Destek ve Hareket Sistemi Öğrencilerin Zihinlerinde Nasıl Algılanıyor ve İlişkilendiriliyor?

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 1, 50 - 67, 31.05.2020

Kevser Arslan Vildan Boz Bayram Costu

Öz

Bu araştırmanın amacı, altıncı sınıf öğrencilerinin Kelime İlişkilendirme Testi aracılığıyla “Destek ve Hareket Sistemi”ne ilişkin bilişsel yapılarını ortaya koymak ve kavram yanılgılarını belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda, öğrencilerin kavram yanılgılarını belirlemek ve bilişsel ortaya çıkarmak için veri toplama aracı olarak Kelime İlişkilendirme Testi (KİT) kullanılmıştır. Araştırma tarama modeliyle yürütülmüştür. Çalışma grubunu, İstanbul iline bağlı iki farklı devlet okulunun, 6. sınıflarında öğrenim görmekte olan 66 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Öğrencilere 5 adet anahtar kavram (kas, kemik, eklem, iskelet ve hareket) verilerek belirlenen sürede bu kavramlara yönelik KİT bağlamında zihinlerinde ilişkilendirdikleri kelimeleri yazmaları istenmiştir. KİT uygulanmadan önce pilot çalışma yapılarak öğrencilerin yönteme aşina olmaları sağlanmıştır. Asıl uygulama sonrasında anahtar kavramlarla ilgili öğrencilerin ilişki kurdukları sözcükler ayrıntılı olarak incelenerek frekans tablosu oluşturulmuştur. Oluşturulan frekans tablosundaki verilerden yararlanılarak öğrencilerin bilişsel yapılarını ortaya koyan kavram ağları çizilmiştir. Araştırmanın güvenirliliğinin sağlanması amacıyla veriler bir alan eğitimi uzmanı tarafından incelenmiş ve kodlayıcılar arası güvenirlik değeri hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin destek ve hareket konusuna ilişkin olarak bilgi sahibi olmalarına rağmen bazı öğrencilerin anahtar kavramlarla ilgili kavram yanılgılarına sahip oldukları belirlenmiştir ve bu bağlamda önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Fen Eğitimi, Destek ve Hareket Sistemi, Kelime İlişkilendirme Testi, Kas- İskelet Sistemi

Kaynakça

• Aydoğdu, M. & Kesercioğlu, T. (Ed). (2005). İlköğretimde Fen ve Teknoloji Öğretimi. Anı Yayıncılık: Ankara.
• Bahar, M.,Johnstone, A. H., &Sutcliffe, R. G. (1999). Investigation of Students’ CognitiveStructure İn Elementary Genetics Through Word AssociationTests. Journal of BiologicalEducation, 33, 134-141.
• Bahar, M. (2002). Students’ Learning Diffuculties in Biology: Reasonsand Solutions. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 73-82.
• Bahar, M.,&Özatlı, S. (2003). Kelime İletişim Testi Yöntemi İle Lise 1. Sınıf Öğrencilerinin Canlıların Temel Bileşenleri Konusundaki Bilişsel Yapılarının Araştırılması. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5, 75-85.
• Balbağ, M. Z. (2018). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Kelime İlişkilendirme Testi (KİT) Kullanılarak Kütle ve Ağırlık Kavramlarına İlişkin Bilişsel Yapılarının Belirlenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Dergisi, 3(1), 69-81.
• Balcı, S., Çakıroğlu, J., &Tekkaya, C. (2004, Eylül). 8. Sınıf Öğrencilerinin Fotosentez ve Bitkilerde Solunum Konularındaki Kavram Yanılgılarını Düzeltmede 5E Öğrenme Modelinin Etkisi. VI. Ulusal Fen Bilimleri Ve Matematik Eğitimi Kongresinde Sunulan Bildiri, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi, İstanbul.
• Bozdağ, H. C.,& Ok, G. (2019). Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Hücre Konusundaki Bilgi Farkındalıkları İle Kavram Yanılgılarının Dört Aşamalı Test İle Belirlenmesi. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 200-226.
• Cerrah, L.,Özsevgeç, T., &Ayas, A. (2005). Biyoloji Öğretmen Adaylarının Lise İi? Öğretim Programı Konusundaki Bilgi Düzeyleri: Trabzon Örneklemi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(9), 15-25.
• Çepni, S. (2005). Kuramdan Uygulamaya Fen ve Teknoloji (4.Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Çetinkaya, M.,& Taş, E. (2018). Etkinlik Temelli Web Materyalinin 6. Sınıf “Vücudumuzda Sistemler” Ünitesindeki Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Etkisi. International E-Journal of Educational Studies (IEJES), 2(4), 92-113.
• Fraenkel, J. R.,Wallen, N. E., &Hyun, H. H. (2012). How to Design and Evaluate Research in Education (8th Ed.). New York: Mcgraw-Hill.
• Joung, Y.J. (2009). Children’s Typically-Perceived-Situations Of Floating and Sinking. International Journal Of Science Education, 31(1), 101-127. Kaptan, F. (1998). Fen Bilgisi Öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Karakırık, G.,&Kabapınar, F. Kavram Karikatürü Temelinde Tasarlanan Öğretimin 9. Sınıf Öğrencilerinin Atom Yarıçapı Kavramını Öğrenmelerine Etkisi. Türkiye Kimya Derneği Dergisi Kısım C: Kimya Eğitimi, 4(2), 113-144. Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• Kaymakçı, S. (2012). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının İnkılap Tarihi Öğretiminde Kullanılan Bazı Kavramları Anlama Düzeyi. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi,7(1), 190-207. Kıray, S.A., Aktan, F., Kaynar, H., Kılınç, S. & Görkemli, T. (2015). A Descriptive Study Of Pre-Service Science Teachers’ Misconceptions About Sinking–Floating. Asia-Pacific Forum On Science Learning AndTeaching, 16(2).
• Kırıkkaya, E. B. & Güllü, D. (2008). İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Isı - Sıcaklık ve Buharlaşma - Kaynama Konularındaki Kavram Yanılgıları. İlköğretim-Online, 7(1), 15-27. Koç, I.,& Turan, M. (2018). Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Genetik Kavramlarına İlişkin Kavramsal Anlamaları Ve Kavram Yanılgıları. Başkent University Journal Of Education, 5(2), 107-121.
• Kurt, H.,& Ekici, G. (2013). What Is a Virus? Prospective BiologyTeachers' Cognitive Structure On The Concept Of Virus. International Online Journal Of Educational Sciences, 5(3), 736-756.
• Kwen, B. H. (2005). Teachers’ Misconceptions Of BiologicalScienceConcepts As Revealed İn Science ExaminationPapers. Retrieved January 3, 2008, FromHttp://Www.Aare.Edu.Au/05pap/Boo05099.Pdf.
• Miles, M, B.,&Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: and Expanded Sourcebook. (2nd Ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Nakiboğlu, C.,& Özkılıç Arık, R. (2006). 4. Sınıf Öğrencilerinin Gazlar İle İlgili Kavram Yanılgılarının V-Diyagramı Kullanılarak Belirlenmesi. Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2).
• Önsal, G. (2016). Özel Görelilik Kuramıyla İlgili Kavram Yanılgılarını Belirlemeye Yönelik Dört Aşamalı Bir Testin Geliştirilmesi Ve Uygulanması (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Özatlı N. S., Bahar M. (2010), “Öğrencilerin Boşaltım Sistemi Konusundaki Bilişsel Yapılarının Yeni Teknikler İle Ortaya Konması”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10(2), S. 9-26. Özay Köse, E.,Pekel, O., & Hasenekoğlu, İ. (2009). Misconceptions and Alternative Concepts in Biology Textbooks: Photosynthesis and Respiration. Journal Of Science Education, 10(2), 91-93.
• Pelaez, N. J.,Boyd, D. D., Rojas, J. B., & Hoover, M. A. (2005). Prevalence Of Blood Circulation Misconceptions Among Prospective Elementary Teachers. Advances in Physiology Education, 29, 172-181.
• Polat, G. (2013). 9. Sınıf Öğrencilerinin Çevreye İlişkin Bilişsel Yapılarının Kelime İlişkilendirme Test Tekniği İle Tespiti. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen Ve Matematik Eğitimi Dergisi, 7(1), 97-120.
• Sebitosi, E. K. (2007). Understanding Genetics Andİnheritance in Rural Schools. Journal of Biological Education, 41(2), 56-61.
• Tekkaya, C., Çapa, Y. & Yılmaz, Ö. (2000). Biyoloji Öğretmen Adaylarının Genel Biyoloji Konularında Kavram Yanılgıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 140-147.
• Tokcan, H. (2015). Sosyal Bilgilerde Kavram Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Tokcan, H.,& Yiter, E. (2017). 5. Sınıf Öğrencilerinin Doğal Afetlere İlişkin Bilişsel Yapılarının Kelime İlişkilendirme Testi Aracılığıyla İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 18(1), 115-129.
• Uzoğlu, M. & Aktürk, F.(2019). Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Isı ve Sıcaklıkla İlgili Kavram Yanılgılarının Belirlenmesinde Mektup Yazma Aktivitesinin Kullanılması. Kastamonu Education Journal, 27(5), 2043-2055.
• Ünsal, A. A. (2019). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Gaz Basıncı Konusundaki Kavram Yanılgılarının Belirlenmesi (Master's Thesis, Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
• Yakışan, M., Selvi, M. & Yürük, N. (2007). Biyoloji Öğretmen Adaylarının Tohumlu Bitkiler Hakkındaki Alternatif Kavramları. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 4(1), 60-79.
• Yeşilyurt, S.,& Gül, Ş. (2012). Ortaöğretim Öğrencilerinin Taşıma ve Dolaşım Sistemi Ünitesiyle İlgili Kavram Yanılgıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(1), 17-48.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (11. Baskı). Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Yıldırım, O., Nakiboğlu, C., & Sinan, O. (2004). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Difüzyon İle İlgili Kavram Yanılgıları. BAÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(1), 79-99.