Okul Öncesinde Etkililik Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2022, , 936 - 964, 10.12.2022

Esra Tuğba Çoban Söylemez , Arif Yilmaz , Murat Özdemir , Dilara Bakan Kalaycıoğlu

https://doi.org/10.33711/yyuefd.1113905

Öz

Bu çalışmada Okul Öncesi Eğitim Kurumları’nın etkililik düzeylerini belirlemeye yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçeğin geliştirilmesi hedeflenmiştir. Bu bağlamda alan yazında yapılan taramalar ve değerlendirmeler sonucu hazırlanan 135 maddelik taslak ölçek sırasıyla alan uzmanından görüşleri alınarak ve dilbilgisi kontrolü sonrasında ön çalışma yapılarak her adımda güncellenmiştir. Ölçek maddeleri, 1-5 arası puanlanacak şekilde beşli Likert tipi olarak ölçeklenmiştir. 69 maddeden oluşan Okul Öncesinde Etkililik Ölçeği (OÖEÖ) deneme formu Ankara ili dışındaki 53kişilik müdür, öğretmen ve aile grubu tarafından doldurulmuştur. Deneme formuna son hali verildikten sonra ölçek uygulamasına katılan 483 katılımcıdan 365inin uygulamasının değerlendirilebilir olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin yapı geçerliği, açımlayıcı (AFA) ve doğrulayıcı (DFA) faktör analizi ile incelenmiştir. 189 katılımcının uygulaması ile yapılan AFA, 176 katılımcının uygulaması ile yapılan DFA sonucunda, Okul Öncesinde Etkililik Ölçeği (OÖEÖ) 56 madde 6 faktör ile uyum indeksi yüksek bir ölçek olarak geliştirilmiştir.Cronbach alfa değeri 0.975, Guttman (Split Half) değeri 0.926 ve Spearman-Brown katsayı değeri 0.927 olan OÖEÖ’nin Türkiyede okul öncesi eğitim kurumlarının etkililik düzeylerini belirlemek için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitim, etkililik, müdür, okul öncesi öğretmeni, anasınıfı öğretmeni, aile, çocuk, program, okul kültürü

Development of Preschool Effectiveness Scale: Validity and Realiabilty Study

Öz

The purpose of the study is to develop valid, reliable scale to determine the effectiveness in early childhood education. In this sense with the literature reviews and evaluations, a draft of the scale with 135 items was prepared. The scale was updated at every step according to the subject experts’ opinions and language experts. The items of the scale were prepared as 1-5 point scored Likert scale. With 69 items Preschool Effectiveness Scale (PES), the draft applied to the 53 people as school principals, teachers, and parents living outside Ankara. When the scale is reached the last version 365 participants from 483 were defined as evaluable. In order to determine the construct validity of the scale exploratory factor analysis (EFA) and confirmatory factor analysis (CFA). With 189 participants’ answers EFA, 176 participants’ answers CFA were performed and according to the results, the scale was developed with 56 items, 6 factors and a high fit index. Preschool Effectiveness Scale (PES) is developed a suitable, valid, and reliable scale to determine effectiveness in preschools with the values as Cronbach’s Alpha 0.975, Guttman (Split Half) 0.926, Spearman-Brown 0.927.

Anahtar Kelimeler

Preschool education, effectiveness, school principal, preschool teacher, parent, child, curriculum, school culture

Kaynakça

• Abdurrezzak, S., & Uğurlu, C. T. (2019). Etkili okul ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 69-82. 10.17679/inuefd.359588
• Abdurrezzak, S. (2015). Etkili okul ve okul liderliğine ilişkin öğretmen algılarının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Cumhuriyet Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
• Akdoğan, A. (2014). Türkiye’deki Uluslararası Bakalorya PYP Programı Uygulayan Okulların Etkili Okul Özellikleri ve Okul Kültürü Açısından İncelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Ardıç, E. (2017) Ankara ili kamu ilköğretim okullarının etkililik düzeylerine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aslan, A. G. D., & Akyol, A. K. (2006). Okul öncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ve mesleki benlik saygılarının incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 51-60.
• Atakan, H. (2010). Okulöncesi eğitiminde aile katılımı çalışmalarının öğretmen ve ebeveyn görüşlerine göre değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Çanakkale.
• Alanoğlu, M. (2014). Ortaöğretim kurumlarının örgütsel öğrenme düzeylerinin okul etkililiği ve örgütsel vatandaşlık davranışlarına etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Akan, D. (2007). Değişim sürecinde ilköğretim okullarının etkili okul özelliklerine sahip olma düzeyleri. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Ayık, A., ve Ada, Ş. (2009). İlköğretim okullarında oluşturulan okul kültürü ile okulların etkililiği arasındaki ilişki. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 429-446.
• Biltekin, T. (2013). Ortaöğretim okullarındaki öğretmenlerin etkili okul algıları (Kayseri ili örneği).(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• Balcı, A. (1993). Etkili okul, kuram, uygulama ve araştırma, Ankara: Erek Ofset.
• Balcı, (2001). Sosyal bilimlerde araştırma. Yöntem, Teknik ve İlkeler, Ankara: PegemA Yayınları.
• Balcı, A. (2014). Örgütsel gelişme kuram ve uygulama (4th ed.). Ankara: PegemA Yayınları.
• Barnard, C. I. (1968). The functions of the executive (11th ed). Harvard University Press.
• Başaran, İ. E. (2004). Yönetimde insan ilişkileri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Baştepe, İ. (2002). Normal ve taşımalı eğitim okul yönetici, öğretmen ve sekizinci sınıf öğrencilerinin okul (örgütsel) etkililik algıları: Malatya ili örneği. (Yayımlanmamış doktora tezi). İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Blackstone, T. (1967). The Plowden Report. The British Journal of Sociology, 18, 291-302. 10.2307/588641
• Blendinger, J., & Jones, L. T. (1989). Start with culture to Improve your schools. School Administrator, 46(5), 22-25.
• Beckner, W. (1987). Effective rural schools: where are we? Where are we going? How do we get there?.National Rural Education Research Forum, Lake Placid, Newyork
• Cameron, C., & Moss, P. (2020). Transforming early childhood in England: Towards a democratic education. UCL Press.
• Cavkaytar, Atilla. (2000). Okulöncesi Eğitimde Okul, Aile ve Çevre İşbirliği. Yaşar, Ş. Okulöncesi eğitimin ilke ve yöntemleri. (s. 133-143) Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları.
• Clark, D. Linda L. and Terry A., (1984). Effective schools and school irnprovement : a comperative analysis of two lines of inquıiry, Educational Administration Quarterly . 41-68
• Coleman, J. S. (1968). Equality of educational opportunity. Integrated education, 6(5), 19-28.
• Coleman, J. (1973). Equality of opportunity and equality of results. Harvard Educational Review, 43(1), 129-137.
• Clyde, M. (1995). Child caredirectors’ perceptions of their roles and attitudes needed to contribute to those roles. Melbourne: Department of Early Childhood Studies.
• Cohen, M., ve Manasse, A. L. (1982). Effective Principals. School Administrator, 30(10), 14-16.
• Çalık, T., (2003). Öğrenen örgütler olarak eğitim kurumları. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 115-130.
• Çelik, V. (2012). Okul kültürü ve yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Deal, T. E., & Kennedy, A. A. (1983). Culture: A new look through old lenses. The journal of applied behavioral science, 19(4), 498-505.
• Denison, D. R. (1990). Corporate culture and organizational effectiveness. John Wiley & Sons.
• Demir Yıldız, C. (2018). Okul öncesi eğitim kurumlarının yönetiminde yaşanan zorlukların değerlendirilmesi STEMES. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Volume: 6 10.18506/anemon.465821
• Duranay, Y. P. (2005). Ortaöğretim Durumlarının Etkili Okul Özelliklerini Karşılama Düzeyleri İzmir örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Düzgünoğlu, A. M. (2019). Kolektif öğretmen yeterliliği ile etkili okul arasındaki ilişkinin incelenmesi (Ankara ili örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ankara.
• Edmonds, R. (1979). Effective schools for the urban poor. Educational leadership, 37(1), 15-24.
• Erdoğan, İ. (2005). Yeni bin yıla doğru Türk eğitim sistemi; sorunlar ve çözümler. (4. Baskı). İstanbul: Sistem Yayıncılık. Ergeneli, A. (1995). Örgütsel etkililik kriteri olarak lider davranışının örgütsel iklim ile ilişkisi: görev karmaşıklığı bakımından farklılaşan iki örgüte ilişkin bir uygulama. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 50(1), 187-199.
• Frede, E., & Ackerman, D. J. (2007). Preschool Curriculum Decision-Making: Dimensions to Consider, NIEER(12).
• Green, J. (1998). Teacher professionalism teacher development and school improvement. In Halsall, R. Ed. Teacher Research and School Improvement. Opening Doors From the Inside. Buckingam, Philadelphia. Open University Press.
• Goodman, R. (1997). The Strengths and Difficulties Questionnaire: a research note. Journal of child psychology and psychiatry, 38(5), 581-586.
• Gonzalez, R. A. (2004). International perspectives on families, schools, and communities: Educational implications for family school community partnerships. International Journal of Educational Research, 41(1), 3-9.
• Günal, Y. (2014). Etkili okul değişkenlerinin öğrenci başarısı ile ilişkisi ve okul hesap verebilirliği. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Heckman, J. J. (2006). Skill formation and the economics of investing in disadvantaged children. Science, 312(5782), 1900-1902.
• Heckman, J. J., & Masterov, D. V. (2007). The productivity argument for investing in young children.
• Heckman, J. J. (2012). Invest in early childhood development: Reduce deficits, strengthen the economy. The Heckman Equation, 7, 1-2.
• Hildebrand, V., & Hearron, P. E. (1997). Management of child development centres. Colombus, OH: PrenticeHall.
• Howell, D. C. (2012). Statistical methods for psychology. Cengage Learning.
• Hoy, W. K. (2009). School effectiveness index. https://www.waynekhoy.com/school-effectiveness/.
• Hoy, W. K., & Ferguson, J. (1985). A theoretical framework and exploration of organizational effectiveness of schools. Educational Administration Quarterly, 21(2), 117-134.
• Hoy, W. K. & Miskel, C. G. (2012). Educational administration: Theory, research and practice. New York: McGraw-Hill Education
• Hoy, W. K., & Sweetland, S. R. (2000). School bureaucracies that work: Enabling, not coercive. Journal of school Leadership, 10(6), 525-541
• Johnson, B. L. (1997). An organizational analysis of multiple perspectives of effective teaching: Implications for teacher evaluation. Journal of Personnel Evaluation in Education, 11(1), 69-87.
• Johnson, R. B., ve Christensen, L. (2019). Educational research: Quantitative, qualitative, and mixed approaches. Sage publications.
• Johnson, J. P., Livingston, M., Schwartz, R. A., & Slate, J. R. (2000). What makes a good elementary school? A critical examination. The Journal of Educational Research, 93(6), 339-348.
• JordeBloom, P. (1999). Using climate assessment to improve the quality of work life in early childhood programs. Advances in Early Education and Day Care, 10, 115- 146.
• JordeBloom, P., Sheerer, M., Richard, N., & Britz, J. (1991). The head start leadership training program. Final report to the Department of Health and Human Services, Head Start Division. Evanston, IL: The Early Childhood Professional Development Project, National-Louis University.
• Kanmaz, A., ve Uyar, L. (2016). The effect of school efficiency on student achievement. International Journal of Assessment Tools in Education, 3(2).123-136.
• Kaplan, F. (2008). Anadolu liselerinin etkili okul olma özelliklerini karşılama düzeyi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Karip, E., & Köksal, K. (1996). Etkili eğitim sistemlerinin geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 6(6), 245.
• Kasap-Çobanoğlu, F. (2008). İlköğretim okullarında örgütsel kimlik ve örgütsel etkililik: Denizli örneği (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kaya,Ö. M. (2002). Okulöncesi eğitim kurumlarında uygulanan programlara ailelerin ilgi ve katılımları ile okulöncesi eğitim kurumlarının aile eğitimine katkısı konusunda anne baba görüşleri (Yayımlanmamış doktora tezi) Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir
• Kirk, D. J., & Jones, T. L. (2004). Effective schools. Assesment Report. Pearson Education. http://images.pearsonassessments.com/images/tmrs/tmrs_rg/EffectiveSchools.pdf
• Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling. New York, NY.
• Kline, R, B. (2012). Assumptions of structural equation modeling. In R. Hoyle (Ed.), Handbook of structural equation modeling (pp. 111–125). New York, NY: Guilford Press.
• Kuşaksız, N. (2010). Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim okullarının etkili okul özelliklerine sahip olma düzeyleri (Üsküdar ilçesi örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Lafcı-Tor, D., ve Yavuz, E. (2020). Algılanan okul etkililiği ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49, 506-529. 10.9779/pauefd.595719
• Lawrence, J. E. (1989). The right stuff: Success begins with the director. Music Educators Journal, 75(6), 36-39.
• Levine, D. U., & Lezotte, L. W. (1990). Unusually effective schools: A review and analysis of research and practice.
• Levine, D. U. & Lezotte L. W. (1995). Effective schools research. Informational analysis, (ERIC Document Reproduction Services, No. ED 38 2724.)
• Lezotte, L. (1991). Correlates of effective schools. The First and second generation effective schools products, Ltd., Okemos, MI. http://www.effectiveschools.com/Correlates.pdf
• Lezotte, L.W. & McKee, K.M. (2002). Assembly required: A continuous school improvementsystem. Okemos, MI: Effective Schools Products.
• Lezotte, L. W. (2011). Effective schools: Past, present, and future. Journal for Effective Schools, 10(1), 3-22.
• Lilley, I.M. (2010) Friedrich Froebel: A selection from his writings. Cambridge: Cambridge University Press.
• Lunenburg, F. C., & Ornstein, A. C. (2013). Eğitim yönetimi. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Lytton, H., & Pyryt, M. (1998). Predictors of achievement in basic skills: A Canadian effective schools study. Canadian Journal of Education/Revue canadienne de l'éducation, 281-301.
• MEB, (2014). Okul Öncesı̇ Eğı̇tı̇m ve İlköğretı̇m Kurumları Yönetmelı̇ğı̇. http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/1703.pdf
• MEB, (2013). Okul Öncesi Eğitim Programı. Ankara: Meb Basımevi.
• Memduhoğlu, H. B. ve Karataş, H. (2017). Öğretmenlere göre çalıştıkları okullar ne kadar etkili? Journal of Educational Sciences Research, 7(2), 227-244.
• Merriam, S.B. (2018). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber (S. Turan, Çev.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Murphy, J. (1998). Preparation for the school principalship: The United States' story. School Leadership & Management, 18(3), 359-372.
• Murphy, J. (1992). School effectiveness and school restructuring: Contributions to educational improvement. School effectiveness and school improvement, 3(2), 90-109.
• Naudeau, S., Kataoka, N., Valerio, A., Neuman, M. J., & Elder, L. K. (2012). Investing in young children: An early childhood development guide for policy dialogue and project preparation. World Bank Publications.
• NAEYC (National Association for the Education of Young Children). 2006. New NAEYC: Early childhood program standards and accreditation criteria. Washington DC: National Association for the Education of Young Children.
• NAEYC (National Association for the Education of Young Children). 2009. Where we stand on standards for programs to prepare early childhood professionals. Washington D.C.
• NICHD Early Child Care Research Network. (2005). Child care and child development: Results from the NICHD study of early child care and youth development. The Guilford Press.
• Oral, Ş. (2005). İlköğretim Okullarının Etkili Okul Kavramı Açısından Değerlendirilmesi.(Batman ili örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.
• Paxson C. & Schady N. (2010). Does Money Matter? The effects of cash transfers on child development in rural ecuador. Economic Development and Cultural Change. Chicago: The University of Chicago.
• Peterson, K. D., & Deal, T. E. (2002). Shaping school culture fieldbook. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
• Reynolds, D. (1995). The effective school: An inaugural lecture. Evaluation & Research in Education, 9(2), 57-73.
• Rimma I., Iza B., Farida G., Elena G. & Nailya I. (2020) Parent–teacher interaction and its role in preschool children’s development in Russia, Education 3-13, 48:6, 704-715, 10.1080/03004279.2019.1646296.
• Sammons.t, Hillman,J.andMortimore.I (I995) Key Characteristics of Effeaive Schools: A review of school effectiveness research, London: Office for Standards in Education [OFSTED] and University of London, Instituteof Education.
• Scheerens, J. (1992). Effective schooling: research theory and practice.
• Sheridan, S. & Williams, P.& Sandberg, A. (2012). Systematic Quality Work in Preschool. International Journal of Early Childhood. 45. 10.1007/s13158-012-0076-8.
• Senemoğlu, N. (1994). Okulöncesi eğitim programı hangi yeterlikleri kazandırmalıdır? Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(10).
• Sergiovanni, T. J. (1995). Small Schools, Great Expectations. Educational Leadership, 53(3), 48-52.
• Schlechty, P. C. (2014). Okulu yeniden kurmak (Yüksel Özden, Çev.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Şahin Dinçsoy, B. (2011). Ortaöğretim okullarının etkili okul olmasında okul müdürlerinin kültürel liderlik rolleri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Şahin, H., & Dursun, A. (2009). Okul öncesi öğretmenlerinin iş doyumları: Burdur örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (18), 160-179.
• Şahin, M. (2011). Etkili okul ve aile ilişkisine dair öğretmen algıları (İstanbul ili Anadolu yakası örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Şahin Dinçsoy, B. (2011).Ortaöğretim okullarının etkili okul olmasında okul müdürlerinin kültürel liderlik rolleri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Şimşek, Z. C., & İvrendi, A. (2014). Ebeveynlerin okul öncesi eğitim kurumlarından beklentileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(29-2), 240-254.
• Şişman, M., & Turan, S. (2005). Eğitim ve okul yöneticiliği el kitabı. Pegem Yayıncılık, Ankara.
• Şişman, M. (1996). Postmodernizm tartışmaları ve örgüt kuramındaki yansımaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 7(7), 451-464.
• Şişman, M. (2013). Eğitimde mükemmellik arayışı. Ankara: Pegem Akademi.
• Tabachnick, B.G., & Fidell, L.S. (2015). Using mulivariate statistics. (M. Baloğlu, Çev.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Terzi, Y. (2019). Anket, güvenilirlik–geçerlilik analizi. Ondokuz Mayis Üniversitesi, Samsun https://personel. omu. edu. tr/docs/ders_dokumanlari/1030_32625_1500. pdf.
• Thomas, M. D. (1981). Variables of educational excellence. The Clearing House: A Journal of Educational Strategies, Issues and Ideas, 54(6), 251-253.
• Toprak, M. (2011). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin okul etkililiğine ilişkin görüşleri: (Adıyaman İli Örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi, Elazığ. Türker, Y. (2010). İlköğretim okullarının etkililik düzeyleri ile örgüt sağlığı arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Urena, P. H. (1988). School effectiveness in the dominician republic. Santa Domingo: British Columbia University.
• Witmer, M. M. (2005). The fourth r in education—relationships. The Clearing House: A Journal of Educational Strategies, Issues and Ideas, 78(5), 224-228.
• Whitebook, M. & Ryan, S. (2011). Degrees in context: asking the right questions about preparing skilled and effective teachers of young children. NIEER Preschool Policy Brief, Issue 22. https://nieer.org/wp- content/uploads/2016/08/23-2.pdf
• Weber, L. (1971). The English infant school and informal education.
• Yurdagül H. (n.d.). Faktör analizinde kmo ve bartlett testleri neyi ölçer https://yunus.hacettepe.edu.tr/~yurdugul/3/indir/Kuresellik.pdf
• Yıldırım, I. (2015). The correlation between organizational commitment and occupational burnout among the physical education teachers: The mediating role of self-efficacy. International Journal of Progressive Education, 11(3), 119-130.
• Yıldırım, İ., ve Ada Ş. (2018). Algılanan Okul Etkililiği Ölçeği'nin (Se-Index) Türkçeye Uyarlanması. Milli Eğitim Dergisi, 47(219), 19-32.
• Yılmaz, E. (2006). Okullardaki Örgütsel Güven Düzeyinin Okul Yöneticilerinin Etik Liderlik Özellikleri Ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, (Yayınlanmamış doktora tezi). Konya Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Konya
• Yılmaz, E. (2010). İlköğretim okulu müdürlerinin öğretimsel liderlik rolleri ile etkili okul arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yılmaz, K. (2015). Öğretmenlerin örgütsel farkındalık ve örgütsel güven algıları ile okulların örgütsel etkililik düzeyleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Yükçü, S., & Atağan, G. (2009). Etkinlik, Etkililik Ve Verimlilik Kavramlarinin Yarattiği Karişiklik. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(4), 1-13.