Exhibition Types of Culinary Museums and the Effect of Tourist Guides: A Case of Şanlıurfa Hacıbanlar Evi Culinary Museum

Yıl 2019, , 104 - 112, 30.12.2019

Mustafa Sandıkcı , Asilhan Semih Mutlu , Hülya Mutlu

https://doi.org/10.34090/tured.656879

Cited By: 2

Öz

Purpose and Importance: The aim of this study; is to
determine the exhibition methods used in gastronomic museums, which have
increased the number of activities and visitors in recent years, and the effect
of tourist guides on the determination of these methods. To provide information
on the establishment of increasing gastronomy museums and to contribute to the
literature by increasing the studies on gastronomy museums.

Methodology: In this study, qualitative research method was
preferred and observation and interview techniques were used. In the Şanlıurfa
Hacıbanlar Evi Culinary Museum, which was selected as a sample, the ways of
displaying the culinary culture were tried to be determined by observing. The observation
form was completed and the data were recorded. In addition, interviews were
conducted with museum managers to determine the effect of tourist guides on the
choice of exhibition style.

Findings: Şanlıurfa is one of the cities that come to the
forefront with cultural and gastronomic tourism and takes advantage of museums
in presenting its unique cultural values. Şanlıurfa Hacıbanlar Evi Culinary
Museum, which reflects one of the best examples of living culinary culture,
informs its visitors about the culinary culture of the city. It was determined
that only the stationary display technique was used in the museum. It was
determined that particularly in-store display, mannequins, information boards
and visuals were used mostly. It was concluded that the tourist guides had no
effect on the type of exhibition, but they had an effect on the exhibited works
and its’ locations.

Originality/Value: Culinary culture has become
the center of attention of tourists during the transition from mass tourism to
individual tourism and gastronomy tours have started to be organized. The use
of museums in transferring culinary culture to future generations, the reason
for their display and the influence of tourist guides include the original
characteristics of the study.

Limitations: The study was conducted only in the Şanlıurfa
Hacıbanlar House Kitchen Museum sample.

Anahtar Kelimeler

Gastronomy museum, culinary culture, Hacıbanlar evi culinary museum, tourist guide

Mutfak Müzelerinin Sergileme Şekilleri ve Turist Rehberlerinin Etkisi: Şanlıurfa Hacıbanlar Evi Mutfak Müzesi Örneği

Öz

Amaç ve Önemi: Bu çalışmanın
amacı; son yıllarda faaliyet ve ziyaretçi sayılarında artış gösteren gastronomi
müzelerinde, kullanılan sergileme yöntemlerini ve bu yöntemlerin
belirlenmesinde turist rehberlerinin etkisini belirlemektir. Gastronomi müzelerinin
kurulmasına bilgi temin etmek ve gastronomi müzeleri üzerine yapılan
çalışmaların literatürüne katkı sağlamaktır.

Yöntem: Bu çalışmada
nitel araştırma tercih edilerek gözlem ve görüşme tekniğinden yararlanılmıştır.
Örneklem olarak seçilen Şanlıurfa Hacıbanlar Evi Mutfak Müzesi’nde mutfak
kültürünün sergilenme şekilleri gözlem yapılarak belirlenmeye çalışılmıştır.
Gözlem formu doldurularak veriler kayıt altına alınmıştır. Ayrıca müze
sorumluları ile görüşmeler gerçekleştirilerek sergileme şeklinin tercihinde
turist rehberlerinin etkisi belirlenmeye çalışılmıştır.

Bulgular: Şanlıurfa kültür
ve gastronomi turizmi ile ön plana çıkan şehirlerden biri olup, kültürel
değerlerin sunulmasında müzelerden yararlanmaktadır. Yaşayan mutfak kültürünün
en güzel örneklerinden bir tanesini yansıtan Şanlıurfa Hacıbanlar Mutfak Müzesi
ziyaretçilere şehrin mutfak kültürünü anlatmaktadır. Müzede sadece durağan
sergileme tekniği kullanıldığı belirlenmiştir. Özellikle vitrin içi sergileme,
mankenler, bilgi panoları ve görsellerin çoğunlukta olduğu belirlenmiştir.
Sergilenme şeklinin tercihinde turist rehberlerinin etkisi bulunmazken,
sergilenen eserlerde ve konumlarında etkilerinin olduğu sonucuna varılmıştır.

Özgünlük/Bilimsel
Katkı:
Mutfak kültürü kitle turizminden bireysel turizme geçiş aşamasında turistlerin
ilgi odağı haline gelmiş ve gastronomi turları düzenlenmeye başlanmıştır.
Mutfak kültürünü gelecek nesillere aktarmada müzelerin kullanımı, sergileme
şekillerinin incelenmesi ve turist rehberlerinin etkisi çalışmanın özgünlüğünü
sağlamaktadır.

Sınırlılıklar: Çalışmanın sadece
Şanlıurfa Hacıbanlar Evi Mutfak Müzesi örnekleminde yapılması sınırlılıklarını
oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Gastronomi Müzeleri, Mutfak Kültürü, Şanlıurfa Hacıbanlar evi, turist rehberi

Kaynakça

• Çetin, M., ve Küçükkömürler, S. Destinasyon Çekicilik Unsuru Olarak Gastronomi Müzeleri: Oleatrium Zeytin ve Zeytinyağı Tarihi Müzesi Örneği. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 22(1), 1-17.
• Erbay, M. (2011). Müzelerde Sergileme ve Sunum Tekniklerinin Planlanması. (1st ed.). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Gökçe, F., Sunar, H., ve Türkoğlu, A. (2017). Doğal Çevrenin Korunmasında Bitki Müzelerinin Etkisi; Hatay Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Müzesi Örneği. Uluslararası Turizm ve Kültürel Miras Kongresi, Muğla.
• Gül, M. ve Gül, K. (2017). Özel Müzelerin Kültür Turizmi Potansiyeli Açısından Değerlendirilmesi: Balıkesir Örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(4): 52-65.
• ICOM, (2018). International Council of Museum, http://icomturkey.org/tr/icoma-g%C3%B6re-m%C3%BCzenin-tan%C4%B1m%C4%B1 (Erişim Tarihi: 17.10.2019).
• İstanbullu Dinçer, F. ve Şahinoğlu, Ş. (2015). Somut Olmayan Kültürel Miras Kavramında Mutfak Kültürünün İncelenmesi. II. Ulusal Sürdürülebilir Turizm Kongresi, Antalya.
• Mankan, E. (2017a). Destinasyon Pazarlamasında Çekici Bir Faktör Olarak Türkiye’deki Gastronomi Müzeleri Örneği. Turkish Studies, 14(2): 641-654.
• Mankan, E. (2017b). Dünyadaki Gastronomi Müzeleri Üzerine Genel Bir Değerlendirme. Turkish Studies, 12(1): 157-176.
• Sandıkcı, M., Mutlu, A. S., ve Mutlu, H. (2018). Mutfak Kültürünün Gastronomi Müzelerinde Sergilenme Şekilleri Emine Göğüş Mutfak Müzesi Örneği. Uluslararası Gastronomi Araştırmaları Kongresi, Kocaeli.
• Şener, O. ve Yüksel, E. (2016). Avrupa Müzeleri. Beta Yayınevi (1st Ed.). İstanbul.
• Yılmaz, H. ve Şenel, P. (2014). Turistik Bir Çekicilik Olarak Gastronomi Müzeleri. 15. Ulusal Turizm Kongresi Engelsiz Turizm Kongre Kitabı, 499-510, Ankara.