Çocuklarda Sosyal Duyarlılığın Geliştirilmesi: ‘Sokak Hayvanlarının Yardımcıları’ Projesi

Year 2019, Issue: 52, 463 - 490, 27.10.2019

Arzu Arıkan , Yonca Bakır Meltem Özden

Abstract

Hayvanlara yönelik kötü muamele sıklıkla
gündeme gelen önemli sorunlardan biridir. Bu konuda caydırıcı ve önleyici
düzenlemelere gidilmesi önemli olmakla birlikte alınacak tedbirlerin başında
erken yıllardan itibaren eğitim gelmektedir. Türkiye’de çocukların sokak hayvanları ile karşılaşmaları
çevre eğitiminin bir parçası olan hayvanlar konusunda eğitim için bir fırsat
olarak değerlendirilebilir. Bu bağlamda, çocuklara somut yaşantılar sunabilecek ve gündelik hayatları ile ilişkili
olan sokak hayvanları konusunda çocuklarla yapılacak bir araştırma, onların
sosyal duyarlılıklarını ve hayvanlara yönelik farkındalıklarını artıracaktır. Bu
çalışmada proje yaklaşımına başvurularak okulöncesi dönem çocukları ile
yürütülen sokak hayvanları konulu bir proje betimlenmiştir. Proje çalışması resmi
bir ilkokulun anasınıfında, haftada bir gün toplam 11 hafta sürmüştür.
Çalışmaya bir öğretim üyesi rehberliğinde iki öğretmen adayı ve anasınıfına
devam eden 14 çocuk katılmıştır. Sınıf öğretmeninin de destek verdiği proje
çalışması boyunca öğretmenler öğrenme sürecini, fotoğraf çekimi ve yazılı
notlar alarak gözlemiş ve belgelemişlerdir. Çocukların temsil ürünleri de
değerlendirmede kullanılmıştır. Öğrenme sürecinde yapılan gözlemler ve
belgelemeye dayalı olarak çocukların gelişimlerinin proje çalışmalarında çok
yönlü olarak desteklendiği ve sokak hayvanlarına yönelik farkındalıklarının ve
sosyal duyarlıklarının geliştirildiği sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Proje yaklaşımı, sokak hayvanları, çevre eğitimi, okul öncesi çocukları, erken çocukluk eğitimi

Developing Children’s Social Sensitivity: ‘The Helpers of Stray Animals’ Project

Abstract

Maltreatment
towards animals is one of the major problems that often arise. Although it is
important to enact prohibitive and preventive measures on this issue, education
from the early years is one of the main measures to increase
social sensitivity. The fact that children encounter with stray animals in
Turkey can be used as an opportunity for education about animals, which is
integral to environmental education. In this sense, inquiring about stray
animals with children can increase their social sensitivity and awareness
because this topic provides
children with concrete experiences and it is closely related
to their daily life. In this study, a project on stray animals was described
conducted with preschool children using the project approach. The study took
place in a kindergarten classroom of an elementary school for 11 weeks, once a
week. Participants of the study included 14 preschool children and two teacher
candidates under the guidance of an academic advisor. The classroom teacher
also supported teacher candidates during the project work and the candidates
observed and documented the learning process using photos, notes, and
children’s representational artifacts. Based on the observations during the
learning process and the documentation, it has been concluded that preschool
children’s social sensitivity and awareness towards stray animals were
developed and their development was supported in multiple ways with the project
work. 

Keywords

Project approach, stray animals, environmental education, preschool children, early childhood education

References

• Akbayrak, N., & Kuru Turaşlı, N. (2017). Oyun temelli çevre etkinliklerinin okul öncesi çocukların çevresel farkındalıklarına etkisinin incelenmesi [Investigation of the effect of play-based environmental activities on the environmental awareness of preschool children]. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 1(2), 239. https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.196720171240
• Aral, N., Kandır, A., Ayhan, A. B., & Yaşar, M. C. (2010). The influence of project-based curricula on six-year-old preschoolers' conceptual development. Social Behavior and Personality: An International Journal, 38(8), 1073–1079. https://doi.org/10.2224/sbp.2010.38.8.1073
• Arıkan, A., & Kimzan, İ. (2016). Okul öncesi eğitimde proje yaklaşımı: ağaç bilimcilerin araştırmaları projesi.[The Project approach in preschool education: the inquiries of dendrologists project]. İlköğretim Online, 15(2), 498–528. https://doi.org/10.17051/io.2016.37190
• Ascione, F.R. (1993). Children who are cruel to animals: A review of research and implications for developmental psychopathology. Anthrozoös, 6, 226–247.
• Ascione, F.R. (2004).Children and animals. Exploring the roots of kindness and cruelty. West Lafayette, Ind: Purdue University Press.
• Aydın, Ö., & Aykaç, N. (2016). Yaratıcı drama yöntemi ile verilen eğitimin okul öncesi öğrencilerinin çevre farkındalığına etkisi [The Effect of the Education Implemented by the Creative Drama Method on the Environmental Awareness of Pre-School Students]. Yaratıcı Drama Dergisi 11(1), 1–16. https://doi.org/10.21612/yader.2016.001
• Beneke, S. J. (2010). The effects of the project approach on children in ınclusive early childhood classrooms. Unpublished Dissertation. University of Illinois at Urbana-Champaign. Retrieved from https://www.ideals.illinois.edu/bitstream/2142/18283/1/Beneke_Sallee.pdf
• Blank, J., Damjanovic, V., Peixoto da Silva, A. P., & Weber, S. (2014). Authenticity and “standing out:” Situating the project approach in contemporary early schooling. Early Childhood Education Journal, 42(1), 19–27. https://doi.org/10.1007/s10643-012-0549-2
• Brooks, M. & Wangmo, T. (2011). Introducing the project approach and use of visual representation to early childhood education in Bhutan. Early Childhood Research & Practice, 13(1). Retrieved from http://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ931226.pdf
• Chen, J. J., Li, H., & Wang, J.‑y. (2017). Implementing the project approach: a case study of hybrid pedagogy in a Hong Kong kindergarten. Journal of Research in Childhood Education, 31(3), 324–341. https://doi.org/10.1080/02568543.2017.1309479
• Erol, A. (2016). Proje yaklaşımına dayanan aile katılımlı çevre eğitimi programının 5-6 yaş çocuklarının çevreye yönelik farkındalık ve tutumlarına etkisinin incelenmesi [Investigation of the effect of environmental education program with family ınvolvement based on project approach on 5-6 year-old children’s awareness and attitudes towards the environment]. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Helm, J. H., & Katz, L. (2010). Young investigators: The project approach in the early years (2nd ed.). New York, NY: Teachers College Press.
• Grzegorzewska, K. & Konieczna-Blicharz, J. (2011). The lights pre-project: implementation of the project approach with children under 3 years of age. Early Childhood Research & Practice, 13(1). Retrieved from http://ecrp.uiuc.edu/v13n1/grzegorzewska.html
• Gülay, H., & Ekici, G.(2010). MEB okul öncesi eğitim programının çevre eğitimi açısından analizi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(1), 74–84. Retrieved from http://www.tused.org/internet/tused/sayilar/default1.asp?islem=git1&id=189
• Intykbekov, A. (2017). Teacher perceptions of project-based learning in a Kazakh-Turkish Lyceum in the northern part of Kazakhstan. Unpublished Master’s Thesis. Nazarbayev University, Graduate School of Education. Retrieved from https://nur.nu.edu.kz/bitstream/123456789/2554/1/Aidyn_Intykbekov.pdf
• Katz, L., & Chard, S. (2000). Engaging children’s minds: The project approach (2nd ed.). Stamford, CT: Ablex Publishing.
• Longobardi, C., & Badenes-Ribera, L. (2019). The relationship between animal cruelty in children and adolescent and interpersonal violence: A systematic review. Aggression and Violent Behavior, 46, 201–211. https://doi.org/10.1016/j.avb.2018.09.001
• Machnev, V. Y., Popova, O. v., Stolyarova, A. N., Kobzeva, E. I., Pitko, E. v., Kurbanov, R. A., & Belyalova, A. M. (2018). The study of preschooler ecological consciousness development. Ekoloji Dergisi, 27 (106), 1981–1989.
• Metin, Ş., & Aral, N. (2016). Analysis of the effects of project-based education on the visual perceptions of five-year-old children (60 -72 months). TED Eğitim ve Bilim, 41(186), 149–162. https://doi.org/10.15390/EB.2016.4594
• Mitrofanova, S. Y., Fedorchuk, K. V., Grigoryeva, E. V., Buslaev, S. I., Kurbanov, R. A., Gurbanov, R. A., & Belyalova, A. M. (2018). Student environmental attitude towards stray domestic animals. Ekoloji, 27(106), 1895–1902.
• Myers, G. (2007). The significance of children and animals: Social development and our connections to other species (2nd, rev. ed.). New directions in the human-animal bond. West Lafayette Ind.: Purdue University Press.
• Ogelman, H. G., & Güngör, H. (2015). Türkiye’deki okul öncesi dönem çevre eğitimi çalışmalarının incelenmesi: 2000-2014 yılları arasındaki tezlerin ve makalelerin incelenmesi [Investigating the studies on environmental education in preschool Period in turkey: investigating the articles and dissertations between 2000-2014]. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(32), 180–194.
• Özbey, Ö. F., & Şama, E. (2017). 2012-2016 Arasındaki yıllarda çevre eğitimi kapsamında yayımlanan lisansüstü tezlerin incelenmesi.[ Investigation of graduate environmental education in the context of theses published between the years 2012-2016] Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(6), 212–226. https://doi.org/10.14686/buefad.263878
• Renck Jalongo, M. (2018). Children, dogs and education. Cham: Springer International Publishing. https://doi.org/10.1007/978-3-319-77845-7
• Sobko, T., Jia, Z., & Brown, G. (2018). Measuring connectedness to nature in preschool children in an urban setting and its relation to psychological functioning. PloS One, 13(11), e0207057. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0207057
• Şahin, F., & Benzer, E. (2012). The effect of the project practices ımproved with four question strategy to science process skills. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 6(1), 306–337.
• Şahin, F., Güven, İ., & Yurdatapan, M. (2013). Proje tabanlı eğitim uygulamalarının okul öncesi çocuklarında bilimsel süreç becerilerinin gelişimine etkisi. Eğitim Bilimleri Dergisi, 33(33), 157–176. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/download/article-file/1721
• Uğurlu, S. B. (2013). Resimli çocuk kitaplarında hayvan karakter kullanımı. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(4), 1381–1393.