Cilt: 36 Sayı: 4, 15.10.2022

Yıl: 2022

Araştırma Makaleleri

Trends in Business and Economics (Trend Bus Econ), bağımsız, tarafsız ve çift-kör hakemlik ilkelerine uygun olarak yayınlanan uluslararası, bilimsel, açık erişimli, yalnızca çevrimiçi bir süreli yayındır. Dergi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi'nin resmi yayınıdır ve Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında olmak üzere üç ayda bir yayınlanır. Derginin yayın dili Türkçe ve İngilizce'dir.

Trends in Business and Economics, ekonomi alanında en yüksek bilimsel düzeyde makaleler yayınlayarak literatüre katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Dergi, etik kurallara uygun olarak hazırlanmış özgün makaleler, derlemeler ve editörlere mektuplar yayımlar. Derginin kapsamı ekonomi ve işletme yazılarını içermektedir. Trends in Business and Economics, teorik temelleri olan ve ampirik bulgularla desteklenen orijinal makalelerle ilgilenir.

Derginin hedef kitlesi akademisyenler, araştırmacılar, profesyoneller, öğrenciler, ilgili meslek mensupları ve akademik kurum ve kuruluşlardır.

Trends in Business and Economics TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin, Directory of Research Journals Indexing, Scientific Indexing Service, Index Copernicus, Directory of Research Journals Indexing, EBSCO ve EbscoBusiness'da indekslenmektedir.

Derginin editörlük ve yayın süreçleri Council of Science Editors (CSE), Committee on Publication Ethics (COPE), European Association of Science Editors (EASE), and National Information Standards Organization (NISO) organizasyonlarının kılavuzlarına uygun olarak biçimlendirilir. Trends in Business and Economics, Akademik Yayıncılıkta Şeffaflık ve En İyi Uygulama (doaj.org/bestpractice) ilkelerini benimsemiştir.





Sorumluluk Reddi
Dergide yayınlanan yazılarda ifade edilen ifadeler veya görüşler, editörlerin, yayın kurulunun ve/veya yayıncının görüşlerini değil, yazar(lar)ın görüşlerini yansıtır; editörler, yayın kurulu ve yayıncı bu tür materyaller için herhangi bir sorumluluk veya yükümlülük kabul etmemektedir.

Açık Erişim Bildirimi
Trends in Business and Economics, açık erişimli bir yayındır ve derginin yayın modeli, Budapeşte Açık Erişim Girişimi (BOAI) deklarasyonuna dayanmaktadır. Yazarlar, Trends in Business and Economics'te yayınlanan çalışmalarının telif hakkını elinde tutar. Derginin içeriği Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

Gönderim Ücreti Politikası

Yazarlar, editoryal ve akran değerlendirme yönetimini finanse etmeye yardımcı olmak için tüm makaleler için bir kerelik iade edilmeyen gönderim ücreti ödemelidir. Bir makalenin uzunluğuna, rakamlara veya ek verilere dayalı herhangi bir ek ücret yoktur. Trends in Business and Economics için standart, iade edilmeyen başvuru ücreti 250 TL'dir (vergiler dahil).

Lütfen tüm gönderilerin Yayın Kurulu ve dış hakemler tarafından bilimsel kalite ve etik standartlar açısından değerlendirildiğini unutmayın. Gönderim ücreti ödemelerinin makalenin değerlendirme sonucuna ve/veya yayınlanma önceliğine hiçbir etkisi yoktur.

Yazarların makale gönderimi sırasında ücret ödemesini yapmaları ve ödeme makbuzunu Editör Ofisi'ne (iibfdergi@atauni.edu.tr) göndermeleri gerekmektedir. Makalenin değerlendirme süreci, ödemenin tamamı alındıktan sonra başlayacaktır. Lütfen ilgili bankanın ücretlerinin toplam tutardan düşülmemesi gerektiğini unutmayın.

Banka Bilgileri
IBAN: TR73 000 1000 1123 4897 3345 001
Banka: Ziraat Bankası
Şube Kodu: 00112
Hesap No: 348973345001
Adres: Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Erzurum, Türkiye
Telefon: +90 442 231 12 31

Baş Editör: Vedat Kaya
Address: Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Erzurum, Türkiye
E-mail: tbej@atauni.edu.tr

Yayıncı: AVES
Address: Büyükderece Cad., 105/9 34394 Şişli, İstanbul, Turkey
Telefon: +90 212 217 17 00
Fax: +90 212 217 22 92
E-mail: info@avesyayincilik.com
Webpage: www.avesyayincilik.com 

Trends in Business and Economics (Trend Bus Econ), bağımsız, tarafsız ve çift-kör hakemlik ilkelerine uygun olarak yayınlanan uluslararası, bilimsel, açık erişimli, yalnızca çevrimiçi bir süreli yayındır. Dergi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi'nin resmi yayınıdır. Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında olmak üzere üç ayda bir yayınlanır. Derginin yayın dili Türkçe ve İngilizce'dir.

Trends in Business and Economics, ekonomi alanında en yüksek bilimsel düzeyde makaleler yayınlayarak literatüre katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Dergi, etik kurallara uygun olarak hazırlanmış özgün makaleler, derlemeler ve editörlere mektuplar yayımlar. Derginin kapsamı ekonomi ve işletme yazılarını içermektedir. Trends in Business and Economics, teorik temelleri olan ve ampirik bulgularla desteklenen orijinal makalelerle ilgilenir.

Derginin hedef kitlesi akademisyenler, araştırmacılar, profesyoneller, öğrenciler, ilgili meslek ve akademik kurum ve kuruluşlardır.

DEĞERLENDİRME VE YAYIN SÜRECİ
Derginin editörlük ve yayın süreçleri Council of Science Editors (CSE), Committee on Publication Ethics (COPE), European Association of Science Editors (EASE) ve National Information Standards Organization (NISO) organizasyonlarının kılavuzlarına uygun olarak biçimlendirilir. Trends in Business and Economics, Akademik Yayıncılıkta Şeffaflık ve En İyi Uygulama (doaj.org/bestpractice) ilkelerini benimsemiştir.

Özgünlük, yüksek bilimsel kalite ve atıf potansiyeli bir makalenin yayına kabulü için en önemli kriterlerdir. Gönderilen yazıların daha önce başka bir elektronik ya da basılı dergide, kitapta veya farklı bir mecrada sunulmamış ya da yayınlanmamış olması gerekir. Daha önce başka bir dergiye gönderilen ancak yayına kabul edilmeyen yazılar hakkında dergi önceden bilgilendirilmelidir. Bu yazıların eski hakem raporlarının Yayın Kuruluna gönderilmesi değerlendirme süresinin hızlanmasını sağlayacaktır. Toplantılarda sunulan çalışmalar için, sunum yapılan organizasyonun tam adı, tarihi, şehri ve ülkesi belirtilmelidir.

HAKEM DEĞERLENDİRME SÜRECİ
Trends in Business and Economics'e gönderilen makaleler, çift-kör hakemlik sürecinden geçecektir. Tarafsız bir değerlendirme süreci sağlamak için her başvuru, kendi alanlarında uzman en az iki dış bağımsız hakem tarafından incelenecektir. Yayın kurulu, editörler veya derginin yayın kurulu üyeleri tarafından gönderilen yazıların değerlendirme süreçlerini yönetmek için harici ve bağımsız bir editör davet edecektir. Baş Editör, tüm gönderiler için karar verme sürecinde nihai otoritedir.

ETİK KURALLAR
Yazarların aşağıdakileri içeren genel etik ilkelere uygun araştırmaları sunmaları beklenmektedir; bilimsel bütünlük, tarafsızlık, meslektaş dayanışması, veri bütünlüğü, kurumsal bütünlük ve sosyal sorumluluk.

İNTİHAL VE ETİK SUİSTİMAL
Trends in Business and Economics intihal konusunda son derece hassastır. Dergiye gönderilen makaleler, hakem değerlendirme sürecinde ya da yayına hazırlık aşamasında benzerlik tespit yazılımı (CrossCheck tarafından iThenticate) tarafından taranmaktadır.

Başkalarının önceki çalışmalarını (veya kendi çalışmalarınızı) tartışırken, lütfen materyali doğru bir şekilde alıntıladığınızdan emin olun.
Yazarların intihalin her türünden ve aşağıda örneklendirilen, etik suistimal durumlarından kaçınması şiddetle tavsiye edilmektedir.
Kendinden aşırma (self-plagiarism): Yazarın, herhangi bir atıf yapılmaksızın daha önce yayınlarından birebir şekilde alınan bölümleri ya da cümleleri ifade eder. İlgili bölümler ve cümleler size ait olsa dahi, gönderdiğiniz metin önceden yayınlanmış makalenizle kabul edilemez bir benzerlik içermemelidir.
Dilimleme (Salami slicing): Bir araştırmaya ait verilerin birden fazla makalede kullanılması anlamına gelir. Aynı hipotezi, çalışma grubunu ve yöntemi farklı makalelerde kullanmak kabul edilmemektedir.
Veri üretimi (Data fabrication): Veri toplanması ya da deneyler sırasında elde edilmemiş olan verilerin eklenmesi anlamına gelir. Sonuçlar ve sonuçların yorumlanması tamamlanmış veri setlerine dayandırılmalı ve makalede buna uygun şekilde sunulmalıdır.
Veri manipülasyonu/ Uydurma (Data manipulation/Falsification): Araştırma verisinin farklı bir etki yaratması amacıyla manipüle edilmesi, değiştirilmesi anlamına gelir. Veri manipülasyonu; görsellerin (mikrograflar, jeller, radyolojik görüntüler) değiştirilmesi, aykırı değerlerin ya da “uygun olmayan” sonuçların çıkarılması ve veri değişim noktalarının değiştirilmesini vb içermektedir.
İntihal, alıntı manipülasyonu vb, gibi durumularda, Yayın Kurulu COPE akış şemalarını takip edecek ve buna göre hareket edecektir.

ÖN BASKI (PREPRİNT)
Trends in Business and Economics, baskı öncesi yayınları önceki yayın olarak değerlendirmemektedir. Başka bir deyişle, yazarların bir dergiye göndermeden önce bulgularını ticari olmayan bir önbaskı sunucusunda sunmalarına ve tartışmalarına izin verilir.
Yazarların, makale gönderimi sırasında çalışmanın bir ön baskı platformunda sunulduğunu, ön baskı DOI numarası ile dergiye bildirmeleri gerekmektedir.
Makalenin Trends in Business and Economics'te yayınlanması durumunda, ön baskı makalenin bağlantısının güncellenerek yayınlanmış versiyona yönlendirilmesi yazarların sorumluluğundadır.

YAZARLIK

Yazar olarak listelenen her kişi, International Committee of Medical Journal Editors (ICMJE - www.icmje.org) tarafından önerilen yazarlık kriterlerini karşılamalıdır.
ICMJE, yazarların aşağıdaki dört kriteri karşılamasını önerir:
1. Çalışmanın konseptine/tasarımına; ya da çalışma için verilerin toplanmasına, analiz edilmesine ve yorumlanmasına önemli katkı sağlamış olmak;
2. Yazı taslağını hazırlamış ya da önemli fikirsel içeriğin eleştirel incelemelerini yapmış olmak;
3. Yazının yayından önceki son halini gözden geçirmiş ve onaylamış olmak;
4. Çalışmanın herhangi bir bölümünün geçerliliği ve doğruluğuna ilişkin soruların uygun şekilde soruşturulduğunun ve çözümlendiğinin garantisini vermek amacıyla çalışmanın her yönünden sorumlu olmayı kabul etmek.

Bir yazar, çalışmada katkı sağladığı kısımların sorumluluğunu almasına ek olarak, diğer yazarların çalışmanın hangi kısımlarından sorumlu olduğunu da teşhis edebilmelidir. Ayrıca, yazarlar birbirlerinin katkılarının bütünlüğüne güven duymalılardır.
Yazar olarak belirtilen her kişi yazarlığın dört kriterini karşılamalıdır ve bu dört kriteri karşılayan her kişi yazar olarak tanımlanmalıdır. Dört kriterin hepsini karşılamayan kişilere makalenin başlık sayfasında teşekkür edilmelidir.

Trends in Business and Economics, yazarlık haklarına uygun şekilde hareket etmek ve hayalet ya da lütuf yazarlığı önlemek için ilk gönderim sürecinde yazarlardan Telif Hakkı Sözleşmesi ve Yazarlık Onayı formunun (www.economics-ataunipress.org adresinden indirilebilir) imzalı ve taranmış bir sürümünü göndermelerini ister. Yayın Kurulu’nun gönderilen bir makalede “lütuf yazarlık” olduğundan şüphelenmesi durumunda söz konusu makale değerlendirme yapılmaksızın reddedilecektir. Makale gönderimi kapsamında; sorumlu yazar makale gönderim ve değerlendirme süreçleri boyunca yazarlık ile ilgili tüm sorumluluğu kabul ettiğini bildiren kısa bir ön yazı göndermelidir.


YAZAR DEĞİŞİKLİK TALEPLERİ
Trends in Business and Economics, yazar bilgilerini ve yazarlık sıralamasını yazarların başlık sayfasındaki beyanlarına göre değerlendirir. Bu nedenle, yazar isimlerini eksiksiz olarak ve sonlandırılmış sırada göndermek yazarların sorumluluğundadır. Makale gönderiminden sonra dergiye iletilen yazarlıkla ilgili değişiklik talepleri (Yazar ekleme/çıkarma, yazar sıralamasında değişim vb) editör onayına tabidir. Yayın Kurulu bu konudaki talepleri inceleyerek COPE akış şemalarına uygun şekilde hareket eder.
Yazarlıkla ilgili değişiklik talepleri, değişikliğin nedeninin belirtildiği resmi bir yazı ile editör sekreterine gönderilmelidir. Değişiklik talebi yazısı tüm yazarlar tarafından imzalanmış olmalı ve değişikliğin tüm yazarlarca kabul edildiği beyanını içermelidir. Yayın Kurulunun değişiklik talebini onaylaması durumunda, yazarlar Telif Hakkı Sözleşmesi ve Yazar Katkı Formunu güncel yazar listesine göre yeniden doldurarak dergiye göndermelidir.

ÇIKAR ÇATIŞMASI BEYANI
Trends in Business and Economics, yazarların ve gönderilen yazıların değerlendirme sürecine dahil olan kişilerin, olası önyargıya veya çıkar çatışmasına yol açabilecek finansal, danışman ve kurumsal dahil olmak üzere mevcut veya potansiyel çıkar çatışmalarını açıklamalarını gerektirir ve teşvik eder. Gönderilen bir çalışma için kişi veya kurumlardan alınan herhangi bir mali hibe veya diğer destekler Yayın Kurulu'na açıklanmalıdır.

Potansiyel bir çıkar çatışmasını ifşa etmek için, ICMJE Potansiyel Çıkar Çatışması Bildirim Formu, katkıda bulunan tüm yazarlar tarafından doldurulmalı ve gönderilmelidir. Derginin Yayın Kurulu, editörler, yazarlar veya hakemler arasında olası bir çıkar çatışması durumlarını COPE ve ICMJE yönergeleri kapsamında çözer.

İTİRAZ VE ŞİKAYET
Derginin Yayın Kurulu, itiraz ve şikayet vakalarını, COPE rehberleri kapsamında işleme almaktadır. Yazarlar, itiraz ve şikayetleri için doğrudan editörlük hizmetleri ofisi ile temasa geçebilirler. İhtiyaç duyulduğunda Yayın Kurulu’nun kendi içinde çözemediği konular için tarafsız bir temsilci atanmaktadır. İtiraz ve şikayetler için karar verme süreçlerinde nihai kararı Baş Editör verecektir.

TELİF HAKKI VE LİSANS
Trends in Business and Economics, ilk gönderim sırasında www.economics-ataunipress.org adresinden indirilebilen Telif Sözleşmesi ve Yazar Katkı formunun imzalanarak makale ile birlikte derginin çevrimiçi değerlendirme sistemine yüklenmesini zorunlu tutar. Yazarlar, Telif Sözleşmesi ve Yazar Katkı formunu imzalayarak, makalenin Türk Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi tarafından yayınlanmak üzere kabul edilmesi durumunda Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY) kapsamında lisanslanacağını kabul ederler. Yazarlar bu lisans ile içeriğin, üçüncü kişiler tarafından makaleye uygun şekilde atıf yapılmasıyla kaydıyla, ticari olmayan amaçlarla paylaşılmasına ve uyarlanmasına izin vermişler olurlar.

Şekiller, tablolar veya hem basılı hem de elektronik formatlardaki diğer materyaller dahil olmak üzere önceden yayınlanmış içeriği kullanırken, yazarların telif hakkı sahibinden izin almaları gerekir. Bu husustaki hukuki, mali ve cezai sorumluluk yazarlara aittir.

SORUMLULUK REDDİ
Dergide yayınlanan makalelerde ifade edilen görüşler ve fikirler Trends in Business and Economics, Baş Editör, Editörler, Yayın Kurulu ve Yayıncı’nın değil, yazar(lar)ın bakış açılarını yansıtır. Baş Editör, Editörler, Yayın Kurulu ve Yayıncı bu gibi durumlar için hiçbir sorumluluk ya da yükümlülük kabul etmemektedir. Yayınlanan içerik ile ilgili tüm sorumluluk yazarlara aittir.

MAKALE HAZIRLAMA
Makaleler ICMJE-Recommendations for the Conduct, Reporting, Editing and Publication of Scholarly Work in Medical Journals (updated in December 2021 - http://www.icmje. org/icmje-recommendations.pdf) ile uyumlu olarak hazırlanmalıdır. Randomize çalışmalar CONSORT, gözlemsel çalışmalar STROBE, tanısal değerli çalışmalar STARD, sistematik derleme ve meta-analizler PRISMA ve randomize olmayan davranış ve halk sağlığıyla ilgili çalışmalar TREND kılavuzlarına uyumlu olmalıdır.

Makaleler sadece www.economics-ataunipress.org adresinde yer alan derginin online makale yükleme ve değerlendirme sistemi üzerinden gönderilebilir. Diğer mecralardan gönderilen makaleler değerlendirilmeye alınmayacaktır.
Gönderilen makalelerin dergi yazım kurallarına uygunluğu ilk olarak Editöryel Ofis tarafından kontrol edilecek, dergi yazım kurallarına uygun hazırlanmamış makaleler teknik düzeltme talepleri ile birlikte yazarlarına geri gönderilecektir.
Yazarların; Copyright Agreement and Acknowledgement of Authorship Formu’nu (bu form, tüm yazarlar tarafından doldurulmalıdır) ilk gönderim sırasında online makale sistemine yüklemeleri gerekmektedir. Bu formlara www.economics-ataunipress.org adresinden erişilebilmektedir.

Başlık sayfası: Gönderilen tüm makalelerle birlikte ayrı bir başlık sayfası da gönderilmelidir. Bu sayfa;
- Makalenin başlığını ve 50 karakteri geçmeyen kısa başlığını,
- Yazarların isimlerini, kurumlarını ve eğitim derecelerini,
- Finansal destek bilgisi ve diğer destek kaynakları hakkında detaylı bilgiyi,
- Sorumlu yazarın ismi, adresi, telefonu (cep telefonu dahil) ve e-posta adresini,
- Tüm yazarların ORCID numaralarını
-Makale hazırlama sürecine katkıda bulunan ama yazarlık kriterlerini karşılamayan bireylerle ilgili bilgileri içermelidir.

Özet: Editöre Mektup türündeki yazılar dışında kalan tüm makalelerin Türkçe ve İngilizce özetleri olmalıdır. Özgün Araştırma makalelerinin özetleri alt başlıklar olmadan hazırlanmalıdır.

Anahtar Sözcükler: Tüm makaleler en az 3 en fazla 6 anahtar kelimeyle birlikte gönderilmeli, anahtar sözcükler özetin hemen altına yazılmalıdır. Kısaltmalar anahtar sözcük olarak kullanılmamalıdır. Anahtar sözcükler National Library of Medicine (NLM) tarafından hazırlanan Medical Subject Headings (MeSH) veritabanından seçilmelidir.

Makale Türleri:
Özgün Araştırma: Ana metin “Giriş”, “Yöntem”, “Bulgular”, “Tartışma”, ve “Sonuç ve Öneriler” alt başlıklarını içermelidir. Özgün Araştırmalarla ilgili kısıtlamalar için lütfen Tablo 1’i inceleyiniz.

Sonucu desteklemek için istatiksel analiz genellikle gereklidir. İstatistiksel analiz, tıbbi dergilerdeki istatistik verilerini bildirme kurallarına göre yapılmalıdır (Altman DG, Gore SM, Gardner MJ, Pocock SJ. Statistical guidelines for contributors to medical journals. Br Med J 1983: 7; 1489-93). İstatiksel analiz ile ilgili bilgi, Gereç ve Yöntem bölümü içinde ayrı bir alt başlık olarak yazılmalı ve kullanılan yazılım kesinlikle tanımlanmalıdır.

İstatistiksel Analiz Raporlama:
Sonuçları desteklemek için istatistiksel analiz genellikle gereklidir. İstatistiksel analizler, uluslararası istatistiksel raporlama standartlarına göre yapılmalıdır (Altman DG, Gore SM, Gardner MJ, Pocock SJ. Tıp dergilerine katkıda bulunanlar için istatistiksel kılavuzlar. Br Med J 1983: 7; 1489-93). İstatistiksel analizlere ilişkin bilgiler Yöntemler bölümünde ayrı bir alt başlık ile verilmeli ve işlem sırasında kullanılan istatistik yazılımları belirtilmelidir.

İstatistik 1'den büyük olamazsa (ör. korelasyonlar, orantılar, istatistiksel anlamlılık düzeyleri) lütfen ondalık kesirden önce sıfır kullanmayın.
r(24) = ⁠– .43, p = .028

İstatistiksel analizi raporlamaya yönelik APA gereksinimleri için lütfen APA Yayın Kılavuzu, Yedinci Baskıdaki “İstatistiksel ve Matematiksel Kopya” bölümüne bakın.

Birimler, uluslararası birim sistemi olan International System of Units (SI)’a uygun olarak hazırlanmadır.

Editöryel Yorum: Dergide yayınlanan bir araştırmanın, o konunun uzmanı olan veya üst düzeyde değerlendirme yapabilecek bir hakem tarafından kısaca yorumlanma amacını taşımaktadır. Yazarları, dergi tarafından seçilip davet edilir. Özet, anahtar sözcük, tablo, şekil, resim ve diğer görseller kullanılmaz.

Derleme: Yazının konusunda birikimi olan ve bu birikimleri uluslararası literatüre yayın ve atıf sayısı olarak yansımış uzmanlar tarafından hazırlanmış yazılar değerlendirmeye alınır. Yazarları dergi tarafından da davet edilebilir. Bir bilgi ya da konunun klinikte kullanılması için vardığı son düzeyi anlatan, tartışan, değerlendiren ve gelecekte yapılacak olan çalışmalara yön veren bir formatta hazırlanmalıdır. Ana metin “Giriş” bölümüyle başlamalı ve “Sonuç” bölümüyle bitmelidir. Metnin geri kalan başlıkları çalışmanın içeriğine göre yazarlar tarafından belirlenebilir. Derleme türündeki yazılarla ilgili kısıtlamalar için lütfen Tablo 1’i inceleyiniz.

Editöre Mektup: Dergide daha önce yayınlanan bir yazının önemini, gözden kaçan bir ayrıntısını ya da eksik kısımlarını içeren yazılar bu bölümde değerlendirilir. Ayrıca derginin kapsamına giren alanlarda okurların ilgisini çekebilecek konular ve özellikle eğitici olgular hakkında da Editöre Mektup formatında yazılar yayınlanabilir. Okuyucular da yayınlanan yazılar hakkında yorum içeren Editöre Mektup formatında yazılarını sunabilirler. Özet, anahtar sözcük, tablo, şekil, resim ve diğer görseller kullanılmaz. Ana metin alt başlıksız olmalıdır. Hakkında mektup yazılan yayına ait cilt, yıl, sayı, sayfa numaraları, yazı başlığı ve yazarların adları açık bir şekilde belirtilmeli, kaynak listesinde yazılmalı ve metin içinde atıfta bulunulmalıdır.

Tablo 1: Makale türleri için kısıtlamalar

Makale TürüSözcük Limiti*
Özet Sözcük LimitiKaynak Limiti 
Tablo LimitiŞekil Limiti
Özgün Araştırma7500
250 
5085 veya 10
Derleme5000250
50610 ve 15
Editöre Mektup4000Özet Yok5Tablo YokŞekil Yok

Tablolar
Tablolar ana dosyaya eklenmeli, kaynak listesi sonrasında sunulmalı, ana metin içerisindeki geçiş sıralarına uygun olarak numaralandırılmadır. Tabloların üzerinde tanımlayıcı bir başlık yer almalı ve tablo içerisinde geçen kısaltmaların açılımları tablo altına tanımlanmalıdır. Tablolar Microsoft Office Word dosyası içinde “Tablo Ekle” komutu kullanılarak hazırlanmalı ve kolay okunabilir şekilde düzenlenmelidir. Tablolarda sunulan veriler ana metinde sunulan verilerin tekrarı olmamalı; ana metindeki verileri destekleyici nitelikte olmalılardır.


Resim ve Resim Altyazıları

Resimler, grafikler ve fotoğraflar (TIFF ya da JPEG formatında) ayrı dosyalar halinde sisteme yüklenmelidir. Görseller bir Word dosyası dokümanı ya da ana doküman içerisinde sunulmamalıdır. Alt birimlere ayrılan görseller olduğunda, alt birimler tek bir görsel içerisinde verilmemelidir. Her bir alt birim sisteme ayrı bir dosya olarak yüklenmelidir. Resimler alt birimleri belli etme amacıyla etiketlenmemelidir (a, b, c vb.). Resimlerde altyazıları desteklemek için kalın ve ince oklar, ok başları, yıldızlar, asteriksler ve benzer işaretler kullanılabilir. Makalenin geri kalanında olduğu gibi resimler de kör olmalıdır. Bu sebeple, resimlerde yer alan kişi ve kurum bilgileri de körleştirilmelidir. Görsellerin minimum çözünürlüğü 300DPI olmalıdır. Değerlendirme sürecindeki aksaklıkları önlemek için gönderilen bütün görsellerin çözünürlüğü net ve boyutu büyük (minimum boyutlar 100x100 mm) olmalıdır. Resim altyazıları ana metnin sonunda yer almalıdır.

Makale içerisinde geçen tüm kısaltmalar, ana metin ve özette ayrı ayrı olmak üzere ilk kez kullanıldıkları yerde tanımlanarak kısaltma tanımın ardından parantez içerisinde verilmelidir.
Ana metin içerisinde cihaz, yazılım, ilaç vb. ürünlerden bahsedildiğinde ürünün ismi, üreticisi, üretildiği şehir ve ülke bilgisini içeren ürün bilgisi parantez içinde verilmelidir; “Discovery St PET/CT scanner (General Electric, Milwaukee, WI, USA)”.
Tüm kaynaklar, tablolar ve resimlere ana metin içinde uygun olan yerlerde sırayla numara verilerek atıf yapılmalıdır.

Özgün araştırmaların kısıtlamaları, engelleri ve yetersizliklerinden Sonuç paragrafı öncesi “Tartışma” bölümünde bahsedilmelidir


Başlık Bölümleri
Birinci
Ortalanmış, kalın, ilk harfler büyük
Metin yeni bir paragrafla başlar.

İkinci
Sola yasla, kalın, ilk harfleri büyük
Metin yeni bir paragrafla başlar.

Üçüncü
Sola yasla, kalın, italik, ilk harfleri büyük
Metin yeni bir paragrafla başlar.

Dördüncü
Girintili, kalın, başlangıç harfleri büyük, nokta ile biten
Metin, başlık ile aynı satırda başlar ve standart bir paragraf olarak devam eder.

Beşinci
Girintili, kalın, başlangıç harfleri büyük, nokta ile biten
Metin, başlık ile aynı satırda başlar ve standart bir paragraf olarak devam eder.


Kaynaklar
Atıf yapılırken en son ve en güncel yayınlar tercih edilmelidir.Kaynakların doğruluğundan yazarlar sorumludur. Hem metin içi kaynaklar hem kaynakça bölümü Amerikan Psikologlar Birliği tarafından yayınlanan Publication Manual of American Psychological Association (APA) 7. versiyona göre (Microsoft Word uygulamasında, Başvurular, Kayankları Yönet) hazırlanmalıdır. Metin içi referanslarda, parantez içerisinde yazar soy ismi ve yayın tarihi olacak şekilde atıf yapılmalıdır.

Örnek

Kaynak Listesi

Dergi Makalesi: Aksoy, A. (1973). Yumurta kabuk kalitesine tesir eden faktörler. Atatürk University Journal of Agricultural Faculty, 4(1), 129-141.
Birden fazla yazarlı dergi makalesi: Jerrentrup, A., Mueller, T., Glowalla, U., Herder, M., Henrichs, N., Neubauer, A., & Schaefer, J. R. (2018). Teaching medicine with the help of “Dr. House.” PLoS One, 13(3), Article e0193972. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0193972
Türkçe Makale: Bayram, M., Keskin, B., & Kırandı, Ö. (2020). 2019-2020 Sezonu Hentbol Kadınlar 2. Lig A Grubunda Oynayan Takımların Müsabaka Analizleri [2019-2020 Season Handball Women’s Competition Analysis of Teams in the 2nd League]. Research in Sports Science, 10(2), 37-44.

Kitaplar
Tek Yazarlı Kitap: Kimmel, M. S. (2007). The gendered society. Oxford University Press.
İki veya Daha Fazla Yazarlı: DiFonzo, N., & Bordia, P. (2007). Rumor psychology: Social and organizational approaches. American Psychological Association.
Bir Şirket (Grup) Yazarlı: American Sociological Association. (1975). Approaches to the study of social structure. Free Press.
Düzenlenmiş Kitap: Rhodewalt, F. (Ed.). (2008). Personality and social behavior. Psychology Press.
Editörlü Kitap Bölümü: McCormack, B., McCance, T., & Maben, J. (2013). Outcome evaluation in the development of person-centred practice. In B. McCormack, K. Manley, & A. Titchen (Eds.), Practice development in nursing and healthcare (pp. 190-211). John Wiley & Sons.
Tez: Valentin, E. R. (2019, Summer). Narcissism predicted by Snapchat selfie sharing, filter usage, and editing [Master's thesis, California State University Dominguez Hills]. CSU ScholarWorks.
https://scholarworks.calstate.edu/concern/theses/3197xm925?locale=en
Yazar Bilgisi Olmayan: The universal declaration of human rights. (1974). U.S. Catholic Conference, Division of Latin America.
Web Sayfası: Sparks, Dana. (2018, September 12). Mayo mindfulness: Practicing mindfulness exercises. Mayo Clinic.

Yedinci baskıda, şimdi bir referans listesi girişine en fazla 20 yazar dahil edilmelidir. 20'den fazla yazarı olan kaynaklar için, listede yer alan 19. yazardan sonra, ek yazarların adları bir üç nokta (…) ile değiştirilir ve ardından son listelenen yazarın adı gelir:
Author, A. A., Author, B. B., Author, C. C., Author, D. D., Author, E. E., Author, F. F., Author, G. G., Author, H. H., Author, I. I., Author, J. J., Author, K. K., Author, L. L., Author, M. M., Author, N. N., Author, O. O., Author, P. P., Author, Q. Q., Author, R. R., Author, S. S., . . . Author, Z. Z.

REVİZYONLAR
Yazarlar makalelerinin revizyon dosyalarını gönderirken, ana metin üzerinde yaptıkları değişiklikleri işaretlemeli, ek olarak, hakemler tarafından öne sürülen önerilerle ilgili notlarını “Hakemlere Cevap” dosyasında göndermelidir. Hakemlere Cevap dosyasında her hakemin yorumunun ardından yazarın cevabı gelmeli ve değişikliklerin yapıldığı satır numaraları da ayrıca belirtilmelidir. Revize makaleler karar mektubunu takip eden 30 gün içerisinde dergiye gönderilmelidir. Makalenin revize versiyonu belirtilen süre içerisinde yüklenmezse, revizyon seçeneği iptal olabilir. Yazarların revizyon için ek süreye ihtiyaç duymaları durumunda uzatma taleplerini ilk 30 gün sona ermeden dergiye iletmeleri gerekmektedir.

Yayına kabul edilen makaleler profesyonel dil editörleri tarafından dil bilgisi, noktalama ve biçim açısından kontrol edilir. Yayın süreci tamamlanan makaleler, yayın planına dahil edildikleri sayıyla birlikte yayınlanmadan önce erken çevrimiçi formatında dergi web sitesinde yayına alınır. Kabul edilen makalelerin baskıya hazır PDF dosyaları sorumlu yazarlara iletilir ve yayın onaylarının 2 gün içerisinde dergiye iletilmesi istenir.

Baş Editör: Vedat Kaya
Adres: Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Erzurum, Türkiye
E-posta: tbej@atauni.edu.tr

Yayıncı: AVES
Adres: Büyükdere Caddesi, 105/9 34394 Şişli, İstanbul, Türkiye
Telefon: +90 212 272 13 50Fax: +90 212 217 22 92
Fax: +90 212 217 22 92
E-mail: info@avesyayincilik.com
Webpage: www.avesyayincilik.com

Trends in Business and Economics, yayın sürecini bilginin tarafsız ve saygın bir şekilde gelişimine ve dağıtımına temel teşkil edecek nitelikte uygulamaktadır. Bu doğrultuda uygulanan yayın süreci, yazarların ve yazarları destekleyen kurumların çalışmalarının kalitesine doğrudan yansımakta ve bilimsel yöntemi somutlaştırmakta ve desteklemektedir. Bu noktada yayın sürecinin bütün paydaşlarının (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) araştırma ve yayın etik ilkelere yönelik standartlara uyması önem taşımaktadır. Trends in Business and Economics, yayın sürecinde tüm paydaşların aşağıdaki araştırma ve yayın etik ilkelerini ve sorumluluklarını taşımasını ve karşılamasını beklemektedir. Derginin yayın etik kuralları, Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan rehber ve politikalara uygun olarak düzenlenmiştir (Bkz: COPE Yönerge).

1. Yazarın/Yazarların Etik Sorumlulukları

Trends in Business and Economics, yazar(lar)ın makale gönderiminde aşağıdaki etik ilkelere ve sorumluluklara uymasını beklemektedir:
(a) Yazar(lar)ın gönderdikleri makalelerin özgün olması beklenmektedir. Yazar(lar)ın başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmaları kullanmaları durumunda dergi yazım kurallarına göre eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları, alıntı yapmaları ve kaynakçada vermeleri gerekmektedir.
(b) Makalenin oluşturulmasında içeriğe belirli oranlarda herhangi bir katkı sağlamayan kişilerin yazar olarak dahil edilmemesi ve varsa yazarlar arasında çıkar çatışması teşkil edebilecek durumların ve ilişkilerin açıklanması gerekmektedir.
(c) Yazar(lar)dan makale değerlendirme süreçlerinde veri setini, sonuçların yeniden elde edilebilmesi amacıyla talep edilebilir; bu durumda yazar(lar)ın veri setini ve bilgilerini yayın kuruluna sağlamaları beklenmektedir.
(d) Yazar(lar)ın yayın sürecinin erken görünüm aşamasındaki makaleleriyle ilgili maddi bir yanlışı veya hatayı fark etmeleri durumunda, dergi editörlüğünü bilgilendirme, düzeltme isteğinde bulunma veya geri çekme işlemlerini dergi editörlüğüyle yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
(e) Yazar(lar)dan başka bir dergide değerlendirme sürecinde veya yayın aşamasında olan makalelerini değerlendirme içim dergiye göndermemeleri beklenmektedir.
(f) Yazar(lar)ın konferanslarda, sempozyumlarda vb., sunulmuş ve özetleri yayınlanmış makalelerinin, dergide değerlendirilebilmesi için sunum, yayın tarihi, yayın yeri vb., bilgileri editör kuruluna sunma yükümlülükleri vardır.
(g) Yazar(lar) tarafından bir makalenin değerlendirilmek üzere dergiye gönderilmesi durumunda, editör kurulunca yukarıda belirtilen koşulları kabul ettiği varsayılmaktadır.
(h) Yazar(lar)ın gecikme vb., bir nedenle makalelerini geri çekmek istemeleri durumunda editör ile iletişime geçmeleri beklenmektedir.
(i) Bir makalenin değerlendirme sürecinin başlamasıyla birlikte yazar(lar)ın sorumluluklarının değiştirilmesi söz konusu olmamakta ve yazar(lar)a makalelerin yayımlanması karşılığında herhangi bir telif ücreti ödenmemektedir.
(j) Araştırma etik ilke ve kuralları çerçevesinde aşağıdaki koşulları sağlayan araştırma makalelerinin Atatürk Üniversitesi İİBD’sinde değerlendirilebilmesi için ilgili Etik Kurul İzni belgelerinin alınması gerekmektedir
  • Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalarda,
  •  İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılmasında,
  • Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalarda.

(k) Bu kapsamda Atatürk Üniversitesi İİBD’sinde araştırma makalelerinin değerlendirmeye alınabilmesinde;

  • Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış onam formu”nun alındığının belirtilmesi,
  • Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
  • Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun ve varsa finansal destek ile destekleyen kurum, kuruluş bilgilerinin belirtilmesi gerekmektedir.

(l) Yazar(lar) başka kaynaklardan alınan veya kullanılan materyal ile ilgili telif hakkı şartlarına uymak ve telif hakkının Dergiye devrini ifade eden sözleşmeyi imzalamakla yükümlüdürler. Dergide yer alan yazılardan doğacak her türlü sorumluluk yazar(lar)ına aittir.

2. Hakemlerin Etik Sorumlulukları
Trends in Business and Economics’sinde yayın sürecinde hakem değerlendirmeleri çift taraflı ve kör hakemlik ilkeleri gözetilerek yürütülmekte, hakemler yazarlar ile doğrudan iletişime geçememekte ve makale değerlendirmele süreçleri ile ilgili bilgiler dergi yönetim sisteminden takip edilmektedir. Yayın sürecinde hakemlerin makale değerlendirme formları ve hakemlerce değerlendirilmiş metinler editör kurulu aracılığıyla yazar(lar)a iletilmektedir. Hakemlerden beklenen etik sorumluluklar şunlardır :

(a) Hakem değerlendirmelerinin eleştirel olması ve tarafsızlık ile gizlilik içerisinde yürütülmesi gerekmektedir.
(b) Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece makalenin içeriği ile ilgili olarak yapması, kendi düşünce, inanç vb. aitliklerinin değerlendirmeye etki etmesine izin vermemesi gerekmektedir.
(c) Hakem raporundaki maddelere ister olumlu ister olumsuz cevap versin, açıklayıcı, yönlendirici vb., makul gerekçelerini sunmak durumundadır. Olumsuz veya düzeltme istediği durumlarda ise alternatif önerileri sunması beklenmektedir.
(d) Hakemler sadece makale metnini bilimsel açıdan değerlendirmeli, yazarın/yazarların yetersizlikleri ile ilgili ifadelerden kaçınmalıdır.
(e) Gizlilik ilkesi gereği inceledikleri makaleleri değerlendirme sürecinden sonra imha etmeleri gerekmektedir.
(f) Hakemden beklenen sadece evet veya hayır şeklinde cevap vermeleri, değil, görüşlerini detaylandırmaları ve gerekçelerini belirtmeleridir.
(g) Düzeltme veren hakemlerin, düzeltilen makaleleri yeniden inceleme hakları vardır.

(h )Aşağıdaki özellik ve/veya özellikleri taşıyan hakemlere makale gönderilmez.

  • Yazarın/yazarların daha önce ortak makalelerinin yayınladığı hakemlere,
  • Yazarın/yazarların daha önceden sorunu olduğu bilinen hakemlere,
  • Çalışmanın yayınlanmasından finansal fayda sağlayacak hakemlere,
  • Yazar ile aynı kurumda çalışan (aynı bölümde) hakemlere.

3. Editörün Etik Sorumlulukları

Atatürk Üniversitesi İİBD’sinde yayınlanan her araştırma makalesinden sorumlu olan editörler aşağıdaki rol ve yükümlülükleri taşımaktadırlar:
(a) Editörler, okuyucuların, yazarların ve hakemlerin yayın ve değerlendirme süreci konusundaki bilgi taleplerini karşılamak, açıklayıcı geri bildirimlerde bulunmak ve fikri mülkiyet hakları ile etik standartlardan taviz vermeden iş süreçlerini devam ettirmekle yükümlüdürler.
(b) Editörler, okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcıların bilgi, beceri ve deneyim beklentilerini dikkate almak ve makalelerin bilimsel literatüre katkı sağlamasına ve özgün nitelikte olmasına özen göstermekle yükümlüdürler.
(c) Editörler, makalelerin önemi, özgün değeri, geçerliliği, anlatımın açıklığı ve derginin amaç, kapsam ve hedeflerine dayanarak olumlu ya da olumsuz karar verme hakkına sahiptirler.
(d) Editörler "Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci"ni mutlaka yayınlanmalı ve tanımlanan süreçlerde yaşanabilecek olası sapmaların önüne geçmelidirler.
(e) Editörler, yazarlar tarafından kendilerinden beklenecek her konuyu ayrıntılı olarak içeren bir "Yazar Rehberi" yayınlamalıdır.
(f) Editörler, hakemleri makalenin konusuna uygun olarak belirlemekle, hakemlere makalelerin değerlendirilmesi için gerekli bilgi ve rehberleri sağlamakla, kör hakemlik bağlamında hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmakla ve yazarlar ve hakemler arasından çıkar çatışması olup olmadığını gözetmekle yükümlüdürler.
(g) Editörler, tüm bilim ve yayın kurulu üyelerinin süreçleri yayın politikaları ve yönergelere uygun olarak ilerletmesini sağlamakla, bilim ve yayın kurulu üyelerini yayın politikaları hakkında bilgilendirerek gelişmelerden haberdar etmekle yükümlüdürler.
(h) Editörler, değerlendirilen makalelere ilişkin kişisel verilerin korunmasını sağlamakla ve Ayrıca yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korumaktan sorumludurlar.
(i) Editörler, değerlendirilen makalelerde insan ve hayvan haklarının korunmasını sağlamakla ve araştırmalarda kullanılan deneklere ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalara ilişkin izinlerin olmadığı durumlarda çalışmayı reddetmekle sorumludurlar.
(j) Editörler, yazar, hakem veya okuyuculardan gelen şikayetleri dikkatlice inceleyerek aydınlatıcı ve açıklayıcı bir şekilde yanıt vermekle yükümlüdürler. Bu kapsamda yazar, hakem veya okuyucular belirli bir konudaki düzeltme isteğini, şikayetlerini vb., (intihal, yinelenen makaleler vb.) iibfdergi@atauni.edu.tr adresine mail atarak bildirebilirler.
(k) Editörler, yazar(lar), hakemler ve diğer editörler arasındaki çıkar çatışmalarını göz önünde bulundurarak, çalışmaların yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlamasını garanti ederler.
(l) Editörler, bir makalenin kabul ya da reddi için tüm sorumluluğa ve yetkiye sahip olup, kabul ettiği ya da reddettiği makaleler ile ilgili çıkar çatışması içerisinde olmamalıdır.

4. İntihali Ortaya Çıkarma
Atatürk Üniversitesi İİBD'sinde yayınlanmak üzere gönderilen makaleler, en az iki hakem tarafından çift taraflı ve kör hakemlik değerlendirmesine tabi tutulmaktadır. Ayrıca Etik denetimi ve etik dışı girişimlerin önlenmesi için, hakem süreci başlatılmadan önce makaleler iThenticate vb., uluslararası geçerliliği olan intihal tespit programları ile ön değerlendirmeye tabi tutulurlar. Derginin intihal politikasına uymayan çalışmalar için hakem süreci başlatılmaz ve çalışma reddedilir. Atatürk Üniversitesi İİBD'sinde yukarıda bahsedilen etik sorumluluklar ve dışında etik olmayan bir davranış veya içerikle karşılaşırsanız lütfen iibfdergi@atauni.edu.tr adresine e-posta yoluyla bildiriniz.

Yayın Politikası
Atatürk Üniversitesi İİBD yılda dört kez Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında yayımlanan hakemli ve süreli bir dergidir. Dergide İktisat, İşletme ve ilişkili alanlarda teorik temelleri bulunan ve ampirik bulgularla desteklenen güncel ve özgün değeri olan orijinal ve bilimsel araştırma makalelerine ve derlemelerine yer verilmektedir. Sosyal bilimlerin diğer alanlarından gelen ve sayılan alanlarla ilişkili olmayan akademik çalışmalara ise yer verilmemektedir. Derginin yayın dili Türkçe ve İngilizcedir.

Dergiye gönderilen makaleler öncelikle şekil ve içerik yönünden ön incelemeye tabi tutulmaktadır. Şekil şartlarının ve gönderim sürecinin derginin koşullarına uygun olarak yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu koşulları karşılamayan makaleler editör kurulunca reddedilmektedir. Şekil ve içerik olarak uygun bulunan makaleler hakem tayin edilmek üzere yayın kuruluna sunulmaktadır. Dergiye sunulan makalelerin hakemlik sürecine alınacağının garantisi ve değerlendirme süresi için belirli kesin bir tarih verilmemektedir.

Dergiye gönderilen makaleler değerlendirilmek üzere alanında uzman olan en az iki hakeme gönderilmekte ve hakem raporlarından ikisinin de olumlu gelmesi durumunda makalenin yayınlanmasına karar verilmektedir. Hakem raporlarından birisinin olumlu, birisinin olumsuz gelmesi durumunda, makalenin yayın kararı hakem raporları gözetilerek editör kurulu tarafından verilebileceği gibi gerekli görülmesi halinde, değerlendirilmek üzere makale üçüncü bir hakeme de gönderilebilmektedir.

Dergide makalesi yayımlanan bir yazar, 1 yıl içerisinde yayımlanması talebi ile yeni bir makale başvurusu yapamamakta ve yazarın ikinci bir makalesinin yayımlanabilmesi için en az bir yıl geçmesi gerekmektedir.

Dergiye gönderilen makalelerin aynı anda bir başka derginin değerlendirme sürecinde bulunmaması, hiçbir yerde daha önceden yayıma kabul edilmemiş veya yayımlanmamış olması gerekmektedir. Bu konudaki sorumluluk makalenin yazar/yazarlarına aittir.

Trends in Business and Economics is an open access publication, and the journal’s publication model is based on Budapest Open Access Initiative (BOAI) declaration. Authors retain the copyright of their published work in the Trends in Business and Economics. The journal’s content is licensed under a Creative Commons Attribution (CC BY) 4.0 International License which permits third parties to share and adapt the content for any purpose by giving the apropriate credit to the original work.

Content of this journal is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License

29928