Okul Öncesi Öğretmenlerinin Öğretmen Yeterliliği ve Mesleki Doyumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 38 - 48, 15.08.2022

Hande Güngör , Hülya Gülay Ogelman , Derviş Amca Toklu

https://doi.org/10.29065/usakead.1088972

Cited By: 1

Öz

Mesleğini icra eden kişinin yaptığı işe karşı duyduğu mutluluk, duygusal tatmin, mesleki doyum olarak ifade edilir. Bireylerin yaptıkları işe karşı duygusal doyumun yetersizliği mesleki isteksizliğe yol açabilir. Okul öncesi öğretmenlik mesleğinde, öğretmenlerin mesleki doyumu düzeylerinin düşük olması öğretmen-çocuk etkileşimlerini olumsuz etkileyebilir. Bu bağlamda öğretmenlerin mesleki doyum düzeyleri ile ilişkili olabilecek faktörlerin belirlenmesi önemli görülmektedir. Araştırmada okul öncesi öğretmenlerinin öğretmen yeterlilikleri ve mesleki doyum düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmada katılımcıların mesleklerini sevme düzeyleri ile mesleki doyum düzeyleri arasındaki ilişkide belirlenmiştir. İlişkisel tarama deseninde gerçekleştirilen araştırmanın çalışma grubunu 103 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın sonuçlarında öğretmen yeterlilikleri ile mesleki doyum düzeyleri arasında pozitif yönde anlamlı ilişki belirlenmiştir. Araştırmada ayrıca öğretmenlerinin mesleklerini sevme düzeyleri ile mesleki doyum düzeyleri arasında olumlu ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen yeterliği, mesleki doyum, okul öncesi öğretmenleri

Kaynakça

• Adak Elaslan, S. (2019). Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde görev yapan okul öncesi öğretmenlerinin mesleki doyumları ve ailelerle ilişkilerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Akçamete, G., Kaner, S. ve Sucuoğlu, B. (2001). Tükenmişlik iş doyumu ve kişilik. Ankara: Nobel Yayınları.
• Akman, T. (2019). Öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeyleri ve mesleki doyumlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi.
• Alıcı, B., ve Yalçınkaya, M. (2019). Öğretmenlerin mesleki doyum ve örgütsel bağlılık düzeylerinin iş stresi düzeylerine göre incelenmesi. Folklor/edebiyat, 25 (97), 213-229.
• Bağ, C. & Çeviker Ay, Ş. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin öğretmen yeterlikleri ve hizmet içi eğitim ihtiyaçları. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 289-312.
• Buldu, M. (2014). Öğretmen yeterlik düzeyi değerlendirmesi ve mesleki gelişim eğitimleri planlanması üzerine bir öneri. Milli Eğitim Dergisi, 204, 114-134.
• Creswell, J. W. (2017). Eğitim araştırmaları: Nicel ve nitel araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi (Çev. Ed. H. Ekşi). İstanbul: Edam.
• Davran, E. (2006). İlköğretim kurumlarındaki öğretmenlik uygulamasının öğretmen adaylarının öğretmenlik yeterliliklerini kazanmaları üzerindeki etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
• Durualp, E. & Kaytez, N. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin iş doyumlarının çocuk sevme düzeyleri ile bazı değişkenler açısından incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 6(1), 97-112.
• Fives, H. ve Buehl, M. M. (2010). Examining the factor structure of the teachers sense of efficacy scale. The Journal of Experimental Education, 78 (1), 118-134.
• Gülay, H., & Ekici, G. (2010). MEB okul öncesi eğitim programının çevre eğitimi açısından analizi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(1), 74-84. Kapucu, S. T. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin mesleki doyumları ile çocuk sevgisi düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Karacaoğlu, Ö. C. (2008). Avrupa Birliği Uyum Sürecinde Öğretmen Yeterlilikleri. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kaya, B. (2017). Sınıf öğretmenlerinin eğitimde teknoloji kullanımına ilişkin tutum düzeyi ile mesleğe yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ahi Evran Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Kök, M., Çiftçi, M. ve Ayık, A. (2011). Öğretmenlik mesleği özel alan yeterliklerine ilişkin bir inceleme. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 169-183.
• Kuzgun Y, Aydemir Sevim S ve Hamamcı Z, (1999). Mesleki doyum ölçeğinin geliştirilmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(11), 14-8.
• MEB. (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. www.meb.gov.tr adresinden 25.01.2022 tarihinde erişildi.
• Mutlu, N. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin mesleki yeterlilik algılarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Yakın Doğu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Özcan, İ. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine yönelik duyguları tutumları ve kaygıları ile kaynaştırma uygulamalarındaki öğretmen yeterlilikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Schunk, D. H., & Gunn, T. P. (2001). Self-efficacy and skill development: Influence of task strategies and attributions. Journal of Educational Research, 79, 238-244.
• Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen adaylarının öğretmen yeterlilikleri açısından kendilerini değerlendirmeleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 131-140.
• Senemoğlu, N. (2001). Öğrenci görüşlerine göre öğretmen yeterlilikleri. Ankara Eğitimde Yansımalar Türk Millî Eğitiminde Öğretim ve Yönetim Ulusal Sempozyumu.
• Şahin, H. ve Dursun, A. (2009). Okul öncesi öğretmenlerinin iş doyumları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0 (18), 160-179 .
• Şenol Ulu, F.B. (2012). Okul öncesi öğretmen adayları ile okul öncesi öğretmenlerinin öğretmenlik mesleğine yönelik özyeterlik inançlarının karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Teltik, H. (2009). Okul öncesi öğretmenlerinin mesleki yeterlilik algılarının iş doyumu ve tükenmişlik düzeyleriyle ilişkisinin belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Türkeç Aktaş, Y. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin yeterlilik düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Zembat, R. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin okul yöneticisi, meslektaşları ve aileler bağlamında algıladıkları çatışma durumlarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(163).