Batı-Dışı’nın Yeniden Üretimi: ‘Mustang’ Filminin Sosyopolitik Bağlamda Değerlendirilmesi

Yıl 2016, Sayı: 3, 127 - 164, 01.11.2016

Can Diker

https://doi.org/10.32739/uskudarsbd.2.3.17

Öz

2015 yılında ABD’deki 88. Akademi Ödülleri ve 73. Altın Küre Ödülleri’nde Fransa adına “Yabancı dilde en iyi film” kategorisinde yarışan, Türkiye – Fransa – Almanya – Katar ortak yapımı olan ‘Mustang’ filmi, Türkiye’de muhafazakâr bir köyde beş kızın başından geçen trajik bir hikâyeyi konu edinmektedir. Filmin uluslararası boyuttaki tanınırlığına Batı dünyasında üne kavuşmuş olan yönetmen ve oyuncuların filmi övmesi katkı yapmış; filme yapılan olumsuz eleştiriler, filmin içerdiği söylemlerin eklektik ve gerçekdışı bir şekilde yapılandırılmasının ardında ideolojik biçimde şarkiyatçılık düşüncesi olduğu iddiasına yönelik olmuştur. Gerçek olduğu kabul edilen söz konusu olayların, Batı-dışı’ndan olduğu kabul edilen bir yönetmen aracılığıyla Batı normlarında nasıl şarkiyatçı bir bakışla değerlendirilebildiği, bu çalışmanın kapsamını ve esas tartışmasını oluşturmuştur. Ayrıca, sinema endüstrisinin ekonomi politik yapısı incelenerek, uluslararası çaptaki film festivallerine Fransa’dan nasıl aday olabildiği Hegel’in diyalektik anlayışı çerçevesinde şarkiyatçılık ve kültür emperyalizmi kavramları perspektifinden değerlendirilmiştir. Bu çalışmada, ‘Mustang’ filminin söylem analizi gerçekleştirilmiş ve filmin yönetmeninin verdiği röportajlardan faydalanılmıştır. Ayrıca, ‘şark’ olarak nitelenen Batı-dışı toplumların Batı tarafından nasıl algılanmakta olduğu ve bu algının kültürel değerler aracılığıyla nasıl yeniden üretildiği üzerine değerlendirme yapılmıştır

Anahtar Kelimeler

Şarkiyatçılık, Kültürel Emperyalizm, Uygunlaştırılmış Öteki, Mustang (film)

Re-Construction of Non-West: Evaluation of the Film ‘Mustang’ in Sociopolitical Context

Öz

The film ‘Mustang’, which is co-produced by Turkey, France, Germany and Qatar, tells the tragic story of five orphaned sisters suffocated by the mores of a conservative village. While the film’s main language is Turkish, ‘Mustang’ has been nominated from France at the 88th Academy Awards and 73rd Golden Globe Awards in USA in the category of “Best Foreign Language Film” in 2015. The film became popular in a short time; globally famous directors and actresses endorsed the film, which helped the film to take significant attention from worldwide. The criticism about the film mainly shaped around the idea of orientalism due to film’s eclectic narrative and unrealistic events. This article’s scope and main argument is about how a Non-Western film director and her film were evaluated as orientalist, while neither the director nor the events in the film are accepted as part of the Western world. In this context, film’s economic political approach is examined and the award nominations to the worldwide film festivals from France are evaluated from the perspective of orientalism and cultural imperialism concepts within the framework of Hegel’s Dialectic. In this work, discourse analysis had been performed on the film ‘Mustang’ and several interviews of the film’s director about film are used. From this perspective, an evaluation had been made about the perception of a nonWestern society from the Western world and how this perception has been re-created by cultural values

Anahtar Kelimeler

Orientalism, Cultural Imperialism, Inappropriate Other

Kaynakça

• Rudyard Kipling, “The White Man’s Burden: The United States & The Philippine Islands”, Rudyard Kipling’s Verse: Definitive Edition , (New York: Doubleday 1929)