Ortaokul Cebirsel Faaliyetlerde Matematiksel Süreç Standartlarının Kullanım Durumu

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 1, 137 - 166, 15.07.2021

Elif Kılıçoğlu

https://doi.org/10.33711/yyuefd.859526

Öz

Bu çalışmada ortaokul matematik ders kitaplarının cebir öğrenme alanında yer alan faaliyetlerin matematiksel süreç standartları çerçevesinde incelenmesi amaçlanmıştır. Matematiksel süreç standartları problem çözme, problem kurma, muhakeme-ispat, iletişim, ilişkilendirme ve temsil olmak üzere altı başlık altında toplanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Milli Eğitim Bakanlığı’nın Hatay ili için kullanımını önerdiği ders kitaplarının cebir öğrenme alanında yer alan tüm matematiksel faaliyetler oluşturmaktadır. Ders kitaplarında yer alan hazırlık soruları, örnekler, problemler, etkinlikler, uygulama ve değerlendirme sorularının her biri birer faaliyet olarak belirlenmiş ve toplamda 396 tane faaliyet analiz edilmiştir. Çalışmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmış olup, söz konusu faaliyetler betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. 5. sınıfta cebir öğrenme alanına ait herhangi bir kazanım bulunmadığı için bu sınıfa ait veri elde edilememiştir. Elde edilen bulgulara göre, ortaokul cebirsel faaliyetlerin her sınıf seviyesinde de en fazla iletişim özelliğinde olduğu, en az ise problem kurma özelliğinde olduğu bulunmuştur. Özellikle 7. sınıf cebirsel faaliyetlerinin süreç standartları bakımından diğer sınıf düzeylerine nazaran daha iyi düzeyde olduğu fark edilmiştir. Sonuç olarak ortaokul ders kitaplarında yer alan cebirsel faaliyetlerin problem çözme, problem kurma, muhakeme-ispat ve temsil standartları bakımından yetersiz olduğu, sınıf düzeylerinin matematiksel süreç standartlarını yansıtan faaliyetleri bakımından farklılaştığı ve konu anlatımı sırası ve konu sonu faaliyetlerinin süreç standartları bakımından uyuşmadığı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Matematiksel süreç standartları, Matematik müfredatı, , Matematik öğretimi, Ders kitabı

Kaynakça

• Abrams, J. P. (2001). Teaching mathematical modeling and the skills of representation. (Ed. Albert A. Cuoco). İçinde The roles of representation in school mathematics, 269-282.
• Almeida, D. (2000). A survey of mathematics undergraduates' interaction with proof: some implications for mathematics education. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 31(6), 869-890.
• Brendefur, J., & Frykholm, J. (2000). Promoting mathematical communication in the classroom: Two preservice teachers' conceptions and practices. Journal of Mathematics Teacher Education, 3(2), 125-153.
• Bush, S. B., & Karp, K. S. (2013). Prerequisite algebra skills and associated misconceptions of middle grade students: A review. The Journal of Mathematical Behavior, 32(3), 613-632.
• Christou, C., Mousoulides, N., Pittalis, M., Pitta-Pantazi, D., & Sriraman, B. (2005). An empirical taxonomy of problem posing processes. ZDM, 37(3), 149-158.
• Cooke, B. D., & Buchholz, D. (2005). Mathematical communication in the classroom: A teacher makes a difference. Early Childhood Education Journal, 32(6), 365-369. Cuoco, A. A. (2001). Preface. In A. A. Cuoco & F. R. Curcio (Eds.) The role of representation in school mathematics (70-72). Reston, VA: NCTM.
• Çimen, E. E., & Yıldız, Ş. (2017). Ortaokul matematik ders kitaplarında yer verilen problem kurma etkinliklerinin incelenmesi. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 8(3), 378-407.
• Dursun, Ş., & Dede, Y. (2004). Öğrencilerin matematikte başarısını etkileyen faktörler matematik öğretmenlerinin görüşleri bakımından. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 217-230.
• Ellerton, N. F., & Clarkson, P. C. (1996). Language factors in mathematics teaching and learning. (Ed. Alan J. Bishop, Ken Clements, Christine Keitel, Jeremy Kilpatrick, Colette Laborde). İçinde International handbook of mathematics education (987-1033). Springer, Dordrecht.
• Erdem, E., & Gürbüz, R. (2015). An Analysis of Seventh-Grade Students' Mathematical Reasoning. Cukurova University Faculty of Education Journal, 44(1), 123-142.
• Ferrari, L., P. (2004). Matematical language and advanced mathematics learning. Proceedings of the 28th Conference of the International Group for the Psychology of Mathematics Education, 2, 383–390.
• Goldin, G. A. (2003). Representation in school mathematics: a unifying research perspective. In J. Kilpatrick, W. G. Martin & D. Schifter (Eds.), A research companion to Principles and Standards for School Mathematics (pp. 275-285). Reston, NJ: NCTM.
• Hanna, G., & Barbeau, E. (2008). Proofs as bearers of mathematical knowledge. ZDM, 40(3), 345-353.
• Hare, A. Y. M. (1999). Revealing what urban early childhood teachers think about mathematics and how they teach it: Implications for practice (Yayınlanmamış doktora tezi). University of North Texas.
• Harel, G., & Sowder, L. (2007). Toward comprehensive perspectives on the learning and teaching of proof. Second handbook of research on mathematics teaching and learning, 2, 805-842.
• Işık, A., & Konyalıoğlu, A. C. (2005). Matematik eğitiminde görselleştirme yaklaşımı. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 462-471. Johansson, M. (2003). Textbooks in mathematics education: a study of textbooks as the potentially implemented curriculum (Yayınlanmamış yüksel lisans tezi). Luleå: Department of Mathematics, Luleå University of Technology.
• Kennedy, L., Tipps, S., & Johnson, A. (2007). Guiding children's learning of mathematics. Cengage Learning. https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id=mrFYTHOjHjYC&oi=fnd&pg=PR7&dq=Kennedy,+Tipps+ve+Johnson,+2004&ots=OIh0UOJGKF&sig=UNMpnYzGF1UcOssM1bTs6746B2M&redir_esc=y#v=onepage&q=Kennedy%2C%20Tipps%20ve%20Johnson%2C%202004&f=false adresinden 08.05.2020 tarihinde alınmıştır.
• Knuth, E. J. (2002). Proof as a tool for learning mathematics. Mathematics Teacher, 95(7), 486-490.
• Knuth, E., Choppin, J., & Bieda, K. (2009). Middle school students' production of mathematical justifications. http://hdl.handle.net/1802/27754 adresinden 18.03.2020 tarihinde alınmıştır.
• Marshall, G. (1996). Problem solving about problem solving: Framing a research agenda. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED398890.pdf adresinden 15.04.2020 tarihinde alınmıştır.
• McMillan, J.H., & Schumacher, S. (2010). Research in education: Evidence based inquiry (7th Edition). London: Pearson.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2nd ed), CA: Sage Publications.
• Miller, M., & Nunn, G. D. (2001). Using group discussion to improve social problem solving and learning. Education, 121(3), 470-475.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). İlköğretim Matematik 5 Ders Kitabı. Ankara: SDR Dikey Yayıncılık.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). İlköğretim Matematik 6 Ders Kitabı. Ankara: Berkay Yayıncılık.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). İlköğretim Matematik 7 Ders Kitabı. Ankara: Koza Yayıncılık.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). İlköğretim Matematik 8 Ders Kitabı. Ankara: Ekoyay Eğitim Yayıncılık.
• Milli Eğitim Bakanlığı, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (2018). İlkokul ve ortaokul matematik dersi öğretim programı. Ankara: MEB.
• National Council of Teachers of Mathematics [NCTM]. (2020). Principles and standards for school mathematics. NCTM, Reston, VA (2000). https://www.nctm.org/uploadedFiles/Standards_and_Positions/PSSM_ExecutiveSummary.pdf adresinden 23.06.2020 tarihinde alınmıştır.
• Olkun, S., & Toluk Uçar, Z (2012). İlköğretimde etkinlik temelli matematik öğretimi (5. Baskı), Ankara: Eğiten Kitap.
• Papanastasiou, C. (2002). Effects of background and school factors on the mathematics achievement. Educational Research and Evaluation, 8(1), 55-70.
• Pape, S. J., & Tchoshanov, M. A. (2001). The role of representation(s) in developing mathematical understanding. Theory into Practice, 40(2), 118-127.
• Polya, G. (2004). How to solve it: A new aspect of mathematical method (Vol. 85). Princeton university press. https://books.google.com.tr/books?
• hl=tr&lr=&id=z_hsbu9kyQQC&oi=fnd&pg=PP2&dq=+Polya,+G.+How+To+Solve+It:+A+New+Aspect+of+Mathematical+Method.+Princeton,+New+Jersey:+Princeton+University+Press,+1973&ots=oYrJTnkQQ2&sig=7A234iMBLG3cFmaPU2qXc5MqEGU&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false adresinden 08.02.2020 tarihinde alınmıştır.
• Putri, R. I., & Santosa, R. H. (2015). Keefektifan strategi REACT ditinjau dari prestasi belajar, kemampuan penyelesaian masalah, koneksi matematis, self-efficacy. Jurnal Riset Pendidikan Matematika, 2(2), 262-272.
• Ramirez, G., Chang, H., Maloney, E. A., Levine, S. C., & Beilock, S. L. (2016). On the relationship between math anxiety and math achievement in early elementary school: The role of problem solving strategies. Journal of Experimental Child Psychology, 141, 83-100.
• Silver, E. A. (1994). On mathematical problem posing. For the Learning of Mathematics, 14(1), 19-28.
• Smith III, J. P., Males, L. M., Dietiker, L. C., Lee, K., & Mosier, A. (2013). Curricular treatments of length measurement in the United States: Do they address known learning challenges?. Cognition and Instruction, 31(4), 388-433.
• Stein, M. K., & Lane, S. (1996). Instructional tasks and the development of student capacity to think and reason: An analysis of the relationship between teaching and learning in a reform mathematics project. Educational Research and Evaluation, 2(1), 50-80.
• Stylianides, G. (2008). Analytic framework of reasoning-and-proving. For the Learning of Mathematics, 28, 9-16.
• Stylianides, A. J. (2007). The notion of proof in the context of elementary school mathematics. Educational Studies in Mathematics, 65, 1-20.
• Sukmaningthias, N., & Hadi, A. R. (2016). Improve Analytical Thinking Skill and Mathematical Representation of The Students Through Math Problem Solving. In Proceeding of 3rd international conference on research, implementation and education of mathematics and science (pp. 449-454).
• Trybulski, D. J. (2007). Algebraic reasoning in middle school classrooms: A case study of standards-based reform and teacher ınquiry in mathematics (Yayınlanmamış doktora tezi). University of Pennsylvania.
• Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi [TYÇ]. 2015. Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi. https://www.myk.gov.tr/images/articles/editor/130116/TYC_teblig_2.pdf adresinden 12.06.2020 tarihinde alınmıştır.
• Uğurel, I., & Moralı, S. (2010). Matematik eğitimi ve dilbilim etkileşimine dayalı bir araştırma ve metodoloji alanı: Söylem çözümleme. NWSA, 5(1), 173-184.
• Wilson, J. W., Fernandez, M. L., & Hadaway, N. (1993). Mathematical problem solving. In Research Ideas for the Classroom: High School Mathematics, 57, 78. https://staff.tarleton.edu/brawner/coursefiles/507/Problem%20solving%20article%20by%20Wilson.pdf adresinden 11.05.2020 tarihinde alınmıştır.
• Wu, Z. (2004). The study of middle school teachers’ understanding and use of mathematical representation in relation to teachers’ zone of proximal development in teaching fractions and algebraic functions (Yayınlanmamış doktora tezi). Department of Teaching, Learning and Culture. Texas A&M University, College Station.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yulianto, A. R., Rochmad, R., & Dwidayati, N. K. (2019). The Effectiveness of Core Models with Scaffolding to Improve The Mathematical Connection Skill. Journal of Primary Education, 8(4), 1-7.
• Zeybek, Z., Üstün, A., & Birol, A. (2018). Matematiksel ispatların ortaokul matematik ders kitaplarındaki yeri. İlköğretim Online, 17(3), 1317-1335.