BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSİNDE UYGULANAN BİÇİMLENDİRİCİ DEĞERLENDİRMENİN ÖĞRENCİLERİN ÖĞRENME ÇIKTILARINA ETKİSİNİN ÖĞRENCİ GÖRÜŞLERİ İLE BİRLİKTE İNCELENMESİ

Yıl 2025, Cilt: 23 Sayı: 3, 15 - 34, 30.09.2025

Raşit Karaca , Nevin Gündüz

https://doi.org/10.33689/spormetre.1597697

Öz

Bu çalışmanın amacı, beden eğitimi ve spor dersinde uygulanan biçimlendirici değerlendirmenin, öğrencilerin öğrenme çıktılarına etkisini incelemektir. Araştırmada nicel ve nitel verilerin toplandığı karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda kontrol gruplu ön test- son test yarı deneysel desen, nitel boyutunda ise durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırma grubunu 2021-2022 eğitim öğretim yılında Kırıkkale’de bir ortaöğretim okulunda dokuzuncu sınıfında öğrenim gören ve rastgele seçilen 46 öğrenci deney grubu(n=24) ve kontrol grubu(n=22) oluşturmaktadır. Araştırmanın nitel boyutu için çalışma grubu oluşturmada amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi kullanılmış olup gönüllü olarak seçilen 9 öğrenci ile yüz yüze görüşülmüştür. Araştırmada nicel veri toplama aracı olarak; araştırmacı tarafından hazırlanan çoktan seçmeli test ve dereceli puanlama anahtarı kullanılmıştır. Nitel verileri elde etmek için ise, yarı yapılandırılmış görüşme soru formu kullanılmıştır. Araştırmada nicel verilerin analizinde JAMOVI (2.2.2) programı kullanılmıştır. Araştırmanın nitel verilerinin analizinde ise, içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın nicel sonuçlarında; öğrencilerin bilgi boyutunda deney grubu lehine son test puanlarında istatistiksel olarak anlamlı sonuç elde edilmiştir. Beceri boyutunda, deney ve kontrol grubu son test puanlarında istatistiksel anlamlı sonuç elde edilememiştir. Araştırmanın nitel bulguları; öğrenme hedefleri ve başarı ölçütlerinin açıklanmasının öğrenciye etkisi, etkili geri bildirim kullanılmanın öğrenciye etkisi, öz değerlendirme uygulamasının öğrenciye etkisi gibi temalardan oluşturulmuştur. Kodlar incelendiğinde biçimlendirici değerlendirme uygulamaları ile öğrencilerin derse yönelik bilgilerinin arttığı, psikomotor becerilerinin geliştiği dile getirmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Beden Eğitimi ve Spor , Biçimlendirici Değerlendirme , Öğrenme Çıktısı

EXAMINING THE EFFECT OF FORMATIVE ASSESSMENT APPLIED IN PHYSICAL EDUCATION AND SPORTS COURSE ON STUDENTS' LEARNING OUTCOMES WITH STUDENTS OPINIONS

Öz

The aim of this study is to examine the effect of formative assessment on students' learning outcomes in physical education and sports lessons. In the study, mixed method was used to collect quantitative and qualitative data. In the quantitative dimension of the study, pretest-posttest quasi-experimental design with control group was used, and in the qualitative dimension, case study design was used. The research group consisted of 46 randomly selected students studying in the ninth grade of a secondary school in Kırıkkale in the 2021-2022 academic year and consisted of the experimental group (n=24) and the control group (n=22). For the qualitative dimension of the study, the convenience sampling method, one of the purposeful sampling methods, was used to form the study group and 9 students who were voluntarily selected were interviewed face-to-face. In the study, a multiple-choice test and a rubric prepared by the researcher were used as quantitative data collection tools. A semi-structured interview questionnaire was used to obtain qualitative data. In the quantitative results of the study, statistically significant results were obtained in the post-test scores of the students in favor of the experimental group in the knowledge dimension. In the skills dimension, statistically significant results were not obtained in the post-test scores of the experimental and control groups. Qualitative findings of the study were formed from themes such as the effect of explaining learning objectives and achievement criteria on students, the effect of using effective feedback on students, and the effect of self-assessment on students. When the codes were analyzed, it was stated that students' knowledge about the course increased and their psychomotor skills improved with formative assessment practices.

Anahtar Kelimeler

Physical education and sports , Formative assessment , Learning outcome

Kaynakça

• AIESEP. (2024). 2020 AIESEP Position Statement on Assessment in Physical Education. Retrieved 07 August 2024 from https://aiesep.org/scientific-meetings/position-statements/
• AIESEP Beden Eğitiminde Ölçme Konusunda Görüş Bildirisi (2020). https://aiesep.org/scientific-meetings/position-statements/
• Allen, R., Ferkel, R., Fisher, K., & Wawersik, A. (2022). An Economical Assessment Model for Elementary Physical Education. Journal of Physical Education Recreation and Dance, 93(6), 51-58. <Go to ISI>://WOS:000843963700008
• Arnold, J. (2022). Prioritising students in Assessment for Learning: A scoping review of research on students' classroom experience. Review of Education, 10(3), Article e3366. https://doi.org/10.1002/rev3.3366
• Baki, A., & Gökçek, T. (2012). Karma yöntem araştirmalarina genel bir bakiş. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 1-21.
• Black, P. J., & Wiliam, D. (1998). Assessment in Education: Principles, Policy ve Practice, March 1998: Special Issue. Assessment and Classroom Learning. Carfax. https://books.google.com.tr/books?id=RnE6cgAACAAJ
• Borghouts, L. B., Slingerland, M., & Haerens, L. (2017). Assessment quality and practices in secondary PE in the Netherlands. Physical Education and Sport Pedagogy, 22(5), 473-489.
• Braun V, & Clarke V. (2021) Thematic Analysis : A Practical Guide. London: SAGE Publications Ltd; 2021. Available from: https://digital.casalini.it/9781526417305.
• Cengiz, C., & Yaykın, N. G. (2021). The Validity and Reliability of General Measurement and Evaluation Efficiency Scale for Physical Education Teachers. Pamukkale Journal of Sport Sciences, 12(2), 29-45.
• Chan, C. H., Ha, A. S., Ng, J. Y., & Lubans, D. R. (2019). The A+ FMS cluster randomized controlled trial: An assessment-based intervention on fundamental movement skills and psychosocial outcomes in primary schoolchildren. Journal of Science and Medicine in Sport, 22(8), 935-940.
• Chng, L., & Lund, J. (2021). Assessment for learning in physical education: Practical tools and strategies to enhance learning of games. Journal of Physical Education, Recreation ve Dance, 92(7), 31-38.
• Chng, L. S., & Lund, J. (2018). Assessment for learning in physical education: The what, why and how. Journal of Physical Education, Recreation ve Dance, 89(8), 29-34.
• Creswell, J. W., & Clark, V. L. P. (2011). Designing and Conducting Mixed Methods Research. SAGE Publications. https://books.google.com.tr/books?id=6tYNo0UpEqkC
• Creswell, J. W., & Miller, D. L. (2000). Determining validity in qualitative inquiry. Theory into practice, 39(3), 124-130.
• Creswell, J. W. (2017). Eğitim araştırmaları: Nicel ve nitel araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi. Edam.
• Demirhan, G., Bulca, Y., Saçlı, F., & Kangalgil, M. (2014). Beden eğitimi öğretmenlerinin uygulamada karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(29-2), 57-68.
• Donnelly, R., & Fitzmaurice, M. (2005). Designing modules for learning.
• Eraslan, M., & Hacıcaferoğlu, B. (2015). Türkiye’de beden eğitimi öğretmenlerinin beden eğitimi derslerinde ve meslek yaşamlarında karşılaştıkları sorunlar. Uluslararası Multidisipliner Akademik Araştırmalar Dergisi, 2(3), 1-11.
• Esen, E., & Mirzeoğlu, A. D. (2016). Beden eğitimi ve spor derslerinde kullanılan fiziksel etkinlik kartlarının akademik öğrenme zamanına etkisi. Kastamonu Education Journal, 26(4), 1091-1100.
• Gelbal, S., & Kelecioğlu, H. (2007). Öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme yöntemleri hakkındaki yeterlik algıları ve karşılaştıkları sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(33), 135-145.
• Glesne, C. (2011). Becoming qualitative researchers: An introduction. Boston. MA: Pearson.
• Goss, H. R., Shearer, C., Knowles, Z. R., Boddy, L. M., Durden-Myers, E. J., & Foweather, L. (2022). Stakeholder perceptions of physical literacy assessment in primary school children. Physical Education and Sport Pedagogy, 27(5), 515-530.
• Hall, T. J., Hicklin, L. K., & French, K. E. (2017). Relationship of teacher training and school characteristics to middle school state assessment results. Journal of Teaching in Physical Education, 36(4), 467-476.
• Hattie, J., & Timperley, H. (2007). The power of feedback. Review of Educational Research, 77(1), 81–112.
• Hay, P., & Penney, D. (2009). Proposing conditions for assessment efficacy in physical education. European Physical Education Review, 15(3), 389-405.
• Hay, P., Tinning, R., & Engstrom, C. (2015). Assessment as pedagogy: A consideration of pedagogical work and the preparation of kinesiology professionals. Physical Education and Sport Pedagogy, 20(1), 31-44.
• Hodges, M., Liu, X., D. Hamilton, X., Doherty, B., Phelps, A., Colburn, J., & Knipe, R. (2022). A qualitative examination on the preparation of preservice physical education teachers for assessment in secondary teaching methods courses in the US. Physical Education and Sport Pedagogy, 1-16.
• Karataş, E. Ö. (2021). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Sorunları. Kafkas Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 1-14.
• Kasap, H., Kemertaş, İ., & Nalbant, S. (2018). Eğitimde ve spor eğitiminde ölçme ve değerlendirme. Nobel Yayıncılık.
• Kılıçaslan, U., & Baş, M. (2020). Beden eğitimi ve spor dersi öğretim programinda yapilan değişikliklere öğretmenlerin bakiş açisi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 22(3), 100-108.
• Kniffin, K. M., & Baert, H. (2015). Maximizing learning through assessment in middle and high school physical education. Journal of Physical Education, Recreation and Dance, 86(4), 7-16.
• Kul, M., & Hergüner, G. (2018). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin sorunlari ve performanslarina etkileri (Sakarya İli Örneği). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 971-996.
• Landis, J. R., & Koch, G. G. (1977). The measurement of observer agreement for categorical data. biometrics, 159-174.
• Leirhaug, P. E., & Annerstedt, C. (2016). Assessing with new eyes? Assessment for learning in Norwegian physical education. Physical Education and Sport Pedagogy, 21(6), 616-631.
• López-Pastor, V. M., Kirk, D., Lorente-Catalán, E., MacPhail, A., & Macdonald, D. (2013). Alternative assessment in physical education: a review of international literature. Sport, Education and Society, 18(1), 57-76.
• Lyngstad, I., Bjerke, Ø., Bang, K. M., & Lagestad, P. (2022). Norwegian upper secondary students’ experiences of their teachers’ assessment of and for learning in physical education: examining how assessment is interpreted by students of different physical abilities. Sport, Education and Society, 27(3), 320-331.
• Macdonald, D. (2011). Like a fish in water: Physical education policy and practice in the era of neoliberal globalization. Quest, 63(1), 36-45.
• MacPhail, A., & Halbert, J. (2010). ‘We had to do intelligent thinking during recent PE’: students’ and teachers’ experiences of assessment for learning in post‐primary physical education. Assessment in Education: Principles, Policy ve Practice, 17(1), 23-39.
• Marmeleira, J., Folgado, H., Martinez Guardado, I., & Batalha, N. (2020). Grading in Portuguese secondary school physical education: assessment parameters, gender differences and associations with academic achievement. Physical Education and Sport Pedagogy, 25(2), 119-136.
• Matanin, M., & Tannehill, D. (1994). Assessment and Grading in Physical Education. Journal of Teaching in Physical Education, 13(4).
• McHugh, M. L. (2012). Interrater reliability: the kappa statistic. Biochemia medica, 22(3), 276-282.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). Matematik dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: MEB Yayınları.
• Neuman, W. L. (2017). Toplumsal araştırma yöntemleri: nitel ve nicel yaklaşımlar. Yayın Odası. https://books.google.com.tr/books?id=UWfBPgAACAAJ
• Ní Chróinín, D., & Cosgrave, C. (2013). Implementing formative assessment in primary physical education: teacher perspectives and experiences. Physical Education and Sport Pedagogy, 18(2), 219-233.
• Özgül, F., & Kangalgil, M. (2018). Beden eğitimi öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirme araçları ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(2), 60-71.
• Redelius, K., & Hay, P. J. (2012). Student views on criterion-referenced assessment and grading in Swedish physical education. Physical Education ve Sport Pedagogy, 17(2), 211-225.
• Schedlin, H. (2012). The academic learning time in physical education of students with visual impairments: An analysis of two students. Insight, 5(1), 11.
• Siedentop, D. (1991). Developing Teaching Skills in Physical Education. Mayfield Publishing Company. https://books.google.com.tr/books?id=OFCVQgAACAAJ
• Taşmektepligil, Y., Yılmaz, Ç., İmamoğlu, O., ve Kılcıgil, E. (2006). İlköğretim okullarinda beden eğitimi ders hedeflerinin gerçekleşme düzeyi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(4), 139-147.
• Thompson, M. D., & Penney, D. (2017). Assessment and standards. In Routledge handbook of primary physical education (pp. 74-85). Routledge.
• Tolgfors, B. (2018). Different versions of assessment for learning in the subject of physical education. Physical Education and Sport Pedagogy, 23(3), 311-327.
• Yıldırım, A., & Simsek, H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11 baski: 1999-2018).
• Yıldız, M., & Yıldız, Ö. (2019). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Alternatif Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerini Kullanma Düzeyleri. Türk Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 60-73.
• Yılmaz, G., & Gündüz, N. (2008). Ankara merkez ilköğretim okullarında görevli beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirme tekniklerinin uygulanışına ilişkin görüşleri. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(3), 103-111.