Problems that Pedagogical Formation Certificate Program Students Think that They will Encounter in Their Professional Lives

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 2, 1 - 23, 10.11.2015

Demet Sever , Bilge Aktaş , Senar Şahin , Nihal Tunca

https://doi.org/10.18039/ajesi.35496

Cited By: 3

Öz

From past to present in Turkey too many different applications have been used in order to meet the need of branch teacher. Pedagogical Formation Certificate Program is one of these applications used since 2010. When education research literature examined it can be seen that almost all of the studies were carried out with employed teachers. In contrast, there is any research to determine their awareness about problems in their professional lives with pedagogical formation program students who are prepared to be a teacher with very short program. However, gaining awareness about problems in professional life while a student is important to prevent potential problems or makes easier to solve them. In this context, this study aims to identify the problems that pedagogical formation program students will encounter with their professional lives and to question the contribution of the training they receive in the pedagogical program to the solution of these problems. Data of the study were collected in 2014-2015 Academic Year Fall Term with 12 volunteer Anadolu University Pedagogical Formation Program students through semi-structured interviews. As a result of descriptive analysis of the data students thought that they could have problem to provide classroom management and communicate with students effectively. In addition, lack of instructional materials and cooperation through colleagues, also differences of life style where they start to work and different political views among school management and teachers could cause problems. The majority of the students said that program does not have enough contribution at the point of solving these problems as expected especially because of the ineffective distance education part of it.

Anahtar Kelimeler

Pedagogical formation certificate program, problems, teacher candidate

Pedagojik Formasyon Sertifika Programı Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Başladıklarında Karşılaşabileceklerini Düşündükleri Sorunlar

Öz

Türkiye’de alan öğretmeni ihtiyacını karşılamak için geçmişten günümüze pek çok farklı uygulamaya başvurulmuştur. 2010 yılından bu yana öğretmen yetiştiren Pedagojik Formasyon Sertifika Programı da bu uygulamalardan biridir. Alanyazında öğretmenlerin yaşadıkları sorunlar ile ilgili yapılan çalışmalar incelendiğinde hemen hemen hepsi görevde olan öğretmenlerle gerçekleştirilmiştir. Buna karşılık, oldukça kısa bir program ile öğretmenlik mesleğine hazırlanan pedagojik formasyon programı öğrencilerinin öğretmen olduklarında yaşayacakları sorunlara ilişkin farkındalıklarını belirlemeye yönelik bir araştırmaya rastlanmamıştır. Oysa öğretmen adaylarının hizmetöncesi eğitimlerinde bu sorunlara ilişkin farkındalık kazanmaları yaşanabilecek sorunların engellenmesi ya da daha kolay çözülebilmesi anlamında önemlidir. Bu bağlamda, araştırmada pedagojik formasyon programı öğrencilerinin mesleki yaşamlarında karşılaşabileceklerini düşündükleri sorunları belirlemek ve bu sorunların çözümüne ilişkin olarak pedagojik formasyon programında aldıkları eğitimin katkısını sorgulamak amaçlanmıştır. Araştırmanın verileri 2014-2015 öğretim yılı güz döneminde Anadolu Üniversitesi Pedagojik Formasyon Programı’nda öğrenim gören ve araştırmaya katılmayı kabul eden 12 öğrenci ile gerçekleştirilen yarı-yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla toplanmıştır. Elde edilen verilerin betimsel analizi sonucunda öğretmen adaylarının sınıf yönetimini sağlayamama, öğrenciler ile etkili iletişim kuramama, öğretim materyali yetersizliği ve meslektaşları ile işbirliği eksikliği gibi sorunlarla karşılaşabileceklerini düşündükleri belirlenmiştir. Bunlara ek olarak, göreve başlanılan yerdeki yaşam biçimi farklılığının ve okul yönetimiyle farklılaşan siyasi görüşün de sorunlara yol açabileceği belirtilmiştir. Öğrencilerin çoğunluğu programın özellikle uzaktan öğretim boyutunun etkisiz kaldığını belirterek sorunların çözümü noktasında programın katkısının olmayacağını eklemişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Pedagojik formasyon sertifika programı, sorunlar, öğretmen adayı

Kaynakça

• Akça, S. (2007). İlköğretim 5. sınıf 2005 matematik programının öğretmen, yönetici ve ilköğretim müfettişleri görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi (Afyonkarahisar ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.
• Akkaya, A. O. (2008). 6. sınıf matematik ders öğretim programının uygulanabilirliğine ilişkin öğretmen görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Akyüz Y. (2008). Türk eğitim tarihinde çağdaş anlamda “öğretmenin saygınlığı” kavramına bir bakış. Ankara İl Milli Eğitim Dergisi, 9(55), 16-23.
• Altınkurt, Y., Yılmaz, K. ve Erol, E. (2014). Pedagojik formasyon programı öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik motivasyonları. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 48-62
• Atmaca, F. (2004) Sınıf öğretmenlerinin motivasyon durumlarının incelenmesi (Ağrı ili örneği), Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Aydın R. (2009). Türkiye’de öğretmen sorunları açısından milli eğitim şûralarının değerlendirilmesi (1980–2000). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 42(2), 199-237.
• Bilir, A. (2011). Türkiye’de öğretmen yetiştirmenin tarihsel evrimi ve istihdam politikaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44(2), 223-246.
• Boyraz A. (2007). İlköğretim okullarında görev yapan aday öğretmenlerin sınıfta karşılaştıkları disiplin sorunları (Kırıkkkale ili örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Bunchanan, J. (2010). May I be excused? Why teachers leave the profession, Asia Pacific Journal of Education, 30 (2010), 199–211
• Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2007). Research methods in education. NY, Routledge.
• Çelikten M., Şanal M. ve Yeni Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 207-237
• Çermik, A. (2003). Sınıf öğretmenlerinin insan ilişkileri sorunları ve bu sorunların performans üzerindeki etkileri (Denizli örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Dağdeviren, İ. (2009). Köyde görev yapan sınıf öğretmenlerinin eğitim öğretim sürecinde karşılaştıkları sorunlar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
• Dağlı, A. (27-28 Ekim 1998). İlköğretim Denetmenlerinin Algılarına Göre İlköğretim Öğretmenlerinin Yeterlikleri. Eğitimde Yansımalar Konferansı, Ankara.
• Dalgıç, G., Doyran, T. ve Vatanarttıran, S. (2012). Ücretli öğretmenlerin, katıldıkları pedagojik formasyon programına ilişkin deneyimleri. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 11, 39-54.
• Demir, M. K., Arı, E. (2013). Öğretmen sorunları- Çanakkale ili örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 107-126
• Duran, E., Sezgin, F. ve Çoban, O. (2011). Aday sınıf öğretmenlerinin uyum ve sosyalleşme sürecinin incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31, 465-478.
• Duru, A. ve Korkmaz, H. (2010). Öğretmenlerin yeni matematik programı hakkındaki görüşleri ve program değişim sürecinde karşılaşılan zorluklar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 67-81.
• Dündar, H. ve Karaca, E. T. (2013). Formasyon öğrencilerinin ‘pedagojik formasyon programına ilişkin sahip oldukları metaforlar. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 19-34
• Elinor, M. (1990). Preparing rural teachers through the foxfire approach. Hands On, n.35-36, p.112, Journal Articles; Reports and Descriptive. (ERIC: EJ418904).
• Eraslan, L. ve Çakıcı, D. (2011). Pedagojik formasyon programı öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 427-438
• Erden, M. (2005). Öğretmenlik Mesleğine Giriş. İstanbul, Epsilon Yayınları.
• Fidan, N. K. (2008). İlköğretimde araç gereç kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 1(1), 48-61.
• Fontana, A. ve Prokos, A. H. (2007). The interview from formal to postmodern. California, Left Coast Press.
• Geçer, A. ve Özel, R. (2012). İlköğretim Fen ve Teknoloji Öğretmenlerinin Öğretme – Öğrenme sürecinde yaşadıkları sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12 (3), 2237-2261.
• Gedikoğlu T. (2005) Avrupa birliği süresinde Türk eğitim sistemi: sorunlar ve çözüm önerileri,.Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 66-80
• Gelbal, S., Kelecioğlu, H. (2007). Öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme yöntemleri hakkındaki yeterlik algıları ve karşılaştıkları sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 135-145.
• Gökçe, A.T. (2010). Alternatively certified elementary school teachers in Turkey. Procedia Social and Behavioral Sciences. 2, 1064–1074. 01.02.2015 tarihinde http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1877042810001904 adresinden edinilmiştir.
• Gökçe, A. T. (2013). Sınıf öğretmenlerinin adaylık dönemlerinde yaşadıkları mesleki sorunlar. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim
• Fakültesi Dergisi, 21 (2013), 137-156.
• Hoşgörür, V. ve Dündar, H.(2003). İnsan kaynağını geliştirme bakımından pedagojik formasyon kurslarının değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 159. 31.12.2014 tarihinde http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/159/hosgorur-dundar.htm adresinden edinilmiştir.
• Kalender, A. (2006). Sınıf öğretmenlerinin yapılandırmacı yaklaşım temelli yeni matematik programının uygulanması sürecinde karşılaştığı sorunlar ve bu sorunların çözümüne yönelik önerileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Karacaoğlu, Ö. C.; Acar, E. (2007). Yenilenen programların uygulanmasında öğretmenlerin yaşadıkları sorunlar. Yüzüncüyıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, VII (1), 45-58.
• Kartal, T. ve Afacan, Ö. (2012). Pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 76 - 96
• Kavcar, C. (2002). Cumhuriyet döneminde dal öğretmeni yetiştirme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1), 1-13.
• Kuzey, M. (2002). Sınıf öğretmenlerinin bazı sorunları ve bazı çözüm önerileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Korkmaz, S. (1999). Göreve yeni başlayan öğretmenlerin mesleğe uyum sorunları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
• Korkmaz,İ., Saban, A. ve Akbaşlı, S. (2004). Göreve yeni başlayan sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları zorluklar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 38, 266-277.
• Küçükahmet, L. (1999). İdeal bir öğretmen nasıl davranır?. L. Küçükahmet (Ed.) Öğretmenlik mesleğine giriş. (ss. 15-20). İstanbul, Alkım Yayınevi
• Meşin, D. (2008). Yenilenen altıncı sınıf matematik öğretim programının uygulanması sürecinde öğretmenlerin karşılaştıkları sorunlar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Miles, M. ve Huberman, M. (1994). Qualitative data analysis. USA, Sage Publications.
• Ocak, G., Gündüz, M., Özdemir M.A. ve Kaya Ü. (28-30 Eylül 2005). Öğretmenlerde sosyal statü sorunları, XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Denizli.
• Okçabol R. (6-9 Temmuz 2004) Öğrenci, öğretmen, öğretmen adayı ve öğretim elemanı gözüyle öğretmen yetiştirme, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya, 25.01.2015 tarihinde http://www.pegema. net/dosya/dokuman/360.pdf adresinden edinilmiştir.
• Okçabol, R. ve diğerleri. (2003). Öğretmen Yetiştirme Araştırması. Ankara, Eğitim Sen Yayınları- Araştırma İnceleme
• Öğülmüş, S., Özdemir, S. (1995). Sınıf ve okul büyüklüğünün öğrenciler üzerindeki etkisi, Eğitim Yönetimi,2, 261-271.
• Özbek, R., Kahyaoğlu M. ve Özgen N. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 221-232.
• Özkan, H. H. (2012). Öğretmenlik formasyon programındaki öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının incelenmesi (SDÜ örneği). Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(2), 29-48.
• Öztürk, C. (2010). 21.yüzyılın eşiğinde Türkiye’de öğretmen yetiştirme, Oğuz, O.(Ed) vd. 21.yüzyılda eğitim ve Türk eğitim sistemi (ss. 179-224), Ankara: Pegem Akademi
• Özpınar, M. (2008). Köyde görev yapan sınıf öğretmenlerinin sorunları (Aydın ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Özpınar, M.; Sarpkaya R. (2010). Köyde görev yapan sınıf öğretmenlerinin sorunları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 17-29.
• Peker, M. ve Halat, E. (2008). İlköğretim I. kademe matematik programının eğitim durumları boyutunun öğretmen görüşleri doğrultusunda incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 209-225.
• Polat, S. (2013). Pedagojik Formasyon Sertifika Programı ve Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. e-International Journal of Educational Research , 4(2),. 48-60
• Robson, C. (2002). Real world research. Oxford, Blackwell Publishing.
• Sağlam, M. (2007). Ortaöğretim öğretmenlerinin eğitimi. M. Sağlam(Ed.) Türk eğitim tarihi. (ss. 179-202). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Sağlam, M. ve Çiçek Sağlam, A. (2005). Öğretmenlik Mesleğinin Maddi Yönüne İlişkin Genel Bir Değerlendirme, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(3), 317-328.
• Sağlık, N. (2007). Pilot uygulamaları yürütülen ilköğretim matematik programına yönelik etkinliklerin bazı geometri konularının öğretimi üzerindeki etkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
• Seferoğlu, S. S. (2001) Sınıf öğretmenlerinin kendi mesleki gelişimleriyle ilgili görüşleri, beklentileri ve önerileri. Milli Eğitim Dergisi, 149, 12–18.
• Shann, M. (1998). Professional commitment and satisfaction among teachers in urban middle schools, The Journal of Educational Research, 92, 67‐73.
• Skaalvik, E. M. ve Skaalvik, S. (2011). Teacher job satisfaction and motivation to leave the teaching profession: Relations with school context, feeling of belonging, and emotional exhaustion, Teaching and Teacher Education, 27, 1029-1038.
• Stern, J. D. (1994). The condition of education in rural school, Office of Educational Research and Improvement. ( ERIC: ED371935).
• Sünbül, A. M. (2003). Bir meslek olarak öğretmenlik. Ö. Demirel ve Z. Kaya (Ed.) Öğretmenlik mesleğine giriş.(ss. 243-277). Ankara, PegemA Yayıncılık.
• Şahin, A. (2011). Öğretmen algılarına göre etkili öğretmen davranışları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 239-259.
• Şahin, İ. (2010). Curriculum assessment: Constructivist primary mathematics curriculum in Turkey. International Journal of Science and Mathematics Education, 8(1), 51-72.
• Şen, H. Ş. ve Erişen, Y. (2002). Öğretmen yetiştiren kurumlarda öğretim elemanlarının etkili öğretmenlik özellikleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 99-116.
• Tekışık, H. H. (1986). Türkiye’de öğretmenlik mesleği ve sorunları, Çağdaş Eğitim Dergisi, 11(116), 1-9.
• Uslu, M. (2013). Pedagojik formasyon öğrencilerinin kişilik özellikleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 10(2), 233–245.
• Wengraf, T. (2006). Qualitative research interview. London, Sage Publications.
• Yalın, M. (2001). İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin problemleri ve çözüm önerileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ege Üniversitesi, İzmir.
• Yalın, M. (2002). İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin problemleri ve çözüm önerileri, Eğitim Araştırmaları Dergisi, 9, 135-140.
• Yapıcı, M. ve Yapıcı, Ş. (2003). İlköğretim öğretmenlerinin karşılaştığı sorunlar, Üniversite ve Toplum, Bilim, Eğitim ve Düşünce Dergisi, 3(3), 25.01.2015 tarihinde http://www.universite-toplum.org/text.php3?id=142 adresinden edinilmiştir.
• Yazıcı, H. (2009) Öğretmenlik mesleği, motivasyon kaynakları ve temel tutumları: kuramsal bir bakış, Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 33-46
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, B. (2005) Öğretmenlik nasıl bir meslektir?, A. M. Sünbül (Ed.) Öğretmen dünyası (ss: 7-22), Ankara, Mikro Yayıncılık.
• YÖK. (1998). Cumhuriyet döneminde öğretmen yetiştirmenin tarihi gelişimi” eğitim fakülteleri öğretmen yetiştirme programlarının yeniden düzenlenmesi ile ilgili rapor. Ankara.
• YÖK (2015). Pedagojik formasyon sertifika programına ilişkin usul ve esaslar. 28.12.2014 tarihinde http://www.yok.gov.tr/web/guest/icerik//journal_content/56_INSTANCE_rEHF8BIsfYRx/10279/7052802. adresinden edinilmiştir.
• Yüksel, S. (13-15 Mayıs 2010). Fen- edebiyat fakültesi öğretim üyelerinin öğretmen yetiştirme sistemine ilişkin düşünceleri (Uludağ Üniversitesi fen- edebiyat fakültesi örneği). I. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi ve Eğitim Programları ve Öğretim Derneği, Balıkesir-Ayvalık/Türkiye.
• Weiss, E. M. (1999). Perceived workplace conditions and first-year teachers’ morale, career choice commitment, and planned retention: a secondary analysis, Teaching and Teacher Education, 15 (1999), 861–879
• Zembat, R. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin okul yöneticisi, meslektaşları ve aileler bağlamında algıladıkları çatışma durumlarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(163), 203-215.