Pedagojik Formasyon Programı Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Motivasyonları

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 1, 48 - 62, 01.03.2014

Yahya Altınkurt Kürşad Yılmaz , Evrim Erol

Öz

Bu araştırmada, pedagojik formasyon programı öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik motivasyonlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma tarama modelinde desenlenmiştir. Araştırmanın evreninde, Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nce verilenpedagojik formasyon programında öğrenim gören 600 üçüncü sınıf ve 200 mezun öğrenci bulunmaktadır. Araştırmanın örneklemi, 347 pedagojik formasyon programı öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Acat ve Yenilmez’in (2004) eğitim fakültesi öğrencilerine yönelik olarak yeniden düzenlediği Yabancı Dil Öğrenen Öğrencilerin Motivasyon Kaynakları ve Sorunları Anketi (Acat ve Demiral, 2002) kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulguları derinlemesine analiz edebilmek ve ortaya çıkan sonuçların nedenlerini ortaya koyabilmek için nitel araştırma yöntemlerinden de yararlanılmıştır. Pedagojik formasyon eğitimi alan ve araştırmaya gönüllü olarak katılan üçüncü sınıf ve mezun, Fen Edebiyat Fakültesi ve Güzel Sanatlar Fakültesi öğrencilerinden yarı yapılandırılmış formlar aracılığı ile veriler toplanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, pedagojik formasyon programı öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik motivasyonları yüksektir. Pedagojik formasyon eğitimi, pedagojik formasyon programı öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını olumlu yönde etkilemektedir

Anahtar Kelimeler

öğretmenlik, öğretmen adayları, pedagojik formasyon, motivasyon

Kaynakça

• Acat, M. B. ve Demiral, S. (2002). Türkiye’de yabancı dil öğreniminde motivasyon kaynakları ve sorunları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 8(31) 312–329.
• Acat, M. B. ve Yenilmez, K. (2004). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin motivasyon (güdülenme) düzeyleri. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 53(12), 125–139.
• Akbaba, S. (2002). Öğretmen yetiştirmede mesleki rehberliğin yeri ve önemi. Milli Eğitim Dergisi, 155-156, 21–31.
• Aslan, D. ve Akyol, A. K. (2006). Okul öncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ve mesleki benlik saygılarının incelenmesi. Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 51–60.
• Aynal, Ş.Ö. (2013). Okulöncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(5), 1037–1048.
• Aydın, A. (2010). Eğitim psikolojisi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Barutçugil, İ. (2004). Stratejik insan kaynakları yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayınları.
• Bassett-Jones, N., & Lloyd, G. C. (2005). Does Herzberg’s motivation theory have staying power? Journal of Management Development, 24(10), 929–943.
• Bozdoğan, A. E., Aydın, D. ve Yıldırım, K. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (2), 83–97.
• Bulut, İ. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi (Dicle ve Fırat üniversitesi örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 13–24.
• Çapa, Y. ve Çil, N. (2000). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 69–73.
• Çeliköz, N. ve Çetin, F. (2004). Anadolu öğretmen lisesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını etkileyen etmenler. Milli Eğitim Dergisi, 32(162), 136–145.
• Derman, A., Özkan, E., Gödek-Altuk, Y. ve Mülazımoğlu, İ. E. (2008). Kimya öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 113– 127.
• Doğan, T. ve Çoban, A. E. (2009). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 34(153), 158–168.
• Eraslan, L. ve Çakıcı, D. (2011). Pedagojik formasyon programı öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Kastomonu Eğitim Dergisi, 19(2), 427- 438.
• Erden, M. (1995). Öğretmen adaylarının öğretmenlik sertifikası derslerine yönelik tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 99–104.
• Güven, A. ve Kaya, R. (2013). Tarih öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(6), 549–566.
• Hanson, E. M. (2003). Educational administration and organizational behavior. Boston: Pearson Education, Inc.
• Hofstede, G. (1980). Motivation, leadership, and organization: do american theories apply abroad? Organizational Dynamics, 9, 42–63.
• House, R. J., & Wigdor, L. A. (1967). Herzberg’s dual-factor theory of job satisfaction and motivation: A review of the evidence and a criticism. Personal Psychology, 20, 369–389.
• Hoy, W. K., & Mİskel, C. G. (1991). Educational administration. New York: McGraw- Hill.
• Kaplan, A. ve İpek, A. S. (2002). Matematik öğretmenliği adaylarının mesleğe yönelik tutumlarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 27(125), 69–73.
• Kartal, S. (2009). Tezsiz yüksek lisans programlarına devam eden öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 223–239.
• Kartal, T. ve Afacan, Ö. (2011). Pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının mesleğe ilişkin tutumlarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 76–96.
• Koçel, T. (1999). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Beta Yayınları.
• Köksalan, B. ve İlter, İ. (2010, Mayıs). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine olan tutumları. I. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi’nde sunulmuş sözlü bildiri. Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Locke, E. A., & Latham, G. P. (1990a). Work motivation: The high performance cycle. In U. Kleinbeck, H. Quast, H. Thierry, & H. Hacker (Eds.), Work motivation (pp. 3– 25). Hillsdale, NJ: L. Erlbaum Publishing.
• Locke, E. A., & Latham, G. P. (1990b). Work motivation and satisfaction: light at the end of the tunnel. Psychological Science, 1(4), 240–246.
• Lunenburg, F. C., & Ornstein, A. C. (2000). Educational administration: Concepts and practices. Belmont, CA: Wadsworth Thomson Learning.
• Miles, M.B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis. California: Sage Publishing.
• Örücü, E. ve Kanbur, A. (2008). Örgütsel-yönetsel motivasyon faktörlerinin çalışanların performans ve verimliliğine etkilerini incelemeye yönelik ampirik bir çalışma: Hizmet ve endüstri işletmesi örneği. Yönetim ve Ekonomi, 15(1), 85–97.
• Özder, H., Konedralı, G. ve Zeki, C. P. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(2), 253–275.
• Öztürk Akar, E. (2012). Motivations of Turkish pre-service teachers to choose teaching as a career. Australian Journal of Teacher Education, 37(10), 67–84.
• Rollinson, D., & Broadfield, A. (2002). Organisational behaviour and analysis. London: Prentice Hall.
• Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (2001). Örgütsel psikoloji. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Sarı, M. (2010). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans programının öğretmenlik mesleğine ve programa ilişkin görüşlere etkisi. Eğitim ve Bilim, 35(155), 3–15.
• Sarıkır, F. (2002). Takım liderliği ve bunun takım motivasyonu üzerine etkileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Sözer, E. (1996). Üniversitelerde öğrenim gören öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 7–21.
• Şahin, N. (1992). Arifiye Anadolu Öğretmen Lisesi 3. sınıf öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Şahin-Taşkın, Ç. ve Hacıömeroğlu, G. (2009, Mayıs). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine olan tutumları. VIII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitim Sempozyumu’nda sunulmuş sözlü bildiri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Tanel, R., Şengören, S. K. ve Tanel, Z. (2007). Fizik öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 1–9.
• Tietjen, M. S., & Myers, R. M. (1998). Motivation and job satisfaction. Management Decision, 36(4), 226–231.
• Turhan, E. ve Ağaoğlu, E. (2011). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans programı ve eğitim fakültesi 4. Sınıfta öğrenim gören öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin motivasyon düzeyleri (Akdeniz, Anadolu, Dumlupınar ve Fırat üniversiteleri örneği). E-Journal of New World Sciences Academy, 6(2), 1759–1774.
• Türk Eğitim Sen (2010). Aylık haber bülteni. 73, 2–6.
• Uslu, M. (2013). Pedagojik formasyon öğrencilerinin kişilik özellikleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 10(2), 233–245.
• Yazıcı, H. (2009). Öğretmenlik mesleği, motivasyon kaynakları ve temel tutumlar: Kuramsal bir bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 33–46.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, K. ve Altınkurt, Y. (2011a). Öğretmen adaylarının türk eğitim sisteminin sorunlarına ilişkin görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 942–973.
• Yılmaz, K. ve Altınkurt, Y. (2011b). Göreve yeni başlayan özel dershane öğretmenlerinin kurumlarındaki çalışma koşullarına ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 635–650.
• Yücel, C. ve Gülveren, H. (2007). Sınıfta öğrencilerin motivasyonu. İçinde, M. Şişman ve S. Turan (Ed.), Sınıf yönetimi (ss. 69–84). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Yüksel, S. (2004). Tezsiz yüksek lisans programının öğrencilerin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarına etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 355–379.