OKULLARDA ROTASYON ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ VE BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2016, Sayı: 27, 34 - 46, 01.04.2016

Ahmet Saylık , Mahmut Polatcan

https://doi.org/10.14582/DUZGEF.667

Öz

Bu araştırmanın amacı, son yıllarda Milli Eğitim Bakanlığı tarafından uygulamaya konulan zorunlu yer değiştirmeye yönelik okullarda rotasyon ölçeğini geliştirmek ve bazı değişkenlerine göre incelemektir. Okullarda Rotasyon Ölçeği, iki boyutlu ve 21 maddeden oluşan beşli likert tipi ölçektir. Araştırmanın çalışma grubunu Ankara İli Gölbaşı İlçesindeki öğretmen ve yöneticiler oluşturmaktadır. Araştırmanın yapı geçerliliği için Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizleri yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonuçları ölçeğin iki boyutta varyansın yaklaşık %70.19’unu açıkladığını göstermektedir. Doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarına göre ise, ölçeğin iyi uyum verdiği tespit edilmiştir (REMSA=0.04, RMR=0.07, CFI= 0.98, GFI= 0.94 ve AGFI= 0.91). Ölçeğin güvenirliğini saptamada Pearson Korelasyon (?) katsayısından yararlanılmıştır. Hesaplanan alfa katsayısı birinci faktör için ?=.95 ve toplam madde korelasyonları .68-.88 arasında, ikinci faktör için ?=. 92 ve toplam madde korelasyonları .64-.80 arasında dağılmıştır. Araştırmada unvan, mesleki kıdem, okuldaki çalışma süresi ve rotasyonun uygulanma sıklığı değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar bulunmuştur

Anahtar Kelimeler

rotasyon, okul, öğretmen.

Developing Rotation Scale at Schools and Studying it in terms of some Variables

Öz

The main aim of this study is to develop the rotation scale, known as compulsory change of location, which has been applied to the managers and education inspectors by Ministry of National Education and has been decided to be applied to the teachers first in 2015-2016 academic year in accordance with the new regulations. The study group of the research consists of teachers and managers working at schools in Gölbaşı, Ankara. Exploratory factor analysis has been used for construct validity of Scale of Rotation at Schools which has been developed to identify the views of managers and teachers about rotation. Confirmatory factor analysis has been used to test the accuracy of the factor construct. At the end of the analysis, it has been identified that Scale Rotation at Schools is a reliable and valid instrument that can assess the views of managers and teachers about rotation. The scale which consists of 21 items has two factors as Positive Attitude towards Rotation and Negative Attitude towards Rotation. It is a 5 point Likert scale. It has been found that the views of managers and teachers about rotation differ according to the variables of title, professional seniority, and the time of service at school and the frequency of rotation.

Anahtar Kelimeler

rotation, school, teacher.

Kaynakça

• Arabacı, İ.B. ve Sağlam, H. (2012). Zorunlu rotasyon uygulamaları konusunda okul yöneticilerinin görüşleri.
• Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 529-547. Balcı, A. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler (10 ed.): Pegem A Yayıncılık.
• Barutçugil, İ. (2004). Stratejik insan kaynakları yönetimi. Kariyer Yayınları.
• Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. NY: Guilford Publications.
• Burke, L. A., ve Moore, J. E. (2000). The reverberating effects of job rotation: A theoretical exploration of nonrotaters' fairness perceptions. Human Resource Management Review, 10(2), 127-152.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32, 470-483
• Çakır, G. (2009). İş görenlerin demografik özelliklerine göre motivasyon araçları ve denetim odağı değişkenlerinin incelenmesi.
• Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Manisa: Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Çelebi G. Y., Çelebi, B. ve Bayram, M. (2011). Okul müdürlerinin zorunlu yer değiştirmesi ile ilgili yönetici ve öğretmen görüşleri (Trabzon örneği). VI. Ulusal Eğitim Yönetimi Kongresi, 16-17 Nisan 2011, Kuzey
• Kıbrıs Türk Cumhuriyeti. Campion, M. A., Cheraskin, L. ve Stevens M. J. (1994). Career-related antecedents and outcames of jop rotation. Academy of Managemet Journal, 37, 1518-1567.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Pegem Akademi.
• Elma, C., Şener, M., & Çiftli, S. (2011). Okul müdürlerinin zorunlu yer değiştirme uygulaması: müfettiş, yönetici ve öğretmen görüşlerine dayalı bir değerlendirme. 8–10 Eylül 2011 Burdur, 20. Ulusal Eğitim
• Bilimleri Kurultayı’nda sunulmuş bildiri. Ergül, H. F. (2005). Motivasyon ve motivasyon teknikleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 4(14), 2005 Güz, 67
• Eriksson, T., ve Ortega, J. (2006). The adoption of job rotation: testing the theories. Industrial & Labor
• Relations Review, 59(4), 653-666. Gordon, J. A. (2006). Assigned to the margins: Teachers for minority and immigrant communities in
• Japan. Teaching and Teacher Education, 22(7), 766-776. Gökkaya, N. (2013). Okul müdürlerine uygulanan rotasyona ilişkin ilkokul ve ortaokul müdür, müdür yardımcısı ve öğretmenlerin görüşleri. Yüksek lisans tezi. Burdur: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
• Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Hargreaves, A., & Fink, D. (2006). Sustainable leadership. San Francisco, CA: Continuum.
• Hodgson, S., Al Shehhi, M., ve Al-Marzouqi, E. (2014). The Effect of Job Rotation on employees in organizations in the UAE. Middle East Journal of Business, 9(3), 35-44.
• Jorgensen, M., Davis, K., Kotowski, S., Aedla, P., ve Dunning, K. (2005). Characteristics of job rotation in the Midwest US manufacturing sector. Ergonomics, 48(15), 1721-1733.
• Jöreskog, K. G., ve Sörbom, D. (1993). LISREL 8: structural equation modeling with the simplis command language. Lincolnwood: Scientific Software International, Inc
• Karadimas, N. V. ve Papastamatiou, N. P. (2000). Tools for job rotation integrating access to vocational training. I. J. Of Simulation, 8(2), 37-44.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaya, A. (2012). Yönetici rotasyonunun olumlu ve olumsuz yönlerinin belirlenmesine ilişkin nitel bir araştırma.
• Ulusal Eğitim Yönetimi Kongresi.24-26 Mayıs 2012, Malatya.
• Kaymaz, K. (2010). The effects of job rotation practices on motivation: A research on managers in the automotive organizations. Business and Economics Research Journal, 1(3), 69-85.
• Kayıkçı, K., Yörük, T., ve Özdemir, İ. (2015). İl ve İlçe Eğitim Yöneticilerinin Tabi Oldukları Rotasyon
• Uygulamasına İlişkin Görüşleri. İlköğretim Online, 14(1). Kılıç, E. (2008). İş tatmini ve iş rotasyonu arasındaki ilişkinin incelenmesine ilişkin otomotiv sektöründe bir araştırma.
• Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kurtulmuş, M.,Gündaş, A. ve Ardıç T. (2012). Zorunlu yer değişikliği uygulamasına (rotasyon) ilişkin
• İlköğretim yöneticilerinin görüşleri. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi 1(1), 49-57. Lortz, K. M. (1985). An Analysis of the rotation of elementary principals in Iowa (professional growth, transfer, systematic, management succession). The University of Iowa). ProQuest Dissertations and Theses, 108-108.
• Memişoğlu, S. P., Çelik, M. ve Sipahioğlu, M. (2012). İlköğretim okulu müdürlerinin zorunlu yer değiştirme uygulamasına ilişkin görüşleri. VII. Ulusal Eğitim Yönetimi Kongresi, 24-26 Mayıs 2012, Malatya.
• Memişoğlu, S. P., Sipahioğlu, M., ve Çelik, M. (2013). Lise Müdürlerinin Zorunlu Yer Değisikliği
• Uygulamasına İlişkin Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 19(3), 447-466. Memişoğlu, S. P., ve Sipahioğlu, M. (2014). Eğitim Denetmenlerinin Zorunlu Yer Değiştirme Uygulamasına
• İlişkin Bir Değerlendirme. Electronic Turkish Studies, 9(5), 1585-1597.
• Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim Müfettişleri Kurulu Yönetmeliği (1990). T.C. Resmi Gazete, 20678, 27 Eylül
• MEB Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği.(2004). T.C. Resmi Gazete, , 11 Ocak 2004.
• MEB Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik.(2006). T.C. Resmi Gazete, 26098, 4 Mart 2006.
• MEB Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmelik. (2009). T.C. Resmi Gazete, 27318, 13 Ağustos 2009.
• MEB Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. (2011). T.C. Resmi Gazete, 28020, 9 Ağustos 2011.
• MEB Personelinin Görevde Yükselme, Unvan Değişikliği Ve Yer Değiştirme Suretiyle Atanması Hakkında Yönetmelik. (2013). T.C. Resmi Gazete, 28793, 12 Eylül 2013.
• MEB Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği. (2015). T.C. Resmi Gazete, 29329, 17 Nisan 2015.
• MEB Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. (2015).
• T.C. Resmi Gazete, 29406, 04 Temmuz 2015
• Nartgün, Ş. Z., Bayraktar, C., ve Akkulak, H. B. (2012). Eğitim yöneticilerinin rotasyon algısı. 24–26 Mayıs
• Malatya, 7. Ulusal Eğitim Yönetimi Kongresi’nde sunulmuş bildiri. Nural, E. ve Çıtak, Ş. (2012). Ordu ilindeki resmi eğitim kurumlarında görev yapan yöneticilerin zorunlu yer değiştirmelerine ilişkin görüş ve önerileri. 4–26 Mayıs 2012 Malatya, 7. Ulusal Eğitim Yönetimi Kongresi’nde sunulmuş bildiri.
• Özdemir, S. ve Yaman, A. (2011). Eğitim yönetiminde rotasyon uygulamasına ilişkin okul müdürlerinin görüşlerinin değerlendirilmesi. VI. Eğitim Yönetimi Kongresi. 16-17 Nisan 2011, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti.
• Seçer, İ. (2013). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi: Analiz ve raporlaştırma. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3 (6), 49-74.
• Taşpınar, F. (2006). Motivasyon araçlarının iş gören motivasyonu üzerindeki etkisi: Afyonkarahisar ilindeki termal otel işletmelerinde bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Afyonkarahisar: Afyonkarahisar Kocatepe
• Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Tonbul, Y. ve Sağıroğlu, S. (2012). okul müdürlerinin zorunlu yer değiştirmelerine ilişkin bir araştırma.
• Kuramdan Uygulamaya Eğitim Yönetimi Dergisi, 18(2), 313-339. Tortop, N. ve Anahtar, M. A. (1976). Personel Yönetimi. Ankara: Kalite Matbaası.
• Triggs, D. D., ve King, P. M. (2000). Job rotation. Professional safety, 45(2), 32.
• Türk Dil Kurumu, TDK, (2013). http://www.tdk.gov.tr/ adresinden 19.07.2013 tarihinde alınmıştır.
• Yılmaz, K., Altınkurt, Y., Karaköse, T., ve Erol, E. (2012). Okul yöneticilerine uygulanan zorunlu yer değiştirme uygulaması hakkında okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri. E-Uluslararası Eğitim
• Araştırmaları Dergisi, 3 (3), 65-83. Yılmaz, V., ve Çelik, H. E. (2009). Lisrel ile yapısal eşitlik modellemesi-I: Temel kavramlar, uygulamalar, programlama. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Yılmaz, S. ve Yılmaz, T. (2012). Okul müdürlerinin zorunlu rotasyon uygulamasına ilişkin görüşleri. 24–26
• Mayıs 2012 Malatya, 7. Ulusal Eğitim Yönetimi Kongresi’nde sunulmuş bildiri.
• Yörük, T., ve Günbayı, İ. (2015). Öğretmenlere yönelik uygulanması planlanan rotasyona ilişkin öğretmen görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4 (2), 59-72.
• Citation Information Saylık, A. & Polatcan, M. (2016) Okullarda rotasyon ölçeğinin geliştirilmesi ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 34-46. BÖLÜM II