Cilt: 19 Sayı: 1, 7.03.2025

Yıl: 2025

Editöre Mektup

Orijinal Makaleler

Olgu Sunumu

Nafiz Bozdemir
Prof. Dr. Nafiz BOZDEMİR Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı Emekli Öğretim Üyesi, Adana
Aile Hekimliği, Halk Sağlığı, Sağlık Bilimleri
Derya İren Akbıyık
Prof. Dr. Derya İREN AKBIYIK HITIT UNIVERSITY, SCHOOL OF MEDICINE
Aile Hekimliği, Sağlık Bilimleri, İletişim ve Medya Çalışmaları, Ürün ve Marka Yönetimi, Aile Sosyolojisi, Sosyal ve Kişilik Psikolojisi, Kültürel Psikoloji, Kültürlerarası Psikoloji, Adli Sosyal Bilimler, Aile Psikolojisi, Topluluk Psikolojisi
Default avatar
Prof. Dr. Dilek GÜLDAL dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi
Aile Hekimliği
Ruhuşen Kutlu
Prof. Dr. Ruhuşen KUTLU Bir kuruma bağlı değildir
Aile Hekimliği, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
Default avatar
Prof. Dr. Tamer EDİRNE Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD
Sağlık Bilimleri, Aile Hekimliği, Aile Sosyolojisi, Koruyucu Sağlık Hizmetleri
Default avatar
Prof. Dr. Erkan Melih ŞAHİN CANAKKALE ONSEKIZ MART UNIVERSITY, SCHOOL OF MEDICINE, MEDICINE PR.
Aile Hekimliği
Ümit Aydoğan
Prof. Dr. Ümit AYDOĞAN University of Health Sciences, Gulhane Faculty of Medicine, Department of Family Medicine, Ankara, Turkey
Sağlık Bilimleri, Aile Hekimliği, Beslenme ve Diyetetik, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Dermatoloji, Endokrinoloji, Bulaşıcı Hastalıklar, Gastroenteroloji ve Hepatoloji, Göğüs Hastalıkları, Halk Sağlığı, İç Hastalıkları, İmmünoloji, Kardiyoloji , Psikiyatri
Nil Tekin
Doç. Dr. Nil TEKİN Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Aile Hekimliği
Hatice Kurdak
Prof. Dr. Hatice KURDAK Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Web
Aile Hekimliği
Ozden Gokdemır
Doç. Dr. Ozden GOKDEMIR Izmir University of Economics / Faculty of Medicine Web

Dr. Özden Gökdemir, 2002 yılında Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun oldu. 2016 yılında Aile Hekimliği Uzmanlığı eğitimini Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı'nda tamamladı.
Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Fizyoloji Ana Bilim Dalı'nda Fizyoloji doktorasını 2016 yılında tamamladı.
2016-2018 yılları arasında zorunlu hizmet yükümlülüğünü Isparta'da bitiren Dr. Özden Gökdemir, 2018 yılından beri, İzmir Ekonomi Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde öğretim üyesi olarak görevini sürdürmektedir.
https://www.globalfamilydoctor.com/groups/WorkingParties/PlanetaryHealth.aspx
https://www.eulm.org/prof-ozden-gokdemir

Aile Hekimliği, Sağlık Bilimleri, Tıbbi Fizyoloji (Diğer), Tıbbi Fizyoloji
Default avatar
Doç. Dr. Yusuf Çetin DOĞANER SBÜ Gülhane Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD
Aile Hekimliği
Default avatar
Dr. Öğr. Üyesi Z.yelda ÖZER ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ
Aile Hekimliği

1969 Adana doğumluyum. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun oldum. Uzmanlık eğitimini Adana Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesinde tamamladım. Başkent Üniversitesi Tıp fakültesi Aile Hekimliği AD'da öğretim üyesi olarak çalışmalarıma devam etmekteyim.

Hematoloji, Koruyucu Sağlık Hizmetleri, Aile Hekimliği
Default avatar
Doç. Dr. Filiz YILDIZ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ, İLETİŞİM FAKÜLTESİ

1994 yılında Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo Televizyon Sinema Bölümünden mezun oldu. 1998 yılında aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Ana Bilim Dalından yüksek lisans derecesi aldı. 2000 yılında Erciyes Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sinema TV Bölümünde öğretim görevlisi olarak göreve başladı. 2017 yılında Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Anabilim dalında doktorasını tamamladı. Aynı yıl Çukurova Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümüne yardımcı doçent olarak atandı. 2021 yılında Doçent Unvanı aldı. Halen Çukurova Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümünde doçent olarak görev yapmaktadır

Gazetecilik Çalışmaları
Aile Hekimliği
Default avatar
Yüksek Lisans Berfin OĞRAŞ ÇAĞ ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Psikolojisi, Görsel Algı, Psikopatoloji
Default avatar
Yüksek Lisans Kenan KAHRAMAN ÇAĞ ÜNİVERSİTESİ
Bilgi Sistemleri Eğitimi, Elektronik Belge Yönetim Sistemleri, Yönetim Bilişim Sistemleri, Bilgi Sistemleri (Diğer), Ağ Oluşturma ve İletişim, Artırılmış Gerçeklik
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesinden 2001 yılında mezun oldu. Memleketi Yahyalı'da 2 yıl pratisyen hekimlik yaptıktan sonra Fizyoloji A.D. da çalıştı. Aile Hekimliği ihtisasını Vakıf Gureba Hastanesinde 2009 yılında tamamladıktan sonra askerlik hizmetini Tabip Teğmen olarak Isparta'da yaptı. Fatih 11 No'lu ASM yi kurdu ve 3 yıl Aile Hekimliği Uzmanı olarak hizmet etti. Karabük Üniversitesi Tıp Fakültesinde 2013 yılında akademik hayatına başladı. Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Palyatif Bakım Sevisi, Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Birimi kuruculuklarını yaptı. 2017 yılında Kayseri İl Sağlık Müdürü olarak atandı. İl Sağlık Müdürlüğü döneminde Kayseri Şehir Hastanesi açılışı, Kayseri Devlet Hastanesinin yeniden kurulması, Develi, Yahyalı, Bünyan ve Sarız Devlet Hastanelerinin binalarının yenilenmesini yanında 17 aile sağlığı merkezinin açılışı gerçekleştirilmiştir. Pandemide Kayseri'de başarılı bir yönetim sergilemiştir. Evde sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesi başta olmak üzere palyatif bakım servislerinin artırılmasına vesile olmuştur. Döneminde Kayseri Şehir Hastanesinde kemik iliği ve böbrek nakilleri başlamıştır. Karaciğer nakli hazırlıkları ise tamamlanmıştır. 2022 yılında müdürlük görevinden ayrılan Benli akademik olarak aile hekimliği, evde sağlık, palyatif bakım, kupaterapi, bağımlılık, Covid-19 pandemisi ve tıp eğitimi konularında çalışmalar yapmıştır. Ulusal ve uluslararası literatürde yüzün üzerinde makalesi ve 400'ün üzerinde atıfı bulunmaktadır. Doçentlik ünvanını 2018 yılında alan Benli, halen Sağlık Bilimleri Üniversitesi Kayseri Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalında çalışmalarına devam etmektedir. 
Koruyucu Sağlık Hizmetleri, Geleneksel, Tamamlayıcı ve Bütünleştirici Tıp (Diğer), Aile Hekimliği, Sağlık Bilimleri, Egzersiz ve Spor Bilimleri, Tıp Eğitimi, Evde Bakım Hizmetleri, Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri, Sağlık Okuryazarlığı, Sağlığın Geliştirilmesi
Default avatar
Prof. Dr. Arzu YILDIRIM Yalova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Yalova
Ruh Sağlığı Hemşireliği, Psikiyatri, Hemşirelik Eğitimi
Default avatar
Yrd. Doç. Dr. Aydan VAROL NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ
Aile Hekimliği
Default avatar
Doç. Dr. Aysima BULCA ACAR UNIVERSITY OF HEALTH SCIENCES, ANTALYA HEALTH RESEARCH CENTER
Koruyucu Sağlık Hizmetleri, Aile Hekimliği
Duygu Ayhan Başer
Doç. Dr. Duygu AYHAN BAŞER HACETTEPE UNIVERSITY, FACULTY OF MEDICINE
Aile Hekimliği
Default avatar
Uzm. Dr. Duygu YENGİL TACİ ANKARA EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ, AİLE HEKİMLİĞİ
Aile Hekimliği
Default avatar
Dr. Öğr. Üyesi Ece YAZLA HİTİT ÜNİVERSİTESİ, TIP FAKÜLTESİ
Ruh Sağlığı Hizmetleri, Psikiyatri
Default avatar
Dr. Öğr. Üyesi Elif ERDOĞDU CEYLAN TOKAT GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ
Halk Sağlığı Beslenmesi, Koruyucu Sağlık Hizmetleri, Aile Hekimliği
Default avatar
Prof. Dr. Emine Neşe YENİÇERİ MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ, TIP FAKÜLTESİ, TIP PR.
Evde Bakım Hizmetleri, Tıp Eğitimi, Geriatri ve Gerontoloji, Aile Hekimliği
Default avatar
Doç. Dr. Gökçe İŞCAN Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi
Aile Hekimliği, Sağlık Bilimleri, Biyoistatistik
Gönül Gökçay
Doç. Gönül GÖKÇAY Kafkas Üniversitesi
Sağlık Bilişimi ve Bilişim Sistemleri, Epidemiyolojik Yöntemler, Mesleki Epidemiyoloji, Hemşirelik Eğitimi, Hemşirelik İşgücü, Afet Hemşireliği, Müzik Terapisi, Sanat Terapisi, Evde Bakım Hizmetleri, Sağlık Danışmanlığı, Sağlık Bilimleri, Ebelik, Halk Sağlığı, Halk Sağlığı Hemşireliği, Hemşirelik, Sağlık Bilimleri Eğitimi ve Program Geliştirme: Tıp, Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri, Geleneksel, Tamamlayıcı ve Bütünleştirici Tıp (Diğer), Koruyucu Sağlık Hizmetleri, Sağlığın Geliştirilmesi, Aile Hekimliği, Sağlığın Sosyal Belirleyicileri, Sağlık Okuryazarlığı, Yaralanmayı Önleme, Toplum Çocuk Sağlığı, Sağlıkta Hakkaniyet, Dijital Sağlık, Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri
Default avatar
Uzm. Dr. Halime Seda KÜÇÜKERDEM SAĞLIK BİLİMLERİ ÜNİVERSİTESİ, İZMİR BOZYAKA SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ, DAHİLİ TIP BİLİMLERİ BÖLÜMÜ, AİLE HEKİMLİĞİ ANABİLİM DALI
Aile Hekimliği
Handan Duman
Yrd. Doç. Dr. Handan DUMAN RECEP TAYYIP ERDOGAN UNIVERSITY Web

AD SOYAD : Handan Duman
DOĞUM YERİ-DOĞUM TARİHİ : İstanbul-22/06/1979
İLETİŞİM:
05449140322
drhandanduman@hotmail.com
EĞİTİM:
2016 - RTEÜ Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
2004 – Samsun OMÜ Tıp Fakültesi
1998-Samsun Tülay Başaran Anadolu Lisesi
1994-Samsun 23 Nisan İlköğretim Okulu
Yabancı Dil:
İngilizce
YÖKDİL-2017- 80 Puan -B
GÖREV YERLERİ:
Rize ili Sağlık Müdürlüğü ( Rize Merkez Dörtyol Sağlık Ocağı – Rize Merkez Anbarlık Sağlık ocağı)
Erzurum Merkez palandöken Sağlık Ocağı
Erzurum Merkez Nene Hatun Kadın Doğum Hastanesi (Yenidoğan Yoğun Bakım-Kadın Doğum Acil )
Rize 1 Nolu Aile Sağlığı Merkezi 5301008-Nolu Birim
RTEÜ Tıp Fakültesi ABD (05.01.2022 tarihinden itibaren )
Medeni Durum:
Evli-3 çocuk annesiyim.

Koruyucu Sağlık Hizmetleri, Aile Hekimliği, Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri
Default avatar
Uzman Hande İLERİ UNIVERSITY OF HEALTH SCIENCES, İZMİR TEPECİK HEALTH RESEARCH CENTER, DEPARTMENT OF INTERNAL MEDICINE, DEPARTMENT OF FAMILY MEDICINE
Aile Hekimliği
Kenan Topal
Doç. Dr. Kenan TOPAL Sağlık Bilimleri Üniversitesi Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği

Doç. Dr. Kenan Topal, Adana’nın Kadirli ilçesinde 11.06.1965 tarihinde doğmuştur. İlköğretimini Kadirli Rasim Ünal İlkokulunda 1976 yılında tamamladıktan sonra Konya Anadolu Lisesinde yatılı olarak okumuş ve 1983 yılında Samsun Ondokuzmayıs Üniversitesi Tıp Fakültesine girerek ve Nisan 1990’da Tıp Doktoru olarak mezun olmuştur. Mecburi hizmetini Bingöl 1. No’lu Sağlık Ocağında yaptıktan sonra Kasım 1991’de Adana Numune Hastanesine atanmış Acil Servis ve Koroner Yoğun Bakım Ünitesi doktoru olarak çalışmıştır. Bu dönemde 1994-1998 yılları arasında Çukurova Üniversitesi'nde Biyokimya alanında kalıtsal kan hastalıkları üzerinde doktora yapmıştır. Ardından Adana Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde başladığı aile hekimliği uzmanlık eğitimini 2002 yılında tamamlamış ve Aile Hekimi Uzmanı olarak beş yıl süreyle Başkent Üniversitesi Adana Hastanesinde çalışmıştır.
Daha sonra Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne geçerek üç yıl süreyle Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Başkanlığını yapmış, ardından Aile Hekimliği Anabilim Dalı Yardımcı Doçent olarak görev almıştır. Bu dönemde yurtdışında yaşayan Türk göçmenlerin sağlık hizmetlerine ulaşmakta yaşadığı zorlukları ve bunun yaşam kalitesi üzerindeki etkisini belirlemek için Londra’da altı ay süren bir araştırma yürütmüştür. 15 Ağustos 2013 tarihinde Adana Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniğine Eğitim Görevlisi olarak atanmış ve 15.10.2014 tarihinde yapılan sınavla Doçentlik ünvanını almıştır. Halen Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Aile Hekimliği Kliniğinde Eğitim Sorumlusu olarak görev yapmaktadır.

Tıp Eğitimi, Aile Hekimliği
Default avatar
Prof. Dr. Mehmet AKMAN MARMARA ÜNİVERSİTESİ, TIP FAKÜLTESİ
Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri, Aile Hekimliği
Default avatar
Nil TEKİN UNIVERSITY OF HEALTH SCIENCES, FACULTY OF MEDİCİNE, MEDICINE PR.
Geriatri ve Gerontoloji, Aile Hekimliği
Default avatar
Doç. Nur DEMİRBAŞ NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ, MERAM TIP FAKÜLTESİ
Genel Pratisyenlik , Aile Hekimliği, İç Hastalıkları
Default avatar
Yrd. Doç. Dr. Nur DEMİRBAŞ NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ, MERAM TIP FAKÜLTESİ
Aile Hekimliği
Oktay Sarı
Prof. Dr. Oktay SARI Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD.
Aile Hekimliği, Sağlık Bilimleri
Default avatar
Doç. Olgu AYGÜN İzmir Şehir Hastanesi
Bebek ve Çocuk Sağlığı, İklim Değişikliğinin Ekolojik Etkileri ve Ekolojik Adaptasyon, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Aile Hekimliği
Aile Hekimliği, Tıp Eğitimi
Default avatar
Doç. Dr. Selda YÖRÜK BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ, SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ, EBELİK BÖLÜMÜ
Sağlık Bilimleri, Koruyucu Sağlık Hizmetleri, Epidemiyolojik Yöntemler, Klinik Ebelik
Default avatar
Prof. Dr. Tunay SARPEL ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon
Default avatar
Doç. Dr. Yusuf Adnan GÜÇLÜ Sağlık Bilimleri Üniversitesi, İzmir Tıp Fakültesi, İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı, İzmir, Türkiye
Sağlık Bilimleri, Aile Hekimliği

1969 Adana doğumluyum. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun oldum. Uzmanlık eğitimini Adana Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesinde tamamladım. Başkent Üniversitesi Tıp fakültesi Aile Hekimliği AD'da öğretim üyesi olarak çalışmalarıma devam etmekteyim.

Hematoloji, Koruyucu Sağlık Hizmetleri, Aile Hekimliği
Default avatar
Dr. Öğr. Üyesi Ülkü BULUT BATUR Aksaray Üniversitesi Tıp Fakültesi
Aile Hekimliği, Sağlık Bilimleri, Koruyucu Sağlık Hizmetleri
Default avatar
Doç. Dr. İbrahim SOLAK Sağlık Bilimleri Üniversitesi Beyhekim Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Aile Hekimliği

Derginin amacı, birinci basamağın geliştirilmesi için tıbbi karar alma, sağlık hizmeti sunumu, tıp eğitimi ve araştırma metodolojisi konularında yeni bilgiler sağlamaktır. 

Derginin odağı, birinci basamak ortamında üretilmiş aile hekimlerinin ve birinci basamak ekibinin günlük çalışmalarını destekleyen, yeni kanıtlar sağlayan veya tartışan makaleler olsa da diğer disiplinlerden gelen ve birinci basamak sağlık hizmet sunumuna katkı sağlayan makaleler de memnuniyetle karşılanmaktadır.

TJFMPC orijinal araştırma makalelerini, davetli derleme makalelerini, olgu sunumlarını ve editöre mektupları Türkçe ve İngilizce dillerinde kabul etmektedir.

TJFMPC, çift kör hakem değerlendirme politikası uygular.  

Yazı hazırlama kuralları:
  1. Yazı stili: Yazılar, Microsoft Word programı ile hazırlanmalı, metin "Times New Roman" karakteri ile 10 puntoda ve tek satır aralıklı olarak yazılmalıdır. Satır numarası verilmelidir.
  2. Kelime sınırlaması: Hazırlanan yazıların, araştırma makaleleri için 3000, nitel çalışmalar için 4000, derleme yazıları için 4000, editöre mektup için 750, olgu sunumları için 2500 kelimeyi geçmemesi önerilir.
  3. Kısaltmalar, semboller ve birimler: Kısaltmalar ilk geçtiği yerde parantez içinde yazılmalı ve daha sonra metinde kısaltma olarak kullanılmalıdır. Cins ve tür adları Latince ve italik olarak belirtilmelidir. Tüm ölçümler Uluslararası Birimler Sistemine göre belirtilmelidir. (https://www.bipm.org/en/measurement-units)
  4. Tablolar ve şekiller: Tüm yazı tipleri için yediyi, editöre mektup için ikiyi geçmemesi önerilir. Tablo içermeyen bütün görünümler (fotoğraf, çizim, diyagram, grafik, harita vs.) şekil olarak adlandırılmalıdır. Her bir tablo ve şekil, metin içinde bulunması gereken yere yerleştirilmelidir ve metin içinde gönderme yapılmalıdır. Metin içindeki göndermeler parantez içinde ve ilgili görselin sayı numarası ile verilmelidir. Birden fazla görsele gönderme yapılacak ise ilgili numaralar tire ile ayrılarak belirtilmelidir (Örn. Tablo 1-2). Bütün tablo ve şekiller metin içinde ardışık olarak numaralandırılmalıdır. Kullanılan kısaltmalar şekil ve tablo altında açıklanmalıdır. Resimler/fotoğraflar renkli, ayrıntıları görülecek derecede kontrast ve net olmalıdır. Net baskı elde edilebilmesi için şekil, resim/fotoğraflar ayrı birer tif, .png, .jpg veya .gif dosyası olarak (en az 300 dpi çözünürlükte taranarak) dergiye ayrıca iletilmelidir.
Bir yazı aşağıdaki bölümlerden oluşmalıdır:
  1. Başlık (Türkçe ve İngilizce): Başlık ana bulguyu özetlemeli. Tercihen çalışma popülasyonunu veya ortamını ve çalışma tasarımını belirtmelidir. Çalışma tasarımı (alt) başlıkta açıkça belirtilmelidir. Diğer makale türleri için, başlık makalenin ana mesajının özlü bir açıklaması olmalıdır.
  2. Özet (Türkçe ve İngilizce): Araştırma yazıları için giriş, yöntem, bulgular, sonuç şeklinde yapılandırılmış, diğer yazılar için bölümsüz olmalı, 250 kelimeyi aşmamalıdır.
  3. Anahtar kelimeler (Türkçe ve İngilizce): 2-5 adet arası olmalıdır. Türkçe anahtar kelimeler Türkiye Bilim Terimlerine (https://www.bilimterimleri.com/) ve İngilizce anahtar kelimeler Medical Subject Headings’e (https://meshb.nlm.nih.gov/search) uygun olarak verilmelidir.
  4. Yazı tipine göre alt başlıklar:
    a. Araştırma yazıları: Giriş, yöntem, bulgular, tartışma, sonuç,
    b. Olgu sunumları: Giriş, olgu, tartışma, sonuç,
    c. Derleme, editöre mektup: Yazar(lar) tarafından belirlenen başlık ve alt başlıklar içerebilir.
  5. Finansal Destek: Araştırmanın yürütülmesi için finansal destek belirtilmelidir. Hiçbir fon kaynağı yoksa, bu durum “Bu araştırma herhangi bir fonlama kuruluşu/sektöründen hibe almamıştır.” şeklinde bildirilmelidir.
  6. Etik Beyan: “Bu çalışma ……. Etik Kurulu (Tarih, sayı no) tarafından onaylanmıştır.”
  7. Çıkar Çatışması: Yazarların herhangi bir çıkar çatışması yoksa, "Yazarlar çıkar çatışması olmadığını beyan etmektedir." şeklinde yazılmalıdır.
  8. Teşekkür: Yazarlık kriterlerini karşılamayan ancak araştırmaya katkıda bulunanlara çalışmanın teşekkür bölümünde yer verilmelidir. Kişilere, hibelere, fonlara, projelere, vb. yapılan teşekkür kısa tutulmalı, isimler açık ve eksiksiz olarak yazılmalıdır.
  9. Ek Bilgi: Çalışma tıpta uzmanlık, yüksek lisans veya doktora tezinden üretilmişse veya bilimsel toplantılarda sunulmuşsa daha önceki kullanımına yönelik bilgiler aşağıdaki koşullara göre verilmelidir.
    • Çalışma özet bildiri olarak yayınlanmış ise; bildiri başlığı, etkinliğin adı, tarihi ve yer bilgisi yazılmalıdır.
    • Çalışma tezlerden üretilmiş ise; tezin adı, danışmanın adı, yapıldığı üniversite ve enstitü bilgileri ile birlikte tamamlanma tarihi ve yer bilgisi yazılmalıdır.
    • Belirtilen koşullar dışında sunulmuş ve bir kısmı yayınlanmış çalışmalardan üretilmiş makaleler için etkinlik bilgileri ayırt edici şekilde yazılmalıdır.
  10. Kaynaklar: Araştırma makaleleri için 30, derleme yazıları için 50, olgu sunumları için 20, editöre mektup için 10’dan fazla olmaması önerilir. Kaynaklar makalede geliş sırasına göre yazılmalı, metin içinde veya cümle sonunda üstsimge olarak noktalama işaretinden hemen sonra belirtilmelidir. Kaynakların doğruluğundan yazar(lar) sorumludur.
    Kaynak stili olarak Amerikan Ulusal Tıp Kütüphanesi (National Library of Medicine, NLM) tarafından uyarlanmış olan bir ANSI standart stili kullanılmaktadır. Dergi isimleri NLM Catalog'daki şekilleriyle kısaltılmalıdır. (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/nlmcatalog/journals)
    Yaygın kullanılan kaynaklar için örnekler aşağıda sunulmuştur (noktalama işaretlerine özellikle dikkat edilmesi önemlidir). Diğer kaynak atıfta bulunma örnekleri için yazar(lar) https://www.nlm.nih.gov/bsd/uniform_requirements.html sitesine başvurabilir(ler). 

       

            Yazarların; randomize çalışmalar için CONSORT, gözlemsel çalışmalar için STROBE, tanısal/prognostik çalışmalar için STARD, sistematik derleme ve meta-analizler için PRISMA, deney hayvanları ile yapılan preklinik çalışmalar için ARRIVE, non-randomize davranışsal ve toplum sağlığı girişimsel çalışmaları için TREND ve olgu sunumları için CARE kılavuzlarına uymaları önerilir. Bu raporlama kılavuzlarına EQUATOR ağından (www.equator-network.org/home/) ve National Library of Medicine-NLM “Research Reporting Guidelines and Initiatives” başlıklı web sitesinden (www.nlm.nih.gov/services/research_report_guide.html) ulaşılabilir.


Makalelelerden alıntı
Halpern SD, Ubel PA, Caplan AL. Solid-organ transplantation in HIV-infected patients. N Engl J Med. 2002 Jul 25;347(4):284-7.
Meneton P, Jeunemaitre X, de Wardener HE, et al. Links between dietary salt intake, renal salt handling, blood pressure, and cardiovascular diseases. Physiol Rev. 2005; 85:679–715.
Diabetes Prevention Program Research Group. Hypertension, insulin, and proinsulin in participants with impaired glucose tolerance. Hypertension. 2002;40(5):679-86.
Ellingsen AE, Wilhelmsen I. [Disease anxiety among medical students and law students]. Tidsskr Nor Laegeforen. 2002 Mar 20;122(8):785-7. Norwegian.
Dergi makalesi (Yazar ismi belirtilmemiş): Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Licensure of a meningococcal conjugate vaccine (Menveo) and guidance for use--Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP), 2010. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2010;59(9):273.

Kitaptan alıntı:
Curren W. Youth and health. In: Neinstein LS, editor. Adolescent Health Care a Practical Guide. 4th ed. Philedelphia:Lippincoatt Williams&Wilkins; 2002. p.1417-31.
Helmann GC. Cultural aspect of stress and suffering. In: Culture, Health and Illness. 5th ed. Florida: CRC Press Taylor &Francis Group; 2007. p.288-99.
Online/e-Kitap: Bowden F. Gone Viral: The Germs that Share Our Lives. Sydney, Australia: NewSouth; 2011. https://ebookcentral.proquest.com/lib/stkate-ebooks/reader.action?docID=731512&ppg=1. Accessed May 23, 2017.
Online/e-Kitap bölümü: Dwyer J. Nutrient requirements and dietary assessment. In: Kasper DL, Fauci AS, Hauser SL, Longo DL, Jameson JL Loscalzo, eds. Harrison’s Principles of Internal Medicine. 19th ed. New York, NY: McGrawHill; 2015. http://accessmedicine.mhmedical.com/bookid=1130. Accessed August 23, 2017

Tezden alıntı
Borkowski MM. Infant sleep and feeding: a telephone survey of Hispanic Americans [dissertation]. Mount Pleasant (MI): Central Michigan University; 2002. p. 5-12.

Kongre bildirisinden alıntı
Christensen S, Oppacher F. An analysis of Koza's computational effort statistic for genetic programming. Proceedings of the 5th European Conference on Genetic Programming; 2002 Apr 3-5; Kinsdale, Ireland. Berlin: Springer; 2002. p. 182-91.

Web sitelerinden alıntı
StatePublicHealth.org [Internet]. Washington (DC): ASTHO; [cited 2007 Feb 23]. Available from: http://statepublichealth.org/
American Medical Association [Internet]. Chicago: The Association; c1995-2016 [cited 2016 Dec 27]. Office of International Medicine; [about 2 screens]. Available from: https://www.ama-assn.org/about/office-international-medicine 

Etik İlkeler

Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care (TJFMPC) olarak, bilimsel bilginin adil, nesnel ve güvenilir bir şekilde geliştirilmesi ve yayılması öncelikli değerlerimizdendir. Yayın süreçlerimizde, Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından belirlenen rehberler ve politikalar dikkate alınarak oluşturulmuş etik ilkeler ve sorumluluklar tüm paydaşlar tarafından titizlikle uygulanmalıdır. Bu paydaşlar arasında yazarlar, hakemler, editörler, yayın kurulu üyeleri ve okuyucular yer alır.

TJFMPC, bilimsel araştırma ve yayın süreçlerinde Avrupa Araştırma Dürüstlüğü Davranış Kuralları'nı (European Code of Conduct for Research Integrity) takip etmektedir. Bu kurallar, araştırmalarda dürüstlüğü ve şeffaflığı sağlamak adına uluslararası bir referans olarak kabul edilmektedir. Detaylı bilgi için
(https://ec.europa.eu/research/participants/data/ref/h2020/other/hi/h2020-ethics_code-of-conduct_en.pdf).

Yazarların Etik Sorumlulukları

- Özgünlük ve Atıf: TJFMPC'ye sunulan çalışmaların özgün olması ve kullanılan kaynaklara doğru ve eksiksiz atıf yapılması zorunludur. Atıf yapılmadığı durumlarda, makale yayımlanamaz.
- Yazarlık Kriterleri: Çalışmaya entelektüel katkı sağlamayan kişiler yazar olarak listelenmemelidir. Yazarlar, uluslararası geçerli yazarlık kriterlerine uygun şekilde sıralanmalıdır.
- Çıkar Çatışmaları: Yazarlar, makalelerinde olası çıkar çatışmalarını açıkça beyan etmelidir.
- Ham Veri Sunumu: Değerlendirme sürecinde gerektiğinde yazarlar, ham verileri editörler ve hakemler ile paylaşmak durumundadır.
- Telif Hakkı Devir Formu: Yazarların tümü, makale gönderimi esnasında telif hakkı devir formunu imzalamalıdır. Bu form, eserin tüm telif haklarının dergiye devrini onaylar.
- İntihal Denetimi: Tüm gönderilen makaleler, intihal önleyici yazılımlar (örneğin iThenticate vb) ile kontrol edilir ve %15'in altındaki benzerlik oranına sahip çalışmalar değerlendirme sürecine alınır. Bu uygulama, çalışmanın özgünlüğünü sağlamak için zorunludur.
- Etik Kurul Onayı ve Bilgilendirilmiş Gönüllü Olur: İnsanlar üzerinde yapılan araştırmalar için etik kurul onayı alınmalı ve katılımcılardan bilgilendirilmiş gönüllü olur formu temin edilmelidir. Bu belgeler makalenin Yöntem bölümünde belirtilmeli ve dergiye gönderilmelidir. Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda da ilgili deney hayvanları etik kurul onayı alınmalı ve bu belge dergiye sunulmalıdır.
- Hata ve Düzeltme: Yazarlar, yayımlanmış ya da değerlendirme aşamasındaki çalışmalarda hata fark ettiklerinde, bunu derhal editörlere bildirip gerekli düzeltmeleri yapmalıdır.
- Tekrar Yayınlama: Aynı çalışma birden fazla dergiye gönderilemez ve başka bir dergide yayımlanmış olan çalışma TJFMPC'ye gönderilemez.
- Yazar Sırası ve Sorumlulukların Değiştirilmesi: Değerlendirme süreci başladıktan sonra yazar sırası değiştirme, yazar ekleme veya çıkarma işlemi yapılamaz.
- Ticari Ürün ve İsimlerin Kullanımı: Çalışmalarda kullanılan herhangi bir ticari ürün veya marka adı yer almamalıdır. Çalışmalar, ürün veya markalar üzerinden karşılaştırma yapılmadan tarafsız bir şekilde sunulmalıdır.

Yazarlar, McNutt ve arkadaşları (2018) tarafından geliştirilen şeffaflık ve sorumluluk kriterlerine uygun olarak katkı sağlamalıdır. Bu kriterler, yazarların çalışmalardaki katkılarının açıkça belirtilmesini ve bilimsel yayında dürüstlüğün sağlanmasını hedefler.


Editörlerin Etik Görev ve Sorumlulukları

- Bağımsızlık ve Şeffaflık: Editörler, yayımlanan her çalışmadan sorumludur ve bağımsızlıklarını koruyarak karar almalıdır. Yayın süreçleri, ekonomik ya da politik baskılardan bağımsız şekilde yürütülmelidir.
- Değerlendirme Süreçleri: Tüm makaleler, çift kör hakemlik sistemi ile değerlendirilir. Editörler, makalelerin bilimsel değerini, özgünlüğünü ve katkılarını dikkate alarak adil kararlar vermelidir.
- Geri Bildirim: Yazar ve hakemlerle açık ve bilgilendirici bir geri bildirim süreci yürütülmelidir.
- Çıkar Çatışmaları: Editörler, yazarlar, hakemler ve diğer editörler arasında oluşabilecek çıkar çatışmalarını dikkatlice yönetmelidir.
Editörler, derginin etik kurallara uyumunu sağlarken **Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından belirlenen bilimsel araştırma ve yayın etik kurallarına** uygun hareket ederler. Bu kapsamda, bilimsel araştırmaların doğruluk ve bütünlük standartları YÖK'ün rehberliğine göre yürütülür.

Hakemlerin Etik Sorumlulukları

Uzmanlık ve Tarafsızlık: Hakemler, yalnızca uzmanlık alanlarına giren çalışmaları değerlendirmelidir ve tarafsız hareket etmelidir.
TJFMPC dergisine gönderilen makalelerin değerlendirme süreci, **çift kör hakemlik sistemi** ile yürütülmektedir. Çift kör değerlendirme süreci, hakemlerin ve yazarların birbirlerinin kimliklerinden haberdar olmadığı, tarafsızlık ve gizliliğin esas alındığı bir sistemdir. Bu yöntemin amacı, çalışmanın bilimsel niteliğini ve özgünlüğünü önyargısız bir şekilde değerlendirmek, sürecin objektif ve adil bir ortamda işlemesini sağlamaktır.

**Çift Kör Hakemlik Sisteminin İşleyişi:**

1. Kimlik Gizliliği: Çift kör sistemde, makale değerlendirme süreci boyunca yazarların ve hakemlerin kimlikleri gizli tutulur. Yazar bilgileri, makaleye eklenmez veya anonimleştirilir. Hakemler de aynı şekilde anonim kalır ve yazarla doğrudan iletişime geçemezler. Tüm iletişim ve geri bildirim süreci, dergi yönetim sistemi üzerinden editör aracılığıyla sağlanır.
2. Değerlendirme ve Tarafsızlık: Hakemler, yalnızca uzmanlık alanlarına giren çalışmaları kabul ederek değerlendirme sürecine katılır. Yazarın kimliği bilinmediğinden, değerlendirme sadece çalışmanın içeriği, metodolojisi ve bilimsel katkısı üzerinden yapılır. Bu sistem, çalışmanın bilimsel kalitesine dayalı adil bir değerlendirme süreci sağlar.
3. Gizlilik Yükümlülüğü: Hakemler, değerlendirme sürecinde elde ettikleri tüm bilgileri gizli tutmak zorundadır. Çalışmalar hakkında elde edilen bilgiler veya fikirler, sürecin sonunda yok edilir ve üçüncü şahıslarla paylaşılmaz. Gizlilik ilkesine riayet edilmemesi, ciddi bir etik ihlal olarak kabul edilir.
4. Çıkar Çatışması Bildirimi: Hakemler, değerlendirme sürecinde çıkar çatışması olduğunu fark ederlerse bu durumu derhal editöre bildirmelidir. Çıkar çatışması durumunda, hakem değerlendirme sürecinden çekilmelidir. Bu durum, hakemin değerlendirmeyi tam bir tarafsızlıkla gerçekleştirmesini güvence altına almak için önemlidir.
5. Geri Bildirim ve Yapıcı Eleştiri: Çift kör değerlendirme sürecinde, hakemlerin geri bildirimleri yazarlar için yönlendirici ve yapıcı olmalıdır. Hakemler, yalnızca çalışmanın bilimsel yeterliliğini ve yöntemlerini ele almakla yükümlüdürler. Geri bildirim sürecinde kullanılan dilin saygılı ve yapıcı olması, bilimsel etik açısından önemlidir. Hakem geri bildirimleri, makale üzerinde yapılacak düzeltmeler için yazar tarafından dikkate alınır ve makalenin geliştirilmesine yardımcı olur.

Çift kör değerlendirme sistemi, yazarların kimliklerinin gizlenmesiyle çalışmanın tarafsız değerlendirilmesini sağlar. Bu yöntem, makale değerlendirme sürecinde önyargıları azaltarak bilimsel nesnelliği ön planda tutar ve TJFMPC’nin etik ilkelerine uygun olarak, yüksek kalitede bilimsel yayınların oluşturulmasını destekler.
Hakemler, çalışmada insan ve hayvan haklarının korunmasına yönelik etik kurallara uyulup uyulmadığını kontrol etmelidir. Etik ihlal tespit edilmesi durumunda, hakemler bunu editöre bildirmekle yükümlüdür.

Yayıncının Etik Sorumlulukları

- Yayın Zaman Sınırı ve Gecikme: TJFMPC’ye gönderilen makalelerin yayın sürecinin maksimum 6 ay içinde tamamlanması hedeflenir. Hakem ya da yazar tarafından talep edilen düzeltmeler, bu zaman dilimine dahil değildir.
- Geri Çekme ve Düzeltme Prosedürü: Hakem süreci başladıktan sonra makaleler geri çekilemez; ancak yayınlanmış bir makalede ciddi bir hata tespit edilirse editörler düzeltme veya kaygı ifadeleri yayımlayabilir. Bununla birlikte, geri çekme yalnızca editör kararı ile yapılır.
TJFMPC’de yayımlanan makaleler, Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmaktadır. Bu lisans, yayımlanan içeriklerin ticari olmayan amaçlarla paylaşılmasına izin verir ve yazarların eserlerine atıf yapılmasını zorunlu kılar.

Bilgilendirilmiş Onam Politikası

TJFMPC, insan ve hayvanlar üzerinde gerçekleştirilen tüm araştırmalarda bilgilendirilmiş onam gerekliliğine titizlikle uyar. Bilgilendirilmiş onam politikamız, **Helsinki Bildirgesi 2024** ve **Uluslararası Tıp Dergisi Editörleri Komitesi (ICMJE)** tarafından belirlenen ilkelere uygun olarak yürütülür. İnsan veya hayvan örnekleri üzerinde yapılan klinik çalışmalar için onam ve etik kurul onayı alınmalı ve yöntembilim bölümünde açıkça belirtilmelidir.

İnsan gönüllülerle yürütülen çalışmalarda, katılımcılar araştırma prosedürleri hakkında bilgilendirilmeli ve yazılı onam formu imzalanmalıdır. İnsan verileri kullanılarak yapılan tüm çalışmalarda ilgili izinler alınmalı ve yazarlar bu belgeleri yasal durumlar için saklamalıdır.

Hayvan deneylerine dayalı çalışmalarda, ilgili etik kurumlardan onay alınmalı ve bu bilgi makalenin gereç ve yöntem bölümünde belirtilmelidir.

Yapay Zeka Kullanımının Şeffaf Raporlanması

Yazarlar, TJFMPC'ye gönderilen içeriklerde yapay zeka (YZ) teknolojilerinin kullanıldığını şu durumlarda açıkça belirtmelidir:

(a) Bize sunulan herhangi bir içerikte,
(b) Yazarların diğer çalışmalarıyla ilişkili içeriklerde,
(c) Atıfta bulunulan kaynaklarda.

YZ kullanımı şeffaf bir şekilde şu bilgilerle açıklanmalıdır:

- Katkı Beyanı: YZ teknolojilerinin kullanımı, makalenin "Katkı Beyanı" bölümünde açıkça belirtilmelidir.
- Yöntemler Bölümü: Eğer YZ, araştırma sürecine dahil edilmişse, yöntem bölümünde detaylı bir açıklama yapılmalıdır.

YZ Kullanımıyla İlgili Verilmesi Gereken Bilgiler

Yazarlar, YZ teknolojilerinin kullanımıyla ilgili aşağıdaki bilgileri sağlamalıdır:

- Kullanılan YZ Teknolojisi: Kullanılan yapay zeka teknolojisinin adı açıkça belirtilmelidir.
- Kullanım Nedeni: YZ'nin hangi amaçla kullanıldığı açıklanmalıdır.

YZ Kullanımına Yönelik Değerlendirme

TJFMPC, YZ teknolojilerinin kullanımının ve bu kullanımın şeffaf bir şekilde raporlanmasının dergi politikalarına uygun olup olmadığını değerlendirir. Yeterli açıklama yapılmadığında veya YZ'nin uygunsuz şekilde kullanıldığı tespit edildiğinde, makale reddedilebilir.

Bu metin, Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care (TJFMPC) dergisinin etik ilkelerini ve yapay zeka kullanımına ilişkin şeffaflık politikasını açık bir şekilde sunmaktadır.

No fee is charged to the author or his/her organisation under any name

Sağlığın ve birinci basamak bakımın anlaşılmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunacak yeni bilgilere sahip yazarların İngilizce veya Türkçe makaleleri memnuniyetle karşılanmaktadır.

Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care © 2024 by Aile Hekimliği Akademisi Derneği is licensed under CC BY-NC-ND 4.0