Family Constellation and Communication in the Series Zeytin Ağacı: Intergenerational Transmission of Traumas and the Reconstruction Process

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 24, 652 - 683, 29.05.2025

Cansu Öksüz Karademir , Büşra Kırmızıoğlu

https://doi.org/10.37679/trta.1670202

Öz

This article examines how the Family Constellation Method, which has not yet been scientifically validated in the literature, is integrated into the narrative of the Turkish TV series Another Self. The aim of the study is to analyze how the Family Constellation Method, which is already a controversial topic in the literature, is visualized through the series, the effects of this method on the characters and the perspective presented to the audience regarding the method. The analysis takes into consideration how the unconscious traumas transferred unconsciously within the family are reflected in the communication between individuals, how traumas shape individuals' behaviors and how they resolve them. Therefore, the study is important in terms of showing how the Family Constellation Method plays a role in the process of resolving traumas and how the series introduces this method to popular culture. Qualitative research method was adopted in the study and typical case sampling was used. Eight episodes from the first season of the series were analyzed by thematic analysis method to make sense of how the Family Constellation Method was included in the narrative. The main themes identified in this direction are: Intergenerational trauma, communication breakdown and reconnection, and spiritual healing. Family Constellation was integrated into the series in a positive manner, in line with the views on the healing potential of the method. However, the scientific controversy of the method is ignored due to the series' presentation that lacks critical distance. In this way, it is seen that the series adopts a narrative that glorifies the method rather than reflecting the risks in the therapeutic process. The production, which reached a wide audience through Netflix, contributed to the recognition and popularization of the Family Constellation Method; at the same time, it created a visual model of the process of individuals confronting their own pasts. In conclusion, Another Self represents Family Constellation as an effective tool in dramatic narrative by associating it with the process of individual healing and identity construction, but it does not give enough space to scientific questioning.

Anahtar Kelimeler

Family Constellation , Zeytin Ağacı , Intergenerational Trauma Transference , Thematic Analysis , Family Communication

Zeytin Ağacı Dizisinde Aile Dizimi ve İletişim: Travmaların Kuşaklararası Aktarımı ve Yeniden İnşa Süreci

Öz

Bu makale, literatürde bilimsel geçerliliği henüz kanıtlanmamış olan Aile Dizimi Yönteminin, Türk yapımı Zeytin Ağacı dizisinde anlatıya nasıl entegre edildiğini ele almaktadır. Çalışmanın amacı, hâlihazırda literatürde tartışmalı bir konu olan Aile Dizimi Yönteminin, dizi aracılığıyla nasıl görselleştirildiğini, bu yöntemin karakterler üzerindeki etkilerini ve yönteme ilişkin seyirciye sunulan bakış açısını analiz etmektir. Analizde, aile içinde bilinç dışı aktarılan travmaların bireyler arasındaki iletişime nasıl yansıdığı, travmaların bireylerin davranışlarını nasıl şekillendirdiği ve çözüme kavuşturma biçimleri göz önünde bulundurulmaktadır. Bu nedenle çalışma, Aile Dizimi Yönteminin travmaların çözüm sürecinde nasıl bir rol oynadığı ve dizinin bu yöntemi popüler kültüre nasıl tanıttığını göstermesi açısından önem taşımaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi benimsenmiş ve tipik durum örneklemesi kullanılmıştır. Dizinin birinci sezonundaki sekiz bölüm, Aile Dizimi Yönteminin anlatıya nasıl dâhil edildiğini anlamlandırmak için tematik analiz yöntemiyle incelenmiştir. Bu doğrultuda belirlenen ana temalar: Kuşaklar arası travma, iletişimde kopukluk ve yeniden bağlanma ile ruhsal şifalanmadır. Aile Dizimi, diziye yöntemin iyileştirici potansiyeline dair görüşlerle örtüşen, olumlu bir yapıda entegre edilmiştir. Ancak yöntemin bilimsel açıdan tartışmalı oluşu, dizinin eleştirel mesafeden yoksun sunumu nedeniyle göz ardı edilmiştir. Bu hâliyle dizinin, terapötik süreçteki riskleri yansıtmaktan çok, yöntemi yücelten bir anlatım benimsediği görülmektedir. Netflix üzerinden geniş kitlelere ulaşan yapım, Aile Dizimi Yönteminin tanınmasına ve popülerleşmesine katkı sunmuş; aynı zamanda bireylerin kendi geçmişleriyle yüzleşme süreçlerine dair görsel bir model oluşturmuştur. Sonuç olarak Zeytin Ağacı, Aile Dizimini bireysel şifalanma ve kimlik inşası süreci ile ilişkilendirerek dramatik anlatı içinde etkili bir araç olarak temsil etmekte fakat bilimsel sorgulamalara yeterince yer vermemektedir.

Anahtar Kelimeler

Aile Dizimi , Zeytin Ağacı , Kuşaklararası Travma , Tematik Analiz , Aile İçi İletişim

Kaynakça

• AA. (2025). Netflix 2024’ün son çeyreğinde yaklaşık 19 milyon yeni abone kazandı. Retrieved from https://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/netflix-2024un-son-ceyreginde-yaklasik-19-milyon-yeni-abone-kazandi/3458793 Erişim Tarihi: 25.01.2025
• Adler, A. (1927). Individual psychology. The Journal of Abnormal and Social Psychology, 22(2), 116-22. https://doi.org/10.1037/h0072190
• Alptekin, B., Tepegöz, E. (2022). Zeytin ağacı [Dizi]. Netflix
• Akbuar, A. (2022). Aile dizimi: Atalarımızın kaderleri kaderimiz olmasın. Mona Kitap.
• Anderson, R., Carnabucci, K. (2009). The challenge and promise for psychodrama of systemic constellation work. Jessica Kingsley Publishers.
• Andıç, H. (2024). Aile dizimi ve felsefe ilişkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 553-565. https://doi.org/10.33437/ksusbd.1415292
• Auerhahn, N. C., Laub, D., Peskin, H. (1993). Psychotherapy with Holocaust survivors. Psychotherapy: Theory, research, practice, training, 30(3), 434.
• Başer, E., Akıncı, S. (2020). Kullanıcı deneyimi ve kişiselleştirme bağlamında bir dijital platform incelemesi. Selçuk İletişim, 13(2), 866-897. https://doi.org/10.18094/josc.688523
• Berger, P. L., Luckmann, T. (1966). The social construction of reality: A treatise in the sociology of knowledge. Doubley&Company.
• Braun, V., Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3, 77-101
• Bowen, M. (1978). Family therapy in clinical practice. Jason Aronson.
• Boyatzis, R. E. (1998). Transforming qualitative information: Thematic analysis and code development. Sage Publications
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi
• Castells, M. (2008). Ağ toplumunun yükselişi. E. Kılıç (Çev.). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Ceylan Apaydın, Ş. (2023). Dijital yayın platformları ve değişim geçiren diziler: On bin adım dizisi örneği. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi,(40),1-22. https://doi.org/10.31123/akil.1144701
• Cohen, D. B. (2006). Family constellations: An innovative systemic phenomenological group process from Germany. The Family Journal, 14(3), 226–233. https://doi.org/10.1177/1066480706287279
• Conker, B. (2023). Yaşam döngümüz ve aile dizimi: Atalarınla barış, hayat sana aksın.Ceres Yayınları.
• Danieli, Y. (2007). Assessing trauma across cultures from a multigenerational perspective. In Cross-cultural assessment of psychological trauma and PTSD(s. 65-89). Springer.
• Dikmen, E. Ş. (2017). Türkiye’de televizyon yayıncılığının dönüşümü: Sosyal tv yayıncılığı. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi,5(1), 425-448. https://doi.org/10.19145/gumuscomm.283117
• Duman, N. (2020). Bert Hellinger ve aile dizimi terapisi. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 2(2), 114-9. https://doi.org/10.35365/ctjpp.20.02.16
• Ersöz, H. (2022). Aile dizimi: Sağlıklı ailenin sistemi. La Kitap
• Franke, U. (2017). The river never looks back historical and practical foundations ofBert Hellinger’s family constellations. E-Book. Carl-Auer-Systeme Verlag: Heidelberg
• Futon Critic (2025). Netflix: What We Watched the Second Half of 2024. Retrieved from http://www.thefutoncritic.com/ratings/2025/02/26/netflix-whatwe-watched-the-second-half-of-2024-838213/20250226netflix05/ Erişim Tarihi: 29.02.2025
• Gürmeriç, C. (2019). Behavioral changes of the audience by the algorithmic recommendation systems inside video-on-demand platforms considering the example of netflix. [Master’s Thesis, The Graduate Schools of Economics and Social Sciences of İhsan Doğramacı Bilkent University], Ankara. https://repository.bilkent.edu.tr/server/api/core/bitstreams/ 52b10e66-bca9-4fd4-8efc-a1d58ab85515/content
• Hellinger, B. (1995). Familien-Stellen mit Kranken. Handbook accompanying 10-hour live video edition of a course for patients and their psychotherapists and physicians. Heidelberg (CarlAuer-Systeme).
• Hellinger, B., ten Höwel, G. (2010). Kabul etmenin özgürlüğü. S. Toksoy (Çev.). Sistem Yayıncılık.
• Hellinger, B. (2001). Love’s own truths. Bonding and balancing in close relationships. Phoenix, AZ:Zeig, Tucker and Theisen
• Hosch, W. L. (2022, Ağustos 23). Netflix. Retrieved from https://www.britannica.com/topic/Netflix-Inc Erişim Tarihi: 23.01.2025
• Hurley, J., Koenning, M., Bray, A. (2018). Responding to intergenerational psychological trauma: A literature review paper on the place of Family Constellation Therapy. Psychotherapy and Counselling Journal of Australia.https://pacja.org.au/2018/08/4441
• Hunger, C. Bornhauser, A. Link, L. Schweitzer, J. and Weinhold, J. (2014). Improving experience in personal social systems through family constellation seminars: Results of a randomized controlled trial. Family Process, 53(2),288-306.
• Karatay, G. (2020). Tarihsel/toplumsal travmalar ve kuşaklar arası aktarımı biçimleri üzerine. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 29(5), 373-379.
• Kellermann, N. P. F. (2001). Transmission of Holocaust trauma: An integrative view. Psychiatry: Interpersonal and Biological Processes, 64(3), 256-267. https://doi.org/10.1521/00332747.2001.11024914
• Kırık, A. M. (2024). Türkiye’de dijital yayıncılığın gelişim süreci ve fırsatları. TRT Akademi, 9(21), 578-591. https://doi.org/10.37679/trta.1493635
• Kocaman Karoğlu, A., Bal, K., Çimşir, E. (2020). Toplum 5.0 sürecinde Türkiye’de eğitimde dijital dönüşüm. Üniversite Araştırmaları Dergisi. https://dergipark.org.tr/tr/pub/uad/issue/57871/815428
• Konkolÿ Thege, B., Petroll, C., Rivas, C., Scholtens, S. (2021). The effectiveness of family constellation therapy in improving mental health: A systematic review. Family process , 60(2), 409–423. https://doi.org/10.1111/ famp.12636
• Levent, S. (2019). Sinemanın iyileştirici gücü: saklı yaraları onarmak. Sinecine: Sinema Araştırmaları Dergisi, 7(2), ss. 235-242
• Liebermeister, S. (2009). Sevginin kökleri. F. Gürsoy (Çev.). Butik Yayıncılık.
• Matejević, M., Petrović, J. (2022). Family functionality in context of systemic family therapy and family constellations method. Godišnjak za pedagogiju, 7(1), 7-21.https://doi.org/10.46630/gped.1.2022.1
• Nichols, M. P., Schwartz, R. C. (1984). Family therapy: Concepts and methods. Gardner Press.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme Yöntemleri, M. Bütün., S. B. Demir (Çev.). Pegem Akademi
• Paula, V. E. M. de., Azevedo, V. A. de C. (2024). Expansion, applicability, and effects of systemic and family constellation in Brazil. Aracê, 1(6), 16510–16528.10.56238/arev6n4-320
• Ruppert, F. (2008). Trauma, bonding and family constellations: Understanding and healing injuries of the soul. Green Balloon Publishing
• Salış, S. (2022). Ataların izleri: Köken aile açılımı. Doğan Novus Yayınları
• Seçmen, A. E. (2019). Uluslararası televizyon yayıncılığında yeni yönelimler: Dijital film ve dizi platformu “Netflix”. İçinde C. Kandemir (Ed.), Dijital çağda televizyon ve medya (ss. 1-22). Derin Yayınları
• Selenee, M. (2022). Bağlı kaderler ayrı yazgılar. B. Gündoğdu (Çev.). Butik Yayınları
• Sharp, C., Smith, J. V., Cole, A. (2002). Cinematherapy: Metaphorically promoting therapeutic change. Counselling Psychology Quarterly, 15(3), 269-276.https://doi.org/10.1080/09515070210140221
• Shützenberger, A. A., (2024). Atalarımızdan kalan miras: Aile bağları, travmalar ve psikosoybilim. G. Ünal (Çev.). Say Yayınları.
• Srnicek, N. (2019). Platform capitalism. Journal of economic sociology, 20(1), 72–82.
• Stiefel, I., Harris, P., Andreas W. F., Zollmann, A.W. F. (2002). Family constellation-A therapy beyond words, Australian and New Zealand Journal of Family Therapy (ANZJFT) 23(1). 10.1002/j.1467-8438.2002.tb00484.x
• Stone, B. (2008). Invisible roots: How healing past life trauma can liberate your present. Energy Psychology Press
• Stones, B. (2006). A brief history of Bert Hellinger’s family constellations. Self & Society, 33(4), 5–9
• Sürmeli, Z. (2023). Aile dizimi terapisi. Kitap Ağacı Yayınları.
• Şakı Aydın, O. (2019). Yeni izleme biçimleri ve netflix içerikleri: Ritzer‘in mcdonaldlaşma tezi ekseninde bir değerlendirme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(63), 1167- 1172.
• Talarczyk, M. (2022). Family constellation method of Bert Hellinger in the context of the code of ethics for psychotherapists. Archives of Psychiatry and Psychotherapy, 1, 56-64. https://doi.org/10.12740/APP/153318
• Taylor, B. (2018). To see the future of competition, look at netflix. Harward Business Review
• Toman, W. (1961). Family constellation. Springer publishing company.
• Tüner, T. (2022). Köklerimiz mirasımızdır: Aile Dizimi terapisiyle geçmişten gelen travmalardan kurtulmak. Destek Yayınları
• Wearesocial., Meltwater (2025). Global digital reports. Retrieved from https://datareportal.com/reports/digital-2025-turkey Erişim Tarihi: 04.03.2025
• Yağar, F., Dökme, S. (2018). Niteliksel araştırmaların planlanması: Araştırma soruları, örneklem seçimi, geçerlik ve güvenirlik. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi,3(3), 1-9.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.