Kimyayı Günlük Hayatla İlişkilendirmede Tahmin-Gözlem-Açıklamaya Dayalı Etkinlikler ve Öğrenci Görüşleri

Nagihan Yıldırım; Pınar Maşeroğlu

doi:10.17569/tojqi.47585

Predict-Observe-Explain-Based Activities in the Association of Chemistry with the Daily Life and Student Views

Yıl 2016, Cilt: 7 Sayı: 1, 117 - 145, 29.01.2016

Nagihan Yıldırım , Pınar Maşeroğlu

https://doi.org/10.17569/tojqi.47585

Cited By: 12

Öz

In the present study, the purpose is to develop and apply of activity set developed based on prediction-observation-explanation learning approach to allow students to relate chemistry to everyday life and to elicit the students’ opinions about the use of this activity set in class. In this research, qualitative research methods are used. The sample of the study was 19 students from eight grade of a secondary school in Rize. As a result of the findings, it was understood the activities developed based on prediction-observation-explanation learning approach were found to be enjoyable, misinformation correction opportunities they found, interpersonal interaction had a positive effect, which increases the interest in science and in particular was determined to be a significant impact in their association chemistry details of daily life.

Keywords: Chemistry, associating concepts with everyday life, prediction-observation-explanation

Kimyayı Günlük Hayatla İlişkilendirmede Tahmin-Gözlem-Açıklamaya Dayalı Etkinlikler ve Öğrenci Görüşleri

Öz

Öğrencilerin fen kavramlarını günlük hayatlarıyla ilişkilendirememeleri, bu kavramları soyut, sadece okul için gerekli bilgiler olarak algılamalarına neden olabilmektedir. Bu çalışmanın amacı, öğrencilerin kimyayı günlük hayatla ilişkilendirmelerini sağlayacak, tahmin gözlem açıklama yöntemine dayalı etkinlikler geliştirmek, uygulamak ve bu süreçle ilgili öğrencilerin görüşlerini belirlemektir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini Rize ilindeki bir ortaokulda öğrenim gören 19, 8.sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışmanın sonunda, öğrencilerin bu etkinliklerden zevk aldıkları, yanlış bilgilerini düzeltme imkânı buldukları, yapılan çalışmanın bireyler arası etkileşime olumlu etkileri olduğu, fen dersine olan ilgiyi artırdığı ve özellikle kimya bilgilerini günlük hayatlarıyla ilişkilendirmelerinde önemli etkileri olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Sözcükler: Kimya, günlük hayatla ilişkilendirme, tahmin-gözlem-açıklama

Anahtar Kelimeler

Kaynakça

Akgün, A., Tokur, F. & Özkara, D. (2013). TGA stratejisinin basınç konusunun öğretimine olan etkisinin incelenmesi. Amasya Üniversitesi
Akgün, Ö. E. & Deryakulu, D. (2007). Düzeltici metin ve tahmin-gözlem-açıklama stratejilerinin öğrencilerin bilişsel çelişki düzeyleri ve kavramsal değişimleri üzerindeki etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(1), 17–40.
AY, S. (2008). Lise Seviyesinde Öğrencilerin Günlük Yaşam Olaylarını Açıklama Düzeyi ve Buna Kimya Bilgilerinin Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Ayas, A. & Özmen, H. (1999). Asit-baz kavramlarını güncel olaylarla
bütünleştirilme seviyesi: Bir örnek olay çalışması. III. Ulusal Fen Bilimleri
Eğitimi Sempozyumu, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fatih Eğitim Fakültesi, Trabzon.
Ayas, A., Karamustafaoğlu, S., Cerrah, L. & Karamustafaoğlu, O. (2001). Fen bilimlerinde öğrencilerdeki kavram anlama seviyelerini ve yanılgılarını belirleme yöntemleri üzerine bir inceleme. V. Eğitim Bilimleri Sempozyumu, Bolu.
Balkan Kıyıcı, F. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının günlük yaşamları ile bilimsel bilgileri ilişkilendirme düzeyleri ve bunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Anakara.
Balkan-Kıyıcı., F. & Aydoğdu., M. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının günlük yaşamları ile bilimsel bilgilerini ilişkilendirebilme düzeylerinin belirlenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 43-61.
Bilen, K. (2009). Tahmin et-gözle-açıkla yöntemine dayalı laboratuar uygulamalarının öğretmen adaylarının kavramsal başarılarına, bilimsel süreç becerilerine, tutumlarına ve bilimin doğası hakkındaki görüşlerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Bilen, K., & Aydoğdu, M. (2012). TGA (tahmin et- gözle-açıkla) stratejisine dayalı laboratuar uygulamalarının öğrencilerin bilimsel süreç becerileri ve bilimin doğası hakkındaki düşünceleri üzerine etkisi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 49-69.
Bilen, K., Köse, S. & Uşak, M. (2011). Tahmin et-gözle-açıkla (TGA) stratejisine dayalı laboratuar uygulamalarının fen bilgisi öğretmen adaylarının osmoz ve difüzyon konusunu anlamalarına etkisi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 115-127.
Enginar, i., Saka, A. & Sesli, E. (2002). “Lise 2 öğrencilerinin biyoloji derslerinde kazandıkları bilgileri güncel olaylarla ilişkilendirebilme düzeyleri”. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (16-18 Eylül), Bildiriler e-Kitabı. ODTÜ, Ankara, (Erişim Tarihi: 13.08.2008) http://www.fedu.metu.edu.tr/UFBMEK-5/b_kitabi/PDF/Biyoloji/bildiri/t21d.pdf
Fortus, D., Krajcik, J., Charles, D., Marx, R. W. & Mamlok-Naaman, R. (2005). Design based science and real-world problem-solving. International Journal of Science Education, 27(7), 855-879.
Gilbert, J.K. (2006).On the nature of "context" in chemical education. International Journal of Science Education, 28(9),957-976.
Göçmençelebi, İ. Ş. (2007). İlköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin fen bilgisi dersinde verilen biyoloji bilgilerini kullanma ve günlük yasamla ilişkilendirme düzeyleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
Gunstone, R. F.& White, R. T. (1981). Understanding of gravity. Science Education, 65(3), 291-299.
Güven, E. (2014). Tahmin – gözlem – açıklama destekli proje tabanlı öğrenme yönteminin çevre sorunlarına yönelik tutum ve davranışlara etkisi. Eğitim ve Bilim, 39(173), 25-38.
Hançer, A. H., Şensoy, Ö. & Yıldırım, H. İ. (2003), İlköğretimde çağdaş fen bilgisi öğretiminin önemi ve nasıl olması gerektiği üzerine bir değerlendirme. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 80-88.
Harman, G. (2014). Hücre Zarından Madde Geçişi ile İlgili Kavram Yanılgılarının Tahmin-Gözlem-Açıklama Yöntemiyle Belirlenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 11(4), 81-106.
Kabapınar, F. M., Sapmaz, N. A. & Bıkmaz, F. H. (2003). Aktif öğrenme ve öğretme yöntemleri, fen bilgisi öğretimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi (EAUM) Yayınları.
Kearney M. & Treagust, D.F. (2001). Constructivism as a referent in the design and development of a computer program using ınteractive digital video to enhance learning in physics. Australian Journal of Educational Technology, 17(1), 64-79.
Kearney, D.M. & Treagust, D.F. (2000a). An ınvestigation of the classroom use of prediction-observation-explanation computer tasks designed to elicit and promote discussion of students' conceptions of force and motion. Paper Presented At The Annual Meeting of The National Association For Research in Science Teaching, 28–31, New Orleans, USA.
Kearney, D.M. & Treagust, D.F. (2000b). Constructivism as a referent in the design and development of a computer program which uses ınteractive digital video to enhance learning in physics. Australian Journal of Educational Technology, 17, 64 – 79.
Kearney, D.M. (2002). Classroom use of multimedia supported predict-observe- explain tasks to elicit and promote discussion about students’ physics conceptions. Unpublished Ph.D. thesis, Curtin University of Technology, Curtin.
Kearney, M. (2004). Classroom use of multimedia supported predict-observe-explain tasks in a social constructivist learning environment. Research in Science Education, 34(4), 427-453.
Koçak, C. & Önen, A. S. (2012). Kimya konularının günlük yaşam konsepti çerçevesinde değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 262-273.
Köse, S., Coştu, B. & Keser, Ö. F. (2003). Fen konularındaki kavram yanılgılarının belirlenmesi: TGA yöntemi ve örnek etkinlikler. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 43–53.
Köseoğlu, F., Tümay, H. & Kavak, N. (2002). Yapılandırıcı öğrenme teorisine dayanan etkili bir öğretim yöntemi tahmin et-gözle-açıkla, buz ile su kaynatılabilir mi? V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara.
Liew, C. W. & Treagust, D.F. (1998).The effectiveness of predict –observe-explain tasks in diagnosing students’ understanding of science and in identifying their levels of archievement. In presented at the Americans Education Research Association, San Diego,C.A.
M.E.B. T.T.K.B. (2005). İlköğretim Fen ve teknoloji dersi 4. ve 5. sınıflar öğretim programları, Ankara.
M.E.B. T.T.K.B. (2013). İlköğretim Fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı, Ankara.
MEB (2006), İlköğretim fen ve teknoloji dersi (6., 7., 8. sınıflar) öğretim programıları, Ankara.
Özmen, H. (2003). Kimya öğretmen adaylarının asit ve baz kavramlarıyla ilgili bilgilerini günlük olaylarla ilişkilendirebilme düzeyleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 11(2), 317-324.
Özyılmaz-Akamca, G. & Hamurcu, H. (2009). Analojiler, kavram karikatürleri ve tahmingözlem-açıklama teknikleriyle desteklenmiş fen ve teknoloji eğitimi. E-Journal of New World Sciences Academy, 4(4), 1186-1206.
Pınarbaşı, T., Doymuş, K., Canpolat, N., Bayrakçeken, S. & Gürses, A. (1998). Üniversite Kimya bölümü öğrencilerinin bazı Kimya kavramlarını anlama düzeyleri. III. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
Sünkür, M. Ö., İlhan, M & Sünkür, M. (2013). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin ısı ve sıcaklık konularındaki kavram yanılgılarının giderilmesine tahmin et-gözle-açıkla (TGA) yönteminin etkisi. International Journal of Social Science, 6 (4), 519-534.
Tao, P. K. & Gunstone, R. F. (1997), The process of conceptual change in force and motion. Annual Meeting of the American Educational Research Association, Chicago.
Tekin, S. (2006). Tahmin-gözlem-açıklama stratejisine dayalı fen bilgisi laboratuar deneyleri tasarlanması ve bunların öğrenci kazanımlarına katkılarının irdelenmesi. VII. Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Tekin, S. (2008). Kimya laboratuarının etkililiğinin aksiyon araştırması yaklaşımıyla geliştirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(2), 567–576.
Üce, M. & Sarıçayır, H. (2002). Üniversite 1. Sınıf Genel Kimya Dersinde Asit-Baz Konusunun Öğretiminde Kavramsal Değişim Metinleri ve Kavram Haritalarının Kullanılması. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 16, 163-170.
Vos,M.A.J., Taconis, R.,Jochems,W. M. G., & Pilot, A. (2010). Clasroom implementation of contextbased chemistry education by teashers: the relation between experiences of teachers and the design of materials. International Journal of Science Education,1- 6
White, R., & Gunstone, R. (1992). Probing understanding. London: The Falmer Press.
Whitelegg, E. & Parry, M. (1999). Real life contexts for learning physics: Meanings, Issues and Practice. Phys. Education , 34(2), 6.
Yavuz, S. & Çelik, G. (2013). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin gazlar konusundaki kavram yanılgılarına tahmin-gözlem-açıklama tekniğinin etkisi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-20.
Yıldırım, N. & Birinci Konur, K. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının kimya kavramlarını günlük hayatla ilişkilendirebilmelerine yönelik gelişimsel bir araştırma. JASS, 30, 305-323
Yıldırım, N., Küçük, M. & Ayas, A. (2013). A comparison of effectiveness of analogy-based and laboratory-based instructions on students' achievement in chemical equilibrium. Scholarly Journal of Education, 2(6), 63-76.
Yiğit, N., Devecioğlu, Y. & Ayvacı, H.Ş. (2002). İlköğretim Fen Bilgisi Öğrencilerinin Fen Kavramlarını Günlük Yasamdaki Olgu ve Olaylarla İlişkilendirme Düzeyleri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (s.407 - 414), ODTÜ Eğitim Fakültesi, Ankara.