The EFFECTIVENESS of STORY-BASED TEACHING METHOD in TEACHING of “ANCIENT CIVILIZATIONS” in 5TH GRADE SOCIAL STUDIES COURSE

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 1, 290 - 316, 22.05.2019

Fadime Seçgin Mustafa Doğan

https://doi.org/10.17497/tuhed.544746

Cited By: 2

Öz

The purpose of this study is to reveal the effect of story-based teaching on students' academic achievement and awareness levels in teaching the subjects of “Ancient Civilizations” in 5th grade social studies course.  The study was carried out in experimental design from quantitative research models. ‘’the pretest-posttest experimental-control group which is a quasi-experimental’’ was used in order to reveal the difference between the success of the experimental group in which the story-based teaching method is applied and the control group in which the story-based teaching method is not applied.  In order to support the results, phenomenology, one of the qualitative research models, was used and students' opinions were considered in the study. The study group consists of 66 students in 5/B (33 students) and 5/C (33 students) classes in a school in Battal Gazi district of Malatya. As data collection tools, achievement test of ancient civilizations prepared by researchers is used in the collection of quantitative data while the worksheets and student interviews of each civilization is used in the process of collecting qualitative data. In the application process, eight stories about “Ancient Civilizations” which is one of the topics of “Culture and Heritage” unit in the curriculum of the 5th grade are designed. According to the results, it was observed that the mean success of the experimental group in which the story-based teaching method is applied is higher than the control group in which the traditional teaching methods are applied.  However, the qualitative findings show that students can gain awareness about the ancient civilizations and they can show empathy by understanding the differences between people of different cultures

Anahtar Kelimeler

Story, Social Studies, Ancient Civilizations

SOSYAL BİLGİLER DERSİ ‘İLKÇAĞ UYGARLIKLARI’ KONULARININ ÖĞRETİMİNDE HİKÂYE DESTEKLİ ÖĞRETİM YÖNTEMİNİN ETKİLİLİĞİ

Öz

Bu araştırmanın amacı sosyal bilgiler dersi 5. sınıf ‘ilkçağ uygarlıkları’ konularının öğretiminde hikâye destekli öğretimin öğrencilerin akademik başarılarına ve farkındalık düzeylerine etkisini ortaya koymaktır. Araştırma nicel araştırma modellerinden deneysel desende gerçekleştirilmiş; hikâye destekli öğretimin uygulandığı deney grubu ile hikâye destekli öğretimin uygulanmadığı kontrol grubunun başarıları arasındaki farkı ortaya koymak amacıyla “öntest-sontest deney-kontrol gruplu yarı deneysel desen” kullanılmıştır. Elde edilen sonuçları desteklemek için ise nitel araştırma modellerinden olgubilimden yararlanılmış ve öğrenci görüşlerine başvurulmuştur. Araştırmanın çalışma grubunu Malatya Battalgazi ilçesindeki bir okulda yer alan 5/B ve 5/C sınıflarında her birinde 33’er öğrencinin yer aldığı 66 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak nicel verilerin toplanmasında araştırmacılar tarafından hazırlanan ilkçağ uygarlıklarına ait başarı testi ve nitel verilerin toplanması sürecinde de her bir uygarlığa ait çalışma yapraklarından ve öğrenci mülakatlarından yararlanılmıştır. Uygulama sürecinde 5. Sınıf öğretim programında yer alan “Kültür ve Miras” ünitesi konularından olan “İlkçağ Uygarlıkları”yla ilgili sekiz adet hikâye tasarlanmıştır. Ortaya çıkan sonuçlara göre hikâye destekli öğretim yönteminin uygulandığı deney grubu başarı ortalamasının, geleneksel öğretim yöntemlerinin uygulandığı kontrol grubunun başarı ortalamasından daha yüksek olduğu görülmüştür. Bununla birlikte elde edilen nitel bulgular, öğrencilerin ilkçağ uygarlıkları ile ilgili farkındalık kazanabildiklerini; farklı kültürden insanlar arasındaki fakları kavrayarak empati kurabildiklerini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Hikâye, Sosyal Bilgiler, İlkçağ Uygarlıkları

Kaynakça

• Akengin, H., ve Tuncel, G. (2003). Sosyal bilgiler öğretiminde bir yönem olarak empatinin etkililiği. I. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi, İzmir.
• Akkuş, Z. (2007). Tarih öğretiminde edebi ürünlerin kullanımının öğrenci başarısına etkisi (Yayınlamış Doktora Tezi), Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Altunay Şam, E. (2011). "Şu Çılgın Türkler" romanının kurutuluş savaşı bilgisini öğrenmeye etkisi. Journal of New World Sciences Academy, s. 2555-2568.
• Ata, B. (2014). Türkiye'de tercüme faaliyetleri içinde eğitim klasiklerinin yeri ve bu eserlerin sosyal bilgiler eğitimine katıkıları. B. Ata ve İ. Bağcı (Edt) , Sosyal Bilgiler Eğitimi Açısından Eğitim Klasikleri İncelemeleri (s. 1-20). Ankara: Pegem.
• Balcı, A. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: Pegem.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
• Dilek, D., ve Soğucaklı Yapıcı, G. (2005). Öykülerle tarih öğretimi yaklaşmı. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi S. (18), s. 115-130.
• Demir, S. B. (2011). Sosyal bilgiler öğretim programına göre düzenlenmiş hikayelerin etkililiği (Yayınlanmış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Ensitüsü, İstanbul.
• Demir, S. B., ve Akengin, H. (2012). Hikayalerle Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Pegem.
• Jordan, J. (1992). Effects of a literature-based approach to history on sixth graders' achievement and attitudes. ERIC Document Reproduction Service No. ED351251)Kaymakçı, S. (2013). Sosyal bilgiler ders kitaplarında sözlü ve yazılı edebi türlerin kullanılma durumu. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi S. (20), s. 230-255.
• Keskin, Y. (2008). Türkiye'de sosyal bilgiler öğretim programlarında değerler eğitimi: tarihsel gelişim, 1998 ve 2004 programlarının etkililiğinin araştırılması (Yayınlanmış Dotora Tezi). Türkiye: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Koçak, A. (2004). İlköğretim sosyal bilgiler dersinde Osmanlı Devleti'nin XIX. yüzyıllarının öğretiminde hatıra ve hikayelerin kullanılması. (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniverisitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Köksal, H. (2007). İlkçağda vatandaşlık eğitimi olarak tarih öğretimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, S. 15, s. 271-278.
• Köstüklü, N. (2006). Sosyal bilimler ve tarih öğretimi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
• Mcgown, T., ve Guzetti, B. (2004). Edebiyat temelli sosyal bilgiler öğretimi (Çev. Doğanay A.). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilgiler Dergisi, s. 35-44.
• MEB. (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı. Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Program (İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6, 7. Sınıflar). Ankara: Talim Terbiye Kurulu.
• Oruç, Ş. ( 2009). Sosyal bilgiler 6. sınıf ders kitaplarında edebi ürünler. TSA, s. 9-24.
• Öztaşkın, Ö., ve Üngör, İ. (2013). Sosyal bilgiler ders kitaplarında eski çağ tarihi konusu ve bilincinin bilimsel içerik bakımından değerlendirilmesi. e-İnternational Journal Of Educational Research, s. 1-26.
• Öztürk, C., ve Otluoğlu, R. (2002). Sosyal bilgiler öğretiminde yazılı edebiyat ürünlerini ders aracı olarak kullanmanın duyuşsal davranış özelliklerini kazanmaya etkisi. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, s. 173-182.
• Öztürk, C., Keskin, S. C., ve Otluoğlu, R. (2014). Sosyal bilgiler öğretiminde edebi ürünler ve yazılı materyaller. Ankara: Pegem.
• Öztürk, İ. H. (2011). Tarih öğretiminde anakronizm sorunu: sosyal bilgiler ve tarih ders kitaplarındaki kurgusal metinler üzerine bir inceleme. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, s. 35-58.
• Savage, Mrsha, K., ve Svage, T. V. (1993). Children’s literature in middle school social studies. The Social Studies, S. 82(1), s. 32-36.
• Sidekli, S., Tangülü, Z., ve Yangın, S. (2013). Sosyal bilgiler öğretimi: Bana bir hikaye anlatır mısın? Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.(6/4), s. 311-323.
• Şimşek, A. (2000). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde hikaye anlatım yönteminin kullanımı (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ensitüsü, Ankara.
• Şimşek, A. (2004). İlköğretim okulu sosyal bilgiler dersi tarih konularının öğretiminde hikaye anlatım yönteminin etkililiği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, s. 495-509.
• Şimşek, A. (2006). İlköğretim sosyal bilgiler dersinde tarihsel hikâyeye yönelik olarak öğrenci görüşleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, S. (26), s. 187-202.
• Şimşek, A. (2009). Sosyal bilgiler derslerinde bir öğretim materyali olarak edebi ürünler. M. Safran (Edt.), Sosyal Bilgiler Öğretimi (s. 390-409). Ankara: Pegem.
• Şimşek, A. (2011). Geçmişin nesnesini arayan bilim arkeoloji: Türiye'de tarih öğretimindeki durumu. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, s. 919-934.
• Şimşek, A. (2014). Sosyal bilgiler öğretiminde bir öğretim materyali olarak edebi ürünler, Ankara: Pegem.
• Taşkın, A. (2016). Cumhuriyet döneminde ilkokul tarih/sosyal bilgiler ders kitaplarında eskiçağ tarihinin öğretiminin incelenmesi. (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Turgut, M.F. (1992). Eğitimde ölçme ve değerlendirme metotları, Ankara: Saydam.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yılmaz, A. A. (2011). Tarih Öğretmenlerinin eskiçağ tarihi ve eski türk tarihi öğretiminde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. e-Journal of New World Sciences Academy, s. 2148- 2156.