Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Çoklu Zeka Alanları ile Öğrenme Biçim ve Stillerinin İncelenmesi: İlişkisel Bir Araştırma

Yıl 2019, Cilt: 16 Sayı: 1, 49 - 78, 25.12.2019

Yusuf Zorlu Fulya Zorlu

Öz

Bu araştırmada, fen bilgisi öğretmen adaylarının çoklu zeka alanları ile öğrenme biçim ve stilleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. İlişkisel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya; fen bilgisi öğretmenliği bölümünün ikinci sınıfında öğrenim gören 64 fen bilgisi öğretmen adayı katılmıştır. Araştırmada, Çoklu Zeka Envanteri (ÇKE) ile Öğrenme Stilleri Envanteri (ÖSE) veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Veriler, basit korelasyon ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ile analiz edilmiştir. Fen bilgisi öğretmen adaylarının “Mantıksal” zeka alanı ile “Somut Yaşantı” öğrenme biçimi ve “Sosyal” zeka alanı ile “Yansıtıcı Gözlem” öğrenme biçimi negatif, “Aktif Yaşantı” öğrenme biçimi ile “Mantıksal” ve “Sosyal” zeka alanları pozitif yönde ilişkilidir. “Değiştiren” öğrenme stiline sahip fen bilgisi öğretmen adaylarının “Mantıksal” zeka alanında daha düşük; “Sosyal” zeka alanında “Ayrıştıran” öğrenme stiline sahip fen bilgisi öğretmen adaylarının daha yüksek puan aldıkları tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre çoklu zeka alanları ile öğrenme biçim ve stillerinin birbirleriyle ilişkilidirler. Bu bağlamda ileride, kaliteli bir eğitim için çoklu zeka alanları ile öğrenme biçim ve stilleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik yapılacak araştırmalar konuların öğretiminde dikkate alınacak özelliklerin belirlenmesinde yardımcı olacaktır.

Anahtar Kelimeler

fen bilgisi eğitimi, öğrenme biçim ve stili, çoklu zeka, öğretmen eğitimi

Investigation of Learning Orientations and Styles with Multiple Intelligence Areas of Preservice Elementary Science Teachers: A Correlational Research

Öz

Kaynakça

• Aktamış, H. & Can, B. T. (2007). Fen öğretmen adaylarının yaratıcılık inançları. e-Journal of New World Sciences Academy Social Sciences, 2(4), 484-499. Aşkar, P. & Akkoyunlu, B. (1993). Kolb öğrenme stili envanteri. Science and Education, 87, 37-47. Atasoy, B. (2004). Fen öğrenimi ve öğretimi. Ankara: Asil. Aygül, İ. (2015). Tunceli Üniversitesi Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin çoklu zeka alanları ile öğrenme stillerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Cumhuriyet Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas. Bahar, H. H. & Sülün, A. (2011). The learning styles of prospective science teachers, the correlation between learning styles and gender and academic achievement by learning styles. Kastamonu Education Journal, 19(2), 379-386. Bahar, H. H., Özen, Y., & Gülaçtı, F. (2009). Eğitim fakültesi öğrencilerinin cinsiyet ve branşlara göre akademik başarı durumları ile öğrenme stillerinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(1), 69-86. Başaran, I. (2004). Etkili öğrenme ve çoklu zeka kuramı: Bir inceleme. Ege Eğitim Dergisi, 5, 7-15. Bayrakçeken, S., Doymuş, K., & Doğan, A. (2013). İşbirlikli öğrenme modeli ve uygulaması (1. Baskı). Ankara: Pegem Akademi. Boydak, A. (2008). Öğrenme stilleri (12.basım). İstanbul: Beyaz. Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabi (11. Baskı). Ankara: Pegem Akademi. Çalışandemir, F. (2010). Anasınıfı çocuklarının çoklu zekâ alanlarının gelişimine deney yöntemiyle verilen eğitimin etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi) Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Cavas, B. (2010). A study on pre-service science, class and mathematics teachers' learning styles in turkey. Science Education International, 21(1), 47-61. Chambel, T. & Guimarães, N. (2005). Learning styles and multiple intelligences. İçinde Encyclopedia of Distance Learning (ss. 1237-1247). IGI Global. Curry, L. (1990). A critique of the research on learning styles. Educational Leadership, 49, 50-56. Dagher, Z. R. (1995). Analysis of analogies used by science teachers, Journal of Research in Science Teaching, 32(3), 259-270. Demir, R. & Aybek, B. (2014). An examination of learning styles and multiple intelligences fields of ninth grade students. International Journal of Curriculum and Instructional Studies, 2(4), 27-40. Denig, S. (2004). Multiple intelligences and learning styles: Two complementary dimensions. Teacher College, 106(1), 96–111. Erbaş, S., Şimşek, N., & Çınar, Y. (2005). Fen bilgisi laboratuvarı ve uygulamaları. Ankara: Nobel. Gardner, H. (1993). Multiple intelligences-The theory in practise. New York: Basic Boks. Gardner, H. (1994). The creators’ patterns. Boden, M. A. (Ed.). Dimensions of creativity. MIT Press. Gardner, H. (2004). Audiences for the theory of multiple intelligences. The Teachers College Record, 106(1), 212-220. Gardner, H. (2006). Çoklu zeka ve yeni ufuklar. (A. Hekimoğlu Gül, Çev.). İstanbul: Optimist. Gardner, H. (2010). Çoklu zekâ kuramı: Zihin çerçeveleri. (E. Kılıç, Çev.). İstanbul: Alfa. Gardner, H. (2011). Frames of mind: The theory of multiple intelligences. Basic books. Garner, I. (2000). Problems and inconsistencies with Kolb’s learning styles. Educational Psychology, 20, 341–349. Gencel, İ. E. & Köse, A. (2011). Relationship between the prospective science teachers’ learning styles, learning and study strategies and self-efficacy beliefs in science teaching. Journal of Theory and Practice in Education, 7(2), 311-333. Gürçay, D. & Eryılmaz, A. (2002). Lise 1. sınıf öğrencilerinin çoklu zeka alanlarının tespiti ve fizik eğitimi üzerine etkisi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Ankara. Gürel, E. & Tat. M. (2010). Çoklu zekâ kuramı: Tekli zekâ anlayışından çoklu zeka yaklaşımına. The Journal of International Social Research, 3(11), 336-356. Hamurcu, H., Günay, Y., & Özyılmaz, G. (2002). Buca eğitim fakültesi fen bilgisi ve sınıf öğretmenliği bölümü öğrencilerinin çoklu zekâ kuramına dayalı profilleri, V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara. Hunt, D. E. (1987). Beginning with ourselves in practice, theory and human affairs. Cambridge MA: Brookline Books. İnci, N., Zorlu, Y., & Çil, E. (2009). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin “yer kabuğu nelerden oluşur?” ünitesindeki kavramlarının anlaşılma düzeyleri ile kavram yanılgılarının belirlenmesi ve bazı değişkenler açısından incelenmesi, e-Journal of New World Sciences Academy (NWSA), 4(4), 1160-1170. Kahyaoğlu, M. (2011). The views of elementary teachers on using new technologies in science and technology teaching. Journal of Educational Sciences Research, 1(2), 68-82. Karamustafaoğlu, S., Karamustafaoğlu, O., & Yaman, S. (2005). Fen ve Teknoloji Öğretimi, Mustafa Aydoğdu ve Teoman Kesercioğlu (Ed.), Ankara: Anı Yayıncılık. Karasar, N, (2016). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel. Karatekin, K., Sönmez, Ö. F., & Kuş, Z. (2010). Çoklu zekâ kuramına göre hazırlanmış öğretim etkinliklerinin uygulanması ile ilgili öğretmenlerin düşünceleri ve karşılaşılan sorunlar. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(2), 139-154. Kaya, N. (2009). Birlikte öğrenme gruplarında pratik deney ve materyal tasarımları ile biyoteknoloji öğretiminin başarı ve tutum üzerine etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Muğla. Keefe, J. W. (Ed.). (1982). Student learning styles and brain behavior: Programs, instrumentation, research. Reston, VA: National Associationof Secondary School Principals. Klein, P. D. (2003). Rethinking the multiplicity of cognitive resources and curricular representations: Alternatives to “learning styles” and “multiple intelligences”. Journal of Curriculum Studies, 35, 45-81. Kolb, D. A. (1984). Experiential learning: Experiences as the source of learning and development. Englewood Cliffs, N.J. :Prentice-Hall. Kolb, D. A. (1985). Learning style inventory: Self scoring inventory and interpretation booklet. Boston: McBer and Company. Kolb, A. Y. & Kolb, D. A. (2005). Learning styles and learning spaces: Enhancing experiential learning in higher education. Academy of Management Learning and Education, 4(2), 193-212. Lawson, A. E. (1995). Science teaching and the development of thinking. Wadsworth publishing company. Looi, C. K., Hung, D., Bopry, J., & Koh, T. S. (2004). Singapore’s learning sciences lab: seeking transformations in ICT-enabled pedagogy. Educational Technology Research & Devolopment, 52(4), 91-115. MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Devlet Kitapları Basım Evi. Morgan, C. (1981). Psikolojiye giriş. Ankara: Hacettepe Üniversitesi. NRC (National Committee on Science Education Standards and Assessment) (1996). National Science Education Standards. Washington, DC: National Academy Press. Oral, B. (2001). Branşlarına göre üniversite öğrencilerinin zekâ alanlarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 122(26), 19-31. Özden, Y. (2014). Öğrenme ve öğretme. Ankara: PegemA. Özdoğru-Şenel, S. (2016). Çoklu zeka kuramına göre düzenlenen etkinliklerin 7. sınıf ışık ünitesinin öğrenilmesi ve öğrenmenin kalıcılığı üzerine etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Pallant, J. (2003). SPSS survival manual. Buckingham, PA: Open University Press. Pehlivan, K. B. (2010). Öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları üzerine bir çalışma. İlköğretim Online, 9(2), 749-763. Pekmez, E. S., Johnson, P., & Gott, R. (2005). Teacher’s understanding of the nature and purposes of practical work. Research in Science & Technological Education, 23(1), 3-23. Saban, A. (2005). Çoklu Zekâ Teorisi ve Eğitim. Ankara: Nobel. Silver, H. F., Strong, R. W., & Perini, M. J. (2000). So each may learn: Integrated learning styles and multiple intelligences. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development. Taşkın, E. (2017). Çoklu Zeka Kuramındaki görsel zekanın Sosyal Bilgiler 7.sınıf ‘Zaman İçinde Bilim' ünitesine uygulanmasının öğretime etkililiği (YBO örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. URL-1. http://www.atauni.edu.tr/#sayfa=ibm-spss-statistics-20 Yağcı, Z. (2006). Çoklu zeka kuramının ilköğretim altıncı sınıf fen bilgisi öğretiminde öğrenci başarısına etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Balıkesir. Zull, J. E. (2002). The art of changing the brain: Enriching teaching by exploring the biology of learning. Sterling, VA: Stylus. Zorlu, Y. (2016). Ortaokul fen ve teknoloji dersinde işbirlikli öğrenme modeli ve modellemeye dayalı öğretim yöntemine dayalı etkinliklerin öğrencilerin öğrenmeleri üzerindeki etkileri. Yayınlanmamış doktora tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Erzurum.