Yıl 2024, Sayı: Edebiyat Kuramları ve Eleştiri Özel Sayısı, 249 - 261, 31.10.2024

Sudan Altun

https://doi.org/10.29110/soylemdergi.1548260

Öz

Romanlar, gerçeklikle kurguyu bir araya getirerek insan deneyimini ele alan, aktaran; toplumsal yapı ve dönüşümleri irdeleyen kurmaca eserlerdir. Olay örgüsü, karakterler ve mekânlar genellikle yazarın belirlediği bir çerçeve içinde, kimi zaman gerçek dünyadaki olasılık sınırlarında gelişirken postmodern romanlarda gerçek dünyadaki olasılık sınırları yoktur. Toplumun çeşitli kesimlerinden hareketle yaratılmış karakterler/kişiler, okuyucuya farklı bakış açıları sunarlar ve toplumun genel yapısını yansıtabilirler. Zaman ve mekân kullanımı da, romanın gerçeklik hissini artırmak ve okuyucuyu eserin içine çekmek için önemlidir. Bu unsurların başarılı bir şekilde sentezi, okuyucuyla daha etkili bir iletişim kurulabilir ve eserin derinlik kazanması sağlanabilir. Bu makalede, Gürcü edebiyatının tarihçesi ve postmodernizmin Gürcü edebiyatındaki rolü hakkında kapsamlı bir açıklama yapılmaya çalışılmaktadır. Çalışma, Gürcü romanının evrimi, Sovyet dönemi etkileri ve Sovyet sonrası dönemde yaşanan değişimler gibi konuları ele almaktadır. Ayrıca, postmodernizmin Gürcü edebiyatındaki yeri ve etkisi hakkında da detaylı bir inceleme yapılmakta; postmodernizmin kültürel ve edebî bir olgu olarak nasıl tanımlandığına ve açıklandığına dair bir genel bakış sunulmaktadır. Postmodernist düşünürlerin teorileri ve fikirleri, moderniteye karşı eleştirileri, büyük anlatıların sonu teorisi, simülakr ve simülasyon teorisi gibi konulara değinilmektedir. Bunun yanı sıra, postmodernizmin edebi tekniklerine ve estetik arayışlarına da yer verilmektedir. Araştırmada Gürcü postmodernist yazarların eserlerinin örnekleri üzerinden postmodernizmin Gürcü edebiyatında nasıl bir rol oynadığı da açıklanmaktadır. Eserlerde kullanılan teknikler ve temalar incelenerek, postmodernist yaklaşımın Gürcü edebiyatındaki etkisi ve önemi vurgulanmak istenmektedir. Sonuçta, Gürcü edebiyatının tarihsel ve kültürel bağlamı postmodernizm perspektifinden ele alınarak, Sovyet sonrası Gürcü postmodernist yazarların eserlerinin Gürcü edebiyatındaki yeri ve önemi vurgulanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

SSCB sonrası, Gürcistan, Gürcü, edebiyat, postmodernizm, roman

Post-Soviet Georgia and Postmodernism in Georgian Literature

Öz

Novels are works of fiction that bring together reality and fiction, deal with and convey human experience, and analyse social structures and transformations. While the plot, characters and places usually develop within a framework determined by the author, sometimes within the limits of possibility in the real world, there are no limits of possibility in the real world in postmodern novels. Characters/persons created from various segments of society offer different perspectives to the reader and can reflect the general structure of society. The use of time and space is also important to increase the sense of reality of the novel and to draw the reader into the work. The successful synthesis of these elements can lead to a more effective communication with the reader and the work, work, novel can gain depth. This article attempts to give a comprehensive account of the history of Georgian literature and the role of postmodernism in Georgian literature. The study deals with issues such as the evolution of the Georgian novel, Soviet-era influences and changes in the post-Soviet period. In addition, a detailed examination of the place and influence of postmodernism in Georgian literature is made; an overview of how postmodernism is defined and explained as a cultural and literary phenomenon is presented. The theories and ideas of postmodernist thinkers, their criticisms against modernity, the theory of the end of grand narratives, the theory of simulacrum and simulation are discussed. In addition, literary techniques and aesthetic pursuits of postmodernism are also included. The study also explains the role of postmodernism in Georgian literature through examples of the works of Georgian postmodernist writers. By analysing the techniques and themes used in the works, the influence and importance of the postmodernist approach in Georgian literature is emphasised. In conclusion, by analysing the historical and cultural context of Georgian literature from the perspective of postmodernism, the place and importance of the works of post-Soviet Georgian postmodernist writers in Georgian literature is emphasised.

Anahtar Kelimeler

Post-Soviet, Georgia, Georgian, literature, postmodernism, novel

Kaynakça

• Aktürk, Ekin (2023). “Wittgenstein’ın Dünyasının Sınırlarına Çağdaş Dilbilim Penceresinden Bakış”. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (34), s. 228-252. https://doi.org/10.15182/diclesosbed.1273902.
• Avaliani, Lali (2005). Çılgın Zamanın Gürcü Yazısı. Tiflis: Edebiyat Enstitüsü Yayınevi.
• Barbakadze, Davit (2000). Sorular ve Sosyal Çevre. Tiflis: Merstskuli.
• Bregadze, Levan (2000). Gürcü Yazısında Postmodernizm. Tiflis: Sjani I, 110-124.
• Büyüktopçu, Mehmet Burak (2023). “Dorothee Achenbach’ın Ay Yıldız’ın Gölgesinde Romanında Farklı Kültürlerin Sunuluş Biçimleri”, Cumhuriyet’in 100. Yılında Batı Edebiyatlarında Kültür Üzerine Düşünceler (Edit.), s. 99-115. Erzurum: Fenomen Yayıncılık.
• İberieli, Sandro (2014). Gürcü Halkının Tarihi. İstanbul: Cinius Yayınları.
• Connor, Steven (2005). Postmodernist Kültür/Çağdaş Olanın Kuramlarına Bir Giriş. (D. Şahiner, Çev.). İstanbul: YKY.
• Çiloğlu, Fahrettin (1993). Dilden Dine, Edebiyattan Sanata Gürcülerin Tarihi. İstanbul: Ant Yayınları.
• Karumidze, Zurab (2009). “Sovyet Sonrası Gürcistan ve Postmodernizm”, Sıcak Çikolata – Edebiyat, No. 25-26.
• Lomidze, Giorgi (2004). “Apokrif Edebiyat Haritası”, Kitaplar Gazetesi No. 6.
• Lyotard, Jean François (2013). Postmodern Durum. (İ. Birkan, Çev.). Ankara: Bilgesu Yayıncılık.