ÖĞRETMEN ADAYLARININ EPİSTEMOLOJİK İNANÇLARI

Yıl 2015, Sayı: 25, 57 - 75, 01.08.2015

Pınar Erten İbrahim Yaşar Kazu

Öz

Bireysel özellik olan epistemolojik inançların öğrenme üzerine olan etkileri bulunmaktadır. Bireylerin bilgileri işleme, yorumlama, kavrama durumları, ders çalışma stratejileri, problem çözme durumları, öğrenmeye yönelik çaba ve zamanları gibi durumlarda epistemolojik inançların etkileri mevcuttur. Bu çalışma ile öğretmen adaylarının epistemolojik inançlara ne düzeyde sahip oldukları cinsiyet, bölüm ve akademik ortalamalarına göre belirlenmeye çalışılmıştır. Öğretmen adaylarının epistemolojik inançlar açısından öğrenmenin çabaya bağlı olduğu inanç boyutu en fazla gelişmiş olduğu inanç boyutudur. Cinsiyet ve akademik ortalama açısından epistemolojik inançların boyutları arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Epistemolojik inançların boyutlarında erkek ve kız öğrenciler eşit, not ortalaması yüksek olan öğrencilerinde yüksek düzeyde geliştiği sonucuna ulaşılmıştır. Bölüm değişkenine göre öğrenmenin çabaya ve yeteneğe bağlı olduğu inancı boyutlarında bir farklılaşma bulunurken, tek bir doğrunun var olduğu inancı boyutuna yönelik herhangi bir farklılaşma bulunmamıştır. Aritmetik ortalamalarından, Fen Bilgisi Öğretmenliği bölümü öğrencilerinin öğrenmenin çabaya, Sınıf Öğretmenliği bölümü öğrencilerinin öğrenmenin yeteneğe bağlı olduğuna ve Okul Öncesi Öğretmenliği bölümü öğrencilerinin tek bir doğrunun var olduğuna inançlarının az gelişmiş olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlar dikkate alınarak, diğer araştırmacıların, öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının geliştirilmesinde daha farklı çalışmalara gidilmesi sağlanabilir.

Anahtar Kelimeler

Epistemolojik inanç, öğretmen adayı, öğrenme, bilgi, yetenek, çaba.

Investigation of Pre-Service Teachers’ Epistemological Beliefs

Öz

Epistemological beliefs, which are personal features, have effects on learning. They also have effects on information processing, interpreting, comprehending conditions, study strategies, problem solving, efforts and time allocated for learning of individuals. In this study, it has been aimed to determine at what level pre-service teachers’ have epistemological beliefs according to their gender, department, and academic average. Research prepared descriptive was carried out on 367pre-service teachers’. Epistemological beliefs scale was used for collecting the data. So the percentage of data, frequency, mean, standard deviation, independent sample t-test, one way analysis of variance, LSD test and Mann-Whitney U (MWU) test was used for analysis. The analysis results to be due to the efforts of pre-service teachers’ in the learning dimension of faith in terms of epistemological beliefs it has been identified as the belief that the more advanced dimensions. In terms of gender and academic average, it has not been found out a significant difference between the dimensions of epistemological beliefs. In the dimensions of epistemological beliefs, it has been concluded that the boys and the girls are equal, and that the epistemological beliefs of the students with a high grade point have developed at high level. According to department variance, while it has been found that there is a differentiation in the dimensions of beliefs which say that learning is up to effort and ability, it has not been found that there is a kind of differentiation towards the belief dimension which says that there is only one truth. By their academic average, it has been determined that the students of science teaching believe that learning is up to effort, the students of classroom teaching believe that the learning is up to ability and that the belief of the students of pre-school teaching, which says that there is only one truth, is underdeveloped. By taking into consideration these results, it could be ensured that other researches do different studies to improve pre-service teachers’ epistemological beliefs

Anahtar Kelimeler

Epistemelogical belief, teacher candidate, learning, information, ability, effort.

Kaynakça

• Acat, M. B., Tüken, G. ve Karadağ, E. (2010). Bilimsel epistemolojik inançlar ölçeği: Türk kültürüne uyarlama, dil geçerliği ve faktör yapısının incelenmesi, Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(4), 67-89.
• Aksan, N. ve Sözer, M. A. (2007). Üniversite öğrencilerinin epistemolojik inançları ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkiler, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 8(1), 31-50.
• Aydemir, N., Aydemir, M. ve Boz, Y. (2013). Lise öğrencilerinin epistemolojik inançları, Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(4), 1305-1316.
• Aypay, A. (2011a). Epistemolojik inançlar ölçeğinin Türkiye uyarlaması ve öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının incelenmesi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 1-15.
• Aypay, A. (2011b). Öğretme ve öğrenme anlayışları ölçeği’nin Türkiye uyarlaması ve epistemolojik inançlar ile öğretme ve öğrenme anlayışları arasındaki ilişkiler, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(1), 7-29.
• Balantekin, Y. (2013). İlköğretim öğrencilerinin bilimsel bilgiye yönelik epistemolojik inançları, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 312-328.
• Başbay, M. (2013). Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi, Eğitim ve Bilim, 38(169), 249-262.
• Başçiftçi, F., Güleç, N., Akdoğan, T. ve Koç, Z. (27-29 April 2011). Öğretmen Adaylarının Değer Tercihleri ile Epistemolojik İnançlarının İncelenmesi. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications, Antalya.
• Belet, Ş. D. ve Güven, M. (2011). Sınıf Öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(1), 31-57.
• Biçer, B., Er, H. ve Özel, A. (2013). Öğretmen adaylarının epistemolojik inançları ve benimsedikleri eğitim felsefeleri arasındaki ilişki, Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(3), 229-242.
• Brownlee, J. (2001). Epistemological beliefs in pre-service teacher education students, Higher Education Research and Development, 20(3), 281- 291.
• Brownlee, J. (2003). Paradigm shifts in pre-service teacher education students: Case studies of changes in epistemological beliefs, Australian Journal of Educational and Developmental Psychology, 3, 1-6.
• Chan, K. (2004). Preservice teachers' epistemological beliefs and conceptions about teaching and learning: Cultural implications for research in teacher education, Australian Journal of Teacher Education, 29(1), 1- 13.
• Cheng, M. M. H., Chan, K.-W., Tang, S. Y. F. and Cheng, A. Y. N. (2009). Pre-service teacher education students’ epistemological beliefs and their conceptions of teaching, Teaching and Teacher Education, 25, 319-327.
• Demir, M. K. (2012). İlköğretim bölümü öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının incelenmesi, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 343-358.
• Demir, S. ve Akınoğlu, O. (2010). Epistemolojik inanışlar ve öğretme öğrenme süreçleri, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 32, 75-93.
• Demirli, C., Türel, Y. K. ve Özmen, B. (26-28 Nisan 2010). Bilişim Teknolojileri Öğretmen Adaylarının Epistemolojik İnançlarının İncelenmesi. 10th International Educational Technology Conference (IETC), Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
• Deryakulu, D. ve Büyüköztürk, Ş. (2002). Epistemolojik inanç ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması, Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(8), 111-125.
• Deryakulu, D. ve Büyüköztürk, Ş. (2005). Epistemolojik inanç ölçeğinin faktör yapısının yeniden incelenmesi: cinsiyet ve öğrenim görülen program türüne göre epistemolojik inançların karşılaştırılması, Eğitim Araştırmaları Dergisi, 18, 57-70.
• Er, K. O. (2013). A study of the epistemological beliefs of teacher candidates in terms of various variables, Eğitim Araştirmalari-Eurasian Journal of Educational Research, 50, 207-226.
• Erdem, M., Yılmaz, A. ve Akkoyunlu, B. (06-08 Mayıs 2008). Öğretmen Adaylarının Bilgi Okuryazarlık Özyeterlik İnançları ve Epistemolojik İnançları Üzerine Bir Çalışma. 8th International Educational Technology Conference (IETC), s. 775-779, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Eroğlu, S. E. ve Güven, K. (2006). Üniversite öğrencilerinin epistemolojik inançlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 295-312.
• Güven, M. (2009). The epistemological beliefs of distance education students, Turkish Online Journal of Distance Education-TOJDE, 10(3), 217-246.
• Hacıömeroğlu, G. (2011). Sınıf Öğretmeni adaylarının matematiksel problem çözmeye ilişkin inançlarını yordamada epistemolojik inançlarının incelenmesi, Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 206-220.
• Hammer, D. and Elby, A. (2000). Epistemological Resources. In B. Fishman & S. O'Connor-Divelbiss (Eds.), Fourth International Conference of the Learning Sciences (pp. 4-5). Mahwah, NJ: Erlbaum.
• Hofer, B. K. (2000). Dimensionality and disciplinary differences in personal epistemology, Contemporary Educational Psychology, 25, 378-405.
• Hofer, B. K. and Pintrich, P. R. (1997). The development of epistemological theories: Beliefs about knowledge and knowing and their relation to learning, Review of Educational Research, 67(1), 88-140.
• Izgar, H. ve Dilmaç, B. (2008). Yönetici adayı öğretmenlerin özyeterlik algıları ve epistemolojik inançlarının incelenmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 437-446.
• İçen, M. (2011). Eğitimde Epistemolojik İnançlar ve Öğretmenlerin Epistemolojik İnançlarının Eğitim Öğretim Sürecindeki Rolü. II. Ulusal İlköğretim Bölümleri Öğrenci Kongresi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• İçen, M., İlğan, A. ve Göker, H. (2013). Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının analizi, Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 1(2), 2-11.
• İflazoğlu Saban, A. ve Güzel Yüce, S. (2012). İlköğretim 6. 7. ve 8. sınıf öğrencilerinde problem çözme, bilişsel farkındalık ve epistemolojik inançlar, International Journal of Human Sciences, 9(2), 1402-1428.
• İlhan, M., Demir, S. ve Arslan, S. (2013). Öğretmen adaylarının bilgisayar destekli eğitime yönelik tutumları ile epistemolojik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi, Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 3(2), 1- 22.
• Kaleci, F. (2013). Matematik öğretmen adaylarının epistemolojik inançları ile öğrenme ve öğretim stilleri arasındaki ilişki, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(4), 23-32.
• Karasar, N. (2003). Bilimsel Araştırma Yöntemi, (12. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Koç Erdamar, G. ve Bangir Alpan, G. (2011). Öğretmen adaylarının epistemolojik inançları, e-Journal of New World Sciences Academy (NWSA), 6(4), 2689-2698.
• Köse, S. ve Dinç, S. (2012). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının biyoloji özyeterlilik algıları ile epistemolojik inançları arasındaki ilişki, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 121-141.
• Kuhn, D., Cheney, R. and Weinstock, M. (2000). The development of epistemological understanding, Cognitive Development, 15, 309-328.
• Kurt, F. (2009). “Investigating students’ epistemological beliefs through gender, grade level, and fields of the study.” Unpublished master dissertation, The Middle East Technical University, Ankara.
• Meral, M. ve Çolak, E. (2009). Öğretmen adaylarının bilimsel epistemolojik inançlarının incelenmesi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 129-146.
• Oksal, A., Şenşekerci, E. ve Bilgin, A. (2006). Merkezi epistemolojik inançlar ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 371-381.
• Önen, A. S. (2011a). Investigation of students’ epistemological beliefs and attitudes towards studying, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 300-309.
• Önen, A. S. (2011b). The effect of candidate teachers’ education and epistemological Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 293-301. on proffessional attitudes, Hacettepe
• Sapancı, A. (2012). Öğretmen adaylarının epistemolojik inançları ile bilişüstü düzeylerinin akademik başarıyla ilişkisi, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 311-331.
• Schommer, M. (1993). Epistemological development and academic performance among secondary students, Journal of Educational Psychology, 85(3), 406-411.
• Şahin Taşkın, Ç. (2012). Epistemolojik inançlar: Öğretmen adaylarının öğrenme yaklaşımlarını yordayıcı bir değişken, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 273-285.
• Tanrıverdi, B. (2012). Pre-service teachers' epistemological beliefs and approaches to learning, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 46, 2635-2642.
• Terzi, A. R., Şahan, H. H., Çelik, H. ve Zöğ, H. (2015). Öğretmen adaylarının epistemolojik inançları ile eleştirel pedagoji ilkeleri arasındaki ilişki, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 344-356.
• Tickle, E. I., Brownlee, J. and Nailon, D. (2005). Personal epistemological beliefs and transformational leadership behaviours, The Journal of Management Development, 24, 1-15.
• Topçu, M. S. ve Yılmaz-Tüzün, Ö. (2009). Elementary students’ metacognition and epistemological beliefs considering science achievement, gender and socioeconomic status, Elementary Education Online, 8(3), 676-693.
• Tutty, J. and White, B. (4-7 December 2005). Epistemological beliefs and learners in a tablet classroom. Australasian Society for Computers in Learning in Tertiary Education (ASCILITE) Conference, pp. 679-683, Brisbane, Australia. [Online]: Retrieved on 22-February-2015, at URL: http://www.ascilite.org.au/conferences/brisbane05/blogs/proceedings/7 8_Tutty.pdf.
• Tümkaya, S. (2012). Üniversite öğrencilerinin epistemolojik inançlarının cinsiyet, sınıf, eğitim alanı, akademik başarı ve öğrenme stillerine göre incelenmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 75-95.
• Türk, E. G. (2011). “Ergenlerin düşünme biçemlerini yordayan faktörler: anne baba, üstbiliş ve epistemolojik inançlar.” Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yılmaz, H. and Şahin, S. (2011). Pre-Service teachers’ epistemological beliefs and conceptions of teaching, Australian Journal of Teacher Education, 36(1), 73-88.
• Yılmaz-Tüzün, Ö. ve Topçu, M. S. (2013). Exploration of preservice science teachers’ epistemological beliefs, world views, and self-efficacy considering gender and achievement, Elementary Education Online, 12(3), 659-673.