Cilt: 13 Sayı: 1, 26.01.2023

Yıl: 2023

Makaleler


Trakya Eğitim Dergisi (TRED), Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi tarafından yayınlanan hakemli bir dergidir. Trakya Eğitim Dergisi'nin amacı eğitim ile ilgili konularda gerçekleştirilmiş bilimsel araştırmaları yayınlamak ve derlenen akademik bilgileri ulusal ve uluslararası düzeyde bilim insanlarının erişimine sunmaktır. 



Trakya Eğitim Dergisi'nin kapsamında eğitim, eğitim bilimleri, ilköğretim, ortaöğretim, yükseköğretim, yaşam boyu öğrenme, öğretmen yetiştirme, mesleki eğitim, özel eğitim, tıp eğitimi, teknoloji ve eğitim, fen bilgisi eğitimi, fizik, kimya, biyoloji, matematik eğitimi, beden eğitimi, resim, müzik sanat, sosyal bilgiler eğitimi, Türkçe eğitimi, yabancı dil eğitimi, spor eğitimi, eğitimde ölçme ve değerlendirme alanlarında yapılan araştırmalar yer almaktadır.




Genel Kurallar

Dergiye gönderilecek olan makaleler, A4 sayfa düzeninde olmalıdır. Microsoft Word yazılımı ile Times New Roman yazı tipinde,11 punto, tek satır aralığı kullanarak, iki yana yaslanmış formatta düzenlenmelidir. Sayfa düzeni yapılırken, üst, sol, alt 2 cm ve soldan 2.5 cm'lik boşluk bırakılmalıdır. Başlıklar arasında 2 satır aralığı bulunmalıdır. Tablolar 10 punto, kaynaklar kısmındaki referanslar 10 punto olmalıdır. Makale kaynakça ve ekler dahil olmak üzere en fazla 10000 sözcük olmalıdır. Makale şablonu, dergimizin internet sitesinden indirilip üzerinde düzeltmeler yapılarak kullanılabilir. 

 

I.Başlık 

Makale başlığı en fazla 10-12 kelimeden oluşmalıdır. Başlık12 punto, ortalı, büyük harfle yazılmalıdır. Türkçe yazılmış makalelerde Türkçe başlığın altına İngilizce, İngilizce yazılmış makalelerde İngilizce başlığın altında Türkçe başlığa yer verilmelidir. Makale başlığının altına 11 punto ile (unvan belirtmeksizin) yazar(lar)ın adı ilk harfleri büyük, diğerleri küçük soyadı ise tüm harfleri büyük ve ortalanmış olarak yazılmalıdır. Başlığın bulunduğu sayfada yazar(lar)ın unvanı, çalıştığı kurum ve elektronik posta adresi dipnot olarak verilmelidir. 

 

 

II. Öz ve Anahtar Sözcükler 

Türkçe ve İngilizce olmak üzere, 100-150 sözcüğü geçmeyecek şekilde özet yazılmalıdır. Özetler, sağdan ve soldan 1 cm. içeri çekilmelidir. Anahtar sözcükler (3 ile 6 sözcük arasında) Türkçe özetin altında "Anahtar sözcükler" ve İngilizce özetin altında 'Keywords' başlığı kullanılarak verilmelidir. Özet başlıkları, ilk harfleri büyük, diğerleri küçük harf ve ortalanmış olarak yazılmalıdır. 

 

III. Bölümler ve Alt Bölümler 

Bölüm başlıkları tümü büyük harf, ortalanmış ve koyu olarak; alt başlıklar ise ilk harfi büyük olmak üzere küçük harfle, sola dayalı, girinti verilmeden ve koyu olarak yazılmalıdır. Ana bölümler; GİRİŞ, YÖNTEM, BULGULAR, TARTIŞMA ve SONUÇ, KAYNAKLAR biçiminde birbirini izleyecek şekilde numaralandırılmalıdır. 

 

IV. Tablolar 

Tablo yazısı ve tablo numarası, tablonun üstüne ve sola dayalı olarak verilmeli; içeriği tablo numarasının yanında başlık olarak açıklanmalıdır. Tablo başlığındaki ilk sözcüğün ilk harfi büyük olmalıdır. Tabloların sağına ya da soluna herhangi bir yazı yazılmamalıdır. Tablolar, sola hizalı olarak yerleştirilmelidir. 

 

V. Kaynaklar 

Metin içinde gösterilen bütün kaynaklar "Kaynaklar" listesinde yer almalıdır. Kaynaklar, APA 6 (American Psychological Association) standartlarına uygun olarak verilmelidir. Kaynak gösterime kuralları ile ilgili ayrıntılı bilgi, http://www.apasytle.org/learn/index.aspx sitesinden edinilebilir.

 

Başvuru Kontrol Listesi

Başvuru sürecinde yazarlar başvurularının aşağıdaki listedeki tüm maddelere uyduğunu kontrol etmelidirler, bu rehbere uymayan başvurular yazarlara geri döndürülecektir.

1.     Gönderilen yazı daha önceden yayınlanmamış ve yayımlanmak üzere herhangi bir dergiye değerlendirilmek üzere sunulmamıştır (Yazara Rehberi'nde detaylı açıklama sunulmuştur).

2.     Yazı dosyası Microsoft Word doküman dosya biçimindedir.

3.     Aday makale eğitim bilimleri ve öğretmen yetiştirme alanları ile ilgilidir.

4.     Yazı, yayımlanmak üzere kabul edildiği takdirde, Trakya Eğitim Dergisi, makalenin bütün yayım haklarına sahiptir.

5.     Aday makale yayına kabul edildiği taktirde yazar/ların yazının tüm yazarlarca okunduğunu, onaylandığını, başka bir dergiye gönderilmemiş olduğunu taahhüt ettiklerini belirten makale teslim tutanağını tuefder@gmail.com e-posta adresine göndermeleri gerekmektedir.

6.     Aday makale APA 6 standartlarına uygun olarak hazırlanmıştır.

7.     Aday makalenin değerlendirme amacıyla sisteme yüklenen kopyasında yazar bilgileri bulunmamaktadır.

8.     Son bir yıl içerisinde yazarı olduğum veya yazarları arasında yer aldığım başka bir makalem Trakya Eğitim Dergisi'ne sunulmamıştır.

 


Yayın Etiği

Trakya Eğitim Dergisi’nin yayın etiği ile açık erişim politikası Yayın Etiği Komitesi’nin (Committee on Publication Ethics, COPE) açık erişimde yayınladığı kılavuzlar ve politikalar doğrultusunda (Örneğin “Yayın Etiği Komitesi (COPE) Davranış Kuralları ve Dergi Editörleri İçin En İyi Uygulama Kılavuzları; “Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors” ve “COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors”) yayın sürecinin tüm bileşenlerinin etik ilkelere uyması gerektirmektedir.

Makalelerde kullanılan verilerin manipüle edilmesi ve uydurma verilerin kullanılması gibi durumlar tespit edilirse, makale yazarının çalıştığı kuruma bu durum resmi yollardan bildirilecek ve makale yayına kabul edilmeyecektir. Dergimiz, editörya ve/veya hakemler tarafından verilen dönütlere göre yazarlardan analiz sonuçlarına ilişkin çıktı dosyalarını isteme hakkına sahiptir.

Aşağıda, yayıncının, dergi editörünün, hakemlerin ve yazarların etik sorumlulukları yer almaktadır.

Yayıncının Etik Sorumlukları
Trakya Eğitim Dergisi’nin yayıncısı olan Trakya Üniversitesi kâr amacı gütmeyen, kamu yararını gözeten bir kamu eğitim kuruluşudur.

Derginin Editörler Kurulu’nu, Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yönetim Kurulu oluşturur. Editörler Kurulu üyeleri, eğitim bilimlerinin bilim dalları gözetilerek her üye dört yıl için görevlendirilir. Editörler Kurulu başkanı olarak bir editör ve duruma göre bir ya da birden fazla editör yardımcısı ile alan editörleri belirlenir. Yayıncı tarafından belirlenen editörler kurulu sekretaryası da yayın sürecinde aktif sorumluluk alır.
Editör, makalenin konusuna göre, gerekli olduğunda Editörler Kurulu üyesi olmayan öğretim üyelerine alan editörü olarak incelemesi için makale gönderebilir.

Editörler Kurulu’nun Etik Sorumlulukları
• Trakya Eğitim Dergisi’nde yayınlanan her makaleden Editörler Kurulu sorumludur. Bu sorumluluk kamu yararını düşünerek bağımsız olarak karar vermeyi gerektirir. Editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncıdan ve diğer kişi ve kuruluşlardan bağımsızdır.
• Editörler Kurulu, yayın, kör hakemlik, değerlendirme süreci, etik ilkeler gibi dergi politikalarının belirlenmesi ve uygulanmasını sağlar.
• Editörler Kurulu yazarlarının telif hakkını korur.
• Editörler kurulu, makale yayım sürecinde fikri mülkiyet hakları, bilimsel-etik olmayan davranışlarla, intihalle, atıf çeteciliğiyle ilgili önlemleri alır.
• Editörler Kurulu, her makalenin kayıtlarını, dergiyle ilgili yazışmaları elektronik olarak saklar.

Editör, Editör Yardımcıları ve Alan Editörlerinin Etik Sorumlulukları
• Editörler, hakemlerin ve yazar(lar)ın bilgi gereksinimlerini karşılama konusunda sorumluluk üstlenirler.
• Editörler, makalelerin yayımlanmasına karar verirken, makalelerin bilimsel alanyazına, okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılara katkı sağlamasına özen gösterirler.
• Editörler, makalelerle ilgili olumlu ya da olumsuz karar verirken, makalelerin özgün değeri, alana katkısı, araştırma yönteminin geçerli ve güvenirliği, anlatımın açıklığı ile derginin amaç ve kapsamına uygunluğunu göz önünde tutarlar.
• Editörler, başvurusu yapılan makalelerin etik ve bilimsel bir sorunu olmadığı durumlarda ön değerlendirme aşamasına alırlar.
• Editörler, ön değerlendirmeden geçen makalelere kör hakemlik ve değerlendirme süreci politikalarını uygular, her makalenin süresi içinde değerlendirilmesini sağlarlar.
• Editörler, makaleleri alan editörleri ve hakemlerin uzmanlık alanlarını dikkate alarak gönderir, değerlendirmelerin yansız ve bağımsız yapılmasını desteklerler.
• Editörler, makalenin yansız değerlendirilmesi için editörler, hakemler ve yazar(lar) arasındaki çıkar çatışması yâda ilişkisi olup olmamasını göz önüne alırlar.
• Editörler, hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması ve her yıl güncellenmesi için çaba harcarlar.
• Editörler bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellerler.
• Editörler akademik görgü kurallarına uymayan değerlendirmeleri engellerler.
• Editörler makalelerdeki hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirmelerin düzeltilmesini sağlarlar.
• Editörler yazarlara ve hakemlere açıklayıcı ve bilgilendirici şekilde bildirim ve dönüş sağlanmalıdır.
• Editörler yayın sürecinde görev alan herkesle iletişim içinde olur, belirli aralıklarla toplantı düzenlerler.
• Editörler değerlendirilen makalelerdeki kişisel verilerin korunmasını sağlarlar; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korurlar.
• Editörler makalelerde insan ve hayvan haklarının korunmasına özen gösterirler.
• Editörler makalenin katılımcılarının açık onayının belgelendirilmesini önemserler, makalenin katılımcılarına ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalarda izinleri olmadığında makaleyi reddederler.
• Editörler yayımlanan makalelerin içeriğinin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi konusunda gerekli önlemleri alırlar; özgünlük-benzerlik denetimini yaparlar.
• Editörler, yayınlanan makalelerin fikri mülkiyet hakkını korur, ihlal olması durumunda derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunurlar.
• Yeni editörler, çalışmalara yönelik olarak önceki editör(ler) tarafından verilen kararları ciddi bir sorun olmadıkça değiştirmemelidir.
• Editörler, yayımlanan makalelere yönelik tutarlı eleştirileri dikkate alırlar, eleştirilen makalelerin yazar(lar)ına yanıt hakkı tanırlar.
• Editörler olumsuz sonuçları içeren çalışmaları da göz önünde bulundururlar.
• Editörler dergiye iletilen şikâyet ve önerileri inceler ve gerekli açıklamaları yaparlar.

Hakemlerin Etik Sorumlulukları
Trakya Eğitim Dergisi makale değerlendirme sürecinde iki yönlü kör hakemlik ilkesi (yazar/yazarların hakemleri, hakemlerin yazar(lar)ı tanımadıkları) uygulanır. Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişim kuramaz. İletişim makale değerlendirme formları ve metin üzerinde belirtilen notlar ile düzeltme istemleri dergi yönetim sistemi üzerinden editörlerce yazar(lar)a iletilir. Hakemler aşağıdaki etik sorumlulukları taşır;
• Hakemler yalnız uzmanlık alanı ile ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir.
• Hakemler, değerlendirmeyi yansızlık ve gizlilik içinde yapmalıdır. Bu ilke gereğince inceledikleri makaleleri değerlendirme sürecinden sonra yok etmelidir. İnceledikleri çalışmaların sadece nihai versiyonlarını çalışma yayınlandıktan sonra kullanabilir.
• Hakemler değerlendirmeyi kabul etmemelerini gerekçelendirmelidir.
• Değerlendirme sürecinde çok önemli bir gerekçe olmadıkça (sağlık sorunu, çıkar çatışması vb.) makaleyi değerlendirme sürecinden çekilmemelidir.
• Hakemlerden çıkar çatışmaları bulunmayan makalelere hakemlik yapmayı kabul etmeleri beklenmektedir. Hakemler, çıkar çatışması-çıkar ilişkisi olduğunu anladıklarında, makaleyi değerlendirmeyi reddederek, editörlere bilgi vermelidir.
• Hakemler, değerlendirmeyi akademik görgü kurallarına uygun biçimde, yapıcı bir dille yapmalı, hakaret ve düşmanlık içeren kişisel yorumlardan kaçınmalıdır.
• Hakemlerin saldırgan ve/veya bilimsel olmayan yorumlarda bulundukları tespit edildiğinde yorumlarını yeniden gözden geçirmeleri ve düzeltmeleri için editör ya da editörler kurulu tarafından kendileriyle iletişime geçilebilmektedir.
• Hakemler değerlendirmesini kabul ettikleri makaleyi süresi içinde ve yukarıda belirtilen etik sorumluluklar çerçevesinde değerlendirmelidirler.

Yazarların Etik Sorumlulukları
Trakya Eğitim Dergisi’ne makale başvurusu yapan yazar(lar)ın etik sorumlulukları:
• Yazar(lar) başka yerde yayımladıkları ya da yayımlanmak üzere gönderdikleri bir makalesini, aynı anda birden fazla makalesini Trakya Eğitim Dergisi' ne göndermemelidir.
• Yazar(lar) aynı anda birden fazla makalesini Trakya Eğitim Dergisi’ne göndermemelidir.
• Yazar(lar) Trakya Eğitim Dergisi’ne özgün makale göndermelidir.
• Yazar(lar)ın başka çalışmalardan yararlanmaları durumunda eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları ve/veya alıntı yapmaları gerekmektedir.
• Makaleye katkı sağlamayan kişilerin adı, yazar olarak yazılmamalıdır.
• Yayımlanmak üzere başvurusu yapılan bir makalenin yazar sırasını değiştirme, yazar çıkartma, yazar ekleme önerilmemelidir.
• Yayınlanma başvurusu yapılan makaleyle ilgili çıkar çatışması-çıkar ilişkisi olan kişileri editörlere bildirmelidir. Çıkar çatışmasının nedeni editöre açıklanmalıdır.
• Yazarların, hakem sürecindeyken çalışmalarına ilişkin ham verileri editörler kuruluna iletmesi istenebilir, bu durumda yazarların ham verilerini editörler kuruluyla paylaşmaları beklenmektedir.
• Yazarlar, yayımlanan bir makaleye ilişkin verileri 5 yıl süreyle saklamakla yükümlüdürler.
• Yazarlar çalışmalarında bir hata tespit ettiklerinde editörü ve editörler kurulunu bilgilendirmeli, düzeltme ya da geri çekme süreci için işbirliği kurmalıdırlar.
• Yazar(lar), makalelerinde kullandıkları verilerin kullanım haklarına, araştırma-çözümlemelerle ilgili izinlerin ya da üzerinde araştırma yaptıkları katılımcıların onayının alındığını belgelemelidirler.
• Yazar(lar)ın yayınlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir hatayı fark etmesi durumunda, dergi editörünü bilgilendirme ve düzeltme işlemlerinde editörle işbirliği içinde yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
• Yazar(lar), etik kurul kararı gerektiren deney, ölçek, görüşme, odak grup çalışması gibi nicel ya da nitel yöntemlerle veri toplamayı gerektiren araştırmalar için etik kurul onayı aldığını yöntem bölümünde belirtmeli, etik kurul kararını gösteren belgeyi makalenin başvurusuyla birlikte sisteme yüklemelidir.
• Olgu sunumlarında onam formunun alındığına ilişkin bilgiye makalede yer vermelidir.
• Yazar(lar), veri toplama sürecinde etik ilkelere özen gösterdiklerinin kanıtlarını (başkalarının ölçek, anket, fotoğraf gibi belgelerinin kullanılması için kendilerinden izin alınması gibi) makale içinde sunmalıdır.
• Yazarlar makalelerinde araştırma ve yayın etiği ile fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğu belirtilmelidir.
• Araştırma insan ve hayvan denekler üzerinde gerçekleştirilmiş ise araştırmanın uluslararası bildiriler, kılavuzlar vb uygun gerçekleştirildiği bildirilmelidir.
• Yazar(lar)dan derleme makaleler ve hazır veriler (PİSA sınavları vb.) için etik kurul onayı istenmez.


Etik kurul kararı gerektirmeyen makalelerde de, etik kurul kararının gerekmediği, makalenin yöntem bölümünde belirtilmelidir.

İntihal ve Etik Dışı Davranışlar
Trakya Eğitim Dergisi’ne gönderilen tüm makaleler basılmadan önce IThenticate (http://www.ithenticate.com/) ya da Turnitin (https://www.turnitin.com/) yazılım programı ile taranmaktadır. Benzerlik oranı toplamda %15, tek bir kaynak için ise %2’nin altında olan makaleler kabul edilir. Bu oranı aşan makaleler gözden geçirilmesi ve yeniden düzenlenmesi için yazarlara geri gönderilir, intihal ya da etik dışı davranışlar tespit edilirse reddedilir.

Aşağıda etik dışı bazı davranışlar listelenmiştir:
• Çalışmaya fikren katkıda bulunmayan kişilerin yazar olarak belirtilmesi.
• Makalenin birden fazla yerden yayınlanması.
• Makalenin dilimleme (tek bir çalışmadan birden fazla makale yayımlanması) sonucu yazılmış olması.
• Makale yazarın yüksek lisans/doktora tezinden üretilmişse bunun belirtilmemesi.
• Makale bildiri ya da bir projeden üretilmişse bunun belirtilmemesi.
• Makalede kullanılan verilerin veri toplama tarihinde değişiklik yapılması.
• Araştırmada elde edilen sonuçların değiştirilmesi
• Gönderilen makalelere ilişkin çıkar çatışmalarının bildirilmemesi.
• Çift taraflı kör hakemlik sürecinin deşifre edilmesi.

Etik İlkelere Uymayan Durumun Editöre Bildirilmesi
Trakya Eğitim Dergisi’nde editörler, hakemler, yazarlar ile ilgili etik ilkelere uymayan bir davranış ya da değerlendirme sürecindeki, erken görünümdeki ya da yayımlanmış bir makale ilgili etik olmayan bir durumla karşılaşılması durumunda DergiPark Web sayfaları iletişim kısmında yer alan İletişim sektöründe bulunabilecek Editör e-posta adresine ileti yoluyla bildirilmesi gerekir.


Değerlendirme Süreci
• Makale değerlendirme süreci “Değerlendirme Süreci” sekmesi altında detaylı bir şekilde açıklanmaktadır.
• Yazarlar tarafından yapılacak düzeltme işlemeleri önerilen düzeltmelerin niteliğine bağlı olarak değişmektedir. İstenen düzeltmelerin iş yüküne göre yazar/yazarlara en az bir aylık, en fazla ise altı aylık düzeltme süresi tanınmaktadır.

Ücretlendirme Politikası
• Dergi ücretsiz yayın yapmaktadır. Dergi hiçbir şekilde yazarlardan ücret talep etmemektedir.