SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ GEOMETRİK KAVRAMLARA İLİŞKİN TANIMLARININ VE ŞEKİLLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 34 Sayı: 1, 173 - 221, 24.04.2021

Tuba Aydoğdu İskenderoğlu , Elif Akşan

https://doi.org/10.19171/uefad.797043

Öz

Bu çalışmanın amacı sınıf öğretmeni adaylarının bazı iki boyutlu geometrik kavramlara ilişkin tanım ve şekil bilgilerinin ortaya çıkarılmasıdır. Araştırma, nitel ve nicel yöntemlerin birleştirilmesiyle betimsel araştırma yöntemi kullanılarak sınıf öğretmenliği programı birinci sınıfta okuyan 116 öğretmen adayıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada öğretmen adaylarına 12 tane geometrik kavramın (açı, çokgen, üçgen, dörtgen, yamuk, paralelkenar, eşkenar dörtgen, dikdörtgen, kare, deltoid, çember, daire) tanımlarının ve çizimlerinin yapılması istenen bir form uygulanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, öğretmen adaylarının geometrik kavramlara ilişkin çizim yapmakta tanım yapmaktan daha başarılı oldukları belirlenmiştir. Yani öğretmen adaylarının şekilleri doğru çizmekte şekilleri tanımlamaya göre daha başarılı oldukları ortaya konulmuştur. Bunun yanı sıra öğretmen adaylarının çizim ve tanım bilgilerinde birçok eksikliğin mevcut olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tanım bilgisi, Şekil bilgisi, Öğretmen adayı, Geometrik kavramlar

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

AN INVESTIGATION INTO PRE-SERVICE PRIMARY SCHOOL TEACHERS' DEFINITIONS OF GEOMETRIC CONCEPTS AND SHAPES

Öz

This study aims to identify pre-service primary school teachers their knowledge about definitions of two-dimensional geometrical shapes. A descriptive method was adopted by combining qualitative and quantitative approaches. The participants of the study were 116 pre-service teachers in the first year of Primary School teacher education. Study data were gathered using a definition and drawing form that included items about 12 geometrical concepts (angle, polygon, triangle, square, quadrilateral, trapezoid, parallelograms, rhombus, deltoid, ring and circle). The findings showed that pre-service primary school teachers were more successful in drawing geometrical concepts than in defining them. However, findings also showed that there were many deficiencies in drawing and definition information.

Anahtar Kelimeler

Definition information, Shape information, Pre-service teacher, Geometrical shapes

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Akkaya, R., & Durmuş, S. (2010). İlköğretim öğrencilerinin cebir öğrenme alanındaki kavram yanılgılarının giderilmesinde çalışma yapraklarının etkililiği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27, 7-26.
• Atebe, H. U., & Schäfer, M. (2010). Research evidence on geometric thinking level hierarchies and their relationships with students' mathematical performance. Journal of the Science Teachers Association of Nigeria, 45(1-2), 76-84.
• Baki, A., & Çelik, D. (2005). Grafik hesap makinelerinin matematik derslerine adaptasyonu ile ilgili matematik öğretmenlerinin görüşleri. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 4(4), 146-162.
• Bal, A. P. (2012). Öğretmen adaylarının geometrik düşünme düzeyleri ve geometriye yönelik tutumları. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(1), 17-34.
• Ball, D. L. (2000). Working on the inside: Using one's own practice as a site for studying teaching and learning. In A Kelly and R Lesh (Ed.), Handbook of research design in mathematics and science education. Kluwer.
• Ball, D. L., & Bass, H. (2000). Interweaving content and pedagogy in teaching and learning to teach: Knowing and using mathematics. In J. Boaler (Ed.), Multiple perspectives on the teaching and learning of mathematics (pp. 83–104). Ablex.
• Ball, D. L., Lubienski, S., & Mewborn, D.(2001). Research on teaching mathematics: The unsolved problem of teachers' mathematical knowledge. In V. Richardson (Ed.), Handbook of research on teaching (pp. 433-456). Macmillan.
• Ball, D. L., Thames, M. H. & Phelps, G. (2008). Content knowledge for teaching: What makes it special? Journal of Teacher Education, 59(5), 389-407.
• Baştürk, S. (2009). Mutlak değer kavramı örneğinde öğretmen adaylarının öğrenci hatalarına yaklaşımları. Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 174-194.
• Bloom, B. S. (1976). Human characteristics and school learning. McGraw-Hill.
• Cilavdaroğlu, A. K. (2012). İlköğretim matematik öğretmenliği birinci sınıf öğrencilerinin bazı iki boyutlu geometrik kavramların tanımları ve şekillerine dair bilgilerinin incelenmesi (Yayın No. 320019) [Yüksek lisans tezi, Gaziantep Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
• Cunningham, F., & Roberts, A. (2010). Reducing the mismatch of geometry concept definitions and concept images held by pre-service teachers. IUMPS The Journal, 1, 1-17.
• Çetin, Ö. F., & Dane, A. (2004). Sınıf öğretmenliği III. sınıf öğrencilerinin geometrik bilgilere erişi düzeyleri üzerine. Kastamonu Eğitim Dergisi, 12(2), 427-436.
• Dağlı, H., & Peker, M. (2012). İlköğretim 5. sınıf öğrencileri geometrik şekillerin çevre uzunluğu hesaplamaya ilişkin ne biliyor? Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(3), 330-351.
• de Villiers, M. (1994). The role and function of hierarchical classification of quadrilaterals. For the Learning of Mathematics, 14(1), 11–18.
• Duatepe, A. (2000). An investigation on the relationship between Van Hiele geometric level of thinking and demographic variables for pre-service elementary school teachers [Unpublished doctoral dissertation]. Middle East Technical University.
• Duatepe Paksu, A. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının geometri hazırbulunuşlukları, düşünme düzeyleri, geometriye karşı özyeterlikleri ve tutumları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 203-218.
• Duatepe Paksu, A., Musan, M., İymen, E., & Pakmak, G. S. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının boyut konusundaki kavram görüntüleri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 53-68.
• Duatepe Paksu, A., İymen, E., & Pakmak, G. S. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının dörtgenlerin köşegenleri konusundaki kavram görüntüleri. Eğitim ve Bilim, 38(167), 162-178.
• Duatepe, A., & Ubuz, B. (2004). Drama temelli geometri ders planlarının geliştirilmesi ve uygulanması. Sabancı Üniversitesi Eğitimde İyi Örnekler Konferansı’nda sunulan bildiri, Sabancı Üniversitesi, İstanbul.
• Dursun, Ş., & Dede, Y. (2004). The factors affecting students' success in mathematics: Mathematics teachers' perspectives. Gazi University The Journal of the Education Faculty, 24(2), 217-230.
• Ekiz, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metodlarına giriş: Nitel, nicel ve eleştirel kuram metodolojileri. Anı Yayıncılık.
• Erdoğan, T. (2006). Van Hiele modeline dayalı öğretim sürecinin sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının yeni geometri konularına yönelik hazırbulunuşluk düzeylerine etkisi (Yayın No. 188599) [Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
• Erdoğan, E. O., & Dur, Z. (2014). Pre-service mathematics teachers' personal figural concepts and classifications about quadrilaterals. Australian Journal of Teacher Education, 39(6), 107-133.
• Erşen, Z., & Karakuş, F. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarinin dörtgenlere yönelik kavram imajlarinin değerlendirilmesi. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 4(2), 124-146.
• Fujita, T., & Jones, K. (2007). Learners' understanding of the definitions and hierarchical classification of quadrilaterals: towards a theoretical framing. Research in Mathematics Education, 9(1-2), 3-20.
• Gall, M. D., Borg, W. R., & Gall, J. P. (1996). Educational research: An introduction. Longman Publishing.
• Gray, E., Pinto, M., Pitta, D., & Tall, D. (1999). Knowledge construction and diverging thinking in elementary & advanced mathematics. In Forms of Mathematical Knowledge (pp. 111-133). Springer Netherlands.
• Gutiérrez, Á. (1992). Exploring the links between Van Hiele levels and 3-dimensional geometry. Structural Topology, 18, 31-47.
• Gutierrez, A. & Jaime, A. (1999). Pre-service Primary Teachers' Understanding of the Concept of Altitude of a Triangle. Journal of Mathematics Teacher of Education, 2(3), 253-275.
• Güngörmüş, L. (2002). Ortaöğretim matematik öğretiminde kavram yanılgıları [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Güven, B. (2002). Dinamik geometri yazılımı cabri ile keşfederek geometri öğrenme (Yayın No. 127496) [Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
• Halat, E. (2008). Pre-service elementary school and secondary mathematics teachers' Van Hiele levels and gender differences. Issues in the Undergraduate Mathematics Preparation of School Teachers, 1, 1-11.
• Hill, H. C., Rowan, B., & Ball, D. L. (2005). Effects of mathematical knowledge for teaching on student achievement. American Educational Research Journal, 42(2), 371-406.
• Jones, K. (2000). Teacher knowledge and professional development in geometry. Proceedings of the British Society for Research into Learning Mathematics, 20(3), 109-114.
• Kaplan, A., & Hızarcı, S. (2005). Matematik öğretmen adaylarının üçgen kavramı ile ilgili bilgi düzeyleri. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 1-7.
• Kazak, S., & Duatepe-Paksu, A. (2019). Dörtgenleri simetri perspektifinden incelemenin geometrik düşünmeye etkisi: Dikdörtgen ve eşkenar dörtgen tanımı örnekleri. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(3), 1421-1451.
• Kesicioğlu, O. S., Alisinanoğlu, F., & Tuncer, A. T. (2011). Okul öncesi dönem çocukların geometrik şekilleri tanıma düzeylerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 10(3), 1093-1111.
• Kiriş, B. (2008). İlköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin nokta, doğru, doğru parçası, ışın ve düzlem konularında sahip oldukları kavram yanılgısı ve bu kavram yanılgılarının nedenlerinin belirlenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Mayberry, J. W. (1983). The van Hiele levels of geometric thought in undergraduate pre-service teachers. Journal for Research in Mathematics Education, 14, 58 – 69.
• Miles, B. M., & Huberman A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded source book. Sage Publications.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]., (2018). Matematik Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2010). Ortaöğretim geometri dersi 9-10. sınıflar öğretim programı. MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Mousley, J. (2004). An aspect of mathematical understanding: The notion of "connected knowing". In M. J. Høines & A. B. Fuglestad (Eds.), Proceedings of the 28th conference of the International Group for the Psychology of Mathematics Education (Vol. 3, pp. 377-384). Bergen University College.
• Pickreign, J. (2007). Rectangle and rhombi: how well do pre-service teachers know them? Issues in the undergraduate mathematics preparation of school teachers, 1, 1-7.
• Okazaki, M., & Fujita, T. (2007). Prototype phenomena and common cognitive paths in the understanding of the inclusion relations between quadrilaterals in Japan and Scotland. In Proceedings of the 31st Conference of the International Group for the Psychology of Mathematics Education, 4, 41-48.
• Olkun, S., & Aydoğdu, T. (2003). Üçüncü uluslararası matematik ve fen araştırması (TIMSS) nedir? Neyi sorgular? Örnek geometri soruları ve etkinlikleri. İlköğretim-Online, 2(1), 28-35.
• Osmanoğlu, A. (2019). Sınıf öğretmeni adaylarının van Hiele geometrik düşünme düzeyleri ve geometriye yönelik öğrenme eksikleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49, 60-80.
• Öksüz, C. (2010). İlköğretim yedinci sınıf üstün yetenekli öğrencilerin nokta, doğru ve düzlem konularındaki kavram yanılgıları. İlköğretim Online, 9(2), 508-525.
• Roberts, S. K. (1995). A study of the relationship between demographic variables and Van Hiele level of thinking for pre-service elementary school teachers [Unpublished Doctoral Dissertation]. Wayne State University.
• Romberg, T. A., & Carpenter, T. P. (1986). Research on teaching and learning mathematics: Two disciplines of scientific inquiry. Handbook of Research on Teaching, 3, 850-873.
• Savaş, E., Taş, S., & Duru, A. (2010). Matematikte öğrenci başarısını etkileyen faktörler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 113–132.
• Seferoğlu, S. S. (2001). Sınıf öğretmenlerinin kendi mesleki gelişimleriyle ilgili görüşleri, beklentileri ve önerileri. Millî Eğitim, Dergisi, 149, 12-18.
• Senk, S. L. (1989). Van Hiele Levels and achievement in writing geometry proofs. Journal For Research in Mathematics Education, 20(3), 309–321.
• Shulman, L. S. (1987). Knowledge and teaching: Foundations of the new reform. Harvard Educational Review, 57, 1-22.
• Sünbül, A. M. (1996). Öğretmen niteliği ve öğretimdeki rolleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 2(1), 597-607.
• Şahin, M. (2008). Cross-cultural experience in pre-service teacher education. Teaching and Teacher Education, 24(7), 1777-1790.
• Toluk, Z., & Olkun, S. (2004). Sınıf öğretmeni adaylarının geometrik düşünme düzeyleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 134, 55-60.
• Tunç, M. P., & Durmuş, S. (2012). Pre-service elementary school classroom and mathematics teachers' interpretations about the definition of angle concept. Energy Education Science and Technology Part B-Social and Educational Studies, 4(1), 131-140.
• Türnüklü, E., Akkaş, E. N., & Gündoğdu-Alaylı, F. (2012). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının dörtgen algılarına yönelik bir çalışma. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 27-30 Haziran, Niğde.
• Ubuz, B. (1999). 10. ve 11. sınıf öğrencilerinin temel geometri konularındaki hataları ve kavram yanılgıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(17), 95-104.
• Usiskin, Z. (1982). Van Hiele levels and achievement in secondary school geometry. (Final Report of the Cognitive Development and Achievement in Secondary School Geometry Project). University of Chicago, Department of Education.
• Van der Sandt, S., & Nieuwoudt, H. D. (2003). Grade 7 teachers' and prospective teachers' content knowledge of geometry. South African Journal of Education, 23(3), 199-205.
• Vinner, S. (1991). The role of definitions in the teaching and learning of mathematics. In Advanced Mathematical Thinking (pp. 65-81). Springer.
• Yaman, H., & Şahin, T. (2014). Somut ve sanal manipülatif destekli geometri öğretiminin 5. sınıf öğrencilerinin geometrik yapıları inşa etme ve çizmedeki başarılarına etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 202-220.
• Yenilmez, K., & Yaşa, E. (2008). İlköğretim öğrencilerinin geometrideki kavram yanılgıları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 461-483.