Yayın Değerlendirme Süreci Ne Kadar Sürmektedir?

Bingöl Üniversitesi Türk Doğa ve Fen Dergisi’ne gönderilen çalışmaların yayın değerlendirme sürecinin en geç 6 ay içerisinde sonuçlandırılması öngörülmektedir. Ancak, hakem ya da editörlerin yazardan düzeltme istedikleri tarih ile yazarların düzeltmeleri tamamladıkları tarih arasındaki süre, bu 6 aylık süreye dahil değildir.

İlk ve Ön Değerlendirme Süreci

Çalışmalar Bingöl Üniversitesi Türk Doğa ve Fen Dergisi Dergipark sistemine yüklenmesinden sonra ilk olarak Editör ve alan editörleri tarafından genel olarak değerlendirilmektedir. Bu değerlendirmelerde ilk olarak Turnitin programı aracılığıyla eserin intihal oranı tespit edilerek daha sonra araştırmanın genel esaslar bakımından yayımlanabilir ve hakeme gönderilebilir olup olmadığına bakılmaktadır. Değerlendirme sonucunda, özgün olmayan, etik kurallara uymayan, yayın ve yazım kurallarına uymayan araştırmalar reddedilir. Eksikleri bulunan çalışmalarda; çıkarılması, tamamlanması, düzeltilmesi/düzenlenmesi gereken maddeler ve esaslar belirlenerek sorumlu yazarın bu eksikleri tamamlaması istenir. Bu şekilde düzeltilmiş eserler için alan editörleri tarafından alanına uygun hakemler belirlenir.

Hakemlendirme Süreci

Çalışmalar için konunun içeriğine ve hakemlerin uzmanlık alanlarına bakılarak  hakemler belirlenebilir. Alan editörleri ve/veya dergi yayın kurulu tarafından ya da yazarlar tarafından hakemler önerilebilir. Hakem adayları, editör kurulu tarafından incelenir, kesinleştirilir ve makaleler, çift taraflı kör hakemlik sistemine göre tayin edilen hakemlere gönderilir.

Çift Taraflı Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci

Çift taraflı kör hakemlik yöntemi, bilimsel çalışmaların objektif bir şekilde değerlendirilmesini esas almaktadır. Bu sistemde Dergimizde hakemlerin ve yazarların birbirlerine karşı kimliklerinin gizli tutulduğu çift taraflı kör hakemlik sistemi kullanır. Bunun için hakem isimleri yayımlanmaz. Yazarların ve hakemlerin, kimliklerinin gizli kalması için gayret göstermelmektedir.

Hakemlerin Değerlendirme Süreci

Hakem değerlendirme süreci için hakemlere belli bir süre verilir. Hakemler bu süre içerisinde değerlendirmelerini yapar ve raporlarını sunarlar. Hakemlerden veya uzman yayın kurulu üyesinden gelen düzeltme önerileri, Yayın İlkeleri ve Yazım Kuralları doğrultusunda ve verilen uygun bir sürede yazarlarca tamamlanır. Hakemler çalışmanın düzeltmelerini inceleyerek uygunluğuna karar verebilecekleri gibi birden çok defa düzeltme talep edebilir ve son görüşlerini/kararlarını bildiriler.

Hakem Raporları

Hakem değerlendirmeleri genel olarak çalışmaların; özgünlük, kullanılan yöntem, etik kurallara uygunluk, bulguların ve sonuçların tutarlı bir şekilde sunumu ve literatür açısından incelenmesine dayanmaktadır. Bu inceleme aşağıdaki unsurlara göre yapılır:

Giriş ve literatür: Çalışmada ele alınan problemin sunumu ve amaçları, konunun önemi, konuyla ilgili literatür kapsamı, güncelliği ve çalışmanın özgünlüğü hakkında görüş içerir.

Yöntem: Kullanılan yöntemin uygunluğu, araştırma grubunun seçimi ve özellikleri, geçerlik ve güvenilirlik ile ilgili bilgilerin yanı sıra veri toplama ve analiz süreci hakkında görüş içerir.

Bulgular: Yöntem çerçevesinde elde edilen bulguların sunumu, analiz yöntemlerinin doğruluğu, araştırmanın amaçları ile erişilen bulguların tutarlılığı, ihtiyaç duyulan tablo, şekil ve görsellerin verilmesi, kullanılan testlerin kavramsal açıdan değerlendirilmesine yönelik görüşler içerir.

Değerlendirme ve tartışma: Bulgulara dayalı olarak konunun tartışılması, araştırma sorularına ve hipoteze/lere uygunluk, genellenebilirlik ve uygulanabilirlik ile ilgili görüş içerir.

Sonuç-öneriler: Literatüre katkı, gelecekte yapılabilecek çalışmalara ve alandaki uygulamalara yönelik öneriler hakkında görüş içerir.

Stil ve anlatım: Başlığın içeriği kapsayıp kapsamadığı, kurallara uygun dil kullanımı, atıf ve referansların dergi yayın ve yazım ilkelerinde gösterilen örnekler doğrultusunda  yapılandırılması ile ilgili görüşleri içerir.

Genel değerlendirme: hazırlanan çalışmanın özgünlüğü, literatüre ve alandaki uygulamalara sağladığı katkı veya yayın ve yazım kriterleri ile ilgili görüşleri içerir. Hakem görüşleri ve değerlendirmeleri, çalışmanın genel kurgusunnu ve özelliklerini bozucu nitelikte olamaz.

Editörün Son Değerlendirmeleri ve Editör Kurulu Kararı

Hakemlerden gelen görüşler, alan editörü tarafından belli süre içerisinde incelenir. İnceleme sonucunda alan editörü çalışmaya ilişkin nihai kararını editöre iletir. Editör, alan editörü ve hakem görüşlerine dayanarak çalışmayı ve onunla ile ilgili değerlendirme ve düzeltme sonuçlarını ikinci kez intihal sistemine yükleyerek sonuçlarını Editör Kurulu’na sunar. Editör Kurulu’nda oluşan görüşe göre makalenin iadesini, yayın kararını aldırmayı veya düzeltilmesi yönündeki görüşleri belirler. Bu görüşler geciktirilmeden sorumlu yazara iletilir. Olumlu görüş verilen makaleler hakkında yayım kararı verilmesi takip edilerek devir teslim sözleşmesi talep edilmektedir.

Değerlendirme Sonucuna İtiraz Etme

Bingöl Üniversitesi Türk Doğa ve Fen Dergisi’nce yapılan değerlendirme sonucu yazarlara iletilir. Editör kurulu veya bilim kurulunun değerlendirmeleri sonucunda oluşan görüşlere yazarların itiraz etme hakkı vardır. Yazarlar, değerlendirme sonucuna ilişkin gerekçeli itiraz yazılarını bilimsel bir dille ve dayanaklarını referans göstererek dergimizin dijital adresine gönderebilir. Yapılan itirazlar editör kurulu tarafından en kısa sürede incelenir. Yapılan itirazlar hakkında, ilgili hakemlerden görüş talep edilebilir. Sonuçlarla ilgili olarak yazarlara olumlu veya olumsuz dönüş yapılır. Yazarların değerlendirme sonucuna itirazları olumlu bulunması durumunda, editör kurulu çalışmanın alanına uygun yeni hakemler tayin eder ve bu durumda hakem değerlendirmesi süreci yeniden başlatılmış olur.

Kabulden Sonra

Bingöl Üniversitesi Türk Doğa ve Fen Dergisi’nce yapılan değerlendirme sonucunda kabul edilen çalışmaların ilk sayfasına geliş ve kabul tarihleri, yazarların kişisel bilgileri ve uluslararası yazar kimlik numarası orcid noları eklenir. İntihal, kaynakça, dil ve atıf denetimi ile tasarım ve dizgisi yapılır. Bu işlemlerin ardından online açık erişime açık olarak yayımlanır.

Dil Düzenlemesi

Bingöl Üniversitesi Türk Doğa ve Fen Dergisi’ne gönderilen çalışmalar, dil durumuna göre Türkçe ya da İngilizce dil kurallarına ve bunların bilimsel literatürüne uygun, sade, açık, temiz ve akıcı bir dille yazılmış olmalıdır. Sisteme yüklenecek makalelerin dil kontrolünün yaptırılmış olması, çalışmanın kabul kriterlerinden birinin tamamlanmış olması bakımından yayın süreçlerinin daha sağlıklı sürdürülmesini sağlayacaktır. Bu kriter sağlanmamışsa, değerlendirme süreçlerinde veya kabul aşamasında yazarlardan çalışmanın dil kontrolünü yapması/yaptırması talep edilebilir.