OKUL ŞARKISI BESTELEME ÖZ YETERLİK ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 4, 1810 - 1844

Cengizhan Şirin , Jale Deniz

https://doi.org/10.24315/tred.1521000

Öz

Eğitim müziği daha çok temel müzik eğitiminde yer alan eserler için kullanılan, ancak kimi zaman müzik türleri içinde de ayrı bir tür olarak görülen bir kavramı ifade etmektedir. Müzik öğretmeni adayları Eğitim Müziği Besteleme Teknikleri dersinde motif ve cümle yazma, ezgi oluşturma, okul şarkısı besteleme gibi alanlarda yaratıcılıklarını ortaya çıkarmaktadırlar. Literatür taramasında müzik öğretmeni adaylarının okul şarkısı bestelemede kendi yeterliklerini ölçen bir ölçeğe rastlanmaması dolayısıyla bu araştırmada “Okul Şarkısı Besteleme Öz Yeterlik Ölçeği” geliştirilmiştir. Toplanan verilerle yapı geçerliği için açımlayıcı faktör analizi (AFA) ile birinci düzey ve ikinci düzey doğrulayıcı faktör analizi (DFA), güvenirlik için iç tutarlılık katsayısı ve madde-toplam korelasyonu analizleri yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu AFA için 252, DFA için 143 olmak üzere toplamda 395 müzik öğretmeni adayı oluşturmuştur. Ayrıca araştırmanın kapsam geçerliği için Lawshe tekniği uygulanmıştır. AFA sonucunda 44 maddeden oluşan 6 faktörlü bir yapı elde edilmiştir. İki düzeyli DFA ile de ölçeğin model uyumunun olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca ölçeğin iç tutarlılığına bakıldığında hem faktörler bazında hem de ölçeğin genelinde Cronbach Alfa ve McDonald Omega değerlerinin “iyi” (0.8 ve üstü) ve “mükemmel” (0.9 ve üstü) düzeylerde olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim müziği , okul şarkısı besteleme , öz yeterlik , ölçek geliştirme

Kaynakça

• Afacan, Ş. (2008). Müzik öğretimi öz yeterlilik ölçeği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 9(1), s. 1-11.
• Akbulut, E. (2006). Müzik öğretmeni adaylarının mesleklerine ilişkin öz yeterlik inançları, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), s. 24-33.
• Aksu, C. (2010). Türkiye’de eğitim müziği, tanım-kapsam-sorunlar ve öneriler. İstanbul: Bemol Müzik Yayınları.
• Baylam, G. Z. (2011). Türkiye’deki ilköğretim okulları birinci kademe 4. ve 5. sınıf müzik dersinde öğretilen şarkıların eğitim müziği besteleme teknikleri bakımından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behavior (s. 71-81). New York: Academic Press.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32, s. 470-483.
• Byrne, B. M. (2012). Structural equation modeling with mplus: Basic concepts, applications and programming. New York: Routledge Taylor & Francis Group.
• Çalışkan, Ö. (2019). Türkiye’de ilköğetim II. kademe müzik ders kitaplarında yer alan okul şarkılarının ritmik yapı açısından incelenmesi ve besteci görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Çevik, D. B. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının müzik öğretimi özyeterlik düzeylerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), s. 145-168.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., ve Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: Spss ve lisrel uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS. Londra: SAGE Publications Ltd.
• George, D., ve Mallery, P. (2016). IBM SPSS statistics 23 step by step: A simple guide and reference. New York: Routledge Taylor & Francis Group.
• Girgin, D. (2015). Çalgı performansı özyeterlik inancı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik analizi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(38), s. 107-114. https://doi.org/10.9779/PUJE701
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J. ve Anderson, R. E. (2009). Multivariate data analysis. New Jersey: Pearson Education Inc.
• Hallam, S. (1998). Instrumental teaching: A practical guide to better teaching and learning. Oxford: Heinemann.
• Harrington, D. (2009). Confirmatory factor analysis. Oxford: Oxford University Press.
• Jelen, B. (2017). Müzik öğretmeni adaylarının müzik performans kaygısı ve piyano performans öz yeterlik düzeylerinin incelenmesi. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 6(39), s. 3389-3414. https://doi.org/10.7816/idil- 06-39-22
• Karagöz, Y. (2019). Spss Amos Meta uygulamalı nitel, nicel, karma bilimsel araştırma yöntemleri ve yayın etiği. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Karaman, H., Atar, B. ve Çobanoğlu Aktan, D. (2017). Açımlayıcı faktör analizinde kullanılan faktör çıkartma yöntemlerinin karşılaştırılması. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(3), s. 1173-1193. https://doi.org/10.17152/gefad.309356
• Karamenderes, A. ve Siyez, D. M. (2022). Kariyere ilişkin ebeveyn destek algısı ölçeği (KİEDAÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 23(1), s. 35-49. https://doi.org/10.12984/egeefd.902340
• Kline, R. B. (2011). Principles and practice structural equation modeling. New York: The Guilford Press.