Eğitimde Teknoloji Kullanımı İçerikli Hizmet İçi Eğitim Kurslarının Öğretmenlerin Teknolojik Pedagojik Alan Bilgisi Özgüvenine Etkileri

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 1, 1009 - 1041, 15.07.2021

Naci Bayrak , Gül Bayrak

https://doi.org/10.33711/yyuefd.957385

Cited By: 9

Öz

Bu çalışmanın amacı eğitimde teknoloji kullanımı ile ilgili gerçekleştirilen hizmet içi eğitimlerin etkilerini, teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) konusundaki öz güven düzeyleri üzerinden incelenmesidir. Bu amaçla önce ortaokul kademesinde 120 fen bilimleri ve lise kademesinde görev yapan 46 biyoloji, 37 fizik ve 38 kimya olmak üzere 241 fen grubu öğretmenden TPAB öz güven ölçeği ve kişisel bilgi formuyla bilgi toplanmış, daha sonrasında analiz edilen nicel verilerin derinlemesine incelenmesi amacıyla 18 öğretmenle yarı yapılandırılmış görüşme yapılmıştır. Çalışma sonucunda eğitimde teknoloji kullanımı içerikli hizmet içi eğitimlerin öğretmenlerin TPAB öz güvenlerini olumlu yönde etkilediği, ancak kursların yüz yüze veya uzaktan olmasının fark oluşturmadığı, olumlu etki eden en önemli etkenin hizmet içi eğitimlere gönüllü katılım olduğu, teknolojik bilgi boyutunda kurs içeriklerinin yetersiz olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Eğitimde teknoloji kullanımı içerikli hizmet içi eğitimlerin hedeflenen amaçlarına ulaşması için; katılımcı öğretmenlerin aynı veya benzer branştan olması, kurs içeriğin geliştirilmesi, eğitimcilerin özellikle alanına hâkim ve iletişim gücü yüksek eğitmenlerden seçilmesi, içeriğe uygun olarak eğitimlerin kısmi olarak uzaktan ve yüz yüze gerçekleştirilmesi hususlarında öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Eğitimde teknoloji kullanımı, hizmet içi eğitim, öz-güven, teknolojik pedagojik alan bilgisi, uzaktan hizmet içi eğitim, Eğitimde teknoloji kullanımı, hizmet içi eğitim, öz-güven, teknolojik pedagojik alan bilgisi, uzaktan hizmet içi eğitim

Kaynakça

• Akgün, E., Yılmaz, E. O., & Seferoğlu, S. S. (2011). Vizyon 2023 strateji belgesi ve fırsatları artırma ve teknolojiyi iyileştirme hareketi (FATİH) projesi: Karşılaştırmalı bir inceleme. XIII.Akademik Bilişim Konferansı, Malatya:İnönü Üniversitesi, 115-122.
• Aktas, I., Gökoğlu, S., Turgut, Y. E., & Karal, H. (2014). Öğretmenlerin FATİH projesine yönelik görüşleri: Farkındalık, öngörü ve beklentiler. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 8(1), 257–286.
• Akyüz, H. İ., Pektaş, M., Kurnaz, M. A., & Memiş, E. K. (2014). Akıllı tahta kullanımlı mikro öğretim uygulamalarının fen bilgisi öğretmen adaylarının TPAB’larına ve akıllı tahta kullanıma yönelik algılarına etkisi. Cumhuriyet International Journal of Education, 3(1), 1-14.
• Angeli, C., & Valanides, N. (2009). Epistemological and methodological issues for the conceptualization, development, and assessment of ICT–TPCK: Advances in technological pedagogical content knowledge (TPCK). Computers & Education, 52(1), 154–168.
• Ayata, F , Uçkan, T , Çavuş, H , Seyyarer, E . (2021). Öğretmenlerin etkileşimli tahtaya yönelik tutumlarının değerlendirilmesi: Peace with ICT Avrupa birliği proje örneği . Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (1), 494-521 . DOI: 10.33711/yyuefd.919391
• Ayvacı, H., Bakırcı, H., & Yıldız, M. (2014). Fen bilimleri öğretmenlerinin hizmet içi eğitim uygulamalarına ilişkin görüşleri ve beklentileri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 357–383.
• Bağdiken, P., & Akgündüz, D. (2018). Fen bilimleri öğretmenlerinin teknolojik pedagojik alan bilgisi özgüven düzeylerinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(2), 535-566. doi:10.17152/gefad.357224
• Bal, M. S., & Karademir, N. (2013). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) konusunda öz-değerlendirme seviyelerinin belirlenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 15-32. doi: 10.9779/PUJE468
• Baran, E., & Canbazoğlu Bilici, S. (2015). Teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) üzerine alanyazın incelemesi: Türkiye örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 15-32.
• Bayrak, N., & Hırça, N. (2016). FATİH Projesi hizmetiçi eğitimine katılan öğretmenlerin tekno-pedagojik özyeterliklerinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(1), 95-111.
• Carlson, S., & Gadio, C. T. (2002). Teacher professional development in the use of technology. Retrieved 07/06/2021, from http://www.ictinedtoolkit.org/usere/library/tech_for_ed_ chapters/08.pdf
• Creswell, J. W. (2017). Karma yöntem araştırmalarına giriş (M. Sözbilir, Çev.). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Çalışkan, M., & Çoklar, A. (2019). Öğretmen adaylarının özgüvenleri ile teknoloji kullanımları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (2) , 86-98. DOI: 10.38151/akef.578807
• Demirer, V., & Dikmen, C. H. (2018). Öğretmenlerin FATİH projesine yönelik görüşlerinin teknolojik pedagojik alan bilgisi bağlamında incelenmesi. Ilkogretim Online, 17(1), 26-46. doi: 10.17051/ilkonline.2018.413735
• Enochsson, A., & Rizza, C. (2009). ICT in initial teacher training: Research review. OECD Education Working Papers, 38, OECD Publishing. Retrieved 07/06/2021, from http://www.oecd.org/edu/ ceri/ceri-ictandinitialteachertrainingresearchreviews.htm.
• Erzurum İl Milli Eğitim Müdürlüğü, (2019). Erzurum il milli eğitim müdürlüğü stratejik plan. 10.02.2021 tarihinde http://erzurum.meb.gov.tr/www/erzurum-il-milli-egitim-mudurlu gu-2015-2019-donemi-stratejik-plani/icerik/648 adresinden alınmıştır.
• Günbayı, İ., & Taşdöğen, B. (2012). İlköğretim okullarında çalışan öğretmenlerin hizmet içi eğitim programları üzerine görüşleri: Bir durum çalışması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(3), 87-117.
• Graham, C. R., Burgoyne, N., Cantrell, P., Smith, L., Clair St., L., & Harris, R. (2009). TPACK development in science teaching: Measuring the TPACK confidence of inservice science teachers. TechTrends, 53(5), 70–79. doi:10.1007/s11528-009-0328-0
• Kaleli Yılmaz, G. (2015). Türkiye’deki teknolojik pedagojik alan bilgisi çalışmalarının analizi: Bir meta-sentez çalışması. Eğitim ve Bilim, 40 (178), 103-122. doi:10.15390/EB. 2015.4087
• Karataş, A., & Akgün, Ö. E. (2018). Lise öğretmenlerinin FATİH projesi’ni uygulamaya yönelik teknolojik pedagojik alan bilgisi yeterliliklerinin incelenmesi: Adıyaman ili örneği. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(4), 10-30.
• Kay, R. H. (2006). Evaluating strategies used to incorporate technology into preservice education: A review of the literature. Journal of Research on Technology in Education, 38(4), 383–408.
• Kayaduman, H., Sırakaya, M., & Seferoğlu, S. S. (2011). Eğitimde FATİH projesinin öğretmenlerin yeterlik durumları açısından incelenmesi. Akademik bilişim, 11, 123–129.
• Keleşoğlu, S., & Yiğit, E. Ö. (2017). Yenilikçi tarih öğretimi hizmet içi eğitim programının öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Journal of Faculty of Educational Sciences, 50(1), 161-187. doi: 10.1501/Egifak_0000001391
• Kilmen, S. (2015). Eğitim araştırmacıları için SPSS uygulamalı istatistik. Ankara: Edge Akademi Yayınları.
• Kocaoğlu, B. Ü., & Akgün, Ö. E. (2015). Lise öğretmenlerinin FATİH projesi teknolojilerini kullanmaya yönelik öz-yeterlilik inançları. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 4, 259-276. doi: 10.16991/INESJOURNAL.81
• Lehiste, P. (2015). The impact of a professional development program on in-service teachers’ TPACK: A study from Estonia. Problems of Education in the 21st Century, 66, 18-28.
• Limon, İ. (2014). Yüz yüze ve uzakan hizmet içi eğitim faaliyetlerine yönelik öğremten algıları (Sakarya ili örneği) (yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• MEB. (2016). Fatih projesi öğretmen eğitimleri. 07.06.2021 tarihinde http://turgutlu.meb. gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_10/14092100_fatih_projesi_ogretmen_egitimleri.pdf adresinden alınmıştır.
• MEB. (2020). Fatih projesi. 07.06.2021 tarihinde http://fatihprojesi.meb.gov.tr/about.html adresinden alınmıştır.
• Meriç, G. (2014). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının teknolojik pedagojik alan bilgisi konusunda öz güven seviyelerinin belirlenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10(2), 352-367.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage.
• Mishra, P., & Koehler, M. J. (2006). Technological pedagocical content knowledge: A framework for teacher knowledge. Teacher College Record, 108(6), 1017-1054. doi:10.1111/j.1467-9620.2006.00684.x
• Niess, M. L. (2008). Guiding preservice teachers in developing TPCK. Routledge.
• Öçal, M. F., & Şimşek, M. (2017). Matematik öğretmen adaylarının FATİH projesi ve matematik eğitiminde teknoloji kullanımına yönelik görüşleri. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 8(1), 91–121. doi: 10.17569/tojqi.288857
• Özkara, E. C., Konokman, G. Y., & Yelken, T. Y. (2018). Eğitimde teknoloji kullanımı hizmetiçi eğitimine katılan öğretmenlerin TPAB özgüvenlerinin incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 371-412.
• Padmavathi, M. (2017). Preparing teachers for technology based teaching-learning using TPACK. Journal on School Educational Technology, 12(3), 1-9.
• Polly, D., Mims, C., Shepherd, C. E., & Inan, F. (2010). Evidence of impact: Transforming teacher education with preparing tomorrow's teachers to teach with technology (PT3) grants. Teaching and Teacher Education, 26(4), 863–870.
• Sarıtepeci, M., Durak, H., & Seferoğlu, S. S. (2016). Öğretmenlerin öğretim teknolojileri alanında hizmet-içi eğitim gereksinimlerinin fatih projesi kapsamında incelenmesi. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 7(3), 601-620. doi:10.16949/turkbilmat.277873
• Shulman, L. (1986). Those who understand: Knowledge growth in teaching. Educational Researcher, 15(2), 4-14. doi: 10.3102/0013189X015002004
• Somyürek, S. (2014). Öğretim sürecinde Z kuşağının dikkatini çekme: Artırılmış gerçeklik. Educational Technology Theory and Practice, 4(1), 63-80. doi:10.17943/etku.88319
• Taşlıbeyaz, E., & Karaman, S. (2014). Uzaktan hizmetiçi eğitim alan öğretmenlerin deneyimlerinin İncelenmesi. 7. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu, Atatürk Üniversitesi, Erzurum. doi: 10.12984/eed.19099
• Tatlı, Z., İpek Akbulut, H., & Altınışık, D. (2016). The impact of web 2.0 tools on pre-service teachers’ self confidence levels about TPCK. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 7(3), 659-678. doi: 10.16949/turkbilmat.277878
• Tatli, Z., & Akbulut, H. İ. (2017). Öğretmen adaylarının alanda teknoloji kullanımına yönelik yeterlilikleri. Ege Eğitim Dergisi, 18(1), 31–55. doi: 10.12984/egeefd.328375
• Timur, B., & Taşar, M. F. (2011). Teknolojik pedagojik alan bilgisi öz güven ölçeğinin (TPABÖGÖ) Türkçe ’ye uyarlanması. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 839-856.
• Tokmak, H. S., İncikabi, L., & Özgelen, S. (2013). An investigation of change in mathematics, science, and literacy education pre-service teachers’ TPACK. The Asia-Pacific Education Researcher, 22(4), 407-415. doi: 10.1007/s40299-012-0040-2
• Tondeur, J., Roblin, N. P., Van-Braak, J., Fisser, P., & Voogt, J. (2013). Technological pedagogical content knowledge in teacher education: In search of a new curriculum. Educational Studies, 39(2), 239–243.
• Tschannen-Moran, M., Hoy, A. W., & Hoy, W. K. (1998). Teacher efficacy: Its meaning and measure. Review of Educational Research, 68(2), 202-248. doi:10.3102/00346543068002202
• Uçar, M. B., Demir, C., & Hiğde, E. (2014). Exploring the self-confidence of preservice science and physics teachers towards technological pedagogical content knowledge. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 116, 3381-3384. doi: 10.1016/j.sbspro.2014.01.768
• Vural, A. R., & Ceylan, V. K. (2014, Kasım). Fatih projesi eğitimde teknoloji kullanım kursunun öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. XIX. Türkiye’de İnternet Konferansında sunulan sözlü bildiri. Yaşar Üniversitesi, İzmir.
• Wang, W., Schmidt-Crawford, D., & Jin, Y. (2018). Preservice teachers' TPACK development: A review of literature. Journal of Digital Learning in Teacher Education, 34(4), 234-258. Doi: 10.1080/21532974.2018.1498039
• Yılmaz, M. ve Üredi, L. (2020). İlkokul öğretmenlerinin eğitimde teknoloji kullanımına ilişkin bilgisayar yeterliliklerinin değerlendirilmesi. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(32), 4723-4742. DOI: 10.26466/opus.779338