Aging in Ömer F. Oyal’s Novel Magda Döndüğünde

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 2, 564 - 591, 29.08.2024

Jale Gülgen Börklü

https://doi.org/10.29110/soylemdergi.1477834

Öz

Ömer F. Oyal is a writer who aims to write with moves aimed at providing, in his own words, the "intangible, invisible real harvest" of human daily life. He prefers to focus on specific moments and a structure characterized by the words "jump" or "zigzag" between past and present, rather than a chronological flow. Oyal believes that man's tendency to review the past at important junctions of his life stems from the fact that the present is a fruit of the past. In his novel Magda Döndüğünde, he wants to determine, to the extent of the possibilities provided by the novel, the "real harvest" of the "aging days" flowing between the "past and present" of a man in the "aging" phase, which is the last crossroads of life.
In this study, the issue of how the state of "aging" is handled in the personality of the main hero in Ömer F. Oyal's novel Magda Döndüğünde is centered. The main hero in the work, Salih Bey's self, is shaped/changed by the results of aging in his aging; and his perception of the young Salih in his past, whom he had to look at again from the perspective of these days, will be examined. The memories that Salih Bey ignored by imprisoning them in a bottomless pit; the tolerance of the flexible days of aging or the search for occupation invaded this old man's solitary world like overflowing from Pandora's box. In the novel, the difficulties experienced by the hero who has to struggle with the biological, psychological and physical changes of aging, what kind of damage these difficulties cause in his spiritual structure, the nature of the symptoms such as withdrawal from social life and the desire to isolate himself, the social prejudices and acceptances about aging, Salih Bey It will be shown how it reconstructs perception frequencies based on doubt. How the hero interprets the mistakes he made in the past in his aging, what kind of spiritual chaos the failure to atone for the regrets he experiences creates; It will be determined to what extent their social relationships, including family members, have been damaged; It will be determined how the struggle strategy, which is the common denominator of all of these, caused a rapid erosion in Salih Bey's mental and physical health - despite all his determined attitude. The protagonist, Salih Bey, is at a stage where atonement for the past has become impossible; the tragic consequences of trying to make up for the past with a desire for purification will be determined.
Keywords: Ömer F. Oyal, Magda Döndüğünde, aging, past, loneliness.

Anahtar Kelimeler

Ömer F. Oyal, Magda Döndüğünde, aging, past, loneliness

Ömer F. Oyal'ın Magda Döndüğünde Romanında Yaşlılık

Öz

Ömer F. Oyal, kendi tabiriyle insanın gündelik yaşamının “elle tutulamayan, gözle görülemeyen hakiki hasadı”nı temin etmeye yönelik hamlelerle yazmayı amaç edinen bir yazardır. Belli anlara mercek tutmayı ve kronolojik bir akıştansa mazi ve hâl arasında “sıçrama” yahut “zigzag” sözcükleriyle karakterize bir yapıyı tercih eder. Oyal, insanın, yaşamının mühim kavşaklarında geçmişi gözden geçirme temayülünün, hâlin mazinin bir semeresi olmasından kaynaklandığına inanır. Magda Döndüğünde romanında da hayatın son kavşağı olan “yaşlılık” evresindeki bir adamın “mazi-hâl” arasında akan “yaşlılık günleri”nin “hakiki hasadı”nı romanın verdiği imkânlar ölçüsünde tespit etmek ister.
Bu çalışmada Ömer F. Oyal’ın Magda Döndüğünde romanındaki ana kahramanın benliğinde “yaşlılık” hâlinin nasıl işlendiği meselesi merkeze alınmıştır. Eserdeki ana kahraman Salih Bey’in hem yaşlılık günlerindeki yaşlanmanın sonuçlarıyla şekillenen/değişen benliği; hem de bu günlerin penceresinden yeniden bakmak zorunda kaldığı mazisindeki genç Salih’i algılayış biçimi irdelenecektir. Salih Bey’in âdeta dipsiz bir kuyuya hapsetmek suretiyle yok saydığı hatıraları; yaşlılık evresinin esnek günlerinin hoşgörüsü yahut meşguliyet arayışı ile birlikte Pandora’nın kutusundan taşar gibi bu yaşlı adamın münzevi dünyasını istila etmiştir. Eserde yaşlanmanın biyolojik, psikolojik ve fiziksel değişimleriyle mücadele etmek zorunda kalan kahramanın ne gibi zorluklar yaşadığı, bu zorlukların ruhsal yapısında nasıl bir tahribat yarattığı ve benliğinde yol açtığı sosyal yaşamdan uzaklaşma, kendini izole etme arzusu gibi semptomların mahiyeti, yaşlılığa dair toplumsal önyargı ve kabullerin Salih Bey’in algı frekanslarını şüpheye dayalı bir biçimde nasıl yeniden inşa ettiği gösterilecektir. Kahramanın yaşlılık evresiyle, geçmişte yaptığı hataları nasıl yorumladığı, yaşadığı pişmanlıkların kefaretinin ödenememesinin nasıl bir ruhsal kaos doğurduğu; aile fertleri dâhil sosyal ilişkilerinin ne derece hasara uğradığı belirlenecek; bütün bunların ortak paydasındaki mücadele stratejisinin -Salih Bey’in bütün kararlı tavrına rağmen- ruhsal ve fiziksel sağlığında nasıl hızlı bir erozyona yol açtığı tespit edilecektir. Başkahraman Salih Bey’in, geçmişin kefaretinin imkânsız hâle geldiği bir evrede; bir arınma arzusuyla geçmişi telafi etmeye çalışmasının neden olduğu trajik sonuçlar belirlenecektir.

Anahtar Kelimeler

Ömer F. Oyal, Magda Döndüğünde, yaşlılık, mazi, yalnızlık

Kaynakça

• Billig, Nathan (2000). Üçüncü Bahar Yaşlılık ve Bilgelik. Gültekin Yazgan (Çev.). İstanbul: Evrim Yayınevi.
• Carmel, Sara (2018). “Yaşlanma ve Yaşama İsteği”. Gerontoloji Bakım Sağlık. Mithat Durak (Çev.) Ed. Mithat Durak ve İsmail Tufan. C.II, s.49-75. Ankara: Nobel Yayınları.
• Durak, Mithat (2021). “Yaşlılık Döneminde Psikososyal ve Bilişsel Gelişim”. Yaşlılık Psikolojisi Bütüncül Yaklaşım. Ed. Hatice Kumcağız ve Yasin Demir. Ankara: Pegem Akademi Yayınları. s. 275-310.
• Enginün, İnci (2018). “Esaretten Esarete: Magda Döndüğünde”. Dergâh. S.340, s.15.
• Geçtan, Engin (2016). İnsan Olmak. İstanbul: Metis Yayınları.
• Gül, İdil Işıl (2018). “Yaşlı Bireylere İnsan Hak ve Özgürlükleri Perspektifinden Bir Bakış”, Yaşlanma ve Yaşlılık Disiplinlerarası Bakış Açıları. Alan Duben (Der). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları. s.111-131.
• Manap, Abdullah. (2021). “Yaşlılığa Hazırlık”. Yaşlılık Psikolojisi Bütüncül Yaklaşım. Ed. Hatice Kumcağız ve Yasin Demir. Ankara: Pegem Akademi Yayınları. s. 125-146.