SINIF ÖĞRETMENLERİNİN MATEMATİĞE İLİŞKİN İNANÇLARININ BELİRLENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 2, 989 - 1007, 31.05.2023

Hasan Güllü Ahmet Oğuz Akçay

https://doi.org/10.24315/tred.1105101

Öz

Bu araştırma, sınıf öğretmenlerinin farklı değişkenler bakımından matematiğe ilişkin inançlarını tespit etmeyi amaçlamaktadır. Bu hedef doğrultusunda nicel araştırma yöntemlerinden tarama deseni tercih edilmiştir. Araştırmanın örneklemini Türkiye’nin farklı bölgelerinde görev yapan 316 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma verileri Purnomo (2017) tarafından geliştirilen ve Güllü ile Akçay (2021) tarafından Türkçeye uyarlanan “Sınıf Öğretmenlerinin Matematiğe İlişkin İnançları Ölçeği” aracılığıyla elde edilmiştir. Elde edilen veriler SPSS (Sosyal Bilimler için İstatistik Programı) programı ile analiz edilmiştir. Bu doğrultuda normallik testi, bağımsız örneklem t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve basit doğrusal regresyon analizi gerçekleştirilmiştir. Uygulanan analizler neticesinde sınıf öğretmenlerinin matematiğe ilişkin inançlarının çağdaş düzeyde olduğu belirlenmiştir. Cinsiyet ve okutulan sınıf kademesinin sınıf öğretmenlerinin matematiksel inançları üzerinde anlamlı farklılık oluşturmadığı, görev yeri ve yaş değişkenlerinin ise sınıf öğretmenlerinin matematikte öğrenmeyi değerlendirmeye ilişkin inançları üzerinde anlamlı farklılık oluşturduğu tespit edilmiştir. Ayrıca sınıf öğretmenlerinin matematiğin doğasına yönelik inançlarının onların matematik öğretimi ve matematikte öğrenmeyi değerlendirmeye ilişkin inançları üzerinde pozitif yönde orta düzeyde etkili olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sınıf Öğretmeni, matematik, matematiksel inaç

Kaynakça

• Adnan, M., & Zakaria, E. (2010). Exploring beliefs of pre-service mathematics teachers: A Malaysian perspective. Asian Social Science, 6(10), 152-159.
• Aksu, M., Demir, C., Sümer Z. (1998, Eylül). Matematik öğretmenlerinin ve öğrencilerinin matematik hakkında inançları. III. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Trabzon.
• Artut, P. D., ve Ulum, H. (2019). Sınıf öğretmenlerinin matematiğin öğretimi ve öğrenimi hakkındaki inanışları. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(1), 59-69.
• Bal, A. P. (2016). Examining pre-service elementary teachers’ changing beliefs within the context of mathematics education course. International Journal of Learning and Teaching, 8(2), 141-149.
• Başar, M., Ünal, M., ve Yalçın, M., (2002, Eylül). İlköğretim kademesiyle başlayan matematik korkusunun nedenleri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi'nde sunulan bildiri, Ankara.
• Baydar, C. S. (2000). Beliefs of pre-service mathematics teachers at the Middle East Technical University and Gazi University about the nature of mathematics and the teaching of mathematics. (Unpublishhed master’s thesis). Yöktez veri tabanından alınmıştır. (Tez no: 93161.)
• Boz, N. (2008). Turkish pre-service mathematics teachers’ beliefs about mathematics teaching. Australian Journal of Teacher Education, 33(5), 66-80.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 32, 470-483. (http://www.kuey.net/index.php/kuey/article/view/517 sayfasından erişilmiştir.)
• Büyüköztürk Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi, Ankara.
• Çevirgen, A. E. (2016). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematik ve matematik eğitimine yönelik inançları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(39), 37-57.
• Çoban, A. (2002, Eylül). Matematik dersinin ilköğretim programları ve liselere giriş sınavları açısından değerlendirilmesi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi'nde sunulan bildiri, Ankara.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Dede, Y. ve Karakuş, F. (2014). Matematik öğretmeni adaylarının matematiğe yönelik inançları üzerinde öğretmen eğitimi programlarının etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(2), 791-813.
• Dede, Y., ve Uysal, F. (2012). Examining Turkish pre-service elementary teachers’ beliefs about the nature and the teaching of mathematics. International Journal of Humanities and Social Science, 2(12), 125-135.
• Duru, A., ve Göl, R. (2016). Beliefs of prospective teachers about mathematics, mathematics teaching and mathematics learning. Adıyaman University Journal of Educational Sciences, 6(2), 255-282.
• Ernest, P. (1989). The impact of beliefs on the teaching of mathematics. In P. Ernest (Ed.), Mathematics teaching: The state of the art (pp. 249-254). London: Falmer Press.
• Frank, M. L. (1988). Problem solving and mathematical beliefs. Arithmetic Teacher, 35(5), 32-34.
• Golafshani, N. (2005). Secondary teachers' professed beliefs about mathematics, mathematics teaching and mathematics learning: Iranian perspective. (https://www.elibrary.ru/item.asp?id=9371444 adresinden erişilmiştir.)
• Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kayan, R., Haser, Ç. ve Işıksal Bostan, M. (2013). Matematik öğretmen adaylarının matematiğin doğası, öğretimi ve öğrenimi hakkındaki inanışları. Eğitim ve Bilim, 28 (167), 179-195.
• MEB. (2020). Millî eğitim istatistikleri, örgün eğitim 2019-2020. Ankara: MEB Yayıncılık.
• Nisbet, S., & Warren, E. (2000). Primary school teachers’ beliefs relating to mathematics, teaching and assessing mathematics and factors that influence these beliefs. Mathematics Teacher Education and Development, 2, 34-47.
• Pajares, M. F. (1993). Preservice teachers' beliefs: A focus for teacher education. Action in Teacher Education, 15(2), 45-54. https://doi.org/10.1080/01626620.1993.10734409
• Paksu, A. D. (2008). Comparing teachers’ beliefs about mathematics in terms of their branches and gender. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(35), 87-97.
• Peker, M., ve Erol, R. (2017). Matematik öğretmenlerinin matematiğin öğretimi ve öğrenimine ilişkin inanışlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 193-208.
• Pişkin-Tunç, M. ve Haser, Ç. (2012, Haziran). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimine ilişkin inanışlarının incelenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi’nde sunulan bildiri, Niğde Üniversitesi, Niğde.
• Purnomo, Y. W. (2017). A scale for measuring teachers' mathematics-related beliefs: A validity and reliability study. International Journal of Instruction, 10(2), 23-38.
• Purnomo, Y. W., Aziz, T. A., Pramudiani, P., Darwis, S., & Suryadi, D. (2018). Potential characteristics that relate to teachers mathematics-related beliefs. In Journal of Physics, 948(1), 1-8.
• Shahvarani, A., & Savizi, B. (2007). Analyzing some iranian-high school teachers' beliefs on mathematics, mathematics learning and mathematics teaching. International Journal of Environmental and Science Education, 2(2), 54-59.
• TTKB. (2009). İlköğretim matematik dersi 1-5.sınıflar öğretim programı. (http://talimterbiye.mebnet.net/Ogretim%20Programlari/ilkokul/2013-2014/Matematik1-5.pdf adresinden erişilmiştir.)
• Uçar, Z. T. ve Demirsoy, N. H. (2010). Eski-yeni ikilemi: Matematik öğretmenlerinin matematiksel inançları ve uygulamaları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(39), 321-332.
• Viholainen, A., Asikainen, M., & Hirvonen, P. E. (2014). Mathematics student teachers’ epistemolojical beliefs about the nature of mathematics and the goals of mathematics teaching and learning in the beginning of their studies. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology, 10(2), 159-171.