BOĞAZKALE ARŞİVİNDEN BİR TABLET FRAGMANI (Bo 7929) VE HİTİT YAZIŞMALARINDA BİR İYİ DİLEK: DINGIRMEŠ TI-an harkandu ‘TANRILAR HAYATTA TUTSUN’

Yıl 2022, Sayı: 31, 107 - 115, 15.01.2023

Gülgüney Masalcı Şahin

https://doi.org/10.22520/tubaar2022.31.008

Öz

Eski Yakın Doğu’da özellikle yazışmalarda kullanılan bir iyi dilek kalıbı DINGIRMEŠ TI-an harkandu “tanrılar (seni) hayatta tutsun” ifadesi Hitit metinlerinde de görülmektedir. Bu iyi dilek birbirine rütbece denk olan memurlar ya da krallar arasındaki yazışmalarda sıkça kullanılmıştır. Bo 7929 numaralı tanıtılacak tablet fragmanında da de benzer kalıbın geçtiği düşünülmektedir. Bu bakımdan bir mektup fragmanı olması muhtemeldir. Tablet Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesinde olup 1987 yılında Berlin’den gelen tabletlerdendir. Çalışmada tablet fragmanının transliterasyonu yapılarak tercüme önerisi sunulacak; sözcükler üzerinde durulacak ve filolojik yorum yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Çivi yazılı tablet, mektup, Hititler, Boğazkale, iyi dilekler.

Destekleyen Kurum

Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi

Proje Numarası

2021-02.BŞEÜ.04-05

Teşekkür

Bu çalışma Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi 2021-02.BŞEÜ.04-05 numaralı Bilimsel Araştırma Projesi kapsamında gerçekleştirilmiştir. Tablet fragmanı aynı zamanda Ankara Üniversitesi bünyesinde yürütülen 269 Proje ID'li BAP projesi kapsamında dijital ortama aktarılan tabletler arasındadır. Yayın izni için Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi Müdürü Yusuf Kıraç’a, tablet seksiyonu çalışanlarına, tabletin yayın izni kendisinde iken, yayın için izin veren Doç. Dr. Özlem Sir Gavaz’a teşekkürlerimi sunarım.

NEW TABLET FRAGMENT IN BOGAZKALE ARCHIVE (Bo 7929) AND A GOOD WISH IN HITIT LETTERS:DINGIRMEŠ TI-an harkandu ‘MAY THE GODS KEEP ALIVE’

Öz

The phrase "the gods keep you alive", a well-wisher phrase used especially in correspondence in the Ancient Near East, is also seen in Hittite texts. It is thought that a similar expression was used in the tablet fragment to be introduced. The tablet is one of the tablets that came from Berlin in 1987. In the study, the words will be emphasized by transliterating the tablet fragment and philological interpretation will be made.

Anahtar Kelimeler

Cuneiform tablet, letter, Hittites.

Proje Numarası

2021-02.BŞEÜ.04-05

Kaynakça

• ALP, S. 1991. Hethitische Briefe aus Maşat- Höyük. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• BECKMAN, G. 1983 Hittite Birth Rituals (StBoT 29), Wiesbaden: Otto Harrasowitz.
• EDEL, E. 1994. Die ägyptisch-hethitische Korrespondenz aus Boghazköi in babylonischer und hethitischer Sprache (ÄHK), Opladen.
• FRIEDRICH, J. 1952. Hethitisches Worterbuch, Heidelberg: Carl Winter.
• GÜTERBOCK, H. G. 1979. “Some Stray Bogazköy Tablets.”, Florilegium Anatolicum: Mélanges offerts à Emmanuel Laroche., Ed. E. Masson. Paris: Éditions E. De Boccard: 137–144.
• HAGENBUCHNER, A. 1989. Die Korrespondenz Hethiter Teil 1 (Theth 15), Heidelberg: Carl Winter.
• HAGENBUCHNER, A. 1989. Die Korrespondenz Hethiter Teil 2 (Theth 16) Heidelberg: Carl Winter.
• HOFFNER, JR, H. A.2009 Letters from the Hittite Kingdom, Atlanta: Society of Biblical Literature
• VAN DEN HOUT, TH. P. J. 2003. “Apology of Hattušili III”, Contexts of Scrulpture Ed. W.W. Hallo, Leiden, Boston: 199- 204.
• KARAUĞUZ, G. 2019. Hititlerde Haberleşme Diplomatik Muhaberat ve Diğer Kil Mektuplar, Konya: Çizgi Kitabevi.
• MORAN, W.L. 1992. The Amarna Letters, Baltimore and London: The Johns Hopkins University Press.
• MYNÁŘOVÁ, J. 2007. Language of Amarna - Language of Diplomacy Perspectives on the Amarna Letters, Prague: Czech Institute of Egyptology Faculty of Arts, Charles University in Prague.
• OTTEN, H. 1981. Die Apologie Hattusilis III (StBoT 24), Wiesbaden: Otto Harrasowitz.
• PUHVEL, J. 1984. Hittite Etymological Dictionary,Vol. 1 , Words beginning with A, Berlin-New York- Amsterdam.
• PUHVEL, J. 1991. Hethitische Etymological Dictionary Vol.3: Words beginning with H, Berlin-New York.
• RÜSTER, C.- NEU, E. 1989. Hethitische Zeichenlexikon. Inventar und Interpretation der Keilschriftzeichen aus den Bogazköy-Texten, StBoT Beiheft 2, Wiesbaden: Otto Harrasowitz.
• TISCHLER, J. 1983. Hethitisches Etymologisches Glossar Teil I, A-K, Innsbruck.
• ÜNAL, A. 2007. Multilinguales Handwörterbuch des Hethitischen / A Concise Multilingual Hittite Dictionary/ Hititçe Çok Dilli El Sözlüğü, Hamburg: Kovač.
• ÜNAL, A. 2014. Eskiçağ Anadolu Toplumlarında Puduhepa ve Zamanı Kadın Anayanlı Bir Hitit Kraliçesi, Çorum :Hitit Üniversitesi Yayınları.
• ÜNAL, A. 2016. Hititçe-Türkçe, Türkçe-Hititçe Büyük Sözlük, Hattice, Hurrice, Hiyeroglif Luvicesi, Çivi Yazısı Luvicesi ve Palaca Sözcük Listeleriyle Birlikte, Ankara: Bilgin Kültür Sanat Yayınları.
• WEEDEN, M. 2011. Hittite Logograms and Hittite Scholarship (StBoT 54) Wiesbaden: Harrassowitz.