Ortaokul Matematik Ders Kitaplarında Yer Verilen Problem Kurma Etkinliklerinin İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 8 Sayı: 3, 378 - 407, 22.09.2017

Emre Ev Çimen , Şafak Yıldız

https://doi.org/10.16949/turkbilmat.291814

Öz

Bu çalışmanın amacı ortaokul matematik
ders kitaplarında ne kadar ve ne türde problem kurma etkinliklerine yer
verildiğini belirlemektir. Çalışmada 2016-2017 eğitim öğretim yılında Talim ve
Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından internet ortamında sunulan ortaokul
matematik ders kitapları incelenmiştir. Araştırmada iki tanesi Bakanlık dört
tanesi özel yayınevi basımı olmak üzere toplam altı matematik ders kitabı
kullanılmıştır. Çalışmada incelenen kitaplar içerdikleri problem kurma
etkinliklerinin miktar ve türleri bakımından incelenmiştir. Araştırmanın
sonucunda özel bir yayınevine ait sekizinci sınıf ders kitabı dışındaki tüm
kitaplarda problem kurma etkinliklerine sınırlı sayıda ve çeşitlilikte yer
verildiği görülmüştür. Ayrıca, incelenen kitaplardaki problem kurma
etkinliklerinin alt öğrenme alanlarında dengeli bir dağılımının olmadığı;
öğrenme alanlarının tamamını kapsayan ve tüm problem kurma türlerini içeren bir
kitabın olmadığı bulunmuştur. Bu sonuçlardan hareketle, öğretim programının
amacıyla uyumlu olabilmek maksadıyla, alt öğrenme alanlarını dengeli biçimde
kapsayacak şekilde ortaokul matematik ders kitaplarında daha çok sayıda ve
türde problem kurma etkinliğine yer verilmesi önerilmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Matematik Eğitimi, Problem Kurma, Ortaokul Matematik Ders Kitapları

A Review of Problem Posing Activities in Secondary School Mathematics Textbooks

Öz

The purpose of this study is to determine
how much and what type of problem posing activities are included in the
secondary school mathematics textbooks. In the study, secondary school
mathematics textbooks of 2016-2017 academic year presented in the internet
environment by the Training and Education Board were analyzed. A total of six
mathematics books were analyzed in the research; two of them published by
National Education Ministry and four of them published by private publishers.
The books were evaluated in terms of the extent and types of problem posing
activities included. As the results of the research, it was seen that there
were limited number and variety of problem posing activities in all the books
except the 8th grade textbook published by a private publisher. Furthermore, in
the books analyzed, it was found that there was no balanced distribution of
problem posing activities in the sub-learning areas and that there was not a
book including all types of problem posing activities that cover all of the
learning areas. Based on these results, to be able to in accordance with the purpose
of the curriculum, it is suggested that secondary school mathematics textbooks
should include more and diverse  problem
posing activities in the manner that will cover the learning areas in a
balanced way. It was also found that there was no balanced distribution of
problem posing activities in the lower learning areas, and no publishing house
where all of the problem-setting types are used. In a similar vein, it was seen
that there were no publishing houses that provided problem-setting activities
for the entire learning area. In the study, textbooks were suggested to provide
problem-setting activities more appropriately in accordance with the purpose of
the curriculum, and to diversify problem-building activities. 

Anahtar Kelimeler

Mathematics Education, Problem Posing, Secondary School Mathematics Textbooks

Kaynakça

• Akay, H. (2006). Problem kurma yaklaşımı ile yapılan matematik öğretiminin öğrencilerin akademik başarısı, problem çözme becerisi ve yaratıcılığı üzerindeki etkisinin incelenmesi. Yayınlanmış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Akay, H., Soybaş, D. ve Argün, Z. (2006). Problem Kurma Deneyimleri ve Matematik Öğretiminde Açık-uçlu Soruların Kullanımı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (1), 129-146.
• Albayrak, M., İpek, A. S., & Işık, C. (2006).Temel İşlem Becerilerinin Öğretiminde Problem Kurma-Çözme Çalışmaları/Problem Designing-Solving Studies In Teaching of Basic Operation Skills. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt-Sayı: 8-2 Yıl: 2006.
• Ambrus, A. (1997). Problem posing in mathematics education. Ed: Kansanan, P. Discussions on Some Educational Issues VII. Research Reports, Helsinki, Finland, 5-19.
• Arıkan, E. E. (2013). İlköğretim 2. Sınıf Öğrencilerinin Matematiksel Problem Kurma Becerilerinin İncelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 305- 325.
• Aycan, Ş., Kaynar, Ü. H., Türkoğuz, S., & Arı, E. (2002). İlköğretimde Kullanılan Fen Bilgisi Ders Kitaplarının Bazı Kriterlere Göre İncelenmesi. (http://old.fedu.metu.edu.tr/ufbmek-5/b_kitabi/b_kitabi.htm adresinden 12 Aralık 2016 tarihinde alıntı yapılmıştır.)
• Christou, C., Mousoulides, N., Pittalis, M., Pitta-Pantazi, D., & Sriraman, B. (2005). An EmpiricalTaxonomy of Problem PosingProcesses. ZDM, 37(3), 149-158.
• Çelik, A., & Özdemir, E. Y. (2011). İlköğretim öğrencilerinin orantısal akıl yürütme becerileri ile problem kurma becerileri arasındaki ilişki. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(30), 1-11.
• El Sayed, R. A. E. (2002). Effectiveness of Problem Posing Strategies on Prospective Mathematics Teachers' Problem Solving Performance. Journal of Science and Mathematics Education in Southeast Asia, 25(1), 56-69.
• English, L. D. (1997). Promoting a Problem-PosingClassroom. Teaching Children Mathematics, 4(3), 172.