Kırmızı ve Sarı Alıç Meyvelerinin Farklı Çözücülerdeki Ekstraktlarının Biyolojik Aktiviteleri

Yıl 2024, , 620 - 627, 27.06.2024

İlker Atik , Ayşe Janseli Denizkara , Gökhan Akarca , Azize Atik

https://doi.org/10.35414/akufemubid.1359936

Öz

Bu çalışmada Afyonkarahisar İl’inde doğal ortamda yetişen alıç meyvelerinden etanol, metanol ve aseton çözgenleri kullanılarak farklı ekstraktlar elde edilmiştir. Bu ekstraktların önceden belirlenmiş olan hedef mikroorganizmalar üzerine antibakteriyel ve antifungal aktiviteleri incelenmiştir. Çalışma sonucunda elde edilen verilere göre en yüksek antibakteriyel aktivite kırmızı alıcın etanol ekstraktında 12.06 mm zon çapı ile Listeria monocytogenes üzerinde tespit edilmiştir. En yüksek antifungal aktivite ise sarı alıcın etanol ekstraktında 17.22 mm zon çapı ile Aspergillus flavus üzerinde tespit edilmiştir. Bunun yanında en düşük minimum inhibitör konsantrasyon (bakteriyel) değeri kırmızı alıcın etanol ekstraktında 46.87 µg/mL ile Listeria monocytogenes üzerinde belirlenmiştir. En düşük minimum inhibitör konsantrasyon (fungal) değeri ise sarı alıcın etanol ekstraktında 35.15 µg/mL ile Aspergillus flavus üzerinde gözlenmiştir. En düşük minimum bakterisidal konsantrasyon değeri 93.75 µg/mL ile kırmızı alıcın etanol ekstraktında Staphylococcus aureus üzerinde tespit edilirken, en düşük fungisidal konsantrasyon değeri 23.44 µg/mL ile sarı alıcın etanol ekstraktında hem Aspergillus flavus, hem de Penicillium notatum üzerinde tespit edilmiştir. Çalışma sonuçları sarı alıcın ve kırmızı alıcın özellikle etanol ekstraktlarının yüksek antibakteriyel ve antifungal etkilere sahip olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Antibakteriyel, Antifungal, Ekstrakt, Listeria monocytogenes, Aspergillus flavus

Biological Activities of Extracts of Red and Yellow Hawthorn Fruits in Different Solvents

Öz

In this study, different extracts were obtained from hawthorn fruits growing in the natural environment in Afyonkarahisar Province, using ethanol, methanol, and acetone solvents. The antibacterial and antifungal activities of these extracts on predetermined target microorganisms were examined. According to the data obtained as a result of the study, the highest antibacterial activity was detected on Listeria monocytogenes in the ethanol extract of red hawthorn with a zone diameter of 12.06 mm. The highest antifungal activity was detected in the ethanol extract of yellow hawthorn on Aspergillus flavus with a zone diameter of 17.22 mm. In addition, the lowest minimum inhibitory concentration (bacterial) value was determined on Listeria monocytogenes in the ethanol extract of red hawthorn with 46.87 µg/mL. The lowest minimum inhibitory concentration (fungal) value was observed on Aspergillus flavus in the ethanol extract of yellow hawthorn with 35.15 µg/mL. The lowest minimum bactericidal concentration value was detected on Staphylococcus aureus at 93.75 µg/mL in the ethanol extract of red hawthorn, while the lowest fungicidal concentration value was detected on both Aspergillus flavus and Penicillium notatum at 23.44 µg/mL in the ethanol extract of yellow hawthorn. The study results showed that especially ethanol extracts of yellow and red hawthorn have high antibacterial and antifungal effects.

Anahtar Kelimeler

Hawthorn, Antibacterial, Antifungal, Extract, Listeria monocytogenes, Aspergillus flavus

Kaynakça

• Ahmadipour, B., Kalantar, M., Hosseini, S.M., Rehman, Z.U., Farmanullah, F., Kalantar, M.H., Yang, L., 2019. Hawthorn (Crataegus oxyacantha) Flavonoid Extract as An Effective Medicinal Plant Derivative To Prevent Pulmonary Hypertension and Heart Failure in Broiler Chickens. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 25(3), 321-328. https://doi.org/10.9775/kvfd.2018.20930.
• Akarca, G., 2019. Composition and Antibacterial Effect on Food Borne Pathogens of Hibiscus surrattensis L. Calyces Essential Oil. Industrial Crops and Products, 137, 285-289. https://doi.org/10.1016/j.indcrop.2019.05.043.
• Akarca, G., Tomar, O., 2019. Siyah (Ficus carica) ve Beyaz (Ficus alba) İncirlerden Elde Edilen İncir Sütlerinin Antibakteriyel ve Antifungal Etkileri. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 17, 1069-1074. https://doi.org/10.31590/ejosat.652029.
• Alastruey-Izquierdo, A., Melhem, M.S., Bonfietti, L.X., Rodriguez-Tudela, J.L., 2015. Susceptibility Test for Fungi: Clinical and Laboratorial Correlations in Medical Mycology. Rev Inst Med Trop Sao Paulo, 57(19), 57-64. https://doi.org/10.1590/s0036-46652015000700011.
• Altınbaşak, M., Çelik, İ., 2021. Evaluation of Antioxidant and Protective Role of Hawthorn Fruit Lyophilized Extract Against Carbon Tetrachloride Toxicity in Rat. Türk Doğa ve Fen Dergisi, 10(2), 42-47. https://doi.org/10.46810/tdfd.850150.
• Baran, A., Hatipoğlu, A., Baran, M.F., Aktepe, N., 2021. Alıç (Crataegus monogyna) Meyve Özütünden Altın Nanopartiküllerin Sentezlenmesi ve Antimikrobiyal Aktivitelerinin Değerlendirilmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 32, 974-978. https://doi.org/10.31590/ejosat.1040122.
• Bauer, A.W., Kirby, W.M.M., Sherris, J.C., Turck, M., 1966. Antibiotic Susceptibility Testing By A Standardized Single Disk Method. Am J Clin Pathol, 36, 493-496.
• Caliskan, O., Karaman, H., 2018. Effects of Different Grafting Methods and Times on Grafting Success and Plant Development in Sarı Alıç Hawthorn Genotype (Crataegus azarolus L.). Journal of Agricultural, Food and Environmental Sciences, JAFES, 72(1), 198-202.
• Çalışkan, O., Gündüz, K., Bayazıt, S., 2018. Sarı Alıç (Crataegus azarolus L.) Genotipinin Morfolojik, Biyolojik ve Meyve Kalite Özelliklerinin İncelenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 35 (Ek Sayı), 69-74. https://doi.org/10.13002/jafag4504.
• Çoklar, H., Akbulut, M., 2016. Alıç (Crataegus orientalis) Meyvesinin Antioksidan Aktivitesi ve Fenolik Bileşiklerinin Ekstraksiyonu Üzerine Farklı Çözgenlerin Etkisi. Derim, 33(2), 237-248. https://doi.org/10.16882/derim.2016.267908.
• Ghendov-Moşanu, A., Cojocari, D., Balan, G., Sturza, R., 2018. Antimicrobial Activity of Rose Hip and Hawthorn Powders on Pathogenic Bacteria. Journal of Engineering Sciences, 25(4), 100-107. https://doi.org/10.5281/zenodo.2576764.
• Güven, K., Yücel, E., Cetintaş, F., 2006. Antimicrobial Activities of Fruits of Crataegus. and Pyrus. Species. Pharmaceutical Biology, 44(2), 79-83. https://doi.org/10.1080/13880200600591253.
• Kaya, C., Topuz, S., Bayram, M., Kola, O., 2019. Alıç Marmelatı Üretiminde Farklı Tatlandırıcı Kullanımının Ürün Özelliklerine Etkisi. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 8(3), 180-192.
• Kostić, D.A., Velicković, J.M., Mitić, S.S., Mitić, M.N., Randelović, S.S., 2012. Phenolic Content, and Antioxidant and Antimicrobial Activities of Crataegus oxyacantha L (Rosaceae) Fruit Extract from Southeast Serbia. Tropical Journal of Pharmaceutical Research, 11(1), 117-124. http://dx.doi.org/10.4314/tjpr.v11i1.15.
• Murathan, Z.T., Arslan, M., Erbil, N., 2020. Analyzing Biological Properties of Some Plum Genotypes Grown in Turkey. International Journal of Fruit Science, 20(sup3), S1729-S1740. https://doi.org/10.1080/15538362.2020.1830917.
• Polatcı, H., Taşova, M., 2017. The Effect on Drying Characteristics and Colour Values of Hawthorn Fruit of Temperature Controlled Microwave Drying Method. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 5(10), 1130–1135. https://doi.org/10.24925/turjaf.v5i10.1130-1135.1201
• Rüzgar, H., Yazıcı, Ş., 2022. Alıç Meyvesinden Sanayiye Uygun Alıç Püresi Üretimi. Gıda, 47(3), 447-456. https://doi.org/10.15237/gida.GD21100.
• Tadić, V.M., Dobrić, S., Marković, G.M., Ðorđević, S.M., Arsić, I.A., Menković, N.R., Stević, T., 2008. Anti-Inflammatory, Gastroprotective, Free-Radical-Scavenging, and Antimicrobial Activities of Hawthorn Berries Ethanol Extract. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 56(17), 7700-7709. https://doi.org/10.1021/jf801668c.
• Türkhan, A., Kaya, E.D., Yılmaz, İ., 2018. Alıç (Crataegus monogyna) Meyvesinden Polifenol Oksidaz Enziminin Kısmi Saflaştırılması ve Karakterizasyonu. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22(3), 1048-1054. https://doi.org/10.16984/saufenbilder.334811.
• Tüysüz, B., Çakır, Ö., Dertli, E., 2021. Bazı Yabani Meyve Türlerinin Antioksidan Kapasitesi, Toplam Fenolik Madde İçeriği ve Fenolik Asit Profilinin Belirlenmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 21, 191-197. https://doi.org/10.31590/ejosat.818925.