Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Türk Sağlık Bilimleri ve Yaşam Dergisi, bilimsel yayıncılıkta şeffaflık, dürüstlük ve en iyi uygulamaların teşvik edilmesi amacıyla, çeşitli saygın kuruluşlarca belirlenen kılavuz ve temel ilkelere uyumu esas almaktadır. Bu kapsamda dergi, Yayın Etiği Komitesi (COPE) yönergeleri, Bilimsel Yayıncılıkta Şeffaflık ve En İyi Uygulama İlkeleri (COPE, DOAJ, OASPA, WAME tarafından yayımlanan ortak bildiri) ve ICMJE'nin Tıp Dergilerinde Bilimsel Çalışmaların Yürütülmesi, Raporlanması, Düzenlenmesi ve Yayınlanması İçin Önerileri gibi uluslararası standartlara bağlı kalmaktadır. Söz konusu kılavuz ve tavsiyeler, akademik yayın süreçlerinde yüksek kaliteyi ve etik bütünlüğü sağlamak üzere tasarlanmıştır. Bu standartlara riayet ederek, dergi yayımladığı araştırmaların yüksek nitelikte olmasını ve bilim camiasının etik beklentilerini karşılamasını güvence altına almayı hedeflemektedir.

ETİK İLKELER
Yazarlar için
Türk Sağlık Bilimleri ve Yaşam Dergisine makale gönderen yazar(lar)ın aşağıdaki etik sorumluluklara uyması beklenmektedir:
Özgünlük: Yazar(lar) tarafından sunulan çalışmaların özgün olması beklenmektedir.
Atıf ve Kaynak Gösterimi: Yazar(lar)ın başka çalışmalardan yararlanması veya bu çalışmaları kullanması halinde eksiksiz ve doğru bir şekilde atıf yapmaları gerekmektedir.
Çıkar Çatışması Beyanı: Yayınlanmak üzere gönderilen çalışmada çıkar çatışması oluşturabilecek durumlar ve ilişkiler varsa açıklanmalıdır.
Veri Paylaşımı: Makalelere ilişkin ham veriler, değerlendirme süreçleri kapsamında yazar(lar)dan talep edilebilir; bu durumda yazar(lar)ın beklenen veri ve bilgileri yayın kuruluna ve bilim kuruluna sunmaya hazır olmaları gerekmektedir.
Hata ve Düzeltme Sorumluluğu: Yazar(lar)ın yayınlanmış, erken görünümdeki veya değerlendirme aşamasındaki çalışmalarıyla ilgili bir hata veya yanlış fark etmeleri durumunda, dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirme, düzeltme veya geri çekme konusunda editörle iş birliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
Tek Yere Gönderim: Yazar(lar) aynı makaleyi aynı anda sadece bir dergiye göndermelidir. Ayrıca makalenin daha önce başka dergilerde yayınlanmamış olması gerekir.
İntihal Sorumluluğu: Dergi intihali önlemek için makaleleri kontrol etse de intihalin akademik sonuçlarından yazarları sorumludur.


Hakemler için
Akademik Kaliteye Katkı: Hakemler, değerlendirdikleri makalelerin akademik kalitesini artırma misyonuyla hareket etmeli ve bu süreçte kritik bir rol oynadıklarının bilincinde olmalıdırlar.
Uzmanlık ve Gizlilik: Hakemler, yalnızca kendi uzmanlık alanlarına giren makaleleri değerlendirmeyi kabul etmeli; ayrıca, çift-kör hakemlik ilkesine sadık kalarak, makale detaylarının gizliliğini koruyabilecekleri koşullarda görev almalıdırlar. Değerlendirme sürecine dair hiçbir bilginin üçüncü şahıslarla paylaşılmaması esastır.
Tarafsızlık ve Nesnellik: Hakemler, değerlendirmelerini makalenin içeriğinin doğruluğu ve akademik standartlara uygunluğu üzerine kurmalıdırlar. Yazarların görüşlerinin kendi görüşlerinden farklı olması, değerlendirme kararlarını etkilememelidir.
Yapıcı ve Açık Geribildirim: Hakem raporları, yapıcı ve nesnel bir dil kullanılarak hazırlanmalı; küçültücü, aşağılayıcı veya suçlayıcı ifadelerden kesinlikle kaçınılmalıdır. Özellikle olumsuz değerlendirmelerde, makaledeki eksiklikler ve hatalar somut ve net bir şekilde belirtilmelidir.
Zaman Yönetimi: Hakemler, kendilerine tanınan süre içinde değerlendirme sürecini tamamlamakla yükümlüdür. Şayet makaleyi değerlendiremeyeceklerse, bu durumu makul bir zaman diliminde dergi yönetimine bildirmelidirler.

Editörler için
Makale Değerlendirmesi: Editörler, derginin kapsamına uygun makaleleri değerlendirme sürecine dahil ederler.
Nihai Karar Yetkisi: Bir makalenin kabulü veya reddi konusundaki nihai yetki ve sorumluluk tamamen editörlere aittir.
Çıkar Çatışmasından Kaçınma: Editörler, makale değerlendirme ve yayımlama kararlarında herhangi bir çıkar çatışması içinde bulunmamalı ve kişisel menfaat sağlamamalıdır.
Akademik Standartlar: Makale kabul süreçlerinde, akademik endişeler ve bilimsel standartlar en öncelikli kriterlerdir.
Süreç Yönetimi: Makalelerin değerlendirme, hakemlik, redaksiyon ve yayımlanma süreçlerinin zamanında ve sorunsuz tamamlanmasını sağlamak editörlerin görevidir.
Gizlilik: Hakem ve yazarların kimlik bilgilerinin gizliliğini korumak editörlerin temel sorumluluklarındandır.
İntihali Önleme: Editörler yayımlanmak üzere gönderilen makalelerde intihal vakalarının önlenmesi için azami gayret göstermelidir.

YAYIN POLİTİKASI

Çift Taraflı Kör Hakemlik:
o Makaleler, editör kurulu tarafından şekilsel ve akademik ön koşulları sağladıktan sonra en az iki hakeme gönderilir.
o Bir ret ve bir kabul alan makaleler üçüncü bir hakeme yönlendirilir.
o İki hakemden de kabul alan makaleler yayımlanır.
o Editör kurulu, ret gerekçelerini yeterli bulması ve belirtilen eksikliklerin kısa sürede giderilemez olduğunu tespit etmesi halinde, tek ret kararıyla da makaleyi reddedebilir.


Ortalama Karar Süresi:
o Makalenin dergiye ulaşmasından karar tarihine kadar geçen ortalama süre 6-8 hafta arasındadır. Bu süre, hakemlerin geri dönüş süresine ve gerekli düzeltmeleri yapacak sorumlu yazarın geri bildirimlerine göre değişiklik gösterebilir.


İntihal Taraması:
o Gönderilen tüm makaleler DergiPark sistemine entegre olan intihal.net benzerlik raporu aracılığıyla intihal taramasından geçer.
o Yazarlar, intihal taraması esnasında sistemsel sorunlar yaşaması halinde iThenticate gibi diğer yazılımları kullanarak benzerlik raporlarının çıktılarını sisteme yükleyebilir.
o %20'den fazla benzerlik oranına sahip makaleler yayımlanmaz.
o Editör ekibi intihalin niteliğine veya tek bir belgeden gelen benzerliğin kapsamına bağlı olarak makaleyi iade etmeye karar verebilir.


Telif Hakları ve Açık Erişim:
o Yazarlar, makalelerindeki telif haklarını ellerinde tutar.
o Türk Sağlık Bilimleri ve Yaşam Dergisi tarafından yayımlanan tüm makaleler CC BY-NC açık erişim lisansı şartlarına uygun olarak yeniden kullanıma açıktır.
o Yazarlar, yayın öncesinde Telif Hakkı Sözleşmesini okuyup imzalamalıdır. Bu sözleşme ile yazarlar aşağıdaki hükümleri kabul eder:
    Makalenin kendi özgün çalışmaları olduğunu ve intihal içermediğini,
    Tüm yazarların çalışmaya bireysel emek verdiğini ve sorumluluk aldığını,
    Makalenin son halini görüp onayladıklarını,
    Makalenin başka bir yerde yayımlanmadığını veya gönderilmediğini,
    Makaledeki metin, şekil ve dokümanların üçüncü şahıs telif haklarını ihlal etmediğini,
    Makaleyi yayımlaması ve kendini orijinal yayıncı olarak tanımlaması için Türk Sağlık Bilimleri ve Yaşam Dergisi yetki verdiklerini,
    Orijinal yazarlar ve alıntı detayları belirtildiği sürece üçüncü kişilere makaleyi kullanma hakkı verdiklerini,
    Bu lisansın, yazarın çalışmalarının bütünlüğünü ve sahipliğini koruma hakkını bozmadığını veya kısıtlamadığını,
    Makalenin tüm ticari haklarının yazarlara ait olduğunu.

Son Güncelleme Zamanı: 29.07.2025