Identifying problems and analyzing agricultural conditions in the GAP region: A survey-based study

Yıl 2024, Sayı: 86, 129 - 141, 30.12.2024

Sultan Duran , Mesut Doğan

https://doi.org/10.17211/tcd.1558310

Öz

This study aims to analyze the current state of agricultural production and the challenges faced by farmers in the Southern Anatolia Project (GAP) region through survey data collected from their perspectives. A total of 395 farmers, registered in the Farmer Registration System (FRS), were selected using the quota sampling method, and face-to-face surveys were conducted. The surveys covered topics such as land size, irrigation facilities, agricultural income levels, credit usage, access to agricultural inputs, and the impacts of climatic events on production. The findings reveal that the effects of GAP's irrigation projects are insufficient, and farmers predominantly perceive the initiative as irrigation-focused. Key challenges identified include high energy costs, difficulties in FRS registration processes, low pricing in agricultural markets, and risks associated with climate change. The study emphasizes the need for strengthening irrigation infrastructure, reducing energy costs, expanding agricultural training programs, and promoting off-farm income sources to enhance agricultural production in the GAP region. Adopting risk management strategies and disseminating sustainable agricultural practices are recommended as critical steps to ensure the sustainability and resilience of agricultural production in the region.

Anahtar Kelimeler

GAP, survey study, agriculture, quota sampling method

Proje Numarası

SDK-2022-39548

GAP Bölgesi tarımında problemlerin tespiti ve durum analizi: Anket verileriyle bir inceleme

Öz

Bu çalışma, Güneydoğu Anadolu Proje (GAP) Bölgesi'ndeki tarımsal üretimin mevcut durumunu ve çiftçilerin karşılaştığı sorunları çiftçilerin bakış açısından anket verileri ile analiz etmeyi amaçlamaktadır. Araştırma kapsamında, Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) kayıtlı çiftçilerden kota örnekleme yöntemiyle seçilen 395 kişiyle yüz yüze anket yapılmıştır. Anketler, çiftçilerin arazi büyüklükleri, sulama olanakları, tarımsal gelir düzeyleri, kredi kullanım oranları, tarımsal girdilere erişim durumu ve iklim olaylarının tarımsal üretime etkileri gibi çeşitli konuları kapsamaktadır. Bulgular, GAP Bölgesi'nde tarımsal sulama projelerinin etkisinin yetersiz kaldığını ve çiftçilerin projeyi ağırlıklı olarak sulama odaklı bir girişim olarak algıladığını göstermektedir. Ayrıca, elektrik maliyetleri, ÇKS’ye kayıt süreçlerindeki zorluklar, ürünlerin düşük fiyatlarla pazarlanması ve iklim değişikliğine bağlı riskler çiftçilerin karşılaştığı başlıca sorunlar olarak öne çıkmaktadır. Çalışma, GAP Bölgesi’nde tarımsal üretim kapasitesini artırmak için sulama altyapısının güçlendirilmesi, enerji maliyetlerinin düşürülmesi, tarımsal eğitim programlarının yaygınlaştırılması ve tarım dışı gelir kaynaklarının teşvik edilmesi gibi stratejik müdahalelerin gerekliliğini vurgulamaktadır. Çiftçilerin risk yönetim stratejilerini benimsemeleri ve sürdürülebilir tarım uygulamalarının yaygınlaştırılması, tarımsal üretimin sürdürülebilirliğine katkı sağlayacak önemli adımlar olarak önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

GAP, anket çalışması, tarım, kota örnekleme yöntemi

Etik Beyan

Bu çalışma için etik kurul izni Ardahan Üniversitesi Üniversitesi Etik Kurulu’ndan alınmıştır (20.09.2024 /2400031882).

Destekleyen Kurum

Bu çalışma İstanbul Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje numarası: SDK-2022-39548

Proje Numarası

SDK-2022-39548

Kaynakça

• Akpınar, A., & Kaygusuz, K. (2012). RETRACTED: Regional sustainable water and energy development projects: A case of Southeastern Anatolia Project (GAP) in Turkey. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 16(2), 1146–1156. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.rser.2011.11.015
• Atalay, İ., & Mortan, K. (2011). Türkiye Bölgesel Coğrafyası. İnkılap Kitapevi Yayınları.
• Aydogdu, M. H., Cancelik, M., Sevinc, M. R., cullu, M. A., Yeniguen, K., Kuecuek, N., Karli, B., oekten, S., Beyazguel, U., Dogan, H. P., Sevinc, G., Sahin, Z., Mutlu, N., Kaya, C., Yenikale, A., & Yenikale, A. (2021). Are You Happy to Be a Farmer? Understanding Indicators Related to Agricultural Production and Influencing Factors: GAP-Sanliurfa, Turkey. Sustainability, 13(22). https://doi.org/10.3390/su132212663
• Aydogdu, M. H., & Yenigün, K. (2016). Farmers’ risk perception towards climate change: A case of the GAP-Şanliurfa Region, Turkey. Sustainability (Switzerland), 8(8). https://doi.org/10.3390/su8080806
• Bailey, D. K. (1978). Methods of Social Research (2nd edition). the Free Press.
• Bakırcı, M. (2001). Güneydoğu Anadolu Projesinde GAP Sulama Sahası Dışında Kalan Kır Yerleşmelerinin Gelişme Olanakları. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Dergisi, 0(9), 109–138.
• Bakırcı, M. (2007). Türkiye’de Kırsal Kalkınma: Kavramlar-Politikalar-Uygulamalar (1. Baskı). Nobel Yayıncılık.
• Barrow, C. J. (1998). River basin development planning and management: A critical review. World Development, 26(1), 171–186. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/S0305-750X(97)10017-1
• Bayar, R. (2018). Arazi Kullanımı Açısından Türkiye’de Tarım Alanlarının Değişimi. Coğrafi Bilimler Dergisi, 16(2), 187–200. https://doi.org/10.1501/Cogbil_0000000197
• Benek, S. (2013). GAP Bölgesi’nde Tarımsal Faaliyetlerin Tarihsel Gelişimi ve Günümüzdeki Durumu. Marmara Coğrafya Dergisi, 26, 195–215.
• Bilgen, A. (2019). The Southeastern Anatolia project (GAP) in Turkey: An alternative perspective on the major rationales of GAP. Journal of Balkan and Near Eastern Studies, 21(5), 532–552. https://doi.org/10.1080/19448953.2018.1506287
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research Methods in Education (6. baskı). Routledge. https://doi.org/https://doi.org/10.4324/9780203029053
• Doğan, M. (2005). Türkiye ziraatinde makineleşme: traktör ve biçerdöverin etkileri. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Coğrafya Dergisi, 66–75.
• Duran, S. (2024). İklim değişikliği kaynaklı tarımsal zarar görebilirliğin GAP Bölgesi ölçeğinde analizi (Tez No: 871350) [Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• GAP-BKİ. (2005). Dünyada Türkiye’de GAP’ta Tarım. https://www.kalkinmakutuphanesi.gov.tr/dokuman/dunyada-turkiye-de-gap-ta-tarim/1760 GAP-BKİ. (2008). GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı. http://www.gap.gov.tr/gap-bolge-kalkinma-programi-2021-2023-sayfa-25.html
• GAP-BKİ. (2021). 2020 GAP Son Durum. http://yayin.gap.gov.tr/2020-gap-son-durum-yayin-756f4854d1.html
• GAP-BKİ. (2023). 2022 GAP Son Durum. http://www.gap.gov.tr/gap-ta-son-durum-sayfa-32.html
• Gümüş, V., Avşaroğlu, Y., Şimşek, O., & Dinsever, L. D. (2023). Evaluation of meteorological time series trends in Southeastern Anatolia, Turkey; [Procjena trendova meteoroloških vremenskih nizova u jugoistočnoj Anatoliji, Turska]. Geofizika, 40(1), 51 – 73. https://doi.org/10.15233/gfz.2023.40.3
• Gumus, V., Simsek, O., Avsaroglu, Y., & Agun, B. (2021). Spatio-temporal trend analysis of drought in the GAP region, Turkey. Natural Hazards, 109(2), 1759 – 1776. https://doi.org/10.1007/s11069-021-04897-1
• Jacobs, J. W. (2002). The Mekong River Commission: Transboundary water resources planning and regional security. Geographical Journal, 168(4), 354–364. https://doi.org/10.1111/j.0016-7398.2002.00061.x
• Kankal, M., Nacar, S., & Uzlu, E. (2016). Status of hydropower and water resources in the Southeastern Anatolia Project (GAP) of Turkey. Energy Reports, 2, 123 – 128. https://doi.org/10.1016/j.egyr.2016.05.003
• Keskiner, A. D., & Çetin, M. (2023). Kuraklık Gidiş ve Büyüklüğünün Zaman ve Mekan Boyutunda Belirlenmesi: Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) Alanında Bir Uygulama. Politeknik Dergisi, 26(3), 1079–1089. https://doi.org/10.2339/politeknik.1000596
• Kirişci, V. (1996). Mechanization level of the Southeast Anatolia Project (GAP) region in Turkey. AMA, Agricultural Mechanization in Asia, Africa and Latin America, 27(2), 46 – 50. https://www.scopus.com/inward/record.uri?eid=2-s2.0-17144439480&partnerID=40&md5=3bd05968252a3efc120dbfb3bcc7f293
• Leonardi, R. (1995). Regional Development in Italy: Social Capital and the Mezzogiorno. Oxford Review of Economic Policy, 11(2), 165–179. https://doi.org/10.1093/oxrep/11.2.165
• MLIT. (2008). Hokkaido Comprehensive Development. Ministry of Land, Infrastructure, Transport and Tourism. https://www.mlit.go.jp/hkb/develop_e.html
• MRC. (2024). History. Mekong River Commission. https://www.mrcmekong.org/history/
• Ökten, Ş., & Çeken, H. (2008). GAP Projesi’nin Türkiye’nin Kırsal Kalkınma Politikaları İçindeki Yeri ve Önemi. 14(1), 13–22.
• Özçağlar, A. (1988). Türkiye’deki Tarım Alanlarının Coğrafi Dağılışının Doğal Çevreyle İlişkisi. A.Ü.D.T.C.F. Coğrafya Araştırmaları Dergisi, 11, 131–150.
• Özfidaner, M., & Topaloğlu, F. (2020). Standart Yağış İndeksi Yöntemi ile Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Kuraklık Analizi. Toprak Su Dergisi, 9(2), 130–136. https://doi.org/10.21657/topraksu.767002
• Rufin, P., Müller, D., Schwieder, M., Pflugmacher, D., & Hostert, P. (2021). Landsat time series reveal simultaneous expansion and intensification of irrigated dry season cropping in Southeastern Turkey. Journal of Land Use Science, 16(1), 94 – 110. https://doi.org/10.1080/1747423X.2020.1858198
• Sertkaya Doğan, Ö. (2012). Türkiye’nin Tarım Politikalarının Belirlenmesinde Coğrafi Özelliklerin Önemi. İstanbul University Journal of Sociology, 3(17), 91–100.
• Sevinç, G., Aydoğdu, M. H., Cançelik, M., & Sevinç, M. R. (2019). Farmers’ Attitudes toward Public Support Policy for Sustainable Agriculture in GAP-Şanlıurfa, Turkey. Sustainability, 11(23). https://doi.org/10.3390/su11236617
• Sevinç, M. R. (2021). Farmers’ perception of agricultural cooperatives: The case of Şanlıurfa, turkey. Ciencia Rural, 51(3), 1–11. https://doi.org/10.1590/0103-8478CR20200445
• Şit, M. (2019). Does Agricultural Credit Usage Contribute to Regional Growth ? South-eastern Anatolia Region Case Tarımsal Kredi Kullanımı Bölgesel Büyümeye Katkı Sağlar mı ? Güneydoğu Anadolu Bölgesi Örneği. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology 7(9), 1275–1282.
• Sözer, A. N. (1984). Güneydoğu Anadolu’nun Doğal Çevre Şartlarına Coğrafî Bir Bakış. Ege Coğrafya Dergisi, 2(1), 8–30.
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. (2023). Haber. https://www.tarimorman.gov.tr/Haber/6087/Cksye-Kayitli-Olmayan-Ama-Tarimsal-Uretim-Yapilan-Alanlar-Kayit-Altina-Alinacak
• Tonkaz, T., Çetin, M., & Tülücü, K. (2007). The impact of water resources development projects on water vapor pressure trends in a semi-arid region, Turkey. Climatic Change, 82(1–2), 195 – 209. https://doi.org/10.1007/s10584-006-9160-0
• TÜİK. (2024). Bitkisel üretim istatistikleri. Türkiye İstatistik Kurumu. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1
• Turker, U., Avcioglu, A. O., & Elicin, K. (2011). Changing status of agricultural mechanization level during GAP process in the Southeastern Anatolia Region in Turkey. JOURNAL OF FOOD AGRICULTURE \& ENVIRONMENT, 9(2, 1), 245–249.
• Türker, U., Avcioǧlu, A. O., & Eliçin, K. (2011). Changing status of agricultural mechanization level during GAP process in the southeastern anatolia region in Turkey. Journal of Food, Agriculture and Environment, 9(2), 245 – 249. https://www.scopus.com/inward/record.uri?eid=2-s2.0-80555154746&partnerID=40&md5=f5cd2f37da29e8c6563ace5284dfe809
• Vurgun, G., & Aydoğdu, M. H. (2024). GAP-Şanlıurfa’da Bir Sulama Alanında Tarımsal Bilgi Kaynaklarına Yönelik Çiftçi Algıları Üzerine Bir Araştırma. TURAN stratejik araştırmalar merkezi, 16(61), 33–39.
• Yenigun, I., Bilgili, A. V., Yesilnacar, M. I., & Yalcin, H. (2021). Seasonal and spatial variations in water quality of deep aquifer in the Harran plain, GAP project, southeastern Anatolia, Turkey. Environmental Earth Sciences, 80(17). https://doi.org/10.1007/s12665-021-09858-2
• Yuksel, I. (2012). Water development for hydroelectric in southeastern Anatolia project (GAP) in Turkey. Renewable Energy, 39(1), 17 – 23. https://doi.org/10.1016/j.renene.2011.08.006