Öğretmen adaylarının Türk eğitim tarihi dersine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 2, 279 - 301, 25.10.2024

Dilsat Peker Ünal , Berkay Kılıç , Mehmet Sağlam

https://doi.org/10.17497/tuhed.1437394

Öz

Türk eğitim tarihi (TET) dersi, eğitim sistemimizin sosyal, ekonomik, siyasal değişimlere bağlı olarak geçirdiği değişimi kronolojik sıralamada öğretmen adaylarına sunmak, öğretmen adaylarının geçmişi anlayarak içinde bulunduğumuz dönemi ve geleceği doğru yorumlamalarını sağlamak amacıyla hazırlanmış bir derstir. Diğer dersler gibi TET dersinde, derse yönelik tutum, öz yeterlik, ilgi, inanç gibi çeşitli niteliklerin bilinmesi ve ders işleniş sürecinde göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu nitelikler öğrenme ve öğretme sürecindeki verimi artıracaktır. Bu araştırmada eğitim fakültelerinde verilmekte olan TET dersine yönelik tutumu çeşitli değişkenlere göre incelemek amaçlanmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde 2022-2023 eğitim-öğretim yılında, çeşitli bölümlerde ve sınıflarda öğrenim gören 363 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada, öğretmen adaylarının TET dersine yönelik tutumlarını belirlemek amacıyla “Türk Eğitim Tarihi Dersine Yönelik Tutum Ölçeği”, “Maggie Mcvay Lynch Öğrenme Stili Envanteri” ile araştırmacılar tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde frekans, yüzdelik dilim ve aritmetik ortalama, bağımsız gruplar için T-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Post-hoc testleri kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları genel olarak değerlendirildiğinde öğretmen adaylarının TET dersine yönelik tutumlarının ortanın üstü düzeyde olduğu, derse yönelik tutumda cinsiyete, bölüme, sınıf düzeyine, genel ağırlıklı not ortalamasına göre anlamlı bir fark görülmediği ancak öğrenme stili değişkeni açısından anlamlı farklılıklar olduğu görülmüştür. Elde edilen bulgular çeşitli araştırmalar ışığında tartışılarak çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

öğretmen adayları , Türk eğitim tarihi dersi , öğrenme stilleri , Türk eğitim tarihi dersine yönelik tutum

Examination of the attitudes of prospective teachers toward the history of Turkish education course according to different variables

Öz

The History of Turkish Education (HTE) course is a course designed to present the transformation of the Turkish education system based on social, economic, and political changes for prospective teachers and ensure that prospective teachers interpret the present and the future accurately by understanding the past. As in other courses, it is needed to identify various qualities such as attitudes toward the HTE course, self-efficacy, interests, and beliefs and keep these qualities in mind during the conduct of the course. These qualities will increase efficiency in the learning and teaching process. This study aimed to investigate attitudes toward the HTE course, which is offered at faculties of education, according to different variables. The correlational method, which is a quantitative research method, was used in the study. The sample of the study consisted of 363 prospective teachers receiving education at various departments and various class levels at the education faculty of a state university in the 2022-2023 academic year. To identify the attitudes of the participants toward the HTE course, a personal information form prepared by the researchers, the “Attitude Scale regarding the History of Turkish Education Course”, and the “Maggie McVay Lynch Learning Style Inventory” were used. Frequencies, percentages, mean values, independent-samples t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), and post hoc tests were used in the analyses of the collected data. According to the results of the study in general, prospective teachers had above-average positive attitudes toward the HTE course, their attitudes toward the course did not differ significantly based on gender, department, class year, or grade point average, but they differed based on their learning styles. The obtained results were discussed alongside the results of previous studies, and various recommendations were proposed.

Anahtar Kelimeler

teacher candidates , Turkish education history course , learning styles , attitude towards Turkish education history course

Kaynakça

• Aike Aiken, L. R., Jr., & Dreger, R. M. (1961). The effect of attitudes on performance in mathematics. Journal of Educational Psychology, 52(1), 19–24. https://doi.org/10.1037/h0041309
• Akhan, O., & Altıntaş, S. (2019). Öğretmen adaylarının Türk eğitim tarihi dersine yönelik tutumları. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 4(2), 90-100.
• Akyüz, Y. (2019). Türk eğitim tarihi M.Ö. 10.000-M.S. 2020. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Alabaş, R. (2016). Türk eğitim tarihi dersinin önemi hakkında öğretmen adaylarının görüşleri. Cumhuriyet International Journal of Education-CIJE, 5(4), 89–102.
• Alan, N., & Bağcı, H. (2016). Üniversite öğrencilerinin Türk dili I-II dersine yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim fakültesi Dergisi. 38. 118-132.
• Amber, P. (2017). A comparative study exploring the association of flipped and traditional ınstructional approaches with students' performances, attitudes, mathematical mindsets and learning styles in an ıntroductory statistics course [Unpublished doctoral dissertation, State University of New York at Buffalo]. ProQuest Dissertations and Theses Global.
• Arıkan, A., Ünver, Ş., & Saraç Süzer, H. S. (2007). Yabancı dil eğitimi programlarında Türk eğitim tarihi dersinin önemi ve içeriğine ilişkin öğrenci görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 24–32.
• Ateş, M. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeyleri ile Türkçe dersine karşı tutumları ve akademik başarıları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Atik Kara, D. (2023). 1997, 2006 ve 2018 öğretmen eğitimi programlarında meslek bilgisi derslerinin işlenişine yönelik öğretmen adayı görüşleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (40), 1236-1273.
• Ayvaz Tuncel, Z. (2016). Pedagojik formasyon sertifika programında Türk eğitim tarihi dersinin yeri ve önemine ilişkin öğrenci görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü̈ Dergisi, 25, 315–329.
• Baykara Pehlivan, K. (2010). Öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları üzerine bir çalışma. İlköğretim Online 9(2), 749-763.
• Bolat, Y. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının Türk eğitim tarihi dersine ilişkin algıları: Bir metafor analizi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(38), 12–28.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Coşkun, M. & Dinçol, S. (2023). Öğretmen adaylarının öğretmenlik meslek bilgisi derslerine ilişkin görüşleri: programdaki yeri açısından. Kocaeli Üniversitesi Eğitim dergisi, 6 (1), 27-48.
• Çoban, H. (2022). İlahiyat Öğrencilerinin Arapça dersine yönelik tutumlarının akademik başarıya etkisi. Marife Dini Araştırmalar Dergisi. 22 (1), 339-356. https://doi.org/10.33420/marife.1103278
• Dağhan, G. & Akkoyunlu, B. (2014). Maggie Mcvay Lynch Öğrenme Stili Envanterinin Türkçe'ye uyarlanma çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40 (40), 117-126.
• Dikmen, M., Tuncer, M., & Şimşek, M. (2018). Öğrenme stilleri ile öğrenmeye yönelik tutum arasındaki ilişki. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11 (57), 387-400.
• Duman, T. (1991). Türkiye’de ortaöğretimde öğretmen yetiştirme. MEB Yayınları.
• Ersöz, Y., & Arıbaş, S. (2014). Türk eğitim tarihi dersi öğretiminde farklı bir yaklaşım: Resim öğretmenliği öğrencilerinin sergi çalışması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(34), 90-100.
• Ferrer, J., Ringer, A., Saville, K., Parris, M. A. &Kashi, K. (2020). Students’ motivation and engagement in higher education: The importance of attitude to online learning. High Education 83, 317–338 (2022). https://doi.org/10.1007/s10734-020-00657-5
• Gilik Güleç, D. (2012). Öğretmen adaylarının Öğretmenlik meslek bilgisi derslerine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Güçlü, M., & Bozgeyikli, H. (2016). Öğretmen adaylarının Türk eğitim tarihi dersine yönelik tutumlarının incelenmesi. Tarih Okulu Dergisi (TOD), 9(15), 401–415.
• Güven, İ. (2018). Türk eğitim tarihi. Pegem Akademi.
• Karagöz, S. (2020). Türk eğitim tarihi dersinin eğitim fakültesi öğrencilerinin eleştirel düşünme, sorgulama ve sorumluluk bilinçlerinin gelişimine katkısı: Aksaray üniversitesi örneği. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(27), 210–235.
• Kamer, S. T. & Şimşek, A. S. (2016). Türk eğitim tarihi dersine yönelik öğretmen adaylarının tutumlarının ölçülmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 663-67.
• Keskin, N., Öncü, E., & Küçük, K. S. (2016). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersine yönelik tutum ve öz-yeterlikleri. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(1), 93-107. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000287
• McVay Lynch, M. (2000). Developing a web – based distance student orientation to enhance student success in an online bachelor’s degree completion program [Unpublished doctoral dissertation, Nova Southeastern University]. ProQuest Dissertations and Theses Global.
• McVay Lynch, M. (2004). Learning Online: A guide to success in the virtual classroom. Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203353455
• Oker, D., & Tay, B. (2020). Hayat Bilgisi dersi tutum ölçeğinin geliştirilmesi ve öğrencilerin hayat bilgisi dersine yönelik tutumlar. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 10(2), 731-756.
• Robinson, E., & Fraser, B. J. (2013). Kindergarten students’ and parents’ perceptions of science classroom environments: Achievement and attitudes. Learning Environments Research, 16 (2), 151-167.
• Sağlam, D., & Arslan, A. (2018). The effect of flipped classroom on the academic achievement and attitude of higher education students. World Journal of Education, 8(4), 170-176.
• Şahin, M., Ellez, M., & Günter, T. (2009, Ekim 1-3). Türk eğitim tarihi dersine ilişkin öğrencilerin algı ve beklentileri [Konferans sunumu]. XVIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı.
• Taşdemirci, E. (2010). Türk eğitim tarihi. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Tuncer, M., & Yılmaz, Ö. (2016). Ortaokul öğrencilerinin matematik dersine yönelik tutum ve kaygılarına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2). 47-64.
• Valenta, A., Therriault, D., Dieter, & M., Mrtek, R. (2001). Identıfyıng student attıtudes and learnıng styles ın dıstance educatıon. Journal of Asynchronous Learning Network, 5(2), 111-127.
• Yetim, H. (2006). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin matematik ve Türkçe derslerine yönelik tutumları ile bu derslerdeki başarıları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Svirko, E., & Mellanby, J. (2009). Attitudes to e-learning, learning style and achievement in learning neuroanatomy by medical students. Medical Teacher, 30 (9-10), 219-227. https://doi.org/10.1080/01421590802334275
• Sağlam, M. (2021). Cumhuriyet döneminde eğitim: öğretmen yetiştirme. M. Sağlam (Ed), Türk Eğitim Tarihi (s. 399-418). Vize Yayıncılık.