Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Reading Interventions for Students with Intellectual Disability: A Cultural-Historical Review

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 47 - 71, 15.12.2021
https://doi.org/10.37233/TRSPED.2021.0112

Öz

In this study, an examination of the reading interventions applied to students with intellectual disabilities in the context of Lev Vygotsky's Cultural-Historical Activity Theory is presented. The studies identified in the literature were examined in terms of subject, artifacts, object, rules, community, division of labor and outcomes. In the study, it was aimed to reveal the factors affecting the teaching process in the reading interventions applied to students with intellectual disabilities. By examining the TR Index database and the electronic archives of 24 journals published in Turkey in the field of education, it was determined that a total of 11 articles met the inclusion criteria. The results showed that the reading interventions are researcher-based, there are differences in terms of the tools and methods used, the students and their families are more passive objects in the process, and the intervention environments do not support inclusion. The results were discussed in the context of the general literature and Cultural-Historical Activity Theory, and suggestions were made for future studies.

Kaynakça

  • Afacan, K., Wilkerson, K. L., & Ruppar, A. L. (2018). Multicomponent reading intervention for students with intellectual disability. Remedial and Special Education, 39(4), 229-242. https://doi.org/10.1177/0741932517702444
  • Afacan, K., Wilkerson, K. L., & Ruppar, A. L. (2018). Multicomponent reading intervention for students with intellectual disability. Remedial and Special Education, 39(4), 229-242. https://doi.org/10.1177/0741932517702444
  • Akçin, N. (2006). Engelli çocukları konuşmaya cesaretlendirmek için hikâye okuma. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 23, 1-17.
  • Akçin, N. (2006). Engelli çocukları konuşmaya cesaretlendirmek için hikâye okuma. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 23, 1-17.
  • Akçin, F. N. (2019). Zihinsel yetersizliği olan çocuklar için hibrit okuma-yazma öğretim yöntemi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 20(1), 177-208. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.413092
  • Akçin, F. N. (2019). Zihinsel yetersizliği olan çocuklar için hibrit okuma-yazma öğretim yöntemi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 20(1), 177-208. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.413092
  • *Akoğlu, G., & Turan, F. (2012). Eğitsel müdahale yaklaşımı olarak sesbilgisel farkındalık: Zihinsel engelli çocuklarda okuma becerilerine etkileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 11-22.
  • *Akoğlu, G., & Turan, F. (2012). Eğitsel müdahale yaklaşımı olarak sesbilgisel farkındalık: Zihinsel engelli çocuklarda okuma becerilerine etkileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 11-22.
  • Allor, J. H., Mathes, P. G., Roberts, J. K., Cheatham, J. P., & Al Otaiba, S. (2014). Is scientifically based reading instruction effective for students with below-average IQs? Exceptional Children, 80(3), 287-306. https://doi.org/10.1177/0014402914522208
  • Allor, J. H., Mathes, P. G., Roberts, J. K., Cheatham, J. P., & Al Otaiba, S. (2014). Is scientifically based reading instruction effective for students with below-average IQs? Exceptional Children, 80(3), 287-306. https://doi.org/10.1177/0014402914522208
  • American Association on Intellectual and Developmental Disabilities. (2021, January 6). Definition of intellectual disability. https://www.aaidd.org/intellectual-disability/definition
  • American Association on Intellectual and Developmental Disabilities. (2021, January 6). Definition of intellectual disability. https://www.aaidd.org/intellectual-disability/definition
  • *Atik-Çatak, A., & Tekinarslan, E. (2008). Powerpoint programında hazırlanan okuma materyalinin 12-13 yaşlarında kaynaştırma programına devam eden hafif düzeyde zihinsel engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerisine etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 107-124.
  • *Atik-Çatak, A., & Tekinarslan, E. (2008). Powerpoint programında hazırlanan okuma materyalinin 12-13 yaşlarında kaynaştırma programına devam eden hafif düzeyde zihinsel engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerisine etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 107-124.
  • Bal, A. (2018). Culturally responsive positive behavioral interventions and supports: A process oriented framework for systemic transformation. Review of Education, Pedagogy, and Cultural Studies, 40(2), 144-174. https://doi.org/10.1080/10714413.2017.1417579
  • Bal, A. (2018). Culturally responsive positive behavioral interventions and supports: A process oriented framework for systemic transformation. Review of Education, Pedagogy, and Cultural Studies, 40(2), 144-174. https://doi.org/10.1080/10714413.2017.1417579
  • Bal, A., Afacan, K., & Cakir, H. I. (2018). Culturally responsive school discipline: Implementing learning lab at a high school for systemic transformation. American Educational Research Journal, 55(5), 1007-1050. https://doi.org/10.3102/0002831218768796
  • Bal, A., Afacan, K., & Cakir, H. I. (2018). Culturally responsive school discipline: Implementing learning lab at a high school for systemic transformation. American Educational Research Journal, 55(5), 1007-1050. https://doi.org/10.3102/0002831218768796
  • Başal, M., & Batu, E. S. (2002). Zihin özürlü öğrencilere okuma yazma öğretme konusunda alt özel sınıf öğretmenlerinin görüş ve önerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 3(2), 85-98. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000067
  • Başal, M., & Batu, E. S. (2002). Zihin özürlü öğrencilere okuma yazma öğretme konusunda alt özel sınıf öğretmenlerinin görüş ve önerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 3(2), 85-98. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000067
  • Browder, D. M., Ahlgrim-Delzell, L., Flowers, C., & Baker, J. (2012). An evaluation of a multicomponent early literacy program for students with severe developmental disabilities. Remedial and Special Education, 33(4), 237–246. https://doi.org/10.1177/0741932510387305 Browder, D. M., & Xin, Y. P. (1998). A meta-analysis and review of sight word research and its implications for teaching functional reading to individuals with moderate and severe disabilities. The Journal of Special Education, 32(3), 130-153. https://doi.org/10.1177/002246699803200301
  • Browder, D. M., Ahlgrim-Delzell, L., Flowers, C., & Baker, J. (2012). An evaluation of a multicomponent early literacy program for students with severe developmental disabilities. Remedial and Special Education, 33(4), 237–246. https://doi.org/10.1177/0741932510387305 Browder, D. M., & Xin, Y. P. (1998). A meta-analysis and review of sight word research and its implications for teaching functional reading to individuals with moderate and severe disabilities. The Journal of Special Education, 32(3), 130-153. https://doi.org/10.1177/002246699803200301
  • Brown, L., Hermanson, J., Klemme, H., Haubrich, P., & Ora, J. P. (1970). Using behavior modification principles to teach sight vocabulary. Teaching Exceptional Children, 2, 120-128. https://doi.org/10.1177/004005997000200303
  • Brown, L., Hermanson, J., Klemme, H., Haubrich, P., & Ora, J. P. (1970). Using behavior modification principles to teach sight vocabulary. Teaching Exceptional Children, 2, 120-128. https://doi.org/10.1177/004005997000200303
  • Brown, L., Huppler, B., Pierce, L., York, B., & Sontag, E. (1974). Teaching trainable-level students to read unconjugated action verbs. The Journal of Special Education, 8(1), 51-56. https://doi.org/10.1177/002246697400800110
  • Brown, L., Huppler, B., Pierce, L., York, B., & Sontag, E. (1974). Teaching trainable-level students to read unconjugated action verbs. The Journal of Special Education, 8(1), 51-56. https://doi.org/10.1177/002246697400800110
  • Brown, L., Jones, S., Troccolo, E., Heiser, C., Bellamy, T., & Sontag, E. (1972). Teaching functional reading to young trainable students: Toward longitudinal objectives. Journal of Special Education, 6(3), 237-246. https://doi.org/10.1177/002246697200600306
  • Brown, L., Jones, S., Troccolo, E., Heiser, C., Bellamy, T., & Sontag, E. (1972). Teaching functional reading to young trainable students: Toward longitudinal objectives. Journal of Special Education, 6(3), 237-246. https://doi.org/10.1177/002246697200600306
  • Cole, M (1996). Cultural psychology. Harvard University.
  • Cole, M (1996). Cultural psychology. Harvard University.
  • Compton-Lilly, C. (2012). Reading time: The literate lives of urban secondary students and their families. Teachers College Press.
  • Compton-Lilly, C. (2012). Reading time: The literate lives of urban secondary students and their families. Teachers College Press.
  • Copeland, S. R., & Keefe, E. B. (2007). Effective literacy instruction for students with moderate or severe disabilities. Brookes Publishing Co.
  • Copeland, S. R., & Keefe, E. B. (2007). Effective literacy instruction for students with moderate or severe disabilities. Brookes Publishing Co.
  • Copeland, S. R., & Keefe, E. B. (2019). Literacy instruction for all students within general education settings. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 44(3), 143-146. https://doi.org/10.1177/1540796919866011
  • Copeland, S. R., & Keefe, E. B. (2019). Literacy instruction for all students within general education settings. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 44(3), 143-146. https://doi.org/10.1177/1540796919866011
  • Çetrez-İşcan, G. & Coşkun, İ. (2016). Okuma stratejilerinin hafif derecedeki zihinsel yetersizliği olan bir öğrencinin akıcı okumasına ve anlama düzeyine etkisi. Turkish Studies, 11(3), 821-846. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9296
  • Çetrez-İşcan, G. & Coşkun, İ. (2016). Okuma stratejilerinin hafif derecedeki zihinsel yetersizliği olan bir öğrencinin akıcı okumasına ve anlama düzeyine etkisi. Turkish Studies, 11(3), 821-846. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9296
  • *Demir, M., & Doğanay-Bilgi, A.(2018). Yazıca zenginleştirilmiş oyunun anaokuluna devam eden zihin yetersizliği olan öğrencilerin yazı farkındalığı becerilerine etkisi. Elementary Education Online, 17(1), 450-468.
  • *Demir, M., & Doğanay-Bilgi, A.(2018). Yazıca zenginleştirilmiş oyunun anaokuluna devam eden zihin yetersizliği olan öğrencilerin yazı farkındalığı becerilerine etkisi. Elementary Education Online, 17(1), 450-468.
  • *Duman, N., & Çifci-Tekinarslan, İ. (2007). Hikâye haritası yönteminin hafif düzeyde zihinsel, yetersizliği olan öğrencilerin okuduğunu anlama becerileri üzerindeki etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 8(1), 33-59. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000104
  • *Duman, N., & Çifci-Tekinarslan, İ. (2007). Hikâye haritası yönteminin hafif düzeyde zihinsel, yetersizliği olan öğrencilerin okuduğunu anlama becerileri üzerindeki etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 8(1), 33-59. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000104
  • Edmonds, M. S., Vaughn, S., Wexler, J., Reutebuch, C., Cable, A., Tackett, K. K., & Schnakenberg, J. W. (2009). A synthesis of reading interventions and effects on reading comprehension outcomes for older struggling readers. Review of Educational Research, 79(1), 262-300. https://doi.org/10.3102/0034654308325998
  • Edmonds, M. S., Vaughn, S., Wexler, J., Reutebuch, C., Cable, A., Tackett, K. K., & Schnakenberg, J. W. (2009). A synthesis of reading interventions and effects on reading comprehension outcomes for older struggling readers. Review of Educational Research, 79(1), 262-300. https://doi.org/10.3102/0034654308325998
  • Edmunds, K. M., & Bauserman, K. L. (2006). What teachers can learn about reading motivation through conversations with children. The Reading Teacher, 59(5), 414-424.
  • Edmunds, K. M., & Bauserman, K. L. (2006). What teachers can learn about reading motivation through conversations with children. The Reading Teacher, 59(5), 414-424.
  • Engeström, Y. (1987). Learning by expanding. Orienta-Konsultit.
  • Engeström, Y. (1987). Learning by expanding. Orienta-Konsultit.
  • Engeström, Y. (2000). Activity theory as a framework for analyzing and redesigning work. Ergonomics, 43(7), 960-974. https://doi.org/10.1080/001401300409143
  • Engeström, Y. (2000). Activity theory as a framework for analyzing and redesigning work. Ergonomics, 43(7), 960-974. https://doi.org/10.1080/001401300409143
  • Engeström, Y. (2008). From teams to knots. Cambridge University.
  • Engeström, Y. (2008). From teams to knots. Cambridge University.
  • Engeström, Y. (2016). Studies in expansive learning: Learning what is not yet there. Cambridge University Press.
  • Engeström, Y. (2016). Studies in expansive learning: Learning what is not yet there. Cambridge University Press.
  • Engeström, Y., Rantavuori, J., & Kerosuo, H. (2013). Expansive learning in a library: Actions, cycles and deviations from instructional intentions. Vocations and Learning, 6(1), 81-106.
  • Engeström, Y., Rantavuori, J., & Kerosuo, H. (2013). Expansive learning in a library: Actions, cycles and deviations from instructional intentions. Vocations and Learning, 6(1), 81-106.
  • Foorman, B. R., & Torgesen, J. (2001). Critical elements of classroom and small group instruction promote reading success in all children. Learning Disabilities Research & Practice, 16(4), 203-212. https://doi.org/10.1111/0938-8982.00020
  • Foorman, B. R., & Torgesen, J. (2001). Critical elements of classroom and small group instruction promote reading success in all children. Learning Disabilities Research & Practice, 16(4), 203-212. https://doi.org/10.1111/0938-8982.00020
  • Gargiulo, R. M., & Bouck, E. C. (2018). Etiology of intellectual disability and characteristics of students with intellectual disability. In R. M. Gargiulo, & E. C. Bouck (Eds.), Instructional strategies for students with mild, moderate, and severe intellectual disability (pp. 29-48). Sage Publications Inc.
  • Gargiulo, R. M., & Bouck, E. C. (2018). Etiology of intellectual disability and characteristics of students with intellectual disability. In R. M. Gargiulo, & E. C. Bouck (Eds.), Instructional strategies for students with mild, moderate, and severe intellectual disability (pp. 29-48). Sage Publications Inc.
  • Gutiérrez, K., & Penuel, W. (2014). Relevance to practice as a criterion for rigor. Educational Researcher, 43, 19-23.https://doi.org/10.3102/0013189X13520289
  • Gutiérrez, K., & Penuel, W. (2014). Relevance to practice as a criterion for rigor. Educational Researcher, 43, 19-23.https://doi.org/10.3102/0013189X13520289
  • Güldenoğlu, B. (2008). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilerde okuduğunu anlama becerilerinin desteklenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9(2), 51-63.
  • Güldenoğlu, B. (2008). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilerde okuduğunu anlama becerilerinin desteklenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9(2), 51-63.
  • *Güldenoğlu, B., & Kargın, T. (2012). Karşılıklı öğretim tekniğinin hafif derecede zihinsel engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerileri üzerindeki etkililiğinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 13(1), 17-34. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000164
  • *Güldenoğlu, B., & Kargın, T. (2012). Karşılıklı öğretim tekniğinin hafif derecede zihinsel engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerileri üzerindeki etkililiğinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 13(1), 17-34. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000164
  • *Güzel-Özmen, R. (2011). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin bilgi veren metinlerdeki bilgiler hatırlamalarında şematik düzenleyicilerin iki farklı sunum şeklinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 785-793.
  • *Güzel-Özmen, R. (2011). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin bilgi veren metinlerdeki bilgiler hatırlamalarında şematik düzenleyicilerin iki farklı sunum şeklinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 785-793.
  • *Güzel-Özmen, R., & Vayiç, Ş. (2007). Oku-altını çiz-böl-birleştir stratejisinin zihinsel engelli öğrencilerin hece tanıma becerilerini kazanmalarında etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 8(2), 1-18. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000116
  • *Güzel-Özmen, R., & Vayiç, Ş. (2007). Oku-altını çiz-böl-birleştir stratejisinin zihinsel engelli öğrencilerin hece tanıma becerilerini kazanmalarında etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 8(2), 1-18. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000116
  • Individuals With Disabilities Education Improvement Act of 2004, 20 U,S,C, § 1400 et seq.(2004), Reauthorization of the Individuals With Disabilities Education Act of 1990.
  • *Işıkdoğan, N., & Kargın, T. (2010). Hikâye haritası tekniğinin zihin engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerini kazanmalarındaki etkililiği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3), 1489-1531. Hassett, D. D. (2008). Teacher flexibility and judgment: A multidynamic literacy theory. Journal of Early Childhood Literacy, 8(3), 295-327. https://doi.org/10.1177/1468798408096479
  • *Işıkdoğan, N., & Kargın, T. (2010). Hikâye haritası tekniğinin zihin engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerini kazanmalarındaki etkililiği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3), 1489-1531. Hassett, D. D. (2008). Teacher flexibility and judgment: A multidynamic literacy theory. Journal of Early Childhood Literacy, 8(3), 295-327. https://doi.org/10.1177/1468798408096479
  • Katims, D. S. (2000). Literacy instruction for people with mental retardation: Historical highlights and contemporary analysis. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 35(1), 3-15.
  • Katims, D. S. (2000). Literacy instruction for people with mental retardation: Historical highlights and contemporary analysis. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 35(1), 3-15.
  • Kazdin, A. E. (2011). Single-case research designs: Methods for clinical and applied settings (2nd ed.). Oxford University Press.
  • Kazdin, A. E. (2011). Single-case research designs: Methods for clinical and applied settings (2nd ed.). Oxford University Press.
  • *Kırcaali-İftar, G., & Uysal, A. (1999). Zihin özürlü öğrencilere özel eğitim danışmanlığı aracılığıyla uygulanan resimli fişlerle okuma-yazma öğretiminin etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2(3), 3-13. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000046
  • *Kırcaali-İftar, G., & Uysal, A. (1999). Zihin özürlü öğrencilere özel eğitim danışmanlığı aracılığıyla uygulanan resimli fişlerle okuma-yazma öğretiminin etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2(3), 3-13. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000046
  • Kurtdere-Fidan, N., & Akyol, H. (2011). Hafif düzeyde zihinsel öğrenme güçlüğü olan bir öğrencini okuma ve anlama becerilerini geliştirmeye yönelik nitel bir çalışma. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4(2), 16-29.
  • Kurtdere-Fidan, N., & Akyol, H. (2011). Hafif düzeyde zihinsel öğrenme güçlüğü olan bir öğrencini okuma ve anlama becerilerini geliştirmeye yönelik nitel bir çalışma. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4(2), 16-29.
  • Mirenda, P. (2003). "He's not really a reader": perspectives on supporting literacy development in individuals with autism. Topics in Language Disorders, 23(4), 271-282.
  • Mirenda, P. (2003). "He's not really a reader": perspectives on supporting literacy development in individuals with autism. Topics in Language Disorders, 23(4), 271-282.
  • No Child Left Behind Act (2001). U.S. Department of Education.
  • No Child Left Behind Act (2001). U.S. Department of Education.
  • *Orçan, M., & Özmen, E. R. (2012). Zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrencilerin okuma hızının artırılmasında sağaltım paketlerinden etkili olanın belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 13(1), 41-54. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000165
  • *Orçan, M., & Özmen, E. R. (2012). Zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrencilerin okuma hızının artırılmasında sağaltım paketlerinden etkili olanın belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 13(1), 41-54. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000165
  • *Özak, H., & Avcıoğlu, H. (2012). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere okuma becerilerinin öğretiminde bilgisayar aracılığıyla sunulan eş zamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 33-50.
  • Penuel, W. R. (2014). Emerging forms of formative intervention research in education. Mind, Culture, and Activity, 21, 97-117. https://doi.org/10.1080/10749039.2014.884137
  • Penuel, W. R. (2014). Emerging forms of formative intervention research in education. Mind, Culture, and Activity, 21, 97-117. https://doi.org/10.1080/10749039.2014.884137
  • Sannino, A., Daniels, H., & Gutierrez, K. (2009). Learning and expanding with activity theory. Cambridge University.
  • Sannino, A., Daniels, H., & Gutierrez, K. (2009). Learning and expanding with activity theory. Cambridge University.
  • Schulte, A. C., Stevens, J. J., Elliott, S. N., Tindal, G., & Nese, J. F. (2016). Achievement gaps for students with disabilities: Stable, widening, or narrowing on a state-wide reading comprehension test? Journal of Educational Psychology, 108(7), 925-942. https://doi.org/10.1037/edu0000107
  • Schulte, A. C., Stevens, J. J., Elliott, S. N., Tindal, G., & Nese, J. F. (2016). Achievement gaps for students with disabilities: Stable, widening, or narrowing on a state-wide reading comprehension test? Journal of Educational Psychology, 108(7), 925-942. https://doi.org/10.1037/edu0000107
  • Sucuoğlu, B. (Ed.). (2017). Zihin engelliler ve eğitimleri (3rd. ed.). Ankara: Kök Yayıncılık. Şengül, H., & Akçin, N. (2010). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere okuma yazma öğretme konusunda özel eğitim öğretmenlerinin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 43(2), 1-26.
  • Sucuoğlu, B. (Ed.). (2017). Zihin engelliler ve eğitimleri (3rd. ed.). Ankara: Kök Yayıncılık. Şengül, H., & Akçin, N. (2010). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere okuma yazma öğretme konusunda özel eğitim öğretmenlerinin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 43(2), 1-26.
  • Toews, S. G., & Kurth, J. A. (2019). Literacy instruction in general education settings: A call to action. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 44(3), 135-142. https://doi.org/10.1177/1540796919855373
  • Toews, S. G., & Kurth, J. A. (2019). Literacy instruction in general education settings: A call to action. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 44(3), 135-142. https://doi.org/10.1177/1540796919855373
  • Waitoller, F. R., & Kozleski, E. B. (2013). Understanding and dismantling barriers for partnerships for inclusive education: A cultural historical activity theory perspective. International Journal of Whole Schooling, 9(1), 23-42.
  • Waitoller, F. R., & Kozleski, E. B. (2013). Understanding and dismantling barriers for partnerships for inclusive education: A cultural historical activity theory perspective. International Journal of Whole Schooling, 9(1), 23-42.
  • Wei, X., Blackorby, J., & Schiller, E. (2011). Growth in reading achievement of students with disabilities, ages 7 to 17. Exceptional Children, 78(1), 89-106. https://doi.org/10.1177/001440291107800106
  • Wei, X., Blackorby, J., & Schiller, E. (2011). Growth in reading achievement of students with disabilities, ages 7 to 17. Exceptional Children, 78(1), 89-106. https://doi.org/10.1177/001440291107800106
  • Virkkunen, J. & Newnham, D. S. (2013). The change laboratory: A tool for collaborative development of work and education. Sense.
  • Virkkunen, J. & Newnham, D. S. (2013). The change laboratory: A tool for collaborative development of work and education. Sense.
  • Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society. Harvard University.
  • Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society. Harvard University.
  • Yamagata-Lynch, L. C., & Haudenschild, M. T. (2009). Using activity systems analysis to identify inner contradictions in teacher professional development. Teaching and Teacher Education, 25(3), 507–517. https://doi.org/10.1016/j.tate.2008.09.014
  • Yamagata-Lynch, L. C., & Haudenschild, M. T. (2009). Using activity systems analysis to identify inner contradictions in teacher professional development. Teaching and Teacher Education, 25(3), 507–517. https://doi.org/10.1016/j.tate.2008.09.014

Zihin Yetersizliği Olan Öğrenciler İçin Okuma Müdahaleleri: Kültürel-Tarihsel Bir İnceleme

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 47 - 71, 15.12.2021
https://doi.org/10.37233/TRSPED.2021.0112

Öz

Bu çalışmada zihin yetersizliği olan öğrencilere yönelik uygulanan okuma müdahalelerinin Lev Vygotsky’nin Kültürel-Tarihsel Etkinlik Kuramı bağlamında bir incelemesi sunulmuştur. Literatürde tespit edilen çalışmalar, özne, yöntem ve araç-gereçler, hedef, kurallar, ortam, iş bölümü ve sonuçlar açısından incelenmiştir. Çalışmada zihin yetersizliği olan öğrencilere yönelik uygulanan okuma müdahalelerinde öğretim sürecini etkileyen faktörlerin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. TR Dizin veri tabanı ve eğitim alanında Türkiye’de yayın yapan 24 derginin elektronik arşivleri incelenerek toplamda 11 makalenin derleme ölçütlerini karşıladığı tespit edilmiştir. Sonuçlar okuma müdahalelerinin araştırmacı temelli olduğunu, kullanılan araç-gereç ve yöntemler arasında farklılıklar bulunduğunu, öğrenci ve ailelerinin süreçte daha pasif hedef rolünde yer aldıklarını ve müdahale ortamlarının kaynaştırmayı desteklemediğini göstermiştir. Sonuçlar genel literatür ve Kültürel-Tarihsel Etkinlik Kuramı bağlamında tartışılarak gelecek çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.  

Kaynakça

  • Afacan, K., Wilkerson, K. L., & Ruppar, A. L. (2018). Multicomponent reading intervention for students with intellectual disability. Remedial and Special Education, 39(4), 229-242. https://doi.org/10.1177/0741932517702444
  • Afacan, K., Wilkerson, K. L., & Ruppar, A. L. (2018). Multicomponent reading intervention for students with intellectual disability. Remedial and Special Education, 39(4), 229-242. https://doi.org/10.1177/0741932517702444
  • Akçin, N. (2006). Engelli çocukları konuşmaya cesaretlendirmek için hikâye okuma. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 23, 1-17.
  • Akçin, N. (2006). Engelli çocukları konuşmaya cesaretlendirmek için hikâye okuma. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 23, 1-17.
  • Akçin, F. N. (2019). Zihinsel yetersizliği olan çocuklar için hibrit okuma-yazma öğretim yöntemi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 20(1), 177-208. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.413092
  • Akçin, F. N. (2019). Zihinsel yetersizliği olan çocuklar için hibrit okuma-yazma öğretim yöntemi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 20(1), 177-208. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.413092
  • *Akoğlu, G., & Turan, F. (2012). Eğitsel müdahale yaklaşımı olarak sesbilgisel farkındalık: Zihinsel engelli çocuklarda okuma becerilerine etkileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 11-22.
  • *Akoğlu, G., & Turan, F. (2012). Eğitsel müdahale yaklaşımı olarak sesbilgisel farkındalık: Zihinsel engelli çocuklarda okuma becerilerine etkileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 11-22.
  • Allor, J. H., Mathes, P. G., Roberts, J. K., Cheatham, J. P., & Al Otaiba, S. (2014). Is scientifically based reading instruction effective for students with below-average IQs? Exceptional Children, 80(3), 287-306. https://doi.org/10.1177/0014402914522208
  • Allor, J. H., Mathes, P. G., Roberts, J. K., Cheatham, J. P., & Al Otaiba, S. (2014). Is scientifically based reading instruction effective for students with below-average IQs? Exceptional Children, 80(3), 287-306. https://doi.org/10.1177/0014402914522208
  • American Association on Intellectual and Developmental Disabilities. (2021, January 6). Definition of intellectual disability. https://www.aaidd.org/intellectual-disability/definition
  • American Association on Intellectual and Developmental Disabilities. (2021, January 6). Definition of intellectual disability. https://www.aaidd.org/intellectual-disability/definition
  • *Atik-Çatak, A., & Tekinarslan, E. (2008). Powerpoint programında hazırlanan okuma materyalinin 12-13 yaşlarında kaynaştırma programına devam eden hafif düzeyde zihinsel engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerisine etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 107-124.
  • *Atik-Çatak, A., & Tekinarslan, E. (2008). Powerpoint programında hazırlanan okuma materyalinin 12-13 yaşlarında kaynaştırma programına devam eden hafif düzeyde zihinsel engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerisine etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 107-124.
  • Bal, A. (2018). Culturally responsive positive behavioral interventions and supports: A process oriented framework for systemic transformation. Review of Education, Pedagogy, and Cultural Studies, 40(2), 144-174. https://doi.org/10.1080/10714413.2017.1417579
  • Bal, A. (2018). Culturally responsive positive behavioral interventions and supports: A process oriented framework for systemic transformation. Review of Education, Pedagogy, and Cultural Studies, 40(2), 144-174. https://doi.org/10.1080/10714413.2017.1417579
  • Bal, A., Afacan, K., & Cakir, H. I. (2018). Culturally responsive school discipline: Implementing learning lab at a high school for systemic transformation. American Educational Research Journal, 55(5), 1007-1050. https://doi.org/10.3102/0002831218768796
  • Bal, A., Afacan, K., & Cakir, H. I. (2018). Culturally responsive school discipline: Implementing learning lab at a high school for systemic transformation. American Educational Research Journal, 55(5), 1007-1050. https://doi.org/10.3102/0002831218768796
  • Başal, M., & Batu, E. S. (2002). Zihin özürlü öğrencilere okuma yazma öğretme konusunda alt özel sınıf öğretmenlerinin görüş ve önerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 3(2), 85-98. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000067
  • Başal, M., & Batu, E. S. (2002). Zihin özürlü öğrencilere okuma yazma öğretme konusunda alt özel sınıf öğretmenlerinin görüş ve önerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 3(2), 85-98. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000067
  • Browder, D. M., Ahlgrim-Delzell, L., Flowers, C., & Baker, J. (2012). An evaluation of a multicomponent early literacy program for students with severe developmental disabilities. Remedial and Special Education, 33(4), 237–246. https://doi.org/10.1177/0741932510387305 Browder, D. M., & Xin, Y. P. (1998). A meta-analysis and review of sight word research and its implications for teaching functional reading to individuals with moderate and severe disabilities. The Journal of Special Education, 32(3), 130-153. https://doi.org/10.1177/002246699803200301
  • Browder, D. M., Ahlgrim-Delzell, L., Flowers, C., & Baker, J. (2012). An evaluation of a multicomponent early literacy program for students with severe developmental disabilities. Remedial and Special Education, 33(4), 237–246. https://doi.org/10.1177/0741932510387305 Browder, D. M., & Xin, Y. P. (1998). A meta-analysis and review of sight word research and its implications for teaching functional reading to individuals with moderate and severe disabilities. The Journal of Special Education, 32(3), 130-153. https://doi.org/10.1177/002246699803200301
  • Brown, L., Hermanson, J., Klemme, H., Haubrich, P., & Ora, J. P. (1970). Using behavior modification principles to teach sight vocabulary. Teaching Exceptional Children, 2, 120-128. https://doi.org/10.1177/004005997000200303
  • Brown, L., Hermanson, J., Klemme, H., Haubrich, P., & Ora, J. P. (1970). Using behavior modification principles to teach sight vocabulary. Teaching Exceptional Children, 2, 120-128. https://doi.org/10.1177/004005997000200303
  • Brown, L., Huppler, B., Pierce, L., York, B., & Sontag, E. (1974). Teaching trainable-level students to read unconjugated action verbs. The Journal of Special Education, 8(1), 51-56. https://doi.org/10.1177/002246697400800110
  • Brown, L., Huppler, B., Pierce, L., York, B., & Sontag, E. (1974). Teaching trainable-level students to read unconjugated action verbs. The Journal of Special Education, 8(1), 51-56. https://doi.org/10.1177/002246697400800110
  • Brown, L., Jones, S., Troccolo, E., Heiser, C., Bellamy, T., & Sontag, E. (1972). Teaching functional reading to young trainable students: Toward longitudinal objectives. Journal of Special Education, 6(3), 237-246. https://doi.org/10.1177/002246697200600306
  • Brown, L., Jones, S., Troccolo, E., Heiser, C., Bellamy, T., & Sontag, E. (1972). Teaching functional reading to young trainable students: Toward longitudinal objectives. Journal of Special Education, 6(3), 237-246. https://doi.org/10.1177/002246697200600306
  • Cole, M (1996). Cultural psychology. Harvard University.
  • Cole, M (1996). Cultural psychology. Harvard University.
  • Compton-Lilly, C. (2012). Reading time: The literate lives of urban secondary students and their families. Teachers College Press.
  • Compton-Lilly, C. (2012). Reading time: The literate lives of urban secondary students and their families. Teachers College Press.
  • Copeland, S. R., & Keefe, E. B. (2007). Effective literacy instruction for students with moderate or severe disabilities. Brookes Publishing Co.
  • Copeland, S. R., & Keefe, E. B. (2007). Effective literacy instruction for students with moderate or severe disabilities. Brookes Publishing Co.
  • Copeland, S. R., & Keefe, E. B. (2019). Literacy instruction for all students within general education settings. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 44(3), 143-146. https://doi.org/10.1177/1540796919866011
  • Copeland, S. R., & Keefe, E. B. (2019). Literacy instruction for all students within general education settings. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 44(3), 143-146. https://doi.org/10.1177/1540796919866011
  • Çetrez-İşcan, G. & Coşkun, İ. (2016). Okuma stratejilerinin hafif derecedeki zihinsel yetersizliği olan bir öğrencinin akıcı okumasına ve anlama düzeyine etkisi. Turkish Studies, 11(3), 821-846. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9296
  • Çetrez-İşcan, G. & Coşkun, İ. (2016). Okuma stratejilerinin hafif derecedeki zihinsel yetersizliği olan bir öğrencinin akıcı okumasına ve anlama düzeyine etkisi. Turkish Studies, 11(3), 821-846. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9296
  • *Demir, M., & Doğanay-Bilgi, A.(2018). Yazıca zenginleştirilmiş oyunun anaokuluna devam eden zihin yetersizliği olan öğrencilerin yazı farkındalığı becerilerine etkisi. Elementary Education Online, 17(1), 450-468.
  • *Demir, M., & Doğanay-Bilgi, A.(2018). Yazıca zenginleştirilmiş oyunun anaokuluna devam eden zihin yetersizliği olan öğrencilerin yazı farkındalığı becerilerine etkisi. Elementary Education Online, 17(1), 450-468.
  • *Duman, N., & Çifci-Tekinarslan, İ. (2007). Hikâye haritası yönteminin hafif düzeyde zihinsel, yetersizliği olan öğrencilerin okuduğunu anlama becerileri üzerindeki etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 8(1), 33-59. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000104
  • *Duman, N., & Çifci-Tekinarslan, İ. (2007). Hikâye haritası yönteminin hafif düzeyde zihinsel, yetersizliği olan öğrencilerin okuduğunu anlama becerileri üzerindeki etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 8(1), 33-59. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000104
  • Edmonds, M. S., Vaughn, S., Wexler, J., Reutebuch, C., Cable, A., Tackett, K. K., & Schnakenberg, J. W. (2009). A synthesis of reading interventions and effects on reading comprehension outcomes for older struggling readers. Review of Educational Research, 79(1), 262-300. https://doi.org/10.3102/0034654308325998
  • Edmonds, M. S., Vaughn, S., Wexler, J., Reutebuch, C., Cable, A., Tackett, K. K., & Schnakenberg, J. W. (2009). A synthesis of reading interventions and effects on reading comprehension outcomes for older struggling readers. Review of Educational Research, 79(1), 262-300. https://doi.org/10.3102/0034654308325998
  • Edmunds, K. M., & Bauserman, K. L. (2006). What teachers can learn about reading motivation through conversations with children. The Reading Teacher, 59(5), 414-424.
  • Edmunds, K. M., & Bauserman, K. L. (2006). What teachers can learn about reading motivation through conversations with children. The Reading Teacher, 59(5), 414-424.
  • Engeström, Y. (1987). Learning by expanding. Orienta-Konsultit.
  • Engeström, Y. (1987). Learning by expanding. Orienta-Konsultit.
  • Engeström, Y. (2000). Activity theory as a framework for analyzing and redesigning work. Ergonomics, 43(7), 960-974. https://doi.org/10.1080/001401300409143
  • Engeström, Y. (2000). Activity theory as a framework for analyzing and redesigning work. Ergonomics, 43(7), 960-974. https://doi.org/10.1080/001401300409143
  • Engeström, Y. (2008). From teams to knots. Cambridge University.
  • Engeström, Y. (2008). From teams to knots. Cambridge University.
  • Engeström, Y. (2016). Studies in expansive learning: Learning what is not yet there. Cambridge University Press.
  • Engeström, Y. (2016). Studies in expansive learning: Learning what is not yet there. Cambridge University Press.
  • Engeström, Y., Rantavuori, J., & Kerosuo, H. (2013). Expansive learning in a library: Actions, cycles and deviations from instructional intentions. Vocations and Learning, 6(1), 81-106.
  • Engeström, Y., Rantavuori, J., & Kerosuo, H. (2013). Expansive learning in a library: Actions, cycles and deviations from instructional intentions. Vocations and Learning, 6(1), 81-106.
  • Foorman, B. R., & Torgesen, J. (2001). Critical elements of classroom and small group instruction promote reading success in all children. Learning Disabilities Research & Practice, 16(4), 203-212. https://doi.org/10.1111/0938-8982.00020
  • Foorman, B. R., & Torgesen, J. (2001). Critical elements of classroom and small group instruction promote reading success in all children. Learning Disabilities Research & Practice, 16(4), 203-212. https://doi.org/10.1111/0938-8982.00020
  • Gargiulo, R. M., & Bouck, E. C. (2018). Etiology of intellectual disability and characteristics of students with intellectual disability. In R. M. Gargiulo, & E. C. Bouck (Eds.), Instructional strategies for students with mild, moderate, and severe intellectual disability (pp. 29-48). Sage Publications Inc.
  • Gargiulo, R. M., & Bouck, E. C. (2018). Etiology of intellectual disability and characteristics of students with intellectual disability. In R. M. Gargiulo, & E. C. Bouck (Eds.), Instructional strategies for students with mild, moderate, and severe intellectual disability (pp. 29-48). Sage Publications Inc.
  • Gutiérrez, K., & Penuel, W. (2014). Relevance to practice as a criterion for rigor. Educational Researcher, 43, 19-23.https://doi.org/10.3102/0013189X13520289
  • Gutiérrez, K., & Penuel, W. (2014). Relevance to practice as a criterion for rigor. Educational Researcher, 43, 19-23.https://doi.org/10.3102/0013189X13520289
  • Güldenoğlu, B. (2008). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilerde okuduğunu anlama becerilerinin desteklenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9(2), 51-63.
  • Güldenoğlu, B. (2008). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilerde okuduğunu anlama becerilerinin desteklenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9(2), 51-63.
  • *Güldenoğlu, B., & Kargın, T. (2012). Karşılıklı öğretim tekniğinin hafif derecede zihinsel engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerileri üzerindeki etkililiğinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 13(1), 17-34. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000164
  • *Güldenoğlu, B., & Kargın, T. (2012). Karşılıklı öğretim tekniğinin hafif derecede zihinsel engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerileri üzerindeki etkililiğinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 13(1), 17-34. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000164
  • *Güzel-Özmen, R. (2011). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin bilgi veren metinlerdeki bilgiler hatırlamalarında şematik düzenleyicilerin iki farklı sunum şeklinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 785-793.
  • *Güzel-Özmen, R. (2011). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin bilgi veren metinlerdeki bilgiler hatırlamalarında şematik düzenleyicilerin iki farklı sunum şeklinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 785-793.
  • *Güzel-Özmen, R., & Vayiç, Ş. (2007). Oku-altını çiz-böl-birleştir stratejisinin zihinsel engelli öğrencilerin hece tanıma becerilerini kazanmalarında etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 8(2), 1-18. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000116
  • *Güzel-Özmen, R., & Vayiç, Ş. (2007). Oku-altını çiz-böl-birleştir stratejisinin zihinsel engelli öğrencilerin hece tanıma becerilerini kazanmalarında etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 8(2), 1-18. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000116
  • Individuals With Disabilities Education Improvement Act of 2004, 20 U,S,C, § 1400 et seq.(2004), Reauthorization of the Individuals With Disabilities Education Act of 1990.
  • *Işıkdoğan, N., & Kargın, T. (2010). Hikâye haritası tekniğinin zihin engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerini kazanmalarındaki etkililiği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3), 1489-1531. Hassett, D. D. (2008). Teacher flexibility and judgment: A multidynamic literacy theory. Journal of Early Childhood Literacy, 8(3), 295-327. https://doi.org/10.1177/1468798408096479
  • *Işıkdoğan, N., & Kargın, T. (2010). Hikâye haritası tekniğinin zihin engelli öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerini kazanmalarındaki etkililiği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3), 1489-1531. Hassett, D. D. (2008). Teacher flexibility and judgment: A multidynamic literacy theory. Journal of Early Childhood Literacy, 8(3), 295-327. https://doi.org/10.1177/1468798408096479
  • Katims, D. S. (2000). Literacy instruction for people with mental retardation: Historical highlights and contemporary analysis. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 35(1), 3-15.
  • Katims, D. S. (2000). Literacy instruction for people with mental retardation: Historical highlights and contemporary analysis. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 35(1), 3-15.
  • Kazdin, A. E. (2011). Single-case research designs: Methods for clinical and applied settings (2nd ed.). Oxford University Press.
  • Kazdin, A. E. (2011). Single-case research designs: Methods for clinical and applied settings (2nd ed.). Oxford University Press.
  • *Kırcaali-İftar, G., & Uysal, A. (1999). Zihin özürlü öğrencilere özel eğitim danışmanlığı aracılığıyla uygulanan resimli fişlerle okuma-yazma öğretiminin etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2(3), 3-13. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000046
  • *Kırcaali-İftar, G., & Uysal, A. (1999). Zihin özürlü öğrencilere özel eğitim danışmanlığı aracılığıyla uygulanan resimli fişlerle okuma-yazma öğretiminin etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2(3), 3-13. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000046
  • Kurtdere-Fidan, N., & Akyol, H. (2011). Hafif düzeyde zihinsel öğrenme güçlüğü olan bir öğrencini okuma ve anlama becerilerini geliştirmeye yönelik nitel bir çalışma. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4(2), 16-29.
  • Kurtdere-Fidan, N., & Akyol, H. (2011). Hafif düzeyde zihinsel öğrenme güçlüğü olan bir öğrencini okuma ve anlama becerilerini geliştirmeye yönelik nitel bir çalışma. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4(2), 16-29.
  • Mirenda, P. (2003). "He's not really a reader": perspectives on supporting literacy development in individuals with autism. Topics in Language Disorders, 23(4), 271-282.
  • Mirenda, P. (2003). "He's not really a reader": perspectives on supporting literacy development in individuals with autism. Topics in Language Disorders, 23(4), 271-282.
  • No Child Left Behind Act (2001). U.S. Department of Education.
  • No Child Left Behind Act (2001). U.S. Department of Education.
  • *Orçan, M., & Özmen, E. R. (2012). Zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrencilerin okuma hızının artırılmasında sağaltım paketlerinden etkili olanın belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 13(1), 41-54. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000165
  • *Orçan, M., & Özmen, E. R. (2012). Zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrencilerin okuma hızının artırılmasında sağaltım paketlerinden etkili olanın belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 13(1), 41-54. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000165
  • *Özak, H., & Avcıoğlu, H. (2012). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere okuma becerilerinin öğretiminde bilgisayar aracılığıyla sunulan eş zamanlı ipucuyla öğretimin etkililiği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 33-50.
  • Penuel, W. R. (2014). Emerging forms of formative intervention research in education. Mind, Culture, and Activity, 21, 97-117. https://doi.org/10.1080/10749039.2014.884137
  • Penuel, W. R. (2014). Emerging forms of formative intervention research in education. Mind, Culture, and Activity, 21, 97-117. https://doi.org/10.1080/10749039.2014.884137
  • Sannino, A., Daniels, H., & Gutierrez, K. (2009). Learning and expanding with activity theory. Cambridge University.
  • Sannino, A., Daniels, H., & Gutierrez, K. (2009). Learning and expanding with activity theory. Cambridge University.
  • Schulte, A. C., Stevens, J. J., Elliott, S. N., Tindal, G., & Nese, J. F. (2016). Achievement gaps for students with disabilities: Stable, widening, or narrowing on a state-wide reading comprehension test? Journal of Educational Psychology, 108(7), 925-942. https://doi.org/10.1037/edu0000107
  • Schulte, A. C., Stevens, J. J., Elliott, S. N., Tindal, G., & Nese, J. F. (2016). Achievement gaps for students with disabilities: Stable, widening, or narrowing on a state-wide reading comprehension test? Journal of Educational Psychology, 108(7), 925-942. https://doi.org/10.1037/edu0000107
  • Sucuoğlu, B. (Ed.). (2017). Zihin engelliler ve eğitimleri (3rd. ed.). Ankara: Kök Yayıncılık. Şengül, H., & Akçin, N. (2010). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere okuma yazma öğretme konusunda özel eğitim öğretmenlerinin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 43(2), 1-26.
  • Sucuoğlu, B. (Ed.). (2017). Zihin engelliler ve eğitimleri (3rd. ed.). Ankara: Kök Yayıncılık. Şengül, H., & Akçin, N. (2010). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilere okuma yazma öğretme konusunda özel eğitim öğretmenlerinin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 43(2), 1-26.
  • Toews, S. G., & Kurth, J. A. (2019). Literacy instruction in general education settings: A call to action. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 44(3), 135-142. https://doi.org/10.1177/1540796919855373
  • Toews, S. G., & Kurth, J. A. (2019). Literacy instruction in general education settings: A call to action. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 44(3), 135-142. https://doi.org/10.1177/1540796919855373
  • Waitoller, F. R., & Kozleski, E. B. (2013). Understanding and dismantling barriers for partnerships for inclusive education: A cultural historical activity theory perspective. International Journal of Whole Schooling, 9(1), 23-42.
  • Waitoller, F. R., & Kozleski, E. B. (2013). Understanding and dismantling barriers for partnerships for inclusive education: A cultural historical activity theory perspective. International Journal of Whole Schooling, 9(1), 23-42.
  • Wei, X., Blackorby, J., & Schiller, E. (2011). Growth in reading achievement of students with disabilities, ages 7 to 17. Exceptional Children, 78(1), 89-106. https://doi.org/10.1177/001440291107800106
  • Wei, X., Blackorby, J., & Schiller, E. (2011). Growth in reading achievement of students with disabilities, ages 7 to 17. Exceptional Children, 78(1), 89-106. https://doi.org/10.1177/001440291107800106
  • Virkkunen, J. & Newnham, D. S. (2013). The change laboratory: A tool for collaborative development of work and education. Sense.
  • Virkkunen, J. & Newnham, D. S. (2013). The change laboratory: A tool for collaborative development of work and education. Sense.
  • Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society. Harvard University.
  • Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society. Harvard University.
  • Yamagata-Lynch, L. C., & Haudenschild, M. T. (2009). Using activity systems analysis to identify inner contradictions in teacher professional development. Teaching and Teacher Education, 25(3), 507–517. https://doi.org/10.1016/j.tate.2008.09.014
  • Yamagata-Lynch, L. C., & Haudenschild, M. T. (2009). Using activity systems analysis to identify inner contradictions in teacher professional development. Teaching and Teacher Education, 25(3), 507–517. https://doi.org/10.1016/j.tate.2008.09.014
Toplam 108 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Özel Eğitim ve Engelli Eğitimi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Kemal Afacan 0000-0002-2691-6397

Aydın Bal 0000-0001-7246-5876

Halil Çakır 0000-0001-5966-6489

Yayımlanma Tarihi 15 Aralık 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 3 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Afacan, K., Bal, A., & Çakır, H. (2021). Zihin Yetersizliği Olan Öğrenciler İçin Okuma Müdahaleleri: Kültürel-Tarihsel Bir İnceleme. Turkish Journal of Special Education Research and Practice, 3(1), 47-71. https://doi.org/10.37233/TRSPED.2021.0112