ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI DERSİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 4, 2747 - 2766, 15.12.2018

Faysal Özdaş Mürşet Çakmak

Öz

Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının
öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin algılarını metafor aracılığıyla ortaya
koymaktır. Araştırmanın çalışma grubunu, Mardin Artuklu Üniversitesinde
2016-2017 öğretim yılında eğitim gören toplam 68 öğretmen adayı oluşturmaktadır.
Veriler, öğretmen adaylarına “Öğretmenlik Uygulaması Dersi ... gibidir, çünkü
... ” cümlesi yöneltilerek elde edilmiştir. Verilerin analizinde ve
yorumlanmasında içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Bu kategoriler “tecrübe”,
“gözlem-taklit”, “zorluklar”, “uyum”, “ilişki” ve “başlangıç” olarak
isimlendirilmiştir. Araştırmada en çok “tecrübe” ve “gözlem-taklit” vurgularına
yer verildiği görülmüştür. Araştırmada Öğretmenlik Uygulaması Dersine ilişkin
elde edilen metaforlardan “zorluklar” kategorisine ilişkin olumsuz metaforlar
üretilirken diğer kategorilere ilişkin metaforların olumlu olduğu tespit
edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik uygulaması dersi, metafor, öğretmen adayları

Kaynakça

• Aksu, M. B. ve Demirtaş, H. (2006). Öğretmen adaylarının okul deneyimi II dersine ilişkin görüşleri (İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği). Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(11), 3-21.
• Altıntaş, S. ve Görgen, İ. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik uygulaması üzerine görüşleri (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi örneği).Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(8),197-208.
• Arslan, M, M. ve Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim-öğretim açısından incelenmesi. Milli Eğitim, 35(171), 100–108.
• Arslantaş, H, İ. ve Ayyıldız, M, A. (2013). Öğretmenlik uygulaması dersinin uygulama öğretim elemanları ve uygulama öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1),58-84.
• Aslan, M. ve Sağlam M. (2017). Öğretmenlik uygulaması dersinin uygulama öğretmenlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi.The Journal of Academic Social Science Studies, 62, 33-50.
• Aslan, M. ve Sağlam, M. (2018). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi.Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1),144-162.
• Avcı, K, E. ve İbret, Ü, B. (2016). Öğretmenlik uygulaması-II dersine ilişkin okul öncesi öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2519-2536.
• Aydın, S. Selçuk, A. Ve Yeşilyurt, M. (2007). Öğretmen adaylarının “okul deneyimi II” dersine ilişkin görüşleri (Yüzüncü Yıl Üniversitesi örneği). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 75-90.
• Baran, M., Yaşar, Ş. ve Maskan, A. (2015). Fizik öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersine yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 230-248.
• Başal, H, A., Kahraman, B, P., Uyar, Ö.R., Tabak, D. ve Turan, N. (2017).Okul öncesi eğitimi öğretmen adayları, uygulama öğretmenleri, öğretim elemanları ve uygulama okulu yöneticilerinin öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin görüşleri.Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 30(2),389-417.
• Bektaş, M. ve Ayvaz, A. (2012). Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersinden beklentileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 209-232.Botha, E. (2009). Why metaphor matters in education. South African Journal of Education, 29, 431-444.
• Cerit, Y. (2008). Öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin müdür kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin görüşleri. Eğitim ve Bilim, 33(147), 3-13.
• Creswell, J.W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches, 2nd Ed. Thousand Oaks, CA: Sage Publishers.
• Çepni, S. ve Aydın, O. (2015). Coğrafya öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında karşılaştığı sorunlar ve çözüm önerileri.Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2),285-304.
• Demir, Ö. ve Çamlı, Ö. (2011). Öğretmenlik uygulaması dersinde uygulama okullarında karşılaşılan sorunların sınıf ve okul öncesi öğretmenliği öğrenci görüşleri çerçevesinde incelenmesi: Nitel bir çalışma. Uludağ üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 24(1), 117-139.
• Dursun, Ö, Ö. ve Kuzu, A. (2008). Öğretmenlik uygulaması dersinde yaşanan sorunlara yönelik öğretmen adayı ve öğretim elemanı görüşleri.Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 159 -178.
• Eker, C. (2015). Öğretmenlik uygulaması dersinin sınıf öğretmeni adaylarının mesleki yeterlilikleri kazanmaları üzerine etkisi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(4),246-256.
• Eraslan, A. (2009). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının ‘öğretmenlik uygulaması’ üzerine görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(1), 207-221.
• Geçit, Y. ve Gençer, K. (2011). Sınıf öğretmenliği 1. sınıf öğrencilerinin coğrafya algılarının metafor yoluyla belirlenmesi (Rize Üniversitesi örneği). Marmara Coğrafya Dergisi, 23, 1-19.
• Goodnough, K., Falkenberg, T. ve MacDonald, R. (2016). Examining the nature of theory-practice relationships in initial teacher education: A Canadian case study. Canadian Journal of Education, 39(1), 1–28.
• Gömleksiz, M, N., Kan, A, Ü. ve Öner, Ü. (2017). Etkili öğretmenlik eğitimi perspektifinde öğretmenlik uygulaması dersine eleştirel bir yaklaşım: nitel bir inceleme. Tarih Okulu Dergisi, 10(32), 927-954.
• Gündogdu, K., Coşkun, Z, S., Albez, C. ve Bay, E. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik uygulamasına ilişkin görüşleri ve beklentileri, Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi 5(I-II), 55-67.
• Hacıoğlu, F. ve Alkan, C. (1997). Öğretmenlik uygulamaları, öğretim teknolojisi. İstanbul: Alkım Yayınevi.
• Karadüz, A., Eser, Y., Şahin, C. ve İlbay, A. B. (2009). Eğitim fakültesi son sınıf öğrencilerinin görüşlerine göre öğretmenlik uygulaması dersinin etkililik düzeyi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 442-455.
• Kazu, İ, Y. ve Yenen, E, T. (2015). Öğretmen yetiştirme sisteminde öğretmenlik uygulamalarının temel alındığı bir model önerisi. Researcher: Social Science Studies, 3(2),26-34.
• Kılınç, A. Ç., Kılcan, B. ve Çepni, O. (2018). Pedagojik formasyon eğitimi sertifika programına katılan edebiyat fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik uygulaması deneyimlerinin incelenmesi: Fenomenolojik bir çözümleme. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 6(1), 113-132.
• Kırksekiz, A., Uysal, M., İşbulan, O., Akgün, Ö, E., Kıyıcı. ve Horzum, M, B. (2015). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine eleştirel bir bakış: Problemler, beklentiler ve çözüm önerileri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 433-451.
• Kudu, M., Özbek, R. Ve Bindak, R. (2006). Okul deneyimi I uygulamasına ilişkin öğrenci algıları (Dicle Üniversitesi örneği). Elektronik SosyalBilimler Dergisi, 5(15), 99‐109.
• MEB. (2018). Uygulama öğrencilerinin Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim öğretim kurumlarında yapacakları öğretmenlik uygulamasına ilişkin yönerge. http://oygm.meb.gov.tr/www/uygulama-ogrencilerinin-mill-egitim-bakanligina-bagli-egitim-ogretim-kurumlarinda-yapacaklari-ogretmenlik-uygulamasina-iliskin-yonerge/icerik/668 Erişim tarihi 14. 08. 2018.
• Merriam, S, B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. Selahattin Turan (Çev.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Mete, Y. A. (2013). Okul uygulaması dersine yönelik öğretmen adayı, öğretmen ve okul yöneticilerinin sahip oldukları metaforlar. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi, 2(2), 249-274.
• Miller, S. (1987). Some comments on the utility of metaphors for educational theory and practice. Educational Theory, 37, 219-227.
• Morgan, G. (1998). Yönetim ve örgüt teorilerinde metafor (Çev. Gündüz Bulut). İstanbul: BZD Yayıncılık
• Oxford, R. L.; Tomlinson, S.; Barcelos, A.; Harrington, C.; Lavine, R. Z.; Saleh, A. ve Longhini, A. (1998). Clashing metaphors about classroom teachers: Toward a systematic typology for the language teaching field. System, 26, 3-50.
• Özdaş, F. (2018). Evaluation of pre-service teachers' perceptions for teaching practice course. Educational Policy Analysis and Strategic Research, 13(2), 87-103.
• Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim BilimleriDergisi, 2(2), 135-155.
• Saban, A. 2006. Functions of metaphor in teaching and teacher education: A review essay. Teaching Education. 17(4), 299–315.
• Selvi, M., Doğru, M., Gençosman, T. ve Saka, D. (2017). Fen bilimleri öğretmen adaylarının okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin görüşlerinin etkinlik kuramına göre incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(1), 175-193.
• Semerci, Ç. (2007). Program geliştirme kavramına ilişkin metaforlarla yeni ilköğretim programlarına farklı bir bakış. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(2), 125-140.
• Stivers, J. ve Cramer, S. (2015). New metaphors for teacher/paraeducator relationships. In working with teaching assistants and support staff for inclusive education. International Perspectives on Inclusive Education 4, 27-47.
• Yalın Uçar, M. (2012). Öğretmenlik uygulamasına ilişkin durum çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4),2637-2660.
• Yeşilyurt, E. ve Semerci, Ç. (2011). Uygulama öğretmenlerinin öğretmenlik uygulaması sürecinde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Akademik Bakış Dergisi, 27, 1-23.
• Yıldırım, A. ve Simsek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yılmaz, M. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik uygulaması dersini yürüten öğretim elemanlarına ilişkin görüşleri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(4),1377-1387.
• Yob, I. M. (2003). Thinking constructively with metaphors. Studies in Philosophy and Education, 22, 127-138.
• YÖK. (1998). Fakülte-Okul İşbirliği. YÖK/Dünya bankası milli eğitimi geliştirme projesi hizmet öncesi öğretmen eğitimi, Ankara.